Andrew Fitzgerald: Adventures in Twitter fiction

Andrew Fitzgerald: Twitter hikayeciliğinde maceralar

Çeviri: Burcak Avci Gözden geçirme: Aysu Mutlutürk

So in my free time outside of Twitter

Twitter'ı kullanmadığım zamanlarda

I experiment a little bit

internette hikayeler anlatmayı denedim,

with telling stories online, experimenting

yeni dijital araçlarla neler

with what we can do with new digital tools.

yapabileceğimizi denedim.

And in my job at Twitter,

Twitter'daki işimde,

I actually spent a little bit of time

aslında yazarlar ve

working with authors and storytellers as well,

hikaye anlatanlarla da çalışıp

helping to expand out the bounds

insanların denedikleri

of what people are experimenting with.

sınırları genişletmeye çalışıyorum.

And I want to talk through some examples today

İnsanların yaptığı bazı

of things that people have done

etkileyici örneklerden

that I think are really fascinating

bahsetmek istiyorum bugün,

using flexible identity and anonymity on the web

onlar internetteki esnek kişilikleri ve anonimliği kullanıp

and blurring the lines between fact and fiction.

gerçek ve hayal ürünü arasındaki çizgiyi bulandırıyor.

But I want to start and go back to the 1930s.

Ama başlangıç olarak 1930lara gitmek istiyorum.

Long before a little thing called Twitter,

Twitter denen şeyden çok evvel,

radio brought us broadcasts

radyo yayınları vardı

and connected millions of people

ve milyonlarca insanı

to single points of broadcast.

tek yayın noktalarına bağlıyordu.

And from those single points emanated stories.

Ve işte bu tek noktalardan hikayeler yayılıyordu.

Some of them were familiar stories.

Bazıları, tanıdık hikayelerdi.

Some of them were new stories.

Bazıları, yeni hikayelerdi.

And for a while they were familiar formats,

Ve bir süre bildiğimiz şekildeydiler,

but then radio began to evolve its own

ama sonra radyo, o ortamın özelliklerine uygun şekilde

unique formats specific to that medium.

kendiliğinden gelişmeye başladı

Think about episodes that happened live on radio.

Radyoda canlı yayınlanan [radyo tiyatrosu?-ç.n.] bölümleri düşünün.

Combining the live play

Canlı oyunun ve

and the serialization of written fiction,

yazılı hayal ürünlerinin tefrika edilmesiyle

you get this new format.

işte bu yeni format ortaya çıkıyor.

And the reason why I bring up radio is that I think

Radyodan bahsetmemin sebebi,

radio is a great example of how a new medium

radyonun yeni formatlar ve sonra da yeni hikayeler oluşturan

defines new formats which then define new stories.

bir ortama uygun bir örnek olması.

And of course, today, we have an entirely new

Elbette bugün, oynayacak/deneyimleyecek

medium to play with,

tamamen yeni bir ortamımız var,

which is this online world.

sanal dünya.

This is the map of verified users on Twitter

Bu Twitter'daki doğrulanmış kullanıcıların

and the connections between them.

ve aralarındaki ilişkilerin bir haritası.

There are thousands upon thousands of them.

Binlerce ve binlerce.

Every single one of these points

Bu noktaların her biri

is its own broadcaster.

kendi yayıncısı.

We've gone to this world of many to many,

Bu çok çok kalabalık dünyada, yayının tek sınırı

where access to the tools is the only barrier to broadcasting.

araçlara erişim.

And I think that we should start to see

Bu yeni ortamda insanların hikayeler anlatmayı

wildly new formats emerge

öğrenmesiyle beraber çılgınca yeni formatlar

as people learn how to tell stories in this new medium.

oluştuğunu görmeye başlıyoruz.

I actually believe that we are in a wide open frontier

Yaratıcı deneyler için çok geniş bir sınırımız

for creative experimentation, if you will,

olduğuna inanıyorum,

that we've explored and begun to settle

İnternet denen mecrayı keşfettik

this wild land of the Internet

ve İnternetin el değmemiş topraklarına yerleşmeye başladık,

and are now just getting ready

ve şimdi onu, üzerinde yeni yapılar inşa etmek

to start to build structures on it,

için kullanmaya hazırız.

and those structures are the new formats

Bu yapılar, İnternet'in yaratmamıza olanak sağladığı

of storytelling that the Internet will allow us to create.

yeni hikaye anlatıcılığı formatları oluyor.

I believe this starts with an evolution

Bu durumun, var olan yöntemlerin

of existing methods.

evrimiyle olacağına inanıyorum.

The short story, for example,

Örneğin, kısa hikayelerde --

people are saying that the short story

insanlar, e-readerlar ve dijital marketler sayesinde

is experiencing a renaissance of sorts

kısa hikayelerin bir rönesans döneminden

thanks to e-readers, digital marketplaces.

geçtiğini söylüyor.

One writer, Hugh Howey, experimented

Yazar Hugh Howey,

with short stories on Amazon

Amazon'daki kısa hikayelerde bir deneme için

by releasing one very short story called "Wool."

"Wool" adında bir çok kısa bir öykü yayınladı.

And he actually says that he didn't intend

"Wool"un bir seri haline gelmesini

for "Wool" to become a series,

planlamadığını söyledi

but that the audience loved the first story so much

ancak okuyucular ilk hikayeyi o kadar beğenip

they demanded more, and so he gave them more.

daha fazlasını istedi ki o da daha fazlasını yazdı.

He gave them "Wool 2," which was a little bit longer than the first one,

İlkinden biraz daha uzun olan "Wool 2"yi çıkardı,

"Wool 3," which was even longer,

daha da uzun olan "Wool 3"ü çıkardı ve

culminating in "Wool 5,"

60,000 kelimelik bir roman olan

which was a 60,000-word novel.

"Wool 5"le işin doruğuna çıktı.

I think Howey was able to do all of this because

Howey'in e-kitaplarında hızlı bir geridönüş sistemine sahip

he had the quick feedback system of e-books.

olmasının, bunları yapmasını sağladığını düşünüyorum.

He was able to write and publish

Nispeten kısa bir sürede yazıp

in relatively short order.

yayımlayabilmesi mümkün oldu.

There was no mediator between him and the audience.

O ve okuyucuları arasında bir aracı yoktu.

It was just him directly connected with his audience

Sadece o [yazar] ve okuyucuları vardı

and building on the feedback and enthusiasm

ve yazar, okuyucuların

that they were giving him.

geri dönüşleri ve coşkusundan besleniyordu.

So this whole project was an experiment.

Yani bütün bu proje bir deneydi.

It started with the one short story,

Kısa bir hikayeyle başladı

and I think the experimentation actually became

ve sanırım, bu deney

a part of Howey's format.

Howey'in formatının bir parçası haline geldi.

And that's something that this medium enabled,

Formatın bir parçası olan deney,

was experimentation being a part of the format itself.

bu ortamın sağladığı bir durum.

This is a short story by the author Jennifer Egan

Bu, Jennifer Egan tarafından yazılmış

called "Black Box."

"Black Box" adlı bir kısa hikaye.

It was originally written

Twitter düşünülerek yazılmış

specifically with Twitter in mind.

orjinal bir hikaye.

Egan convinced The New Yorker

Egan, The New Yorker'ı,

to start a New Yorker fiction account

kendi yazdığı bütün bu satırları tweet edecek

from which they could tweet

bir New Yorker Fiction [hikaye] hesabı

all of these lines that she created.

açmaya ikna etti.

Now Twitter, of course, has a 140-character limit.

Twitter'da, bildiğiniz gibi, 140-karakter sınırı var.

Egan mocked that up just writing manually

Egan, bu storyboard'a

in this storyboard sketchbook,

hikayelerini elle yazarak,

used the physical space constraints

storyboard kutularının her birini

of those storyboard squares

ayrı ayrı tweetleri yazmak için

to write each individual tweet,

kullandı

and those tweets ended up becoming

ve o tweetlerin arasında 600'den

over 600 of them that were serialized by The New Yorker.

fazlası The New Yorker tarafından seri olarak basıldı.

Every night, at 8 p.m., you could tune in

Her akşam, saat 8'de, The New Yorker'ın fiction

to a short story from The New Yorker's fiction account.

hesabından yeni bir kısa hikayeye erişebilirsiniz.

I think that's pretty exciting:

Bu ayarlanabilir edebiyat eserlerinin

tune-in literary fiction.

çok heyecan verici olduğunu düşünüyorum.

The experience of Egan's story, of course,

Egan'ın hikayelerini deneyimlemek, tabii ki,

like anything on Twitter, there were multiple ways to experience it.

Twitter'daki her şey gibi, farklı şekillerde mümkün.

You could scroll back through it,

Geriye doğru okuyabilirsiniz mesela,

but interestingly, if you were watching it live,

ama ilginç bir şekilde, eğer canlı olarak takip ediyorsanız

there was this suspense that built

gerçek tweetler için bir merak oluşuyordu,

because the actual tweets,

çünkü bu tweetleri

you had no control over when you would read them.

ne zaman okuyacağınızı bilmiyordunuz.

They were coming at a pretty regular clip,

[Tweetler] Belirli aralıklarla geliyorlardı

but as the story was building,

ama hikaye ilerledikçe,

normally, as a reader, you control how fast you move through a text,

normalde okuyucu metni ne kadar hızlı okuyacağını kendi belirler,

but in this case, The New Yorker did,

ama bu durumda, bunu The New Yorker kontrol ediyordu,

and they were sending you bit by bit by bit,

ve onlar parça parça gönderdikleri için

and you had this suspense of waiting for the next line.

öbür satırı okumanın merakına kapılıyordunuz.

Another great example of fiction

Diğer bir güzel

and the short story on Twitter,

Twitter örneği de

Elliott Holt is an author who wrote a story called "Evidence."

"Evidence" adlı kısa hikayeyi yazan Elliorr Holt.

It began with this tweet: "On November 28

İşte şu tweetle başladı: "28 Kasım akşamı 10:13'te

at 10:13 p.m.,

Brooklyn'li 44 yaşındaki Miranda Brown

a woman identified as Miranda Brown,

olduğu belirlenen bir kadın,

44, of Brooklyn, fell to her death

Manhattan'da bir otelin

from the roof of a Manhattan hotel."

çatısından düşerek hayatını kaybetti".

It begins in Elliott's voice,

Elliott'un anlatımıyla başlıyor,

but then Elliott's voice recedes,

ama sonra Elliott yerine

and we hear the voices of Elsa, Margot and Simon,

Elsa, Margot ve Simon karakterlerini duymaya başlıyoruz,

characters that Elliott created on Twitter

ve bunlar, Twitter'da

specifically to tell this story,

kadının düşüşünü,

a story from multiple perspectives

akşam 10.13'teki o ana gelene kadarki

leading up to this moment at 10:13 p.m.

hikayeyi farklı yönlerden anlatmak için

when this woman falls to her death.

Elliott tarafından yaratılan karakterler.

These three characters brought an authentic vision

Bu üç karakter farklı bakış açılarıyla

from multiple perspectives.

orijinal bir vizyon yakalamayı sağladı.

One reviewer called Elliott's story

Bir edebiyat eleştirmeni, Elliott'un hikayesini,

"Twitter fiction done right," because she did.

"Doğru yapılmış Twitter edebiyatı" olarak niteledi.

She captured that voice

O gerekli anlatımı yakaladı,

and she had multiple characters and it happened in real time.

farklı karakterlerle ve gerçek zamanlı olarak yazdı.

Interestingly, though, it wasn't just

İlginç olan,

Twitter as a distribution mechanism.

Twitter'ın sadece bir dağıtım mekanizması olmamasıydı.

It was also Twitter as a production mechanism.

Twitter aynı zamanda bir üretim mekanizmasıydı.

Elliott told me later

Elliott daha sonra bana

she wrote the whole thing with her thumbs.

her şeyi başparmaklarıyla yazdığını söyledi.

She laid on the couch and just went back and forth

Kanapede uzandığını

between different characters

ve farklı karakterler arasında gidip gelerek

tweeting out each line, line by line.

satır satır her satırı tweet attığını söyledi.

I think that this kind of spontaneous creation

Bu tarz bir spontan oluşum,

of what was coming out of the characters' voices

hem karakterlere kendilerine has bir kişilik oluşturmaya yaradı

really lent an authenticity to the characters themselves,

hem de bu formatla beraber

but also to this format that she had created

Twitter üzerinden tek hikayenin farklı perspektiflerden

of multiple perspectives in a single story on Twitter.

oluşturulmasını sağladı.

As you begin to play with flexible identity online,

Esnek kişiliklerle sanal olarak oynamaya başladığınızda

it gets even more interesting

işler daha da ilginç oluyor,

as you start to interact with the real world.

siz gerçek dünyayla iletişim halinde oldukça yani.

Things like Invisible Obama

Invisible Obama gibi

or the famous "binders full of women"

ya da 2012 seçimlerinde ortaya çıkan

that came up during the 2012 election cycle,

meşhur "kadınlarla dolu dosyalar" gibi,

or even the fan fiction universe of "West Wing" Twitter

ya da okuyucuların yazdıkları "West Wing" gibi,

in which you have all of these accounts

West Wing'de tüm karakterler için hesaplar var

for every single one of the characters in "The West Wing,"

yani bir bölümde Josh Lyman'ın camına vuran

including the bird that taps at Josh Lyman's window

kuş için bile bir hesap var

in one single episode. (Laughter)

(Gülüşmeler)

All of these are rapid iterations on a theme.

Tüm bunlar bir tema hakkında hızlı iletişimler.

They are creative people experimenting

Bunlar yaratıcı kişilerin denemeleri,

with the bounds of what is possible in this medium.

bu ortamda nelerin yapılabileceğine dair.

You look at something like "West Wing" Twitter,

West Wing Twitter'ı gibi bi şeye bakıp

in which you have these fictional characters

bu hayali karakterlerin

that engage with the real world.

gerçek dünyayla iletişimini inceleyebilirsiniz.

They comment on politics,

Politika üzerine konuşuyorlar

they cry out against the evils of Congress.

Kongre'nin yaptığı kötülüklere söyleniyorlar.

Keep in mind, they're all Democrats.

Aklınızda olsun, hepsi Demokrat

And they engage with the real world.

Gerçek dünyayla ilişki içindeler.

They respond to it.

Ona cevap veriyorlar

So once you take flexible identity,

Yani siz bir esnek kimliğe, anonimliğe ,

anonymity, engagement with the real world,

gerçek dünyayla ilişkiye sahip olduktan sonra

and you move beyond simple homage or parody

basit bir hürmet gösterisi ya da parodi yapmanın ötesine geçip,

and you put these tools to work in telling a story,

bir hikaye anlatmak için bu araçları kullanıyorsunuz,

that's when things get really interesting.

işlerin gerçekten ilginçleştiği yer burası.

So during the Chicago mayoral election

Chicago belediye seçimlerinde

there was a parody account.

bir parodi hesabı vardı.

It was Mayor Emanuel.

Mayor Emanuel.

It gave you everything you wanted from Rahm Emanuel,

Özellikle küfür olarak,

particularly in the expletive department.

Rahm Emanuel'den istediğiniz her şeyi size sağlıyordu.

This foul-mouthed account

Bu ağzı bozuk hesap

followed the daily activities of the race,

ulusun günlük işlerini takip ediyor

providing commentary as it went.

ve yorumlarda bulunuyordu.

It followed all of the natural tropes

Twitter'ın tüm doğal, sağlam parodi

of a good, solid Twitter parody account,

hesabı özelliklerine sahipti ama

but then started to get weird.

sonra garipleşmeye başladı.

And as it progressed, it moved from this commentary

Hikaye ilerledikçe, yorumlardan

to a multi-week, real-time science fiction epic

çok haftalık, gerçek zamanlı bir bilim kurgu haline

in which your protagonist, Rahm Emanuel,

dönüşerek ana karakter Rahm Emanuel'in

engages in multi-dimensional travel on election day,

seçim gününde çok boyutlu yolculuklar yaptığı bir hal aldı

which is -- it didn't actually happen.

yani, bu gerçekte olmadı.

I double checked the newspapers.

Gazeteleri iki kere kontrol ettim.

And then, very interestingly, it came to an end.

Ve, çok ilginçtir ki, bitti.

This is something that doesn't usually happen

Bu bir Twitter parodi hesabında

with a Twitter parody account.

genelde olmaz.

It ended, a true narrative conclusion.

Gerçekten bitti, bir anlatım sonu gibi.

And so the author, Dan Sinker, who was a journalist,

Yazar, gazeteci Dan Sinker,

who was completely anonymous this whole time,

bütün bu zaman boyunca tamamen anonimliğini korudu.

I think Dan -- it made a lot of sense for him

Sanırım Dan bu metinleri

to turn this into a book,

bir kitaba dönüştürmenin mantıklı olduğunu düşündü,

because it was a narrative format in the end,

çünkü eninde sonunda bir anlatı formatındaydı

and I think that turning it into a book

ve bir kitaba dönüştürmek

is representative of this idea that he had created something new

bu fikrin tamamen yeni bir şey ürettiğinin bir göstergesiydi,

that needed to be translated into previous formats.

daha önceki formatlara dönüştürülmesi gereken bir şey.

One of my favorite examples

Şu an Twitter'da olan

of something that's happening on Twitter right now,

en sevdiğim örneklerden biri,

actually, is the very absurdist Crimer Show.

absürdist Crimer Show.

Crimer Show tells the story

Crimer Show

of a supercriminal and a hapless detective

bir tv şovu gibi

that face off in this exceptionally strange lingo,

bir süpersuçlu ile talihsiz bir dedektifin

with all of the tropes of a television show.

hikayesini anlatıyor.

Crimer Show's creator has said that

Crimer Show'un yaratıcısı

it is a parody of a popular type of show in the U.K.,

İngilterede popüler bir şov tipinin parodisi

but, man, is it weird.

olduğunu söylüyor, ama çok acayip ya.

And there are all these times where Crimer,

Crimer, yani süpersuçlu,

the supercriminal, does all of these TV things.

TV'de olan tarz şeyler yapıyor.

He's always taking off his sunglasses

Gözlüklerini çıkarıyor,

or turning to the camera,

kameraya doğru dönüyor,

but these things just happen in text.

ama bütün bunlar metinde oluyor.

I think borrowing all of these tropes from television

TV'den bu özellikleri ödünç alarak

and additionally presenting each Crimer Show

ve her Crimer Show'u bölümler halinde

as an episode, spelled E-P-P-A-S-O-D, "eppasod,"

"eppasod" adı altında sunarak

presenting them as episodes

gerçekten

really, it creates something new.

yeni bir şey üretiyor.

There is a new "eppasod" of Crimer Show

Twitter'da hemen her gün

on Twitter pretty much every day,

yeni bir Crimer Show "eppasod"u var

and they're archived that way.

ve böylece arşivleniyor.

And I think this is an interesting experiment in format.

Bu formatta ilginç bir deney.

Something totally new has been created here

Tv'deki bir şeyin parodisiyle tamamen

out of parodying something on television.

yeni bir şey yaratıldı.

I think in nonfiction real-time storytelling,

Gerçek zamanlı hikaye anlatıcılığını düşünüyorum,

there are a lot of really excellent examples as well.

gerçekten orada da mükemmel örnekler var.

RealTimeWWII is an account

RealTimeWWII 60 yıl önce o gün

that documents what was happening on this day 60 years ago

neler olduğunu çok detaylıca belgeleyen,

in exceptional detail, as if

gazetede okuyormuşcasına,

you were reading the news reports from that day.

bir hesap mesela.

And the author Teju Cole has done

Teju Cole, haberlerdeki olaylara

a lot of experimentation with putting a literary twist

edebi bir nitelik kazandırmak için

on events of the news.

gerçekten uğraşmış.

In this particular case, he's talking about drone strikes.

Mesela, insansız uçaklar hakkında.

I think that in both of these examples,

Bu örneklerin her ikisinde de,

you're beginning to see ways in which

kurmaca olmayan içerikle

people are telling stories with nonfiction content

insanların hikayeler anlattığını ve

that can be built into new types

yeni türlerde kurmaca hikayeler

of fictional storytelling.

yaratmanın mümkün olduğunu görüyoruz bence.

So with real-time storytelling,

Gerçek zamanlı hikaye anlatıcılığında

blurring the lines between fact and fiction,

gerçekle kurmaca arasında ve

the real world and the digital world,

gerçek dünyayla dijital dünya arasındaki çizginin belirginliğini yok ederek

flexible identity, anonymity,

esnek kişilikler, anonimlik yardımıyla

these are all tools that we have accessible to us,

kullanabileceğimiz bir sürü aracımız var

and I think that they're just the building blocks.

ve bütün bunların yapı taşları olduğunu düşünüyorum.

They are the bits that we use

Yaratıcı denemeler için yapılar, çerçeveler kurduğumuz,

to create the structures, the frames,

sonra büyük yapılar oluşturduğumuz

that then become our settlements on this

ve sınırları denediğimiz

wide open frontier for creative experimentation.

küçük parçalar oluyorlar.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)