The case for having kids | Wajahat Ali

Çeviri: Gizem Gür Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

I'm an exhausted dad.

Yorgun bir babayım.

Currently owned and dominated by two mini dictators,

Şu anda Huggies bebek bezlerini giyerken bana ve hayatıma sahip olan

who rule my life with an iron fist while wearing their Huggies diapers.

2 mini diktatör tarafından katı bir biçimde yönetiliyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Now probably because I've been drowning in small people lately,

Sanırım son zamanlarda miniklerin arasında boğulduğum için

I've been paying close attention to a particular headline.

özellikle bir başlık dikkatimi çekiyor.

It seems around the world, in developed countries,

Dünyanın her yerindeki gelişmiş ülkelerde insanların az bebek yaptığı görünüyor.

people are having fewer babies.

From North America to Europe to China to Japan,

Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya, Çin'den Japonya'ya

there's actually been a consistent decline in birth rates.

doğum oranlarında aslında sürekli bir azalma var.

In fact, over the past 50 years,

Açıkçası, son 50 yılda dünya çapında doğurganlık yarıya düştü.

the global fertility rate has halved.

What the heck is going on?

Neler oluyor?

Now, my friends who don't want kids,

Şimdi de çocuk istemeyen arkadaşlarım bebek yapmama nedenlerinin

all point to climate change as a reason for never having babies.

iklim değişikliği olduğunu söylüyorlar.

And many of you are sitting there right now, saying,

Hatta birçoğunuz da orada oturup diyorsunuzdur ki,

"Waj, there's also overpopulation,

''Waj, bir de aşırı nüfus var

there's also high birth rates,

ve hâlâ çoğu Afrika ve Orta Doğu ülkesinde var olan

which still exist in many African and Middle Eastern countries,

fazlasıyla yüksek doğum oranları var.

there's also orphan kids who still need parents,

Anne babaya ihtiyacı olan yetimler de var.

there's also a lack of resources to go around for everyone,

Bir de ayrıca herkese yetecek kadar kaynak yok.

and oh, by the way,

Bu arada bu gezegeni mahveden büyük karbon ayak izimiz var.

we have a ginormous carbon footprint that is destroying this planet.

I hear you, I hear you.

Anlıyorum, anlıyorum.

And yet, despite all this chaos,

Bütün bu kaosa rağmen hâlâ bebek sahibi olmamız gerektiğini düşünüyorum.

I still think we should have babies.

I believe we can and should fight for the earth and humanity,

Dünya ve insanlık için savaşabileceğimize ve savaşmamız gerektiğine inanıyorum.

side by side.

Birlikte.

Now, if I could take it personal for a second,

Eğer bir saniyeliğine kişisel olarak algılarsam

I get it, I get why some of you might be skeptical about having babies.

neden bebek sahibi olmak konusunda şüphe duyduğunuzu anlıyorum.

Here's a photo of my wife and me before we had kids.

Karımın ve benim bebek sahibi olmadan önceki hâlimiz.

Young, happy, fresh.

Genç, mutlu, dinç.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Here's a photo of me after having kids.

Bu da bebek sahibi olduktan sonraki.

A broken, defeated husk of a man.

Parçalanmış, yenilmiş bir adamın kabuğu.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Here's the photo of the car I thought I'd be driving as an adult.

İşte sürecek olduğumun hayalini kurduğum arabanın resmi.

A Porsche.

Porsche.

Here's what I actually drive.

Bu da gerçekten sürdüğüm araba.

A Honda Odyssey minivan.

Honda Odyssey minivan.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkış)

For the minivan.

Minivan için.

Where there was once hope, now there is convenient space,

Bir zamanlar umutların olduğu yerde, şimdi uygun bir alan

and good mileage, good mileage.

ve yakıt tasarrufu da var.

Now, I just want to stress

Şimdi şunu vurgulamak istiyorum.

that I'm completely aware of the very dire threats

Gerçekten iklim değişikliği ve küresel ısınmanın getirdiği

of global warming and climate change.

korkunç tehditlerin farkındayım.

I just want to acknowledge that choosing to have babies

Kabul ediyorum ki bebek sahibi olmayı seçmek dipten

is a deeply, profoundly personal choice.

ve içten gelen bir kişisel tercih ve olmak istemeyip de olamayanlar var.

And that many who want to are unable.

But just for today, let's examine the flip side of the coin.

Ama bugün madalyonun diğer yüzünü inceleyelim.

At how not having enough new people

Yeteri kadar insan olmaması ilerde büyük bir problem yaratacak.

is going to be a major problem moving forward.

According to the World Health Organization,

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre ortalama olarak her kadın başına

we need to average about 2.1 children per woman today

2,1 çocuk düşüyor.

just so we have enough people to replace the previous generation.

Sadece bir önceki jenerasyonun yerine geçebilmek için.

A lot of you thought overpopulation was going to be a problem in 100 years --

Çoğunuz 100 yıl içerisinde aşırı nüfusun problem olacağını düşündünüz.

yeah, it might be underpopulation.

Evet, az nüfus da problem olabilir.

So a question:

Bu yüzden bir soru:

what happens if that number dips below 2.1?

Bu sayı 2,1'in altına inerse ne olur?

There's going to be a domino effect.

Domino etkisi olacak.

As all of us get older, and live longer,

Hepimiz yaşlanıyorken ve uzunca yaşıyorken

there's going to be a shrinking younger population,

daha genç nüfuslar azalmış olacak.

which is going to lead to rising labor shortages

Bu da dünyanın en büyük ekonomisinde yükselen iş yetersizliğine sebep olacak.

in the world's biggest economies.

I'm talking about United States, China, Japan, Germany.

Birleşik Devletler, Çin, Japonya, Almanya'dan bahsediyorum.

Fewer younger working people means less tax revenue.

Çok az genç çalışan insan demek daha az vergi geliri demek.

Less tax revenue means less money and resources

Daha az vergi geliri demek daha az para ve kaynak demek.

to go to safety net programs that all of us are going to depend upon.

Şu hepimizin bağlı olacağı sosyal güvenlik programlarına gitmek için.

I'm talking about pensions and health care.

Emeklilik ve sağlık hizmetlerinden bahsediyorum.

It seems every generation is indeed connected.

Görünüşe göre her jenerasyon kesinlikle birbirine bağlı.

But how the heck did we get here in the first place?

Ama, biz bu duruma daha en başında nasıl geldik?

Well, in some cases, it was intentional.

Bazı durumlarda, kasıtlı olaraktı.

Let's take the DeLorean to simpler times.

DeLorean'ı daha kolay zamanlara götürelim.

Let's stop in China.

Çin'de duralım.

Somewhere between the death of disco and "Empire Strikes Back" -- 1980.

Disko ölümü ve "Empire Strikes Back" arasında bir yerde. 1980.

In 1980, China decided to implement the one-child policy,

1980'de Çin tek çocuk politikasını yürürlüğe koymaya karar verdi.

largely limiting most parents to having just one kid

Aşırı nüfusun önüne geçmek için anne babaları sadece bir çocukla kısıtladı.

to combat overpopulation.

Check out some good old-fashioned Chinese propaganda, lovely.

Birkaç iyi eski trend Çin propagandasını bir inceleyelim, sevimli.

Now, fast-forward to 2019.

Şimdi 2019'a ileri saralım.

Even after ending its one-child policy in 2015,

2015'de bir çocuk politikasını bitirdikten sonra bile Çin'in doğum oranları azaldı.

China's birth rates have largely declined.

In fact, the falling population in China

Daha doğrusu, Çin'in düşen doğum oranı

is removing one of its biggest drivers of growth -- people.

en büyük büyüme etkenlerinden birini kaldırıyor: İnsanları.

If trends continue,

Trend devam ederse Çin'in nüfusu önlenilemeyen azalışa geçmeden önce

China's population is actually going to peak in 2029,

before entering "unstoppable decline."

2029'da yerlerde olacak.

China's government is so freaked out right now

Çin hükûmeti öyle paniklemiş durumda ki şu anda yeni propaganda yapıyorlar.

that it's actually doing new propaganda --

it's begging couples to have children for the country.

Çiftlere bebek sahibi olmaları için yalvarıyorlar.

Let's take the DeLorean and hop over to Japan,

DeLorean'ı alalım ve Japonya'ya atlayalım.

home of my beloved Honda Odyssey minivan.

Canım Honda Odyssey minivanimin evine.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Japan is now producing more adult diapers than infant ones.

Japonya şu an bebek bezlerinden daha çok yetişkin bezleri üretiyor.

The number of kids in Japan has fallen for the 37th straight year.

Japonya'daki çocuk sayısı 37 yıl art arda düştü.

And unlike other countries,

Diğer ülkelerin aksine nüfusunun yerini göçmen işçilerle de geri getiremedi.

it has not been able to replace its population numbers

through immigrant workers.

There will be labor shortages

İş kıtlığı başlayacak ve sosyal güvenlik programına yatıracak para kalmayacak.

and not enough money to fund the safety-net programs.

Now, Japan has introduced two solutions.

Şimdi Japonya iki çözüm ileri sürdü.

First, a financial incentive.

Birincisi, mali teşvik.

Some local governments in Japan have offered couples money to have babies,

Bazı Japon yerel hükûmetler çiftlere bebek sahibi olmaları için para teklif ediyor

with the money increasing with each additional child being born.

ve doğan her ek çocuk için teklif edilen para artıyor.

This actually worked for one year in 2014 in this town called Ama.

Bu taktik aslında 2014'te Ama adındaki bir şehirde bir seneliğine tutmuştu.

It actually raised the birth rate from about 1.66 kids per woman to 1.8.

Gerçekten de her kadın başına 1,66 çocuktan 1,8'e yükselmişti.

But it did not gain traction across Japan.

Ama Japonya'da bu ilgi çekmedi.

In 2018, a leader of Japan's ruling party tried a new tack.

2018'de Japonya'daki iktidar partisi yeni bir taktik denedi.

He told young people,

Gençlere dedi ki ''Bebek sahibi olmadığınız için bencilsiniz.''

"You're selfish for not having babies."

Shockingly, shaming was not a rousing aphrodisiac.

Şok edici bir şekilde, utandırmak pek de cinsel istek uyandırmadı.

Surprise, I know, surprise.

Hayret verici, biliyorum.

Who would have thought?

Kimin aklına gelirdi?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Let's take the DeLorean to Europe,

DeLorean'ı Avrupa'ya götürelim.

the continent of delicious cheeses I love to eat but cannot pronounce.

Yemeği sevdiğim lezzetli fakat telaffuz edemediğim peynirlerin kıtası.

The UK and much of Western Europe

Birleşik Krallık ve Batı Avrupa'nın çoğu kadın başına 1,7 doğum oranına sahip.

has a birth rate of about 1.7 kids per woman,

which at least is better than Hungary, where it hovers around 1.45.

Yani en azından 1,45'lerde sürünen Macaristan'dan daha iyidir.

Now, Hungary's prime minister Viktor Orbán

Macaristan'nın başbakanı Viktor Orban

has proposed a new solution to try to incentivize people to have kids.

çocuk sahibi olmak için yeni teşvik edici çözümünü sundu.

He said families where the women have four or more kids

Dört ve ya daha fazla çocuğu olan aileler gelir vergisi ödemeyecek dedi.

will no longer pay income tax.

Pretty good, right, pretty good.

Çok iyi, değil mi? Çok iyi.

At least it's better than Russia's 2007 proposal,

En azından Rusya'nın 2007 senesindeki teklifinden daha iyi.

which once offered women in a particular region

Bir zamanlar belli bölgelerdeki kadınlara eğer fazla çocuk yaparlarsa

the opportunity of winning a fridge if they had more kids.

buzdolabı kazanma fırsatı veriyorlardı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Yeah, it didn't work, it didn't work.

Evet, işe yaramadı, işe yaramadı.

But hold on, pump the brakes.

Ama durun, frene basalım.

Orbán is primarily proposing this because he wants to limit

Orban'ın bunu yapmak istemesindeki tek şey Müslüman ve beyaz olmayan nüfusu

the population of Muslims and people of color.

azaltmak istemesiydi.

He says he doesn't think Hungary's traditions and culture and color

Macaristan'ın geleneği, kültürü ve ten renginin diğerleriyle karışmaması

has to be "mixed with those of others."

gerektiğini savunurdu.

Subtle.

Sinsice.

Unfortunately for Orbán, and much of the EU,

Orban ve çoğu Avrupa Birliği'nin maalesef doğum oranı şu an yeteri kadar değil.

the birth rates are not high enough right now

to be replenished without immigration.

Göçmensiz bu iş halledilemez.

Among EU countries, there is a demographic decline.

AB ülkeleri arasında, demografik bir düşüş var.

So it seems, in Europe, karma is going to be brown and Muslim.

Bu yüzden, görünüşe göre, kader siyahi ve Müslüman olanlardan yana olacak.

(Laughter) (Applause)

(Gülüşmeler) (Alkış)

Just saying.

Sadece söylüyorum.

The question remains:

Soru hâlâ kaldı:

Why aren't people having enough kids?

Neden insanlar yeterince bebek yapmıyor?

Why is the birth rate declining in these countries?

Neden bütün bu ülkelelerde doğum oranı düşüyor?

In some cases,

Bazı durumlarda, kadınlar okumuş ve fazla bilgi sahibi oldukları için.

it's because women are more literate, more educated.

They have more economic opportunities -- applaud.

Daha fazla ekonomik fırsatları var, alkış.

All good things, all good things, yes.

Hepsi iyi şeyler, hepsi evet.

(Applause)

(Alkış)

In India, this has been fantastic,

Hindistan ise fantastik ilerliyor.

it has actually reduced the birth rate but kept it above that magic 2.1 number.

Doğum oranları düştü fakat şu sihirli 2,1 sayısının altına inmediler.

Women also have more access to birth control,

Kadınlar ayrıca doğum kontrol uygulayabiliyorlar,

more control over their reproductive lives,

üreme hayatlarını daha fazla kontrol altına aldılar.

all good things.

Hepsi iyi şeyler.

But in the United States, in particular,

Ama Birleşik Devletler'de çoğu genç çocuk sahibi olmaktan vazgeçti.

a lot of young people are opting out of having kids,

largely cite the same reason:

Çoğu da aynı sebepten dolayı.

financial concerns.

Finansal endişeler.

Let's take the DeLorean to my motherland, the United States of America,

Şimdi de DeLorean'ı toprağıma götürelim: Amerika Birleşik Devletleri.

where the birth rate hit its historic low in 2017.

Doğum oranlarının 2017'de tarihsel olarak dibe girdiği yer.

The United States is the most expensive country in the world

Amerika Birleşik Devletleri çocuk doğurmak için en pahalı ülke.

to give birth.

If you do not have insurance,

Eğer sigortan yoksa bebek sahibi olmak sana 32.000 dolara patlayacak.

it will cost you 32,000 dollars to have a baby,

if everything goes perfectly.

Eğer tabii her şey mükemmel giderse.

That's like buying a brand new Honda Odyssey minivan, OK?

Bu yeni bir Honda Odyssey minivan almak gibi, tamam mı?

So, congratulations, you just had a baby,

Yani, tebrikler, bir bebek sahibi oldun ama bebeğin ekonomik açıdan geliri sıfır

but the baby's economic productivity is zero, and guess what?

ve bilin bakalım ne?

The United States is the only industrialized country in the world

Amerika Birleşik Devletleri dünyada çalışanlara doğum izni vermeyen

that does not require employers to offer paid parental leave.

tek sanayileşmiş ülkedir.

"Mom, you just had a baby, congratulations, that's lovely.

''Anne, bebeğin oldu, tebrikler, bu çok tatlı.

Get back to work or you're fired, young mom!"

İşe geri dön yoksa kovuldun, genç anne!''

My wife and I, both working parents,

Karım ve ben, çalışan ebeveynleriz.

pay about 3,500 dollars a month -- a month -- in Virginia for childcare.

Bir ayda ortalama 3.500 dolar çocuk bakımına harcıyoruz Virginia'da.

If you do the math, that's 40,000 dollars a year.

Eğer bir hesap yaparsak yılda 40.000 dolar eder.

That's like buying a brand new, souped-up, Honda Odyssey minivan, OK.

Bu yeni, güçlü Honda Odyssey minivan almak gibi bir şey.

I have one, I do not need 10.

Ondan bir tane var, on tanesine gerek yok.

So here's my bold suggestion.

Yürekli önerim şu.

Let's make it easier for people to have babies.

İnsanların bebek sahibi olmalarını daha kolay yapalım.

It seems in order to invest in our future, we actually have to invest in the present

Görünüşe göre geleceğimize yatırım yapmak için şimdiki zamana yatırım yapmalıyız

and help those people who want to become parents.

ve çocuk sahibi olmak isteyen ebeveynlere yardım etmeliyiz.

Give them affordable health care,

Onlara fiyatı uygun sağlık hizmeti verip fiyatı uygun çocuk bakımı sağlamalı,

give them affordable childcare,

give them paid parental leave.

ücret ve doğum izni vermeliyiz.

Among the EU states in 2017, France reported the highest birth rates.

AB ülkeleri arasında 2017'de Fransa doğum oranı en fazla olan ülke oldu.

Why?

Neden?

Largely due to its pronatal policies

Daha çok, doğumu teşvik eden kadınları iş gücünde tutan politikadan dolayı.

that actually kept women in the workforce.

I'm talking about subsidized daycare and paid maternal leave.

Finansal destekli bakımdan ve anneye doğum izninden bahsediyorum.

China and Japan, thank God, are finally wisening up

Çin ve Japonya, şükürler olsun, akıllanıp aynısını düzenliyorlar.

and proposing such policies.

This is great.

Bu harika.

That being said, I know some of you have listened to me

Bununla beraber, biliyorum bazılarınız beni dinlediniz ve hâlâ geleceğe yatırım

and you still think the best investment we can make in the future

yapmanın en iyi yolunun bebek sahibi olmaktan geçmediğini düşünüyorsunuz.

is not having babies.

I respect that.

Buna saygı duyarım.

I get where you're coming from.

Düşüncelerinizi anlıyorum.

And I know many of you in this audience want to have babies

Çoğunuzun bebek sahibi olmak istediğinizi biliyorum.

but you are terrified about the future.

Fakat gelecekten korkuyorsunuz.

And as a parent, I feel you.

Bir ebeveyn olarak sizi anlıyorum.

I'm scared about the future.

Gelecekten korkuyorum.

I wrote that last line a month ago.

Bu son satırı bir ay önce yazmıştım ama üç gün önce tam can alıcı yerimden vurdu

But it really hit home three days ago for me,

while I was at TED.

TED'deyken.

Three days ago, my wife calls me, crying.

Üç gün önce karım aradı, ağlıyordu.

I pick it up in my hotel room.

Otel odamdayken telefonu açtım.

And she said, "I'm calling from the hospital."

Dedi ki, ''Hastaneden arıyorum.''

We had to take my baby daughter Nusayba,

Adını savaşçı bir prensesten alan bebeğim Nusayba'yı hastaneye götürmüştük

who was named after a warrior princess,

to the hospital, because she found a bump on the stomach.

çünkü annesi karnında bir şişlik görmüştü.

We got back the results, and there were bumps all around her liver.

Sonuçları aldık ve karaciğerinin her yerinde tümör olduğu görüldü.

Today, this morning, we found out that she has stage IV liver cancer.

Bugün, bu sabah, onun dördüncü evrede karaciğer kanseri olduğunu öğrendik.

(Audience gasps)

(Seyirci şaşırır)

It has been a challenging week.

Çok zor bir haftaydı.

It has been a challenging week.

Çok zor bir haftaydı.

And if I may, I just want to take a moment

Eğer müsaade ederseniz, bir dakikamı TED çalışanlarına, herkese, baştan aşağı,

to acknowledge the TED staff, everyone, top-down,

everyone in the back, in the green room, some of the speakers, word has spread.

arkada olanlara, yeşil odada olanlara, konuşmacılara şunu beyan etmek istiyorum.

On behalf of my family, my wife,

Ailem, karım ve ebeveynlerim adına, ebeveynlerim bunu söylememi istediler,

and my parents -- my Pakistani parents said I had to say this --

thank you for just being decent and kind this week.

bu hafta bana iyi, kibar olduğunuz için teşekkür ederim.

So thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)

These are my beloveds, my Ibrahim and Nusayba, my babies.

Bunlar benim kıymetlilerim, İbrahim ve Nusayba'm, yavrularım.

I talked to my wife,

Karımla konuştum ve bütün bu kötü haberlere rağmen

and despite the terrible news and the fight ahead,

we both concluded that we regret nothing.

hiçbir şeyden pişman olmadığımız sonucuna vardık.

Deciding to have babies was the best decision we ever made.

Bebek sahibi olmaya karar vermek verdiğimiz en iyi karardı.

Our babies have brought us so much joy and they've brought the world so much joy,

Bebeklerimiz bize çok neşe kattı ve dünyamıza neşe getirdi

and having kids is a risk, but life is a risk.

ve çocuk sahibi olmak bir risk fakat hayatın kendisi bir risktir.

And yes, I hope you've been paying attention,

Umarım gelişmiş ülkelerde ekonomiyi ve maaşı kurtarmak istiyorsak

we need to invest in babies in developed countries

bebeklere yatırım yapmamız gerektiğini anlamışsındır.

if we want to help save our economy and pensions.

But that's not the reason you have babies.

Ama bu bebek sahibi olmanın nedeni değil.

That's not the main reason.

Bu asıl sebep değil.

Babies have always represented

Bebekler hep insanlığın en güzel, cesur, güzel sonsuz olanaklarını temsil ederler.

humanity's best, boldest, most beautiful infinite possibilities.

And if we in developed countries,

Biz gelişmiş ülkelerde hepten vazgeçersek ve şimdiye ve gelecek jenerasyona

as a whole, opt out,

and don't invest in present and future generations,

yatırım yapmazsak o zaman amacımız ne ya?

then what the hell's the point?

What's the point of being on this absurd journey together?

Bu absürt yolculukta olmanın amacı ne?

And so, for those who can and who choose to,

İmkânı olanlar ve bebek sahibi olmayı tercih edenler için

for those who can and who choose to have kids,

may you pass on this beautiful thing called life,

bu güzel hayatı iyilik, cömert, edep ve sevgiyle aktarmanız dileğiyle.

with kindness, generosity,

decency and love.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)