The case for having kids | Wajahat Ali

Tłumaczenie: Anna Mańkowska Korekta: Rysia Wand

I'm an exhausted dad.

Jestem wykończonym tatą.

Currently owned and dominated by two mini dictators,

Zawłaszczonym i zdominowanym przez dwóch dyktatorków,

who rule my life with an iron fist while wearing their Huggies diapers.

którzy rządzą moim życiem twardą ręką, nadal nosząc pieluchy.

(Laughter)

(Śmiech)

Now probably because I've been drowning in small people lately,

Pewnie dlatego, że ostatnio tkwię głęboko w temacie maluchów,

I've been paying close attention to a particular headline.

zwracam większą uwagę na pewne wiadomości.

It seems around the world, in developed countries,

Wygląda na to, że w krajach rozwiniętych

people are having fewer babies.

ludzie mają coraz mniej dzieci.

From North America to Europe to China to Japan,

Od Ameryki Północnej do Europy, Chin i Japonii

there's actually been a consistent decline in birth rates.

widać stały spadek wskaźnika urodzeń.

In fact, over the past 50 years,

Przez ostatnie 50 lat

the global fertility rate has halved.

współczynnik płodności na świecie zmniejszył się o połowę.

What the heck is going on?

Co się dzieje?

Now, my friends who don't want kids,

Wszyscy moi znajomi, którzy nie chcą dzieci,

all point to climate change as a reason for never having babies.

jako powód wskazują zmiany klimatyczne.

And many of you are sitting there right now, saying,

Wielu z was tutaj powie:

"Waj, there's also overpopulation,

"Mamy też przeludnienie,

there's also high birth rates,

wysoki przyrost naturalny

which still exist in many African and Middle Eastern countries,

w wielu bliskowschodnich i afrykańskich krajach,

there's also orphan kids who still need parents,

jest mnóstwo sierot potrzebujących rodziców,

there's also a lack of resources to go around for everyone,

brakuje surowców, żeby starczyło dla każdego

and oh, by the way,

i przy okazji

we have a ginormous carbon footprint that is destroying this planet.

zostawiamy ogromniasty ślad węglowy niszczący planetę".

I hear you, I hear you.

Rozumiem.

And yet, despite all this chaos,

A jednak mimo tego całego chaosu

I still think we should have babies.

nadal myślę, że należy mieć dzieci.

I believe we can and should fight for the earth and humanity,

Wierzę, że można i trzeba walczyć o Ziemię i ludzkość,

side by side.

ramię w ramię.

Now, if I could take it personal for a second,

Teraz odrobina prywaty.

I get it, I get why some of you might be skeptical about having babies.

Rozumiem sceptycyzm wobec posiadania dzieci.

Here's a photo of my wife and me before we had kids.

To moja żona i ja przed dziećmi.

Young, happy, fresh.

Piękni, szczęśliwi, wyspani.

(Laughter)

(Śmiech)

Here's a photo of me after having kids.

To ja po dzieciach.

A broken, defeated husk of a man.

Złamany i pokonany cień człowieka.

(Laughter)

(Śmiech)

Here's the photo of the car I thought I'd be driving as an adult.

To zdjęcie samochodu, który chciałem mieć jak dorosnę.

A Porsche.

Porsche.

Here's what I actually drive.

A jeżdżę tym...

A Honda Odyssey minivan.

Minivan Honda Odyssey.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

For the minivan.

Brawo dla minivana.

Where there was once hope, now there is convenient space,

Zamiast nadziei mam wygodną przestrzeń

and good mileage, good mileage.

i dobry przebieg.

Now, I just want to stress

Chcę podkreślić,

that I'm completely aware of the very dire threats

że jestem całkowicie świadomy zagrożeń

of global warming and climate change.

związanych z globalnym ociepleniem i zmianami klimatu.

I just want to acknowledge that choosing to have babies

Zaznaczam, że decyzja o dzieciach

is a deeply, profoundly personal choice.

jest absolutnie całkowicie osobistym wyborem.

And that many who want to are unable.

A wielu pragnących dzieci nie może ich mieć.

But just for today, let's examine the flip side of the coin.

Dziś jednak popatrzmy na drugą stronę medalu.

At how not having enough new people

Jakim problemem wkrótce stanie się

is going to be a major problem moving forward.

zbyt mała liczba ludności.

According to the World Health Organization,

Według Światowej Organizacji Zdrowia

we need to average about 2.1 children per woman today

potrzeba średnio 2,1 dziecka na kobietę,

just so we have enough people to replace the previous generation.

aby zapewnić zastępowalność pokoleń.

A lot of you thought overpopulation was going to be a problem in 100 years --

Myśleliście, że za 100 lat problemem będzie przeludnienie,

yeah, it might be underpopulation.

a możemy mieć niedoludnienie.

So a question:

Pytanie:

what happens if that number dips below 2.1?

co się stanie, jeśli wskaźnik spadnie poniżej 2,1?

There's going to be a domino effect.

Efekt domina.

As all of us get older, and live longer,

Jako że wszyscy się starzejemy i żyjemy dłużej,

there's going to be a shrinking younger population,

będzie coraz mniej młodych ludzi,

co doprowadzi do tego, że największym gospodarkom

which is going to lead to rising labor shortages

in the world's biggest economies.

zabraknie siły roboczej

I'm talking about United States, China, Japan, Germany.

Mówię o USA,Chinach, Japonii, Niemcach.

Fewer younger working people means less tax revenue.

Mniej pracujących to mniejsze wpływy z podatków.

Less tax revenue means less money and resources

Mniej wpływów z podatków to mniej środków

to go to safety net programs that all of us are going to depend upon.

na programy socjalne, na których wszyscy będziemy polegać.

I'm talking about pensions and health care.

Mam na myśli emerytury i opiekę zdrowotną.

It seems every generation is indeed connected.

Wygląda na to, że wszystkie pokolenia są ze sobą związane.

But how the heck did we get here in the first place?

Jakim cudem znaleźliśmy się w tym miejscu?

Well, in some cases, it was intentional.

W niektórych przypadkach to było celowe.

Let's take the DeLorean to simpler times.

Wyruszmy w podróż do przeszłości, do łatwiejszych czasów.

Let's stop in China.

Zatrzymajmy się w Chinach.

Somewhere between the death of disco and "Empire Strikes Back" -- 1980.

Gdzieś między końcem disco, a “Imperium kontratakuje” - rok 1980.

In 1980, China decided to implement the one-child policy,

W 1980 roku Chiny znacznie ograniczyły dzietność

w celu walki z przeludnieniem,

largely limiting most parents to having just one kid

wprowadzając "politykę jednego dziecka".

to combat overpopulation.

Check out some good old-fashioned Chinese propaganda, lovely.

Oto stara, dobra chińska propaganda. Urocze.

Now, fast-forward to 2019.

Wróćmy do 2019 roku.

Even after ending its one-child policy in 2015,

Nawet po wycofaniu się z polityki jednego dziecka w 2015 roku

China's birth rates have largely declined.

wskaźnik urodzeń w Chinach mocno spadł.

In fact, the falling population in China

Zmniejszająca się populacja Chin

is removing one of its biggest drivers of growth -- people.

pozbywa się tego, co napędzało jej rozwój - ludzi.

If trends continue,

Jeśli trend się nie zmieni,

China's population is actually going to peak in 2029,

populacja Chin osiągnie szczyt w 2029,

before entering "unstoppable decline."

po czym nastąpi spadek nie do zatrzymania.

China's government is so freaked out right now

Chiński rząd jest tak przerażony,

that it's actually doing new propaganda --

że tworzy nową propagandę

it's begging couples to have children for the country.

- błaga pary o płodzenie dzieci dla kraju.

Let's take the DeLorean and hop over to Japan,

Przenieśmy się wehikułem czasu do Japonii,

home of my beloved Honda Odyssey minivan.

domu mojej kochanej Hondy Odyssey.

(Laughter)

(Śmiech)

Japan is now producing more adult diapers than infant ones.

Japonia produkuje więcej pieluch dla dorosłych niż dla niemowląt.

The number of kids in Japan has fallen for the 37th straight year.

Liczba dzieci w Japonii spadła już 37 rok z rzędu.

And unlike other countries,

W przeciwieństwie do innych krajów

it has not been able to replace its population numbers

nie była w stanie wyrównać populacji

through immigrant workers.

imigrantami.

There will be labor shortages

Zabraknie siły roboczej

and not enough money to fund the safety-net programs.

i pieniędzy na finansowanie programów socjalnych.

Now, Japan has introduced two solutions.

Japonia zaproponowała dwa rozwiązania.

First, a financial incentive.

Pierwsze to zachęta finansowa.

Some local governments in Japan have offered couples money to have babies,

Niektóre japońskie samorządy płacą za urodzenie dzieci,

with the money increasing with each additional child being born.

z każdym kolejnym dzieckiem większą kwotę.

This actually worked for one year in 2014 in this town called Ama.

To podziałało przez rok w 2014 roku w mieście Ama.

It actually raised the birth rate from about 1.66 kids per woman to 1.8.

Dzietność wzrosła z 1,66 dziecka na kobietę do 1,8.

But it did not gain traction across Japan.

Ale w reszcie Japonii zabrakło naśladowców.

In 2018, a leader of Japan's ruling party tried a new tack.

W 2018 roku lider partii rządzącej spróbował nowej taktyki.

He told young people,

Powiedział młodym:

"You're selfish for not having babies."

“jesteście egoistami, nie chcąc mieć dzieci”.

Shockingly, shaming was not a rousing aphrodisiac.

O dziwo! Zawstydzanie nie podziałało jak afrodyzjak.

Surprise, I know, surprise.

A to niespodzianka!

Who would have thought?

Kto by pomyślał?

(Laughter)

(Śmiech)

Let's take the DeLorean to Europe,

Przenieśmy się w czasie do Europy,

the continent of delicious cheeses I love to eat but cannot pronounce.

kontynentu serów, które uwielbiam jeść, ale nazw nie umiem wymówić.

The UK and much of Western Europe

Wskaźnik dzietności w Wielkiej Brytanii

has a birth rate of about 1.7 kids per woman,

i większości Zachodniej Europy wynosi 1,8 dziecka na kobietę.

which at least is better than Hungary, where it hovers around 1.45.

To i tak lepiej niż na Węgrzech, gdzie wynosi on około 1,45.

Now, Hungary's prime minister Viktor Orbán

Premier Węgier, Viktor Orbán,

has proposed a new solution to try to incentivize people to have kids.

zaproponował nowe rozwiązanie, mające zachęcić do rodzenia dzieci.

He said families where the women have four or more kids

Rodziny z minimum czworgiem dzieci

will no longer pay income tax.

nie będą musiały płacić podatku dochodowego.

Pretty good, right, pretty good.

Całkiem nieźle, prawda?

At least it's better than Russia's 2007 proposal,

To lepsze niż pomysł Rosji z 2007 roku,

which once offered women in a particular region

która w zamian za urodzenie kolejnych dzieci

the opportunity of winning a fridge if they had more kids.

dała kobietom pewnego regionu szansę wygrania lodówki.

(Laughter)

(Śmiech)

Yeah, it didn't work, it didn't work.

Nie podziałało.

But hold on, pump the brakes.

Ale czekajcie.

Orbán is primarily proposing this because he wants to limit

Orban proponuje to rozwiązanie przede wszystkim dlatego,

the population of Muslims and people of color.

żeby ograniczyć liczbę muzułmanów i innych mniejszości.

He says he doesn't think Hungary's traditions and culture and color

Nie chce, żeby węgierska tradycja i kultura

has to be "mixed with those of others."

musiała "mieszać się z innymi”.

Subtle.

Subtelne.

Unfortunately for Orbán, and much of the EU,

Pechowo dla Orbána i większości Unii,

the birth rates are not high enough right now

wskaźniki urodzeń nie są na tyle wysokie,

to be replenished without immigration.

żeby nie trzeba było uzupełniać ich imigrantami

Among EU countries, there is a demographic decline.

W krajach Unii mamy niż demograficzny.

So it seems, in Europe, karma is going to be brown and Muslim.

Wygląda na to, że w Europie karma będzie pochodzenia muzułmańskiego.

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Brawa)

Just saying.

Tak tylko mówię.

The question remains:

Pozostaje pytanie:

Why aren't people having enough kids?

dlaczego ludzie nie mają więcej dzieci?

Why is the birth rate declining in these countries?

Dlaczego w tych krajach dzietność spada?

In some cases,

W niektórych przypadkach dlatego,

it's because women are more literate, more educated.

że kobiety są lepiej wykształcone.

They have more economic opportunities -- applaud.

Mają więcej możliwości finansowych - brawo.

All good things, all good things, yes.

Same dobre rzeczy.

(Applause)

(Brawa)

In India, this has been fantastic,

Fantastycznie jest w Indiach,

it has actually reduced the birth rate but kept it above that magic 2.1 number.

co prawda liczba urodzeń spadła, ale wskaźnik jest ponad magicznym 2,1.

Women also have more access to birth control,

Kobiety mają też lepszy dostęp do antykoncepcji,

more control over their reproductive lives,

większą kontrolę nad płodnością i planami rozrodczymi.

all good things.

Samo dobro.

But in the United States, in particular,

Jednak zwłaszcza w USA

a lot of young people are opting out of having kids,

wielu młodych ludzi rezygnujących z posiadania dzieci

largely cite the same reason:

podaje ten sam powód:

financial concerns.

troskę o finanse.

Let's take the DeLorean to my motherland, the United States of America,

Przenieśmy się do mojej ojczyzny, USA,

where the birth rate hit its historic low in 2017.

gdzie w 2017 roku wskaźnik urodzeń osiągnął rekordowo niski poziom.

The United States is the most expensive country in the world

USA to kraj, gdzie urodzenie dziecka

to give birth.

jest najdroższe na świecie.

If you do not have insurance,

Jeśli nie ma się ubezpieczenia,

it will cost you 32,000 dollars to have a baby,

urodzenie dziecka kosztuje 32 tysiące dolarów,

if everything goes perfectly.

o ile wszystko pójdzie idealnie.

That's like buying a brand new Honda Odyssey minivan, OK?

To jak kupienie Hondy Odyssey.

So, congratulations, you just had a baby,

Gratulacje, masz dziecko,

but the baby's economic productivity is zero, and guess what?

ale jego wkład w gospodarkę wynosi zero i wiesz co?

The United States is the only industrialized country in the world

USA to jedyny uprzemysłowiony kraj na świecie,

that does not require employers to offer paid parental leave.

który nie wymaga od pracodawców płatnego urlopu rodzicielskiego.

"Mom, you just had a baby, congratulations, that's lovely.

„Mamo, właśnie urodziłaś dziecko, cudownie, gratulacje.

Get back to work or you're fired, young mom!"

Wracaj do roboty, albo wylecisz”.

My wife and I, both working parents,

Żona i ja, oboje pracujący,

pay about 3,500 dollars a month -- a month -- in Virginia for childcare.

płacimy 3,5 tysiąca dolarów miesięcznie w Wirginii za opiekę nad dziećmi.

If you do the math, that's 40,000 dollars a year.

Jak podliczycie, wyjdzie 40 tysięcy dolarów rocznie.

That's like buying a brand new, souped-up, Honda Odyssey minivan, OK.

To tak, jakby kupić nowiutką, podrasowaną Hondę Odyssey.

I have one, I do not need 10.

Jedną mam, dziesięciu nie potrzebuję.

So here's my bold suggestion.

Mam odważny pomysł.

Let's make it easier for people to have babies.

Ułatwmy ludziom posiadanie dzieci.

It seems in order to invest in our future, we actually have to invest in the present

Dbanie o przyszłość wydaje się oczywiste, ale trzeba też inwestować w teraźniejszość

and help those people who want to become parents.

i pomóc tym, którzy chcą zostać rodzicami.

Give them affordable health care,

Niech będzie ich stać na opiekę zdrowotną

give them affordable childcare,

i opiekę nad dziećmi,

give them paid parental leave.

niech mają płatny urlop rodzicielski.

Spośród krajów UE w 2017 roku Francja miała największy wskaźnik urodzeń.

Among the EU states in 2017, France reported the highest birth rates.

Why?

Dlaczego?

Largely due to its pronatal policies

Dzięki polityce prorodzinnej,

that actually kept women in the workforce.

która de facto zatrzymała kobiety w pracy.

I'm talking about subsidized daycare and paid maternal leave.

Mówię o dopłatach do żłobków i przedszkoli oraz płatnym urlopie macierzyńskim.

China and Japan, thank God, are finally wisening up

Chiny i Japonia, dzięki Bogu, nareszcie mądrzeją

and proposing such policies.

i też proponują takie rozwiązania.

This is great.

Świetnie.

That being said, I know some of you have listened to me

Wiem, że część z moich słuchaczy

and you still think the best investment we can make in the future

nadal uważa, że najlepszą inwestycją

is not having babies.

jest rezygnacja z dzieci.

I respect that.

Szanuję to.

I get where you're coming from.

Rozumiem powody.

And I know many of you in this audience want to have babies

Wiem, że wiele z was chce mieć dzieci,

but you are terrified about the future.

ale przyszłość was przeraża.

And as a parent, I feel you.

Jako rodzic, rozumiem.

I'm scared about the future.

Sam boję się o przyszłość.

I wrote that last line a month ago.

Napisałem to zdanie miesiąc temu,

But it really hit home three days ago for me,

ale dopiero przed trzema dniami naprawdę do mnie trafiło,

while I was at TED.

w trakcie TED.

Three days ago, my wife calls me, crying.

Trzy dni temu zadzwoniła zapłakana żona.

I pick it up in my hotel room.

Odebrałem w hotelu.

And she said, "I'm calling from the hospital."

“Dzwonię ze szpitala”.

We had to take my baby daughter Nusayba,

Naszą mała córeczka Nusayba,

who was named after a warrior princess,

która nosi imię po wojowniczej księżniczce,

to the hospital, because she found a bump on the stomach.

trafiła do szpitala z powodu guza w brzuchu.

We got back the results, and there were bumps all around her liver.

Dostaliśmy wyniki, guzy miała na całej wątrobie.

Today, this morning, we found out that she has stage IV liver cancer.

Dziś rano dowiedzieliśmy się, że to czwarty stopień raka wątroby.

(Audience gasps)

(Publiczność wstrzymuje oddech)

It has been a challenging week.

To był trudny tydzień.

To był trudny tydzień.

It has been a challenging week.

And if I may, I just want to take a moment

Jeśli mogę, chciałbym zająć chwilkę

to acknowledge the TED staff, everyone, top-down,

i podziękować ekipie TED, wszystkim jak leci,

everyone in the back, in the green room, some of the speakers, word has spread.

tym za kulisami, w pokoju koło studia, kilkorgu prelegentom.

On behalf of my family, my wife,

W imieniu mojej rodziny, żony,

and my parents -- my Pakistani parents said I had to say this --

moich rodziców - pakistańskich, muszę dodać -

thank you for just being decent and kind this week.

chcę podziękować za waszą wspaniałomyślność i uprzejmość.

So thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)

These are my beloveds, my Ibrahim and Nusayba, my babies.

To moje ukochane dzieci, Ibrahim i Nusayba.

I talked to my wife,

Rozmawiałem z żoną,

and despite the terrible news and the fight ahead,

mimo strasznych wieści i czekającej nas walki,

we both concluded that we regret nothing.

oboje stwierdziliśmy, że nie żałujemy niczego.

Deciding to have babies was the best decision we ever made.

Powiększenie rodziny było najlepszą decyzją w naszym życiu.

Our babies have brought us so much joy and they've brought the world so much joy,

Nasze dzieci przyniosły nam i światu tyle radości.

and having kids is a risk, but life is a risk.

Decyzja o dzieciach to ryzyko, ale życie jest ryzykiem.

And yes, I hope you've been paying attention,

Jasne, mam nadzieję, że uważnie słuchaliście,

we need to invest in babies in developed countries

że w krajach Zachodu trzeba inwestować w dzieci,

if we want to help save our economy and pensions.

jeśli chcemy uratować gospodarkę i emerytury.

But that's not the reason you have babies.

Ale przecież nie po to ma się dzieci.

That's not the main reason.

To nie jest główny powód.

Babies have always represented

humanity's best, boldest, most beautiful infinite possibilities.

i najodważniejszych nieskończonych możliwości ludzkości.

And if we in developed countries,

Jeśli my, obywatele krajów rozwiniętych,

as a whole, opt out,

zrezygnujemy i nie zainwestujemy

and don't invest in present and future generations,

w obecne i przyszłe pokolenia,

then what the hell's the point?

to jaki w tym sens?

What's the point of being on this absurd journey together?

Po co być razem na tej absurdalnej drodze?

And so, for those who can and who choose to,

Ci, którzy mogą i decydują się mieć dzieci,

for those who can and who choose to have kids,

may you pass on this beautiful thing called life,

niech przekażą ten piękny dar zwany życiem

with kindness, generosity,

razem z dobrocią, hojnością,

decency and love.

przyzwoitością i miłością.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)