Evan Williams on what's behind Twitter's explosive growth

Evan Williams Twitter kullanıcılarını dinliyor

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: osman oguz ahsen

Four years ago, on the TED stage,

4 sene önce, TED sahnesinde,

I announced a company I was working with at the time

o zaman birlikte çalıştığım bir firmayı duyurmuştum,

called Odeo.

Odeo adında.

And because of that announcement,

Ve bu açıklamadan ötürü,

we got a big article in The New York Times,

New York Times'ta büyük bir makale yazılmıştı,

which led to more press, which led to more attention,

bu makale daha çok basın ilgisine yol açmıştı,

and me deciding to become CEO of that company --

ve benim o firmanın CEO'su olma kararımı verdirdi,

whereas I was just an adviser --

oysa ben sadece bir danışmandım

and raising a round of venture capital

ve bunu sermayenin ve

and ramping up hiring.

işe alımların artışı izledi.

One of the guys I hired was an engineer named Jack Dorsey,

İşe aldıklarımdan biri Jack Dorsey adlı mühendisti,

and a year later, when we were trying to decide which way to go with Odeo,

bir yıl sonra Odeo ile hangi yöne gideceğimize karar vermeye çalışıyorduk

Jack presented an idea he'd been tinkering around with for a number of years

ve Jack birkaç yıldır üstünde düşündüğü bir fikrini bize sundu

that was based around sending simple status updates to friends.

bu da arkadaşlarınıza o an ki durumunuzu bildiren bilgiler göndermekti.

We were also playing with SMS at the time at Odeo,

O sıralar Odeo'da aynı zamanda SMS'ler ile uğraşıyorduk,

so we kind of put two and two together,

sonra bu ikisini bir araya getirdik,

and in early 2006 we launched Twitter as a side project at Odeo.

2006'nın başlarında Twitter'ı Odeo'nun yan bir projesi olarak başlattık.

Now, it's hard to justify doing a side project

Bir yan projenin doğru olduğunu anlamak

at a startup, where focus is so critical,

odaklanmanın çok önemli olduğu başlangıç evresinde çok zordur,

but I had actually launched Blogger as a side project

aslında önceki firmamda da Blogger'ı bir

to my previous company,

yan proje olarak başlatmıştım, bunun sadece

thinking it was just a little thing we'd do on the side,

ek olarak yapacağımız bir şey olduğunu düşünmüştüm,

and it ended up taking over not only the company,

ama bu sadece firmayı değil hayatımın

but my life for the next five or six years.

sonraki 5-6 yılını da ele geçiren bir şey haline geldi.

So I learned to follow hunches

Böylece, doğruluğunu bilmesem de

even though you can't necessarily justify them

nereye ulaşacağını bilmesem de

or know where they're going to go.

önsezilerimi takip etmeyi öğrenmiştim.

And that's kind of what's happened with Twitter, time after time.

Ve Twitter ile de defalarca yaşadığım bu oldu.

So, for those of you unfamiliar,

Twitter'a aşina olmayanlar için,

Twitter is based around a very simple, seemingly trivial concept.

Twitter oldukça basit bir konsept üzerine kuruldu.

You say what you're doing in 140 characters or less,

140 veya daha az karakter ile o an ne yaptığınızı söylüyorsunuz,

and people who are interested in you get those updates.

ve sizinle ilgilenen kişiler o güncellemeleri takip ediyorlar.

If they're really interested,

Eğer gerçekten ilgililerse,

they get the update as a text message on their cell phone.

güncellemeleri cep telefonlarından takip ediyorlar.

So, for instance, I may Twitter right now

Örneğin, şu an TED'de konuşma

that I'm giving a talk at TED.

yapıyorum diye twitleyebilirim.

And in my case, when I hit send,

Ve benim örneğimde, göndere bastığımda

up to 60,000 people will receive that message in a matter of seconds.

60,000'e yakın insan saniyeler içinde benim mesajımı alacak.

Now, the fundamental idea is that Twitter

Şimdi, temel fikir şu, Twitter insanlara

lets people share moments of their lives

yaşadıkları anı istedikleri zaman

whenever they want,

paylaşma imkanı sunuyor,

be they momentous occasions

ister çok önemli olaylar olsun

or mundane ones.

isterse çok sıradan olaylar.

It is by sharing these moments as they're happening

Yaşadıklarını paylaşmaları sayesinde

that lets people feel more connected and in touch,

insanlar çok daha fazla bağlı ve birbiri ile iletişimde hissediyor,

despite distance, and in real time.

aradaki mesafeler ve zamana rağmen.

This is the primary use we saw of Twitter from the beginning,

Bu başlangıçtan itibaren bizim gördüğümüz ve bizi heyecanlandıran

and what got us excited.

Twitter'ın asıl kullanım şekli.

What we didn't anticipate was the many, many other uses

Ummadığımız şey ise, birçok kişinin bu basit sistemden

that would evolve from this very simple system.

geliştirdiği başka bir kullanım şekliydi.

One of the things we realized

Fark ettiğimiz şeylerden biri

was how important Twitter could be during real-time events.

Twitter'ın anlık olaylardaki önemi.

When the wildfires broke out in San Diego,

Ekim 2007'de alevler

in October of 2007,

San Diego'yu kapladığında

people turned to Twitter to report what was happening

insanlar ne olduğunu bildirmek ve

and to find information from neighbors

komşularından etraflarında ne olduğunu

about what was happening around them.

öğrenmek için Twitter'a koştu.

But it wasn't just individuals.

Ama bu sadece bireysel seviyede değil.

The L.A. Times actually turned to Twitter to dispense information as well,

L.A. Times'da haberi yaymak için Twitter'a başvurdu

and put a Twitter feed on the front page,

ve ana sayfada bir Tweet paylaştılar

and the L.A. Fire Department and Red Cross

ve L.A. İtfaiyesi ve Kızıl Haçı bunu

used it to dispense news and updates as well.

haberleri yaymak ve güncellemek için kullandı.

At this event, dozens of people here are Twittering

Bu olayda, onlarca insan Tweet yazıyordu

and thousands of people around the world are following along

ve binlerce insan onları takip ediyordu

because they want to know what it feels like to be here

çünkü orada olmanın nasıl bir şey olduğunu ve de

and what's happening.

neler yaşandığını bilmek istediler.

Among the other interesting things that have cropped up

Bizi şaşırtan diğer birçok şeyin arasında

are many things from businesses,

iş dünyasından da olaylar oldu,

from marketing and communications and predictable things,

pazarlama, iletişim ve tahmin edilebilir bazı şeylerden,

to an insanely popular Korean-barbecue taco truck

Los Angeles çevresinde ilerleyen çok popüler

that drives around L.A. and Twitters where it stops,

bir Kore barbekü taco kamyonun Twitter ile nerede duracağını ve

causing a line to form around the block.

böylece uzun bir kuyruk oluşturacağını bildirmesine kadar.

Politicians have recently begun Twittering.

Politikacılar Twitlemeye yeni başladılar.

In fact, there are 47 members of Congress

Aslında, şu anda Twitter hesabı olan

who currently have Twitter accounts.

47 Kongre üyesi var.

And they're tweeting, in some cases,

Ve bazı durumlarda, başkan ile

from behind closed-door sessions with the President.

kapalı kapılar arkasındaki oturumlardan twittliyorlar.

In this case, this guy's not liking what he's hearing.

Duyduklarının pek hoşlarına gitmediği durumlarda.

The President himself is our most popular Twitter user,

Başkanın kendisi bizim en popüler Twitter kullanıcımız,

although his tweets have dropped off as of late,

son zamanlarda tweetlerinin sayısı düşmüş olsa da,

while Senator McCain's have picked up.

Senatör McCain'in tweetleri arttı.

As have this guy's.

Bu adamın da arttı (Chris Anderson).

Twitter was originally designed as a broadcast medium:

Twitter aslında bir medya yayın aracı olarak tasarlandı.

you send one message and it goes out to everybody,

Bir mesaj gönderiyorsunuz ve o herkese ulaşıyor

and you receive the messages you're interested in.

ve ilgilendiğiniz mesajlar da size geliyor.

One of the many ways that users shaped the evolution of Twitter

Twitter'ın gelişimine kullanıcıların katkılarından biri de

was by inventing a way to reply to a specific person

belirli bir kişiye veya mesaja cevap verme

or a specific message.

metodu geliştirmeleri ile oldu.

So, this syntax, the "@username" that Shaquille O'Neal's using here

Bu işaret, "@kullanıcı" burada Shaquille O'neal hayranlarından

to reply to one of his fans,

birine cevap vermek için kullanıyor,

was completely invented by users,

bu tamamen kullanıcılar tarafından bulundu,

and we didn't build it into the system until it already became popular

bu tamamen popüler hale gelmeden bunu sisteme dahil etmedik

and then we made it easier.

ve daha sonra daha da kolay hale getirdik.

This is one of the many ways that users have shaped the system.

Bu kullanıcıların Twitter'ı şekillendirdiği örneklerden sadece biriydi.

Another is via the API.

Bir diğeri API (Uygulama Programlama Arayüzü)

We built an application-programming interface,

aracılığı ile oldu. Bir uygulama programlama arayüzü kurduk,

which basically means that programmers can write software that interacts with Twitter.

bu programcıların Twitter ile etkileşimde olan yazılım yazabilecekleri

We currently know about over 2,000 pieces of software

anlamına geliyor. Twitter'a güncelleme gönderebilecek

that can send Twitter updates --

2000'den fazla yazılım olduğunu biliyoruz,

interfaces for Mac, Windows, your iPhone, your BlackBerry --

Mac, Windows, iPhone, BlackBerry için arayüzler ...

as well as things like

aynı zamanda doğmamış bir bebeğin

a device that lets an unborn baby Twitter when it kicks

tekmelediğinde twittlemesi veya bir bitkinin suya ihtiyaç

or a plant Twitter when it needs water.

duyduğunda twittlemesine yardımcı olan araçlar gibi.

Probably the most important third-party development

Herhalde en önemli üçüncü kişi geliştirmesi

came from a little company in Virginia called Summize.

Virginia'daki Summize adlı şirketten geldi.

Summize built a Twitter search engine.

Summize bir Twitter arama motoru hazırladı.

And they tapped into the fact

Şu düşünceden yararlandılar,

that, if you have millions of people around the world

eğer o an ne yaptıklarından, etraflarında ne olup bittiğinden

talking about what they're doing and what's around them,

bahseden dünyanın her yerinden milyonlarca insanınız varsa,

you have an incredible resource to find out about any topic or event

o an gerçekleşen herhangi bir şeyi bulmak için

while it's going on.

muazzam bir kaynağınız var demektir.

This really changed how we perceived Twitter.

Bu gerçekten bizim Twitter'ı algılayışımızı değiştirdi.

For instance, here's what people are saying about TED.

Örneğin, insanların TED hakkında söyledikleri burada.

This is another way that our mind was shifted,

Bu düşüncelerimizi değiştiren başka bir şeydi

and Twitter wasn't what we thought it was.

Twitter bizim onu düşündüğümüz gibi bir şey değildi.

We liked this so much we actually bought the company

Bu fikri o kadar beğendik ki, o şirketi satın aldık

and are folding it into the main product.

ve bunu twitter'ın içine yerleştirdik.

This not only lets you view Twitters in different ways,

Bu sadece size Twitter'ı başka şekillerde görme imkanı sunmuyor,

but it introduces new use cases as well.

aynı zamanda yeni kullanım şekilleri de sunuyor.

One of my favorites is what happened a few months ago

En hoşuma giden olaylardan biri birkaç ay önce gerçekleşti,

when there was a gas shortage in Atlanta.

Atlanta'da gaz kıtlığı vardı.

Some users figured out

Bazı kullanıcılar gaz bulduklarında

that they would Twitter when they found gas --

onun nerede olduğunu, fiyatının ne kadar olduğunu

where it was, and how much it cost --

yazabileceklerini fark ettiler

and then appended the keyword "#atlgas"

ve sonuna da "#atlgas" kelimesini iliştirdiler

which let other people search for that and find gas themselves.

böylece diğer insanlarda bu kelimeyi arayıp gazı bulabileceklerdi.

And this trend of people using this communication network

Ve insanların bu iletişim ağını birbirlerine yardım için kullanımı

to help each other out

arkadaşlarınız ve aileniz ile iletişiminizi

goes far beyond the original idea of just keeping up with family and friends.

koparmamanız için oluşturduğumuz asıl fikrin çok ötesine ulaştı.

It's happened more and more lately,

Son zamanlarda daha sık olmaya başladı,

whether it's raising money for homeless people

ister evsizler için para toplamak olsun,

or to dig wells in Africa

veya Afrika'da kuyu açmak

or for a family in crisis.

veya sorunlu bir aile için.

People have raised tens of thousands of dollars over Twitter

İnsanlar Twitter üzerinden birkaç gün içinde

in a matter of days on several occasions.

birçok olay için on binlerce dolar topladı.

It seems like when you give people easier ways to share information,

Öyle görünüyor ki, insanlara bilgiyi daha kolay paylaşmaları için imkan sunarsanız

more good things happen.

daha iyi şeyler meydana geliyor.

I have no idea what will happen next with Twitter.

Önümüzdeki ay Twitter'da ne olacağı hakkında hiçbir fikrim yok.

I've learned to follow the hunch,

Ama nereye gideceğini düşünmeden

but never assume where it will go.

önsezileri takip etmeyi öğrendim.

Thanks.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Chris Anderson: We're not quite done yet.

Chris Anderson: Tam olarak bitirmedik.

So, look, if we could have this screen live.

Eğer bu ekrana yansıtabilirsek...

This is actually the most terrifying thing that any speaker can do

Bu aslında bir konuşmacının bir konuşmadan sonra yapabileceği

after they've been to an event.

en korkunç şey.

It's totally intimidating.

Kesinlikle göz korkutucu.

So, this would be the Twitter search screen.

Bu Twitter arama ekranı.

So we're going to just type a couple of random words into Twitter.

Twitter'a rastgele birkaç kelime girelim.

For example: "Evan Williams."

Mesela: "Evan Williams."

"Evan Williams, give people more good ways to share information and follow your hunch at TED."

"...insanlara daha fazla bilgi ver ve önsezini takip et @#TED."

"Currently listening to Evan Williams." "Currently listening to Evan Williams." "Evan Williams --"

"...şu an Evan Williams'ı dinliyorum."

Oh.

Oh.

"Evan Williams is just dying on stage here at TED.

"...Evan Williams şu an TED sahnesinde adeta ölüyor.

Worst talk ever!" (Laughter)

En kötü konuşma!"

Evan Williams: Nice. Thanks.

Evan Williams: Güzel. Teşekkürler.

CA: Just kidding.

CA: Şaka yapıyorum.

But, literally in the eight minutes he was talking,

Ama, buradaki sekiz dakikalık konuşmasında,

there are about fifty tweets that already came on the talk.

konuşma hakkında gelen 50 civarı tweet var.

So he'll see every aspect of the reaction:

Böylece tepkilerin her türlüsünü görecek:

the fact that Barack Obama is the biggest Twitterer,

Barack Obama'nın en büyük Twittçi olduğu gerçeği,

the fact that it came out of TED.

bunun TED'den çıktığı gerçeği...

I don't think there's any other way of getting instant feedback that way.

Bu şekilde anlık geri bildirim almanın başka bir yolu olduğunu düşünmüyorum.

You have build something very fascinating,

Büyüleyici bir şey inşa ettiniz

and it looks like its best times are still ahead of it.

ve görünen o ki altın çağınızı daha yaşamadınız.

So, thank you very much, Evan. EW: Thank you.

Çok teşekkür ederim Evan.

CA: That was very interesting.

İlgi çekici bir konuşmaydı.