How I found a mythical boiling river in the Amazon | Andrés Ruzo

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Rawee Ma

As a boy in Lima,

เมื่อผมยังเป็นเด็กในลิมา

my grandfather told me a legend

ปู่ของผมเล่าเรื่องตำนาน

of the Spanish conquest of Peru.

การพิชิตเปรูจากชาวสเปน

Atahualpa, emperor of the Inca, had been captured and killed.

อทาฮวลปา (Atahualpa) จักรพรรดิ์แห่งอินคาถูกพิชิตและฆ่าตาย

Pizarro and his conquistadors had grown rich,

ปีซาร์โรและบรรดาผู้พิชิตก็ร่ำรวย

and tales of their conquest and glory had reached Spain

และเรื่องของการพิชิตและความรุ่งโรจน์นั้น ก็โด่งดังไปถึงสเปน

and was bringing new waves of Spaniards, hungry for gold and glory.

และนำมาซึ่งคลื่นลูกใหม่ของชาวสเปน ที่กระหายทองคำและความมั่งคั่ง

They would go into towns and ask the Inca,

พวกเขาจะไปยังเมืองและถามชาวอินคาว่า

"Where's another civilization we can conquer? Where's more gold?"

"อารยธรรมอื่น ๆ ที่เราจะไปพิชิตได้ มีอยู่ที่ไหนอีก ที่ไหนมีทองคำอีกบ้าง"

And the Inca, out of vengeance, told them,

และด้วยความแค้น พวกอินคาก็ตอบว่า

"Go to the Amazon.

"ไปยังอเมซอน

You'll find all the gold you want there.

ที่นั่นคุณจะพบทองคำที่คุณปรารถนา

In fact, there is a city called Paititi -- El Dorado in Spanish --

มันมีเมืองที่ชื่อว่า ไพติติ (Paititi) -- เอล โดราโด [แผ่นดินทอง] ในภาษาสเปน --

made entirely of gold."

ทั้งเมืองทำมาจากทองคำ"

The Spanish set off into the jungle,

ชาวสเปนเดินทางไปยังป่านั่น

but the few that return come back with stories,

แต่พวกเขากลับมาเพียงไม่กี่คน พร้อมกับเรื่องเล่า

stories of powerful shamans,

เรื่องเล่าเกี่ยวกับจอมขมังเวทย์

of warriors with poisoned arrows,

นักรบที่มีธนูพิษ

of trees so tall they blotted out the sun,

ต้นไม้ใหญ่ที่บดบังแสงตะวัน

spiders that ate birds, snakes that swallowed men whole

แมงมุมที่กินนก เป็นอาหาร งูที่กลืนคนได้ทั้งตัว

and a river that boiled.

และลำธารที่ร้อนเดือด

All this became a childhood memory.

ทั้งหมดนี้กลายเป็นความทรงจำในวัยเด็ก

And years passed.

และวันคืนก็ผ่านไป

I'm working on my PhD at SMU,

ผมเรียนปริญญาเอกที่ SMU

trying to understand Peru's geothermal energy potential,

และพยายามที่จะศึกษาความเป็นไปได้ ของพลังงานความร้อนจากผืนดินในเปรู

when I remember this legend,

เมื่อผมนึกถึงตำนานนี้

and I began asking that question.

และเริ่มตั้งคำถามว่า

Could the boiling river exist?

ลำธารน้ำเดือดมีอยู่จริง ๆ หรือ

I asked colleagues from universities,

ผมถามเพื่อน ๆ ที่มหาวิทยาลัย

the government,

รัฐบาล

oil, gas and mining companies,

บริษัทน้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ และเหมืองแร่

and the answer was a unanimous no.

และคำตอบอย่างเป็นเอกฉันท์ก็คือ ไม่

And this makes sense.

และนั่นก็เข้าใจได้ครับ

You see, boiling rivers do exist in the world,

ลำธารน้ำเดือดมีอยู่จริงในโลกนี้ครับ

but they're generally associated with volcanoes.

แต่ตามปกติ มันเกี่ยวข้องกับภูเขาไฟ

You need a powerful heat source

มันต้องมีแหล่งความร้อนอันทรงพลัง

to produce such a large geothermal manifestation.

ที่จะผลิตพลังงานความร้อนจากใต้พิภพ ที่ใหญ่และชัดเจนอย่างนั้นได้

And as you can see from the red dots here, which are volcanoes,

และจากจุดแดงเหล่านี้ ซึ่งคือภูเขาไฟ

we don't have volcanoes in the Amazon,

เราไม่มีภูเขาไฟในแอมะซอน

nor in most of Peru.

และส่วนใหญ่ในเปรู

So it follows: We should not expect to see a boiling river.

ฉะนั้นมันเป็นไปตามคำที่ว่า เราไม่ควรจะหวังว่าจะได้เห็นลำธารน้ำเดือด

Telling this same story at a family dinner,

เมื่อผมบอกเล่าเรื่องนี้ ระหว่างรับประทานอาหารเย็นกับครอบครัว

my aunt tells me,

ป้าของผมบอกว่า

"But no, Andrés, I've been there. I've swum in that river."

"แต่ไม่นะ อันเดรส ป้าเคยไปว่ายน้ำที่นั่นมาแล้ว

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Then my uncle jumps in.

จากนั้นลุงของผมก็เข้ามาร่วมวง

"No, Andrés, she's not kidding.

"ไม่ อันเดรส ป้าแกไม่ได้ล้อเล่นนะ

You see, you can only swim in it after a very heavy rain,

ไม่รู้หรอ ว่าแกลงไปว่ายน้ำในนั้นได้ ก็ต่อเมื่อหลังฝนตกหนัก

and it's protected by a powerful shaman.

และมันก็ถูกปกปักรักษาด้วยจอมขมังเวทย์

Your aunt, she's friends with his wife."

ป้าแกน่ะ เป็นเพื่อนกับภรรยาเขา"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

"¿Cómo?" ["Huh?"]

"¿Cómo?" ["หา? เอาจริงดิ"]

You know, despite all my scientific skepticism,

ครับ แม้ว่าความรู้ทางวิทยาศาสตร์ จะทำให้ผมจะนึกสงสัยแค่ไหน

I found myself hiking into the jungle, guided by my aunt,

ผมก็ไปเดินเข้าไปในป่านั่น โดยมีป้าของผมเป็นผู้นำทาง

over 700 kilometers away from the nearest volcanic center,

ตลอดระยะทาง 700 กิโลเมตร จากใจกลางภูเขาไฟที่ใกล้ที่สุด

and well, honestly, mentally preparing myself

และเอาจริง ๆ นะครับ ผมก็เตรียมพร้อมมาแล้ว

to behold the legendary "warm stream of the Amazon."

ที่จะได้ยล "สายน้ำอุ่นแห่งแอมะซอน" ในตำนาน

But then ...

แต่ทว่า ...

I heard something,

ผมก็ได้ยินอะไรบางอย่าง

a low surge

เสียงกระเพื่อมต่ำ ๆ

that got louder and louder

ที่ดังขึ้นและดังขึ้น

as we came closer.

เมื่อเราเข้าใกล้

It sounded like ocean waves constantly crashing,

มันเหมือนกับเสียงคลื่นทะเล ที่ซัดเข้ามาอย่างต่อเนื่อง

and as we got closer, I saw smoke, vapor, coming up through the trees.

และเมื่อเราเข้าใกล้มากขึ้น ผมเห็นควันไอน้ำผ่านออกมาจากกลุ่มต้นไม้

And then, I saw this.

และจากนั้น ผมก็เห็นสิ่งนี้

I immediately grabbed for my thermometer,

ผมคว้าปรอทของผมทันที

and the average temperatures in the river

และมันบอกว่าอุณหภูมิเฉลี่ยในลำธารนั้น

were 86 degrees C.

คือ 86 องศาเซลเซียส

This is not quite the 100-degree C boiling

มันก็ไม่ถึงจุดเดือดที่ 100 องศาเซลเซียส

but definitely close enough.

แต่มันก็ใกล้เคียงครับ

The river flowed hot and fast.

ลำธารไหลแรงและร้อน

I followed it upriver and was led by, actually, the shaman's apprentice

ผมเดินตามขึ้นไปทางต้นน้ำ และถูกนำทางโดยลูกมือของจอมขมังเวทย์

to the most sacred site on the river.

ไปยังบริเวณที่ศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของลำธาร

And this is what's bizarre --

และมันก็น่าฉงน --

It starts off as a cold stream.

ต้นน้ำนั่นเป็นน้ำเย็นครับ

And here, at this site,

และที่บริเวณนั้น

is the home of the Yacumama,

คือบ้านของยาคูมามา

mother of the waters, a giant serpent spirit

มารดาแห่งสายน้ำที่เป็นวิญญาณงูยักษ์

who births hot and cold water.

ผู้ให้กำเนิดน้ำร้อนและน้ำเย็น

And here we find a hot spring,

และที่นี่ เราพบกับน้ำพุร้อน

mixing with cold stream water underneath her protective motherly jaws

ที่ผสมกับสายน้ำเย็น ใต้ขากรรไกรของแม่ที่แสนจะหวงแหน

and thus bringing their legends to life.

และนั่นก็ปลุกให้ตำนานมีชีวิต

The next morning, I woke up and --

เช้าวันรุ่งขึ้น ผมตื่นขึ้น และ --

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I asked for tea.

ผมถามหาชา

I was handed a mug, a tea bag

และผมก็ได้ถ้วย แล้วก็ถุงชา

and, well, pointed towards the river.

และก็ถูกชี้ บอกให้ไปทางลำธาร

To my surprise, the water was clean and had a pleasant taste,

ผมแปลกใจ ที่น้ำใสสะอาดและมีรสชาติที่ดี

which is a little weird for geothermal systems.

ซึ่งมันก็แปลกไปสักหน่อย สำหรับระบบพลังงานจากใต้พิภพ

What was amazing

ที่น่าทึ่ง

is that the locals had always known about this place,

คือคนในพื้นที่รู้จักสถานที่เหล่านี้ มาโดยตลอด

and that I was by no means the first outsider to see it.

และผมก็ไม่ใช่คนนอกคนแรก ที่ได้เห็นมัน

It was just part of their everyday life.

มันเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของพวกเขา

They drink its water.

พวกเขาดื่มน้ำจากมัน

They take in its vapor.

พวกเขาใช้ไอน้ำจากมัน

They cook with it,

พวกเขาทำอาหารด้วยมัน

clean with it,

ทำความสะอาดด้วยมัน

even make their medicines with it.

แม้แต่ทำยาจากมัน

I met the shaman,

ผมได้พบกับจอมขมังเวทย์

and he seemed like an extension of the river and his jungle.

และเขาก็เหมือนส่วนต่อขยาย ของลำธารและป่าของเขา

He asked for my intentions

เขาถามถึงจุดประสงค์ของผม

and listened carefully.

และฟังอย่างตั้งใจ

Then, to my tremendous relief --

จากนั้น ผมก็สบายใจสุด ๆ ไปเลย --

I was freaking out, to be honest with you --

ผมขอสารภาพเลยครับ ว่าก่อนหน้านี้ผมแทบจะบ้าตาย --

a smile began to snake across his face, and he just laughed.

แล้วรอยยิ้มก็ค่อย ๆ แย้มบนใบหน้าของเขา และเขาก็หัวเราะ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I had received the shaman's blessing to study the river,

ผมได้รับคำอวยพรจาก จอมขมังเวทย์ ในการศึกษาลำธาร

on the condition that after I take the water samples

โดยมีข้อแม้ว่า หลังจากที่ผมเอาตัวอย่างน้ำไปแล้ว

and analyze them in my lab,

และทำการวิเคราะห์ที่ห้องทดลองของผม

wherever I was in the world,

ไม่ว่าผมจะอยู่ที่ใดในโลก

that I pour the waters back into the ground

ผมจะต้องเทน้ำนั้นกลับสู่ผืนดิน

so that, as the shaman said,

จอมขมังเวทย์บอกว่า นั้นก็เพื่อ

the waters could find their way back home.

น้ำจะสามารถหาทางกลับบ้านของมันได้

I've been back every year since that first visit in 2011,

ผมกลับไปที่นั่นทุกปี ตั้งแต่ครั้งแรกที่ไปที่นั่นในปี ค.ศ. 2011

and the fieldwork has been exhilarating,

และการสำรวจพื้นที่ก็ช่างน่าเบิกบานใจ

demanding and at times dangerous.

ต้องทำอะไรมากมาย และบางทีก็อันตราย

One story was even featured in National Geographic Magazine.

เรื่องราวหนึ่งได้รับการบันทึกไว้ ในนิตยสารเนชันแนล จีโอกราฟิก

I was trapped on a small rock about the size of a sheet of paper

ผมติดอยู่บนหินก้อนเล็ก ๆ ขนาดประมาณกระดาษแผ่นหนึ่งได้

in sandals and board shorts,

ผมสวมรองเท้าแตะ กับกางเกงโต้คลื่น

in between an 80 degree C river

อยู่ท่ามกลางลำธาร ที่มีอุณหภูมิ 80 องศาเซลเซียส

and a hot spring that, well, looked like this, close to boiling.

และน้ำพุร้อนที่หน้าตาประมาณนี้ ก็ร้อนจนเกือบเดือด

And on top of that, it was Amazon rain forest.

และยิ่งกว่านั้น มันเป็นป่าฝนแอมะซอน

Pshh, pouring rain, couldn't see a thing.

ซู่ ฝนเทลงมา มองไม่เห็นอะไรเลย

The temperature differential made it all white. It was a whiteout.

ความแตกต่างของอุณหภูมิ ทำให้มันขาวไปหมด

Intense.

ตื่นเต้นเข้มข้นมากครับ

Now, after years of work,

ตอนนี้ หลังจากที่ผมทำงานหลายปี

I'll soon be submitting my geophysical and geochemical studies for publication.

ผมส่งผลการศึกษาทางธรณีฟิสิกส์ และธรณีเคมีไปยังสำนักพิมพ์

And I'd like to share, today, with all of you here, on the TED stage,

และผมอยากจะบอกเรื่องราว ณ เวที TED กับพวกคุณวันนี้

for the first time, some of these discoveries.

เป็นครั้งแรก

Well, first off, it's not a legend.

ครับ อย่างแรกเลย มันไม่ใช่ตำนานครับ

Surprise!

แปลกใจไหมล่ะ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

When I first started the research,

เมื่อเราเริ่มทำการวิจัย

the satellite imagery was too low-resolution to be meaningful.

ภาพจากดาวเทียมมีความละเอียดต่ำ เกินกว่าที่จะตีความหมายได้

There were just no good maps.

มันไม่มีแผนที่ดี ๆ เลย

Thanks to the support of the Google Earth team,

ต้องขอขอบคุณความช่วยเหลือ จากทีมงานกูเกิลเอิร์ท

I now have this.

ตอนนี้เรามีสิ่งนี้

Not only that, the indigenous name of the river, Shanay-timpishka,

ไม่เพียงแค่นั้น ชื่อสถานที่ของลำธาร ชาเนย์ -ทิมพิสคา

"boiled with the heat of the sun,"

"เดือดด้วยความร้อนจากดวงอาทิตย์"

indicating that I'm not the first to wonder why the river boils,

ก็บ่งบอกว่าผมไม่ได้เป็นคนแรก ที่สงสัยว่าทำไมลำธารถึงเดือด

and showing that humanity has always sought to explain

และแสดงให้เห็นว่ามนุษยชาติ ก็พยายามอธิบาย

the world around us.

โลกรอบตัวเราตลอดเวลา

So why does the river boil?

แล้วทำไมลำธารถึงเดือด

(Bubbling sounds)

(เสียงน้ำเดือด)

It actually took me three years to get that footage.

อันที่จริงผมใช้เวลาถึงสามปี ในการทำการบันทึกภาพ

Fault-fed hot springs.

น้ำพุร้อนที่มาจากรอยเลื่อน

As we have hot blood running through our veins and arteries,

เช่นเดียวกับที่เรามีเลือด หมุนเวียนอยู่ในเส้นเลือดดำและแดง

so, too, the earth has hot water running through its cracks and faults.

โลกของเราก็มีน้ำร้อน ไหลผ่านขึ้นมาจากรอยแตกและรอยเลื่อน

Where these arteries come to the surface, these earth arteries,

เมื่อเส้นเลือดเหล่านี้ขึ้นมาถึงพื้นผิว เส้นเลือดของโลกเหล่านี้

we'll get geothermal manifestations:

เราจะเห็นการปรากฏของพลังงานความร้อน จากใต้พิภพอย่างชัดเจน

fumaroles, hot springs and in our case, the boiling river.

ปล่องภูเขาไฟ น้ำพุร้อน และในกรณีนี้ ลำธารน้ำเดือด

What's truly incredible, though, is the scale of this place.

ที่น่าทึ่งก็คือ แม้ว่าจะเป็นในระดับพื้นที่นี้

Next time you cross the road, think about this.

ครั้งต่อไปที่คุณข้ามถนน คิดดูนะครับ

The river flows wider than a two-lane road

ความกว้างของลำธารนี้ มากกว่าถนนสองเลน

along most of its path.

แทบจะตลอดความยาวของมัน

It flows hot for 6.24 kilometers.

มันเป็นสายธารร้อนความยาว 6.24 กิโลเมตร

Truly impressive.

น่าประทับใจมากครับ

There are thermal pools larger than this TED stage,

มันมีบ่อน้ำร้อน ที่มีขนาดใหญ่กว่าเวทีของ TED

and that waterfall that you see there

และน้ำตกที่ คุณเห็นตรงนั้น

is six meters tall --

มีความสูงหกเมตร

and all with near-boiling water.

น้ำทั้งหมดนี้เกือบจะเดือด

We mapped the temperatures along the river,

เราทำแผนที่อุณหภูมิไปตลอดทางน้ำ

and this was by far the most demanding part of the fieldwork.

และนี่เป็นส่วนที่เป็นที่ต้องการมากที่สุด ของงานสำรวจในครั้งนี้

And the results were just awesome.

และผลลัพท์ก็ยอดเยี่ยม

Sorry -- the geoscientist in me coming out.

ขอโทษครับ -- นักธรณีวิทยา ในตัวผมแผลงฤทธิ์แล้วครับ

And it showed this amazing trend.

และมันแสดงให้เห็นผลลัพท์ที่น่าทึ่งนี้

You see, the river starts off cold.

คุณจะเห็นว่า เริ่มต้น มันเป็นน้ำเย็น

It then heats up, cools back down, heats up, cools back down,

และจากนั้น มันก็มีความร้อนมากขึ้น เย็นลง ร้อนขึ้น และเย็นลงอีก

heats up again, and then has this beautiful decay curve

ร้อนขึ้นอีก และจากนั้นก็ค่อย ๆ ลดลง

until it smashes into this cold river.

จนมันปะทะเข้ากับลำธารน้ำเย็น

Now, I understand not all of you are geothermal scientists,

ตอนนี้ ผมเข้าใจว่าทุกคนคงไม่ใช่ นักวิทยาศาสตร์ด้านความร้อนจากใต้พิภพ

so to put it in more everyday terms:

พูดด้วยภาษาง่าย ๆ ก็คือ

Everyone loves coffee.

ทุกคนชอบกาแฟ

Yes? Good.

ใช่ไหมครับ ดีครับ

Your regular cup of coffee, 54 degrees C,

โดยทั่วไปกาแฟในถ้วย มีอุณหภูมิ 54 องศาเซลเซียส

an extra-hot one, well, 60.

และร้อนพิเศษที่ 60 องศาเซียลเซียส

So, put in coffee shop terms,

ฉะนั้น ถ้าพูดในแบบร้านกาแฟ

the boiling river plots like this.

ต้มลำธารให้เดือดแบบนี้

There you have your hot coffee.

คุณก็จะได้กาแฟร้อน

Here you have your extra-hot coffee,

ตอนนี้ คุณได้กาแฟที่ร้อนพิเศษ

and you can see that there's a bit point there

และคุณสามารถเห็นว่า มันมีประเด็นอยู่ตรงนี้ครับ

where the river is still hotter than even the extra-hot coffee.

ที่ซึ่งลำธารยังร้อนกว่ากาแฟร้อนพิเศษ

And these are average water temperatures.

และนี่คืออุณหภูมิเฉลี่ยของน้ำ

We took these in the dry season to ensure the purest geothermal temperatures.

เราเก็บข้อมูลนี้ในฤดูแล้ง เพื่อให้แน่ใจว่า จะได้อุณหภูมิความร้อนใต้พิภพที่บริสุทธิ์

But there's a magic number here that's not being shown,

แต่มีตัวเลขมหัศจรรย์ ที่ยังไม่ถูกแสดงในที่นี้

and that number is 47 degrees C,

และตัวเลขนั้นก็คือ 47 องศา

because that's where things start to hurt,

เพราะนั่นเป็นจุดที่จะเริ่มเกิดความเจ็บปวด

and I know this from very personal experience.

และผมรู้เรื่องนี้จากประสบการณ์ส่วนตัว

Above that temperature, you don't want to get in that water.

ที่อุณหภูมิที่สูงกว่านี้ คุณไม่อยากลงไปในน้ำแน่ ๆ

You need to be careful.

คุณต้องระวัง

It can be deadly.

มันอาจเป็นอันตรายได้

I've seen all sorts of animals fall in,

ผมเคยเห็นสารพัดสัตว์ตกลงไป

and what's shocking to me, is the process is pretty much the same.

และที่ทำเอาผมตกใจก็คือ กระบวนการมันค่อนข้างคล้ายกัน

So they fall in and the first thing to go are the eyes.

เมื่อพวกมันตกลงไป สิ่งแรกที่จะหายไปก็คือตา

Eyes, apparently, cook very quickly. They turn this milky-white color.

ครับ ตาจะสุกเร็วมาก พวกมันจะเปลี่ยนเป็นสีขาวขุ่น

The stream is carrying them.

สายน้ำพัดพามันไป

They're trying to swim out, but their meat is cooking on the bone

พวกมันพยายามตะเกียกตะกาย แต่เนื้อของพวกมันถูกลวกสุกคากระดูก

because it's so hot.

เพราะว่ามันร้อนมาก

So they're losing power, losing power,

ฉะนั้น พวกมันสูญเสียพลัง สูญเสียแรง

until finally they get to a point where hot water goes into their mouths

จนกระทั่งน้ำร้อนเข้าปากและจมูกของพวกมัน

and they cook from the inside out.

และพวกมันก็ถูกลวกสุกจากข้างใน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

A bit sadistic, aren't we?

นั่นมันโหดใช่ไหมครับ

Jeez.

หยึย

Leave them marinating for a little longer.

ปล่อยให้มันกรุ่นอยู่ในนั้นอีกสักระยะ

What's, again, amazing are these temperatures.

ครับ ที่น่าสนใจก็คืออุณหภูมิพวกนี้

They're similar to things that I've seen on volcanoes all over the world

มันคล้ายกับสิ่งที่ผมเคยเห็น กับภูเขาไฟทั่วโลก

and even super-volcanoes like Yellowstone.

และแม้แต่สุดยอดภูเขาไฟอย่าง เยลโล่ว์สโตน

But here's the thing:

แต่ประเด็นมีอยู่ว่า

the data is showing that the boiling river exists

ข้อมูลกำลังแสดงว่าลำธารน้ำเดือดมีอยู่จริง

independent of volcanism.

โดยเป็นอิสระจากภูเขาไฟ

It's neither magmatic or volcanic in origin,

มันไม่ได้มีจุดกำเนิดจากแมกม่า หรือภูเขาไฟ

and again, over 700 kilometers away from the nearest volcanic center.

และห่างจากใจกลางภูเขาไฟที่ใกล้ที่สุด ไปกว่า 700 กิโลเมตร

How can a boiling river exist like this?

มีลำธารน้ำเดือดอยู่ในที่แบบนั้นได้อย่างไร

I've asked geothermal experts and volcanologists for years,

ผมถามผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานความร้อนใต้พิภพ และด้านภูเขาไฟมานาน

and I'm still unable to find another non-volcanic geothermal system

และผมก็ยังไม่สามารถพบกับระบบ ความร้อนใต้พิภพอื่นที่ไม่เกี่ยวกับภูเขาไฟ

of this magnitude.

ที่มีขนาดใหญ่อย่างนั้น

It's unique.

มันมีคุณสมบัติเป็นเอกลักษณ์

It's special on a global scale.

มันพิเศษในระดับโลก

So, still -- how does it work?

แล้ว -- มันเป็นอย่างนั้นได้อย่างไร

Where do we get this heat?

เราได้พลังงานความร้อนมาจากไหน

There's still more research to be done

ยังมีงานวิจัยอีกมากมายที่ต้องทำ

to better constrain the problem and better understand the system,

เพื่อหาวงจำกัดของปัญหานี้ และเพื่อทำความเข้าใจระบบให้มากขึ้น

but from what the data is telling us now,

แต่จากที่ข้อมูลบอกเราในตอนนี้

it looks to be the result of a large hydrothermal system.

ดูเหมือนว่ามันจะเป็นผลลัพท์ จากระบบน้ำร้อนขนาดใหญ่

Basically, it works like this:

โดยหลักแล้ว มันเป็นแบบนี้ครับ

So, the deeper you go into the earth, the hotter it gets.

ยิ่งลึกลงไปในโลกเท่าไร มันก็จะยิ่งร้อนมากขึ้นเท่านั้น

We refer to this as the geothermal gradient.

เราเรียกมันว่า แกรเดียนความร้อนใต้พิภพ

The waters could be coming from as far away as glaciers in the Andes,

น้ำที่อาจมาจากที่ห่างไกลออกไป อย่างเช่นธารน้ำแข็งในแอนดีส

then seeping down deep into the earth

จากนั้นก็ซึมลึกลงไปในพื้นโลก

and coming out to form the boiling river

และไหลออกมาเพื่อเป็นลำธารน้ำเดือด

after getting heated up from the geothermal gradient,

เมื่อมีความร้อนมากขึ้น จากแกรเดียนความร้อนใต้พิภพแล้ว

all due to this unique geologic setting.

ที่เหลือก็ขึ้นอยู่กับลักษณะทางธรณีวิทยา

Now, we found that in and around the river --

ตอนนี้ เราพบมันใน และรอบ ๆ ลำธาร --

this is working with colleagues

นี่เป็นงานที่ผมทำด้วยกันกับเพื่อนร่วมงาน

from National Geographic, Dr. Spencer Wells,

จาก เนชันเนล จีโอกราฟิก ดร. สเปนเซอร์ เวลส์

and Dr. Jon Eisen from UC Davis --

และ ดร. ไอเซน จาก UC Davis --

we genetically sequenced the extremophile lifeforms

เราหาลำดับทางพันธุกรรม ของสิ่งมีชีวิตที่ทนสภาพสุดโต่งได้

living in and around the river, and have found new lifeforms,

ที่อาศัยอยู่หรือในบริเวณลำธาร และได้พบกับสิ่งมีชีวิตใหม่

unique species living in the boiling river.

สายพันธุ์ที่มีความโดดเด่น ที่อาศัยอยู่ในลำธารน้ำเดือด

But again, despite all of these studies, all of these discoveries and the legends,

แต่แม้ว่าจะมีการศึกษาเหล่านี้ การค้นพบทั้งหมดนี้ และตำนานเหล่านี้

a question remains:

ก็ยังคงเหลือคำถามอยู่

What is the significance of the boiling river?

อะไรคือความสำคัญของลำธารน้ำเดือด

What is the significance of this stationary cloud

อะไรคือความสำคัญของเมฆที่หยุดนิ่ง

that always hovers over this patch of jungle?

ที่มักจะลอยอยู่เหนือป่าส่วนนี้

And what is the significance

และอะไรคือความสำคัญ

of a detail in a childhood legend?

ในรายละเอียดในตำนานวัยเยาว์

To the shaman and his community, it's a sacred site.

สำหรับจอมขมังเวทย์และชุมชนของเขา มันเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์

To me, as a geoscientist,

สำหรับผม ในฐานะนักธรณีวิทยา

it's a unique geothermal phenomenon.

มันเป็นปรากฏการณ์พลังงานใต้พิภพ ที่มีเอกลักษณ์

But to the illegal loggers and cattle farmers,

แต่สำหรับคนตัดไม้และคนเลี้ยงวัว

it's just another resource to exploit.

มันเป็นแค่อีกแหล่งหนึ่ง ที่สามารถใช้ประโยชน์ได้

And to the Peruvian government, it's just another stretch

และสำหรับรัฐบาลเปรู มันเป็นแค่ส่วนขยายอีกแห่ง

of unprotected land ready for development.

ของดินแดนที่ไม่ได้รับความคุ้มครอง พร้อมที่จะถูกพัฒนาเปลี่ยนแปลง

My goal is to ensure that whoever controls this land

เป้าหมายของผมก็คือ ทำให้มั่นใจว่า ใครก็ตามที่ดูแลที่ดินผืนนี้

understands the boiling river's uniqueness and significance.

จะเข้าใจความเป็นเอกลักษณ์และความสำคัญ ของลำธารน้ำร้อนนี้

Because that's the question,

เพราะว่านั่นคือคำถาม

one of significance.

หนึ่งในสิ่งสำคัญ

And the thing there is,

และประเด็นก็คือ

we define significance.

เราได้ให้ความสำคัญกับมัน

It's us. We have that power.

มันคือเรา เรามีพลังงานนั่น

We are the ones who draw that line

เราคือคนที่กำหนดขอบเขต

between the sacred and the trivial.

ระหว่างความศักดิ์สิทธิ์กับเรื่องเล็กน้อย

And in this age,

และในยุคนี้

where everything seems mapped, measured and studied,

ยุคที่ทุกอย่างถูกกำหนด ถูกวัด และทำการศึกษา

in this age of information,

ในยุคแห่งข้อมูลนี้

I remind you all that discoveries are not just made

ผมขอย้ำเตือนคุณว่าการค้นพบทั้งหมดนี้ ไม่ได้แค่

in the black void of the unknown

การเดินไปยังความมืดแห่งอวิชชา

but in the white noise of overwhelming data.

แต่เป็นเสียงสีขาวแห่งข้อมูลอันมหาศาล

There remains so much to explore.

ยังมีอะไรอีกมากให้สำรวจ

We live in an incredible world.

เราอาศัยอยู่ในโลกที่น่าทึ่ง

So go out.

ฉะนั้นจงออกไปครับ

Be curious.

จงสงสัยใฝ่รู้

Because we do live in a world

เพราะเราอาศัยอยู่ในโลกนี้

where shamans still sing to the spirits of the jungle,

ที่จอมขมังเวทย์ยังคงร้องเพลง ให้กับวิญญาณแห่ง ป่าเขาลำเนาไพร

where rivers do boil

ที่ซึ่งลำธารร้อนเดือด

and where legends do come to life.

และที่ซึ่งตำนานมีอยู่จริง

Thank you very much.

ขอบคุณมาก ๆ ครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)