How one tweet can ruin your life | Jon Ronson

Tłumaczenie: Agata Szczytnicka Korekta: Karolina Zielińska

In the early days of Twitter, it was like a place of radical de-shaming.

Na początku Twitter był miejscem odważnego ośmielania się.

People would admit shameful secrets about themselves,

Ludzie odkrywali swoje wstydliwe sekrety.

and other people would say, "Oh my God, I'm exactly the same."

A inni przyznawali: "O mój Boże, jestem taki sam".

Voiceless people realized that they had a voice,

Ludzie bez głosu odkryli, że mają głos,

and it was powerful and eloquent.

silny i wpływowy.

If a newspaper ran some racist or homophobic column,

Jeśli gazeta opublikowała artykuł rasistowski lub homofobiczny,

we realized we could do something about it.

zdaliśmy sobie sprawę, że możemy coś z tym zrobić.

We could get them.

Możemy ich dopaść.

We could hit them with a weapon that we understood but they didn't --

Możemy ich zaatakować bronią, którą my rozumiemy, a oni nie:

a social media shaming.

piętnowaniem w nowych mediach.

Advertisers would withdraw their advertising.

Reklamodawcy wycofywali zlecenia na reklamy.

When powerful people misused their privilege,

Kiedy ludzie władzy nadużyli swoich przywilejów,

we were going to get them.

mogliśmy ich dopaść.

This was like the democratization of justice.

To było jak demokratyzacja wymiaru sprawiedliwości.

Hierarchies were being leveled out.

Hierarchie zostały odrzucone.

We were going to do things better.

Zamierzaliśmy wszystko zrobić lepiej.

Soon after that, a disgraced pop science writer called Jonah Lehrer --

Wkrótce skompromitowany pisarz popularnonaukowy Jonah Lehrer

he'd been caught plagiarizing and faking quotes,

został przyłapany na plagiacie i zmyślonych cytatach.

and he was drenched in shame and regret, he told me.

Został doszczętnie ośmieszony i napiętnowany, jak mi powiedział.

And he had the opportunity

Dostał szansę

to publicly apologize at a foundation lunch.

publicznie przeprosić podczas spotkania fundacji.

This was going to be the most important speech of his life.

To miała być najważniejsza przemowa w jego życiu.

Maybe it would win him some salvation.

Mogła dać mu szansę na przetrwanie.

He knew before he arrived

Wiedział przed przyjazdem,

that the foundation was going to be live-streaming his event,

że fundacja zamierzała nadawać na żywo to spotkanie.

but what he didn't know until he turned up,

Ale nie wiedział, dopóki tam nie dotarł,

was that they'd erected a giant screen Twitter feed right next to his head.

że tuż obok jego głowy umieszczono wielki monitor nadający na żywo Twittera.

(Laughter)

(Śmiech)

Another one in a monitor screen in his eye line.

I następny, w zasięgu jego wzroku.

I don't think the foundation did this because they were monstrous.

Nie podejrzewam, że zrobili to, dlatego że są potworami.

I think they were clueless: I think this was a unique moment

Myślę, że z bezmyślności: Myślę, że to była ta wyjątkowa chwila,

when the beautiful naivety of Twitter

kiedy cudna prostolinijność Twittera

was hitting the increasingly horrific reality.

zderzyła się z narastająco potworną rzeczywistością.

And here were some of the Tweets that were cascading into his eye line,

Kiedy próbował przeprosić, takie opinie, między innymi,

as he was trying to apologize:

przelatywały mu przed oczami:

"Jonah Lehrer, boring us into forgiving him."

"Jonah Lehrer, zanudza nas, żebyśmy mu wybaczyli."

(Laughter)

(Śmiech)

And, "Jonah Lehrer has not proven that he is capable of feeling shame."

Oraz: "Jonah Lehrer nie udowodnił, że jest w stanie poczuć wstyd".

That one must have been written by the best psychiatrist ever,

Następna opinia musiała być napisana przez najwybitniejszego psychiatrę,

to know that about such a tiny figure behind a lectern.

zdolnego postawić taką diagnozę tak małej postaci za mównicą:

And, "Jonah Lehrer is just a frigging sociopath."

"Jonah Lehrer jest pieprzonym socjopatą."

That last word is a very human thing to do, to dehumanize the people we hurt.

Ostatni wpis to typowo ludzkie odczłowieczanie osoby, którą ranimy.

It's because we want to destroy people but not feel bad about it.

To dlatego, że chcemy zniszczyć ludzi, ale nie czuć się źle z tego powodu.

Imagine if this was an actual court,

Wyobraźcie sobie taką sytuację w sądzie:

and the accused was in the dark, begging for another chance,

oskarżony trzymany w ciemności, błagający o kolejną szansę,

and the jury was yelling out,

a sędzia krzyczy:

"Bored! Sociopath!"

"Nuda! Socjopata!"

(Laughter)

(Śmiech)

You know, when we watch courtroom dramas, we tend to identify

Kiedy oglądamy seriale sądowe, identyfikujemy się z dobrotliwą obroną,

with the kindhearted defense attorney,

but give us the power, and we become like hanging judges.

ale dajcie nam władzę, to zaczniemy wydawać wyroki śmierci.

Power shifts fast.

Władza szybko się zmienia.

We were getting Jonah because he was perceived to have misused his privilege,

Dopadliśmy Jonaha, bo postrzegaliśmy go jako osobę nadużywającą swojej pozycji,

but Jonah was on the floor then, and we were still kicking,

ale nie przestaliśmy kopać, choć już był uziemiony,

and congratulating ourselves for punching up.

i jeszcze gratulowaliśmy sobie za celne ciosy.

And it began to feel weird and empty when there wasn't a powerful person

W końcu zaczęliśmy czuć pustkę, gdy nie było na widnokręgu osoby

who had misused their privilege that we could get.

nadużywającej swojej pozycji, którą moglibyśmy dopaść.

A day without a shaming began to feel like a day

Dzień bez piętnowania stał się dniem

picking fingernails and treading water.

obgryzania paznokci i dryfowania.

Let me tell you a story.

Chciałbym opowiedzieć historię kobiety imieniem Justine Sacco.

It's about a woman called Justine Sacco.

She was a PR woman from New York with 170 Twitter followers,

Zajmowała się wizerunkiem firmy ze Stanów. Miała 170 obserwujących na Twitterze.

and she'd Tweet little acerbic jokes to them,

Od czasu do czasu wrzucała tam kwaśne dowcipy,

like this one on a plane from New York to London:

jak ten, z samolotu z Nowego Jorku do Londynu:

[Weird German Dude: You're in first class. It's 2014. Get some deodorant."

["Niemiecki dziwaku: To pierwsza klasa. Jest 2014 rok. Kup dezodorant."

-Inner monologue as inhale BO. Thank god for pharmaceuticals.]

To sobie myślę, gdy wdycham smród. Bogu dzięki za lekarstwa.]

So Justine chuckled to herself, and pressed send, and got no replies,

Justine zaśmiała się cicho, kliknęła "wyślij", nie było odpowiedzi.

and felt that sad feeling that we all feel

Poczuła się smutna, tak jak my wszyscy,

when the Internet doesn't congratulate us for being funny.

gdy Internet nie gratuluje nam, że byliśmy zabawni.

(Laughter)

(Śmiech)

Black silence when the Internet doesn't talk back.

Czarna cisza, gdy Internet nie odpowiada.

And then she got to Heathrow, and she had a little time to spare

Doleciała do Heathrow,

miała wolną chwilę przed ostatnią przesiadką,

before her final leg, so she thought up another funny little acerbic joke:

więc wymyśliła kolejny mały kwaśny dowcip:

[Going to Africa. Hope I don't get AIDS. Just kidding. I'm white!]

[Lecę do Afryki. Obym nie dostała AIDS. Żartowałam. Jestem biała!]

And she chuckled to herself, pressed send, got on the plane, got no replies,

Zaśmiała się do siebie, kliknęła wyślij, wsiadła do samolotu, nie było reakcji,

turned off her phone, fell asleep,

wyłączyła telefon, zasnęła,

woke up 11 hours later,

obudziła się 11 godzin później,

turned on her phone while the plane was taxiing on the runway,

uruchomiła telefon, gdy samolot kołował na płycie lotniska,

and straightaway there was a message from somebody

i od razu wyświetliła jej się wiadomość od osoby,

that she hadn't spoken to since high school,

z którą nie rozmawiała od liceum,

that said, "I am so sorry to see what's happening to you."

o treści: "Tak przykro mi widzieć, co Cię spotkało."

And then another message from a best friend,

I następna wiadomość, od najlepszego przyjaciela:

"You need to call me right now.

"Natychmiast do mnie zadzwoń.

You are the worldwide number one trending topic on Twitter."

Jesteś tematem nr jeden na świecie na Twitterze".

(Laughter)

(Śmiech)

What had happened is that one of her 170 followers had sent the Tweet

Jeden z jej 170 obserwatorów przesłał jej żart do dziennikarza z "Gawker".

to a Gawker journalist, and he retweeted it to his 15,000 followers:

A on dalej do swoich 15 tys. obserwatorów:

[And now, a funny holiday joke from IAC's PR boss]

[A teraz świąteczny dowcip od szefowej PR z IAC]

And then it was like a bolt of lightning.

To co się wydarzyło potem, było jak grom.

A few weeks later, I talked to the Gawker journalist.

Rozmawiałem z tym dziennikarzem kilka tygodni później.

I emailed him and asked him how it felt, and he said, "It felt delicious."

Napisałem i zapytałem, jak się wtedy czuł. "Pysznie" - odpowiedział.

And then he said, "But I'm sure she's fine."

A potem: "Jestem pewien, że z nią wszystko ok".

But she wasn't fine, because while she slept,

Ale nie było ok, bo w czasie kiedy spała,

Twitter took control of her life and dismantled it piece by piece.

Twitter przejął kontrolę nad jej życiem i je zniszczył, kawałek po kawałku.

First there were the philanthropists:

Najpierw pojawili się filantropi:

[If @JustineSacco's unfortunate words ... bother you,

[Jeśli przeszkadzają Ci niefortunne słowa @JustineSacco,

join me in supporting @CARE's work in Africa.]

dołącz i wspomóż działalność @Care w Afryce]

[In light of ... disgusting, racist tweet, I'm donating to @care today]

[W obliczu ohydnego rasistowskiego wpisu wpłacam od razu na konto @care]

Potem przybyli "oburzeni ponad wszystko":

Then came the beyond horrified:

[... no words for that horribly disgusting racist as fuck tweet from Justine Sacco.

[brak słów na okropnie niesmaczny, rasistowski jak chuj wpis Justine Sacco.

I am beyond horrified.]

Oburzony ponad wszystko]

Was anybody on Twitter that night? A few of you.

Czy był ktoś na Twitterze tej nocy? Kilkoro było.

Czy wasz Twitter też zalało odniesieniami do dowcipu Justine?

Did Justine's joke overwhelm your Twitter feed the way it did mine?

It did mine, and I thought what everybody thought that night,

Mój tak i myślałem to, co wszyscy tamtej nocy,

which was, "Wow, somebody's screwed!

czyli: "Och, ktoś ma przechlapane!

Somebody's life is about to get terrible!"

Czyjeś życie zmienia się w koszmar!"

And I sat up in my bed,

Usiadłem na łóżku,

and I put the pillow behind my head,

podciągnąłem poduszkę pod głowę

and then I thought, I'm not entirely sure that joke was intended to be racist.

i pomyślałem, czy aby na pewno ten dowcip miał być rasistowski?

Maybe instead of gleefully flaunting her privilege,

Może nie niefrasobliwie używała swojej pozycji,

she was mocking the gleeful flaunting of privilege.

a tylko drwiła z tych, którzy tak robili?

There's a comedy tradition of this,

To znany chwyt komediowy

like South Park or Colbert or Randy Newman.

jak w "South Park", "Colbert" albo "Randy Newman".

Maybe Justine Sacco's crime was not being as good at it as Randy Newman.

Może jedynym grzechem Justine Sacco było, że nie była tak dobra jak Randy Newman.

In fact, when I met Justine a couple of weeks later in a bar,

W rzeczywistości, gdy spotkałem Justine kilka tygodni później,

she was just crushed,

była w rozsypce.

and I asked her to explain the joke,

Poprosiłem, żeby wyjaśniła mi dowcip.

and she said, "Living in America puts us in a bit of a bubble

Powiedziała: "Życie w Stanach trzyma nas w czymś w rodzaju bańki,

when it comes to what is going on in the Third World.

oddzielającej od tego, co dzieje się w Trzecim Świecie.

I was making of fun of that bubble."

Żartowałam właśnie z tej bańki."

You know, another woman on Twitter that night, a New Statesman writer Helen Lewis,

Wiecie, inna osoba na Twitterze, dziennikarka Helen Lewis z New Statesman,

she reviewed my book on public shaming and wrote that she Tweeted that night,

która znała moją książkę o piętnowaniu, tej nocy napisała na Twitterze:

"I'm not sure that her joke was intended to be racist,"

"Nie jestem pewna, czy jej dowcip miał być rasistowski".

and she said straightaway she got a fury of Tweets saying,

Natychmiast dostała kopę odpowiedzi na Twitterze w stylu:

"Well, you're just a privileged bitch, too."

"Sama też jesteś uprzywilejowaną suką".

And so to her shame, she wrote,

I jak potem napisała, ku swojemu zawstydzeniu,

she shut up and watched as Justine's life got torn apart.

zamknęła się i tylko patrzyła, jak życie Justine było niszczone.

It started to get darker:

Zaczęło się robić mroczniej:

[Everyone go report this cunt @JustineSacco]

[Wszyscy zgłośmy tę cipę @JustineSacco]

Then came the calls for her to be fired.

Potem pojawiły się apele o wyrzucenie jej z pracy.

[Szczęścia w poszukiwaniu pracy w Nowym Roku #WyrzucićZPracy]

[Good luck with the job hunt in the new year. #GettingFired]

Thousands of people around the world

Tysiące ludzi na świecie

decided it was their duty to get her fired.

uznało za swój obowiązek spowodować jej zwolnienie z pracy.

[@JustineSacco last tweet of your career. #SorryNotSorry

[@JustineSacco: Ostatni wpis w Twojej karierze #TakMiNiePrzykro]

Corporations got involved, hoping to sell their products

Korporacje też się zaangażowały, mając nadzieję zarobić

on the back of Justine's annihilation:

na zniszczeniu Justine:

[Next time you plan to tweet something stupid before you take off,

[Gdy następnym razem zechcesz wrzucać do sieci coś głupiego przed startem,

make sure you are getting on a @Gogo flight!]

upewnij się że lecisz @Gogo!]

(Laughter)

(Śmiech)

A lot of companies were making good money that night.

Mnóstwo firm zarobiło krocie tej nocy.

You know, Justine's name was normally Googled 40 times a month.

Wiecie, imię Justine było zwykle wyszukiwane 40 razy w miesiącu.

That month, between December the 20th and the end of December,

W tym miesiącu, miedzy 20 grudnia a końcem grudnia,

her name was Googled 1,220,000 times.

zostało wyszukane 1 220 000 razy!

And one Internet economist told me that that meant that Google made

Specjalista od zarabiania w Internecie powiedział mi, że to oznacza,

somewhere between 120,000 dollars and 468,000 dollars

że Google zarobiło coś między 120 a 468 tys. dolarów

from Justine's annihilation, whereas those of us doing the actual shaming --

na historii zniszczenia Justine, kiedy my, ci od czarnej roboty...

we got nothing.

my nic nie dostaliśmy.

(Laughter)

(Śmiech)

We were like unpaid shaming interns for Google.

Jak nieopłacani stażyści od ośmieszania pracujący dla Google.

(Laughter)

(Śmiech)

And then came the trolls:

A potem pojawiły się trolle:

[I'm actually kind of hoping Justine Sacco gets aids? lol]

[Mam nadzieję, że Justine Sacco naprawdę dostanie AIDS. Haha]

Somebody else on that wrote,

Ktoś inny napisał:

"Somebody HIV-positive should rape this bitch and then we'll find out

[Ktoś z HIV powinien zgwałcić tę sukę i wtedy się dowiemy,

if her skin color protects her from AIDS."

czy jej kolor skóry ochroni ją przed AIDS]

And that person got a free pass.

Tej osobie odpuszczono.

Nobody went after that person.

Nikt jej nie zaatakował.

We were all so excited about destroying Justine,

Wszyscy byliśmy tak przejęci misją zniszczenia Justine,

and our shaming brains are so simple-minded,

a nasze mózgi nakierowane na zniszczenie są tak proste,

that we couldn't also handle destroying somebody

że nie były w stanie zareagować,

who was inappropriately destroying Justine.

kiedy ktoś zaatakował Justine w nieodpowiedni sposób.

Justine was really uniting a lot of disparate groups that night,

Justine zjednoczyła mnóstwo niezwiązanych grup,

from philanthropists to "rape the bitch."

od filantropów do "zgwałcić sukę".

[@JustineSacco I hope you get fired! You demented bitch...

[@JustineSacco mam nadzieję, że cię zwolnią! Durna suko...

Just let the world know you're planning to ride bare back while in Africa.]

Wystarczy dać znać, że nie będziesz używać gumki w Afryce.]

Women always have it worse than men.

Kobiety zawsze dostają mocniej.

When a man gets shamed, it's, "I'm going to get you fired."

Kiedy mężczyzna jest piętnowany, brzmi to: "Zwolnię cię z pracy"

When a woman gets shamed, it's,

Kiedy kobieta, to brzmi to:

"I'm going to get you fired and raped and cut out your uterus."

"Zwolnię cię z pracy, zgwałcę i wytnę twoją macicę."

And then Justine's employers got involved:

Potem zaangażował się jej pracodawca:

[IAC on @JustineSacco tweet: This is an outrageous, offensive comment.

[IAC w sprawie @JustineSacco: To jest skandaliczny, obraźliwy wpis.

Employee in question currently unreachable on an intl flight.]

Nasza pracownica jest teraz nieosiągalna w trakcie lotu.]

And that's when the anger turned to excitement:

W tym momencie gniew zmienił się w podniecenie:

[All I want for Christmas is to see @JustineSacco's face when her plane lands

[Na Gwiazdkę chcę zobaczyć twarz @JustineSacco, kiedy wyląduje

i sprawdzi pocztę głosową. #Zwolniona]

and she checks her inbox/voicemail. #fired]

[O rany, @JustineSacco będzie miała najgorszy w historii

[Oh man, @justinesacco is going to have the most painful

moment-włączenia-telefonu po lądowaniu.]

phone-turning-on moment ever when her plane lands.]

[Zaraz zobaczymy, jak zwalniają tę sukę @JustineSacco. Na ŻYWO.

[We are about to watch this @JustineSacco bitch get fired. In REAL time.

Zanim sama się o tym dowie.]

Nastąpił wspaniały zwrot akcji:

Before she even KNOWS she's getting fired.]

wiedzieliśmy coś, czego nie wiedziała Justine.

What we had was a delightful narrative arc.

We knew something that Justine didn't.

Czy możecie wyobrazić sobie coś mniej sprawiedliwego?

Can you think of anything less judicial than this?

Justine spała w samolocie, niezdolna do obrony,

Justine was asleep on a plane and unable to explain herself,

and her inability was a huge part of the hilarity.

co stanowiło część zabawy.

On Twitter that night, we were like toddlers crawling towards a gun.

Tej nocy na Twitterze byliśmy jak niemowlaki czołgające się do broni.

Somebody worked out exactly which plane she was on, so they linked

Ktoś odkrył, którym samolotem leciała,

to a flight tracker website.

ktoś podsunął stronę z lotem.

[British Airways Flight 43 On-time - arrives in 1 hour 34 minutes]

[Lot 43 British Airways zgodnie z planem, lądowanie za godz i 34 min]

A hashtag began trending worldwide:

Hasło obiegło świat:

# hasJustineLandedYet?

#CzyJustineJużWylądowała?

[Dziwnie tak oglądać kogoś niszczącego siebie,

[It is kinda wild to see someone self-destruct

without them even being aware of it. #hasJustineLandedYet]

nie zdającego sobie z tego sprawy. #CzyJustineJużWylądowała?]

[Seriously. I just want to go home to go to bed, but everyone at the bar

[Już chcę do domu spać, ale w barze każdy czeka

is SO into #HasJustineLandedYet. Can't look away. Can't leave.]

#CzyJustineJużWylądowała? Nie mogę przegapić. Nie mogę wyjść.]

[#HasJustineLandedYet may be the best thing to happen to my Friday night.]

[#CzyJustineJużWylądowała? to najlepsza historia z piątkowej imprezy]

[Czy ktoś z Kapsztadu pokaże jej przylot?

[Is no one in Cape Town going to the airport to tweet her arrival?

Twitter, dawaj! Zdjęcia potrzebne]

Come on, twitter! I'd like pictures]

Zgadnijcie co? Tak, ktoś pokazał.

And guess what? Yes there was.

[#CzyJustineJużWylądowała? Właśnie wylądowała w Kapsztadzie.]

[@JustineSacco HAS in fact landed at Cape Town international.

Jeśli chcesz wiedzieć, jak to jest, gdy się odkryje,

And if you want to know what it looks like to discover

że zostało się rozszarpanym na kawałeczki za źle skonstruowany dowcip

that you've just been torn to shreds because of a misconstrued liberal joke,

nie przez trolle, ale przez miłych ludzi, jak my sami,

not by trolls, but by nice people like us,

this is what it looks like:

to tak:

[... She's decided to wear sunnies as a disguise.]

[... Chciała się schować za ciemnymi szkłami.]

So why did we do it?

Dlaczego to zrobiliśmy?

I think some people were genuinely upset,

Niektórzy byli naprawdę oburzeni,

but I think for other people,

lecz myślę, że część tylko dlatego,

it's because Twitter is basically a mutual approval machine.

że Twitter jest kółkiem wzajemnej adoracji.

We surround ourselves with people who feel the same way we do,

Otaczamy się ludźmi czującymi to samo, co my.

and we approve each other,

Przyklaskujemy sobie,

and that's a really good feeling.

to naprawdę przyjemne.

And if somebody gets in the way, we screen them out.

A kiedy ktoś stanie na drodze, zakrzykujemy go.

And do you know what that's the opposite of?

I wiecie czego to przeciwieństwo?

It's the opposite of democracy.

To przeciwieństwo demokracji.

We wanted to show that we cared about people dying of AIDS in Africa.

Chcieliśmy pokazać, że zależy nam na ludziach umierających na AIDS.

Our desire to be seen to be compassionate is what led us to commit

Chcieliśmy być odbierani jako empatyczni, a popełniliśmy

this profoundly un-compassionate act.

ten głęboko nieempatyczny czyn.

As Meghan O'Gieblyn wrote in the Boston Review,

Jak napisała Meghan O'Gieblyn w Boston Review:

"This isn't social justice. It's a cathartic alternative."

"To nie jest sprawiedliwość społeczna, to tabletka na przeczyszczenie."

For the past three years,

Przez ostatnie trzy lata

I've been going around the world meeting people like Justine Sacco --

podróżowałem po świecie i spotykałem osoby takie jak Justine ...

and believe me, there's a lot of people like Justine Sacco.

Wierzcie mi, jest mnóstwo takich osób.

There's more every day.

Każdego dnia więcej.

And we want to think they're fine, but they're not fine.

Lubimy myśleć, że u nich wszystko jest ok, ale u nich nie jest ok.

The people I met were mangled.

Ludzie, których spotkałem, byli rozdarci.

They talked to me about depression,

Mówili o depresji,

and anxiety and insomnia and suicidal thoughts.

niepokoju, bezsenności, myślach samobójczych.

One woman I talked to, who also told a joke that landed badly,

Rozmawiałem z inną autorką źle odebranego dowcipu,

she stayed home for a year and a half.

która nie wyszła z domu przez półtora roku.

Before that, she worked with adults with learning difficulties,

Przedtem pracowała z dorosłymi z deficytami uczenia się

and was apparently really good at her job.

i była w tym naprawdę dobra.

Justine was fired, of course, because social media demanded it.

Ze względu na żądania mediów, Justine, oczywiście, straciła pracę.

But it was worse than that.

A nawet znacznie gorzej.

She was losing herself.

Zaczęła się zatracać.

She was waking up in the middle of the night, forgetting who she was.

Budziła się w nocy i nie wiedziała kim jest.

She was got because she was perceived to have misused her privilege.

Dostała, bo była postrzegana jako nadużywająca swoich przywilejów.

And of course, that's a much better thing to get people for than the things

Oczywiście, to i tak lepiej być napiętnowanym za to,

we used to get people for, like having children out of wedlock.

niż, tak jak w przeszłości, za posiadanie nieślubnych dzieci.

But the phrase "misuse of privilege" is becoming a free pass

Ale "nadużycie przywilejów" stało się przepustką

to tear apart pretty much anybody we choose to.

do niszczenia właściwie każdego, kogo sobie upatrzymy.

It's becoming a devalued term,

Stało się określeniem bez wartości.

and it's making us lose our capacity for empathy

Powoduje, że tracimy zdolność empatii

and for distinguishing between serious and unserious transgressions.

i umiejętność rozróżniania przewin ciężkich od lekkich.

Justine had 170 Twitter followers, and so to make it work,

Justine miała 170 obserwatorów.

she had to be fictionalized.

Żeby maszyna ruszyła, Justine musiała być odrealniona.

Word got around that she was the daughter the mining billionaire Desmond Sacco.

Ruszyła plotka, że jest córką miliardera Desmonda Sacco.

[Nie dajcie się zwieść @JustineSacco jej ojciec ma kopalnię, miliarder z RPA.

[Let us not be fooled by #JustineSacco her father is a SA mining billionaire.

Nie jest jej przykro. Ani nie jest przykro jej tacie.]

She's not sorry. And neither is her father.]

I thought that was true about Justine,

Myślałem, że to prawda,

until I met her at a bar, and I asked her about her billionaire father,

dopóki nie zapytałem jej w barze o ojca-miliardera.

Odpowiedziała: "Mój ojciec sprzedaje dywany".

and she said, "My father sells carpets."

And I think back on the early days of Twitter,

Zastanawiam się nad początkami Twittera,

when people would admit shameful secrets about themselves,

kiedy ludzie przyznawali się do swoich tajemnic

and other people would say, "Oh my God, I'm exactly the same."

a inni ludzie mówili: "O Boże, jestem taki sam!"

These days, the hunt is on for people's shameful secrets.

Teraz polujemy na cudze sekrety.

You can lead a good, ethical life,

Możecie być dobrzy i żyć etycznie,

but some bad phraseology in a Tweet can overwhelm it all,

ale wszystko to może być przekreślone przez złe dobranie słów na Twitterze,

become a clue to your secret inner evil.

wskazujące na wasze sekretne złe oblicze.

Maybe there's two types of people in the world:

Może na świecie są dwa typy ludzi:

those people who favor humans over ideology,

ci, którzy przedkładają ludzi ponad ideologię,

and those people who favor ideology over humans.

oraz ci przedkładający ideologię nad ludzi.

I favor humans over ideology,

Ja przedkładam ludzi nad ideologię.

but right now, the ideologues are winning,

Ale jestem w mniejszości.

and they're creating a stage for constant artificial high dramas

Tworzy się scena dla nieustannych sztucznych dramatów,

where everybody's either a magnificent hero

w których są tylko albo wspaniali bohaterowie,

or a sickening villain,

albo najgorsi złoczyńcy,

even though we know that's not true about our fellow humans.

nawet jeśli wiemy, że to nieprawdziwy obraz.

What's true is that we are clever and stupid;

Prawda jest taka, że jesteśmy i mądrzy, i głupi,

what's true is that we're grey areas.

że jesteśmy w odcieniach szarości.

The great thing about social media was how it gave a voice

To fantastyczne, że nowe media dały głos

to voiceless people,

ludziom bez głosu,

but we're now creating a surveillance society,

ale teraz tworzymy kontrolowane społeczeństwo,

where the smartest way to survive is to go back to being voiceless.

gdzie najlepszą metodą na przetrwanie jest zrezygnowanie ze swojego głosu.

Let's not do that.

Nie róbmy tego.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)

Bruno Giussani: Thank you, Jon.

Bruno Giussani: Dziękujemy, Jon.

Jon Ronson: Thanks, Bruno.

Jon Ronson: Dzięki, Bruno.

BG: Don't go away.

BG: Nie odchodź.

What strikes me about Justine's story

W historii Justine uderzyło mnie to,

is also the fact that if you Google her name today,

że jeśli wyszuka się teraz jej nazwisko,

this story covers the first 100 pages of Google results --

to ta historia zapełnia pierwsze 100 stron Googla...

there is nothing else about her.

Nie ma o niej żadnej innej informacji.

In your book, you mention another story

W swojej książce wspominasz historię innej ofiary,

of another victim who actually got taken on by a reputation management firm,

która skorzystała z pomocy firmy poprawiającej wizerunek,

and by creating blogs and posting nice, innocuous stories about her love for cats

i przez blogi z niewinnymi, miłymi opisami jej uwielbienia dla kotów,

and holidays and stuff, managed to get the story

jej wakacji i podobnych, dała radę usunąć

off the first couple pages of Google results, but it didn't last long.

poprzednią historię z pierwszych stron wyszukiwania, ale nie na długo.

A couple of weeks later, they started creeping back up to the top result.

Kilka tygodni później odnośniki zaczęły znowu pojawiać się na górze.

Is this a totally lost battle?

Czy taka walka jest z góry przegrana?

Jon Ronson: You know, I think the very best thing we can do,

Jon Ronson: Uważam, że najlepsze, co możemy zrobić,

if you see a kind of unfair or an ambiguous shaming,

kiedy widzimy niesprawiedliwe lub ambiwalentne piętnowanie,

is to speak up, because I think the worst thing that happened to Justine

to głośno o tym powiedzieć.

Najgorsze dla Justine było to,

że nikt jej nie wsparł, wszyscy byli przeciw niej.

was that nobody supported her -- like, everyone was against her,

and that is profoundly traumatizing,

Najbardziej traumatyczne było,

to be told by tens of thousands of people that you need to get out.

że dziesiątki tysięcy ludzi twierdziło, że ma się wynosić.

But if a shaming happens and there's a babble of voices, like in a democracy,

Gdyby ośmieszanie było bardziej mieszanką opinii, jak w demokracji,

gdzie ludzie się spierają, to całość byłaby znacznie mniej niszcząca.

where people are discussing it, I think that's much less damaging.

So I think that's the way forward,

Myślę, że to jest droga do obrania.

but it's hard, because if you do stand up for somebody,

Ciężka, bo kiedy się za kimś wstawiamy,

to jest to niewiarygodnie nieprzyjemne.

it's incredibly unpleasant.

BG: Porozmawiajmy o twoich doświadczeniach,

BG: So let's talk about your experience,

bo przecież sam stanąłeś w obronie pisząc tę książkę.

because you stood up by writing this book.

By the way, it's mandatory reading for everybody, okay?

Przy okazji, to obowiązkowa lektura dla wszystkich, jasne?

You stood up because the book actually puts the spotlight on shamers.

Stanąłeś w obronie, bo książka skupia się na krytykach.

And I assume you didn't only have friendly reactions on Twitter.

Podejrzewam, że na Twitterze nie wszystkie opinie były pozytywne.

JR: It didn't go down that well with some people.

JR: Rzeczywiście, nie wszystkim to było w smak.

(Laughter)

(Śmiech)

I mean, you don't want to just concentrate --

To znaczy, nie chcę generalizować,

because lots of people understood, and were really nice about the book.

bo mnóstwo osób zrozumiało i przyjęło książkę bardzo dobrze.

But yeah, for 30 years I've been writing stories about abuses of power,

Ale rzeczywiście, kiedy przez 30 lat pisałem o nadużyciach władzy,

and when I say the powerful people over there in the military,

o wojskowych szychach

or in the pharmaceutical industry, everybody applauds me.

lub branży farmaceutycznej, wszyscy mi przyklaskiwali.

As soon as I say, "We are the powerful people abusing our power now,"

Lecz kiedy mówię: "Teraz my nadużywamy swojej władzy",

I get people saying, "Well you must be a racist too."

niektórzy mówią: "Ty też musisz być rasistą."

BG: So the other night -- yesterday -- we were at dinner,

BG: Ostatnio.. Wczoraj.. Byliśmy na kolacji,

and there were two discussions going on.

i prowadziłeś jednocześnie dwie rozmowy.

On one side you were talking with people around the table --

Rozmawiałeś z ludźmi przy stole...

and that was a nice, constructive discussion.

To była miła, konstruktywna rozmowa.

On the other, every time you turned to your phone,

Drugiej konwersacji, prowadzonej przez telefon

there is this deluge of insults.

towarzyszył potop wyzwisk.

JR: Yeah. This happened last night. We had like a TED dinner last night.

JR: Tak. To było wczoraj. Mieliśmy coś w rodzaju TED kolacji.

We were chatting and it was lovely and nice, and I decided to check Twitter.

Miło gawędziliśmy i wtedy postanowiłem sprawdzić Twittera.

Somebody said, "You are a white supremacist."

Ktoś napisał: "Należysz do białej supremacji."

And then I went back and had a nice conversation with somebody,

Chwilę później dalej miło rozmawiałem,

and then I went back to Twitter,

potem zajrzałem na Twittera.

somebody said my very existence made the world a worse place.

Ktoś napisał, że samo moje istnienie czyni świat gorszym miejscem.

My friend Adam Curtis says

Mój przyjaciel Adam Curtis mówi,

that maybe the Internet is like a John Carpenter movie from the 1980s,

że być może Internet jest jak film Johna Carpentera z lat 80.,

when eventually everyone will start screaming at each other

gdzie na końcu wszyscy zaczynają na siebie krzyczeć

and shooting each other, and then eventually everybody

i do siebie strzelać,

would flee to somewhere safer,

a potem uciekają w bezpieczniejsze miejsce.

and I'm starting to think of that as a really nice option.

Zaczynam myśleć, że to całkiem dobry pomysł.

BG: Jon, thank you. JR: Thank you, Bruno.

BG: Jon, dziękuję. JR: Dziękuję, Bruno.

(Applause)

(Brawa)