Tasso Azevedo: Hopeful lessons from the battle to save rainforests

72,002 views ・ 2015-01-09

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Jolanta Dohrmann Korekta: Marta Konieczna
00:12
When the Portuguese arrived in Latin America about 500 years ago,
0
12847
4971
Kiedy Portugalczycy dotarli do Ameryki Łacińskiej 500 lat temu,
00:17
they obviously found this amazing tropical forest.
1
17818
3110
odkryli tam niezwykły las tropikalny.
00:20
And among all this biodiversity that they had never seen before,
2
20928
4237
Pośród nieznanej im bioróżnorodności
00:25
they found one species that caught their attention very quickly.
3
25165
4170
znaleźli interesujący gatunek drzewa.
00:29
This species, when you cut the bark, you find a very dark red resin
4
29335
6245
Po nacięciu kory, wypływała z niego ciemnoczerwona żywica,
00:35
that was very good to paint and dye fabric to make clothes.
5
35580
5774
która nadawała się zarówno do malowania, jak i farbowania tkanin.
00:41
The indigenous people called this species pau brasil,
6
41354
4445
Tubylcy nazywali ten gatunek brezylką ciernistą,
00:45
and that's the reason why this land became "land of Brasil," and later on, Brazil.
7
45799
5787
dlatego te okolice nazywano "ziemią brezylki", a później Brazylią.
00:51
That's the only country in the world that has the name of a tree.
8
51820
4536
To jedyne państwo, którego nazwa pochodzi od drzewa.
00:56
So you can imagine that it's very cool to be a forester in Brazil,
9
56356
5204
Pomyślcie, jak super jest być leśniczym w Brazylii.
01:01
among other reasons.
10
61560
1947
Nie wspominając o innych powodach.
01:03
Forest products are all around us.
11
63507
2886
Produkty leśne są w powszednim użyciu.
01:06
Apart from all those products,
12
66393
1933
Oprócz tego,
01:08
the forest is very important for climate regulation.
13
68326
3893
lasy odgrywają istotną rolę w regulacji klimatu.
01:12
In Brazil, almost 70 percent of the evaporation that makes rain
14
72219
5234
W Brazylii prawie 70% oparów powodujących deszcze
01:17
actually comes from the forest.
15
77453
2441
pochodzi z lasów.
01:19
Just the Amazon pumps to the atmosphere 20 billion tons of water every day.
16
79894
6952
Puszcza Amazońska wysyła do atmosfery 20 miliardów ton wody dziennie.
01:28
This is more than what the Amazon River, which is the largest river in the world,
17
88984
4472
To więcej wody niż Amazonka, najdłuższa rzeka świata,
01:33
puts in the sea per day, which is 17 billion tons.
18
93456
4660
dostarcza w ciągu dnia do morza, czyli 17 miliardów ton.
01:38
If we had to boil water to get the same effect as evapotranspiration,
19
98116
5085
Gdybyśmy mieli gotować wodę, żeby otrzymać tyle samo oparów,
01:43
we would need six months of the entire power generation capacity of the world.
20
103215
5485
zabrałoby to 6 miesięcy, i całą światową produkcję energii.
01:49
So it's a hell of a service for all of us.
21
109722
2173
Jest to dla nas ogromna przysługa.
01:52
We have in the world about four billion hectares of forests.
22
112980
3615
Na świecie mamy około 4 miliardów hektarów lasów.
01:56
This is more or less China, U.S., Canada and Brazil all together,
23
116595
5637
Mniej więcej tyle, co łączne terytorium Chin, USA, Kanady i Brazylii,
02:02
in terms of size, to have an idea.
24
122232
2304
jeśli chodzi o wielkość.
02:04
Three quarters of that is in the temperate zone,
25
124536
4110
Trzy czwarte tego lasu, jest w strefie klimatu umiarkowanego,
02:08
and just one quarter is in the tropics,
26
128646
3363
a jedna czwarta w tropikach.
02:12
but this one quarter, one billion hectares, holds most of the biodiversity,
27
132009
6014
Ta ćwiartka, miliard hektarów, zapewnia największą bioróżnorodność
02:18
and very importantly, 50 percent of the living biomass, the carbon.
28
138023
4449
i stanowi 50% żyjącej biomasy.
02:24
Now, we used to have six billion hectares of forest --
29
144193
4036
Kiedyś las ten obejmował 6 miliardów hektarów,
02:28
50 percent more than what we have -- 2,000 years ago.
30
148229
3843
50% więcej niż dzisiaj. Było to 2000 lat temu.
02:32
We've actually lost two billion hectares in the last 2,000 years.
31
152072
3566
Straciliśmy 2 miliardy hektary lasów przez ostatnie dwa tysiące lat.
02:35
But in the last 100 years, we lost half of that.
32
155638
4277
Połowę z tego w ostatnich stu latach,
02:39
That was when we shifted from deforestation of temperate forests
33
159915
4699
kiedy przeszliśmy z wycinania lasów w sferze umiarkowanej,
02:44
to deforestation of tropical forests.
34
164614
1906
do wycinania lasów tropikalnych.
02:48
So think of this: In 100 years,
35
168067
3372
Zastanówmy się, w ciągu 100 lat
02:51
we lost the same amount of forest in the tropics
36
171439
3836
wycięliśmy tyle samo drzew w tropikach,
02:55
that we lost in 2,000 years in temperate forests.
37
175275
3641
ile przez 2000 lat w lasach sfery umiarkowanej.
02:58
That's the speed of the destruction that we are having.
38
178916
2607
Niezwykle szybkie tempo niszczenia.
03:02
Now, Brazil is an important piece of this puzzle.
39
182819
4076
Brazylia jest ważną częścią tej układanki.
03:06
We have the second largest forest in the world, just after Russia.
40
186895
3760
To drugi co do wielkości obszar leśny po Rosji.
03:10
It means 12 percent of all the world's forests are in Brazil,
41
190655
3686
Oznacza to, że 12% lasów świata znajduje się w Brazylii.
03:14
most of that in the Amazon.
42
194341
1812
Większość w Amazonii.
03:16
It's the largest piece of forest we have. It's a very big, large area.
43
196153
3444
To największa część naszego lasu.
03:19
You can see that you could fit many of the European countries there.
44
199597
3382
Zmieściłoby się tutaj kilka krajów europejskich.
03:22
We still have 80 percent of the forest cover.
45
202979
3503
Wciąż posiadamy 80% pokrywy leśnej.
03:26
That's the good news.
46
206482
1629
To dobra wiadomość.
03:28
But we lost 15 percent in just 30 years.
47
208111
4707
Niestety, wycięto 15% w ciągu 30 lat.
03:32
So if you go with that speed,
48
212818
1888
W tym tempie
03:34
very soon, we will loose this powerful pump that we have in the Amazon
49
214706
5039
wkrótce utracimy tę ogromną pompę w Amazonii,
03:39
that regulates our climate.
50
219745
2265
która pomaga regulować klimat.
03:42
Deforestation was growing fast and accelerating
51
222010
2863
Wylesianie na ogromną skalę odbyło się
03:44
at the end of the '90s and the beginning of the 2000s.
52
224873
2841
pod koniec lat 90. i na początku XXI wieku.
03:47
(Chainsaw sound)
53
227714
3927
(Odgłos piły łańcuchowej)
03:51
(Sound of falling tree)
54
231641
3957
(Odgłos padających drzew)
03:55
Twenty-seven thousand square kilometers in one year.
55
235598
4349
27 tysięcy km kwadratowych w ciągu roku.
03:59
This is 2.7 million hectares.
56
239947
3655
To jest 2,7 miliona hektarów.
04:03
It's almost like half of Costa Rica every year.
57
243602
4941
To prawie pół Kostaryki co roku.
04:09
So at this moment -- this is 2003, 2004 --
58
249654
3985
W latach 2003-2004
04:13
I happened to be coming to work in the government.
59
253639
4477
zacząłem pracować dla rządu.
04:18
And together with other teammates in the National Forest Department,
60
258116
4450
W Narodowym Departamencie Leśnictwa,
04:22
we were assigned a task to join a team and find out the causes of deforestation,
61
262566
5727
dostaliśmy zadanie znalezienia przyczyn wylesiania,
04:28
and make a plan to combat that at a national level,
62
268293
2712
a następnie opracowania planu walki.
04:31
involving the local governments, the civil society,
63
271005
3336
Plan miał uwzględniać władze lokalne, jednostki społeczne,
04:34
business, local communities,
64
274341
1843
firmy i mieszkańców,
04:36
in an effort that could tackle those causes.
65
276184
3033
w dążeniu do rozwiązania tego problemu.
04:39
So we came up with this plan with 144 actions in different areas.
66
279217
5802
Opracowaliśmy plan 144 akcji w różnych kategoriach.
04:45
Now I will go through all of them one by one --
67
285019
2347
Wyjaśnię je po kolei.
04:47
no, just giving some examples of what we had done in the next few years.
68
287366
6804
Żartuję. Dam tylko kilka przykładów akcji podjętych w ostatnich latach.
04:54
So the first thing, we set up a system with the national space agency
69
294170
5726
Po pierwsze, rozpoczęliśmy współpracę z narodową agencją kosmiczną,
04:59
that could actually see where deforestation is happening,
70
299896
3007
żeby móc obserwować wylesianie
05:02
almost in real time.
71
302903
1501
niemal w czasie rzeczywistym.
05:04
So now in Brazil, we have this system, DETER,
72
304404
2384
W Brazylii mamy teraz system DETER,
05:06
where every month, or every two months,
73
306788
3295
dzięki któremu co miesiąc albo dwa
05:10
we get information on where deforestation is happening
74
310083
2784
otrzymujemy informacje o aktualnych akcjach wylesiania.
05:12
so we can actually act when it's happening.
75
312867
2868
Dzięki niemu możemy szybko reagować.
05:15
And all the information is fully transparent
76
315735
2143
Informacje te są dostępne publicznie
05:17
so others can replicate that in independent systems.
77
317878
2984
dla zainteresowanych ich powielaniem.
05:20
This allows us, among other things,
78
320862
1979
Pozwoliło nam to, między innymi,
05:22
to apprehend 1.4 million cubic meters of logs that were illegally taken.
79
322841
6611
przejąć 1,4 milionów metrów sześciennych kłód drewna z nielegalnej wycinki.
05:29
Part of that we saw and sell, and all the revenue becomes a fund
80
329452
5615
Część została pocięta i sprzedana, a zysk przeznaczono na fundusz
05:35
that now funds conservation projects of local communities as an endowment fund.
81
335067
4924
inicjujący gminne projekty konserwacyjne.
05:40
This also allows us to make a big operation
82
340755
2434
Pozwala to na przeprowadzenie dużych operacji,
05:43
to seize corruption and illegal activities
83
343189
2725
na wykrycie korupcji i nielegalnych działań.
05:45
that ended up having 700 people in prison, including a lot of public servants.
84
345914
5273
W ich wyniku zamknięto 700 osób, włączając urzędników państwowych.
05:52
Then we made the connection that areas that have been doing
85
352120
4052
Zadecydowaliśmy, że obszary
05:56
illegal deforestation should not get any kind of credit or finance.
86
356172
4353
nielegalnie wylesiane nie powinny otrzymać pomocy finansowej.
06:00
So we cut this through the bank system and then linked this to the end users.
87
360525
4512
Współpracując z bankami, odcięliśmy kredytobiorców od pożyczek.
06:05
So supermarkets, the slaughterhouses, and so on
88
365037
2405
Supermarkety, rzeźnie, i tak dalej,
06:07
that buy products from illegal clear-cut areas,
89
367442
3426
które kupują produkty pochodzące z nielegalnej wycinki,
06:10
they also can be liable for the deforestation.
90
370868
3658
są odpowiedzialne za wylesianie.
06:14
So making all these connections to help to push the problem down.
91
374526
3584
W ten sposób, wszystkimi możliwymi metodami, zmniejszaliśmy problem.
06:18
And also we work a lot on land tenure issues.
92
378110
3393
Zajęliśmy się też problem własności.
06:21
It's very important for conflicts.
93
381503
2198
Niezwykle ważnym podczas konfliktu.
06:23
Fifty million hectares of protected areas were created,
94
383701
3006
Utworzyliśmy 50 milionów hektarów obszarów chronionych,
06:26
which is an area the size of Spain.
95
386707
5789
to tyle, co powierzchnia Hiszpanii.
06:32
And of those, eight million were indigenous lands.
96
392496
4247
Osiem milionów z tego należało do tubylców.
06:36
Now we start to see results.
97
396743
3686
Obserwujemy wyniki tych działań.
06:40
So in the last 10 years,
98
400429
2499
W ostatnich 10 latach
06:42
deforestation came down in Brazil 75 percent.
99
402928
3604
wylesianie w Brazylii zmalało o 75%.
06:46
(Applause)
100
406532
5611
(Brawa)
06:52
So if we compare it with the average deforestation
101
412143
3772
Porównując to ze średnią wylesiania
06:55
that we had in the last decade,
102
415915
2262
w ostatniej dekadzie,
06:58
we saved 8.7 million hectares, which is the size of Austria.
103
418177
5004
ocaliliśmy 8,7 milionów hektarów, czyli obszar rozmiaru Austrii.
07:03
But more importantly, it avoided the emission
104
423181
2513
Co ważniejsze, uniknęliśmy emisji
07:05
of three billion tons of CO2 in the atmosphere.
105
425694
2885
3 miliardów ton dwutlenku węgla do atmosfery.
07:08
This is by far the largest contribution to reduce greenhouse gas emissions,
106
428579
5074
To największy wkład w obniżenie emisji gazów cieplarnianych.
07:13
until today, as a positive action.
107
433653
2592
Bardzo pozytywny wynik.
07:17
One may think that when you do these kinds of actions
108
437727
3181
Ktoś może pomyśleć, że takie działania,
07:20
to decrease, to push down deforestation,
109
440908
3129
jak zmniejszanie wylesiania,
07:24
you will have an economic impact
110
444037
2098
mogą odbić się na ekonomii,
07:26
because you will not have economic activity or something like that.
111
446135
4150
poprzez spadek działalności gospodarczej.
07:30
But it's interesting to know that it's quite the opposite.
112
450297
2787
Jest wprost przeciwnie.
07:33
In fact, in the period when we have the deepest decline of deforestation,
113
453084
4875
Co więcej, w czasie największego spadku wylesiania
07:37
the economy grew, on average, double from the previous decade,
114
457959
4149
zanotowano dwukrotny wzrost gospodarki w porównaniu do poprzedniej dekady,
07:42
when deforestation was actually going up.
115
462108
2589
w której trwało wylesianie.
07:44
So it's a good lesson for us.
116
464697
2055
To dla nas dobra lekcja.
07:46
Maybe this is completely disconnected,
117
466752
2348
Może to nie ma związku,
07:49
as we just learned by having deforestation come down.
118
469100
2551
a po prostu zauważyliśmy to podczas spadku wylesiania.
07:53
Now this is all good news, and it's quite an achievement,
119
473167
3953
Wszystko to jest nie lada osiągnięciem
07:57
and we obviously should be very proud about that.
120
477120
3328
i powinniśmy być z tego dumni.
08:00
But it's not even close to sufficient.
121
480448
2771
Niestety to nie wystarczy.
08:03
In fact, if you think about the deforestation in the Amazon in 2013,
122
483219
4890
W 2013 roku wycięto w Amazonii
08:08
that was over half a million hectares,
123
488109
3639
ponad pół miliona hektarów lasów.
08:11
which means that every minute,
124
491748
2664
Co minutę
08:14
an area the size of two soccer fields
125
494412
3373
las wielkości dwóch boisk do piłki nożnej
08:17
is being cut in the Amazon last year, just last year.
126
497785
3880
był wycinany w zeszłym roku.
08:21
If we sum up the deforestation we have in the other biomes in Brazil,
127
501665
4083
Jeśli podsumujemy wszystkie wycinki z pozostałych biomów w Brazylii,
08:25
we are talking about still the largest deforestation rate in the world.
128
505748
4072
nadal osiągamy najwyższe tempo wycinek lasu na świecie.
08:31
It's more or less like we are forest heroes,
129
511114
3345
Jesteśmy zarówno bohaterami lasu,
08:34
but still deforestation champions.
130
514459
2081
jak i mistrzami wylesiania.
08:37
So we can't be satisfied, not even close to satisfied.
131
517629
4698
Nie możemy spocząć na laurach.
08:42
So the next step, I think,
132
522327
1809
Następnym krokiem
08:44
is to fight to have zero loss of forest cover in Brazil
133
524136
4551
będzie walka o zero utraty pokrywy leśnej w Brazylii.
08:48
and to have that as a goal for 2020.
134
528687
3375
To będzie cel na 2020 rok.
08:52
That's our next step.
135
532062
1360
To nasz następny krok.
08:53
Now I've always been interested in the relationship
136
533422
2985
Zawsze interesował mnie związek
08:56
between climate change and forests.
137
536407
2024
między zmianą klimatu a lasami.
08:58
First, because 15 percent of greenhouse gas emissions come from deforestation,
138
538431
5751
15% emisji gazów cieplarnianych pochodzi z wylesiania.
09:04
so it's a big part of the problem.
139
544182
2272
To znaczna część problemu.
09:06
But also, forests can be a big part of the solution
140
546454
3116
Las może też być częścią rozwiązania,
09:09
since that's the best way we know to sink, capture and store carbon.
141
549570
7124
ponieważ przechwytuje, zatrzymuje i magazynuje węgiel z atmosfery.
09:16
Now, there is another relationship of climate and forests
142
556694
2793
Dodatkowa zależność między lasem i klimatem
09:19
that really stuck me in 2008 and made me change my career
143
559487
4066
uderzyła mnie w 2008 roku i spowodowała, że zmieniłem karierę
09:23
from forests to working with climate change.
144
563553
3486
z leśnictwa na zmiany klimatyczne.
09:27
I went to visit Canada, in British Columbia,
145
567039
2685
Pojechałem do Kanady, do Kolumbii Brytyjskiej,
09:29
together with the chiefs of the forest services of other countries
146
569724
5014
spotkać się z szefami służb leśnych z innych krajów,
09:34
that we have a kind of alliance of them, like Canada, Russia, India, China, U.S.
147
574738
6405
jak Kanada, Rosja, Indie, Chiny, USA, z którymi współpracujemy.
09:41
And when we were there we learned about this pine beetle
148
581143
5113
Dowiedziałem się wtedy o problemie z żukiem sosnowym,
09:46
that is literally eating the forests in Canada.
149
586257
3290
który dosłownie zjada lasy w Kanadzie.
09:49
What we see here, those brown trees, these are really dead trees.
150
589547
6272
Wszystkie brązowe drzewa na tym zdjęciu są martwe.
09:55
They are standing dead trees because of the larvae of the beetle.
151
595819
4565
Stojące, martwe drzewa z powodu larw chrząszcza.
10:00
What happens is that this beetle
152
600384
3045
Populację tego chrząszcza
10:03
is controlled by the cold weather in the winter.
153
603429
2800
ograniczają niskie temperatury,
10:06
For many years now, they don't have the sufficient cold weather
154
606229
3751
ale od wielu lat zimy nie są wystarczająco zimne,
10:09
to actually control the population of this beetle.
155
609980
3062
żeby zapobiec wzrostowi populacji.
10:13
And it became a disease that is really killing billions of trees.
156
613042
7242
To schorzenie zabija miliardy drzew.
10:20
So I came back with this notion that the forest is actually
157
620284
4290
Wróciłem z przekonaniem, że las jest pierwszą
10:24
one of the earliest and most affected victims of climate change.
158
624574
5269
i najbardziej poszkodowaną ofiarą zmiany klimatu.
10:29
So I was thinking,
159
629843
1660
Pomyślałem sobie,
10:31
if I succeed in working with all my colleagues
160
631503
4464
że nawet jeśli wraz z kolegami zdołamy
10:35
to actually help to stop deforestation,
161
635967
2476
zatrzymać wcinanie lasów,
10:38
maybe we will lose the battle later on for climate change
162
638443
4247
nadal możemy przegrać bitwę z powodu zmiany klimatu,
10:42
by floods, heat, fires and so on.
163
642690
3940
powodzi, upałów, pożarów i tak dalej.
10:46
So I decided to leave the forest service
164
646630
3381
Zdecydowałem się porzucić leśnictwo
10:50
and start to work directly on climate change,
165
650011
3404
i zająć pracą nad zmianą klimatu.
10:53
find a way to think and understand the challenge, and go from there.
166
653415
4048
Zrozumieć problem i znaleźć rozwiązanie.
10:57
Now, the challenge of climate change is pretty straightforward.
167
657463
4588
Problem zmiany klimatu jest prosty.
11:02
The goal is very clear.
168
662051
1768
Cel jest bardzo wyraźny.
11:03
We want to limit the increase of the average temperature
169
663819
3609
Chcemy ograniczyć wzrost średniej temperatury na świecie
11:07
of the planet to two degrees.
170
667428
2573
do dwóch stopni.
11:10
There are several reasons for that.
171
670001
1736
Istnieje po temu kilka powodów,
11:11
I will not get into that now.
172
671737
2247
o których nie będę teraz mówił.
11:13
But in order to get to this limit of two degrees,
173
673984
3457
Aby osiągnąć limit 2 stopni,
11:17
which is possible for us to survive,
174
677441
3813
co pozwoli nam przetrwać,
11:21
the IPCC, the Intergovernmental Panel on Climate Change,
175
681254
5063
IPCC, Międzyrządowy Zespół do Zmian Klimatu,
11:26
defines that we have a budget of emissions of 1,000 billion tons of CO2
176
686317
6298
określa, że trzeba rozłożyć emisję 1000 miliardów ton dwutlenku węgla
11:33
from now until the end of the century.
177
693337
3242
od dziś do końca wieku.
11:36
So if we divide this by the number of years,
178
696579
2664
Gdy podzielimy przez na liczbę lat,
11:39
what we have is an average budget of 11 billion tons of CO2 per year.
179
699243
6667
otrzymamy średnią emisję 11 miliardów ton dwutlenku węgla na rok.
11:45
Now what is one ton of CO2?
180
705910
2208
Co to jest tona CO2?
11:48
It's more or less what one small car, running 20 kilometers a day,
181
708118
5989
To ilość spalin produkowana przez mały samochód jeżdżący 20 km dziennie
11:54
will emit in one year.
182
714107
2537
w ciągu roku
11:56
Or it's one flight, one way,
183
716644
2061
albo przelot samolotu, w jedną stronę,
11:58
from São Paulo to Johannesburg or to London, one way.
184
718705
3384
z Sao Paulo do Johannesburga albo do Londynu.
12:02
Two ways, two tons.
185
722089
1839
Tam i z powrotem, dwie tony.
12:03
So 11 billion tons is twice that.
186
723928
3474
11 miliardów ton da nam kilka przelotów.
12:07
Now the emissions today are 50 billion tons, and it's growing.
187
727402
7065
Obecnie emitujemy 50 mld ton i liczba ta rośnie.
12:14
It's growing and maybe it will be 61 by 2020.
188
734467
4428
Może osiągnąć 61 miliardów do 2020 roku.
12:18
Now we need to go down to 10 by 2050.
189
738895
4697
Musimy zejść do 10 przed rokiem 2050.
12:23
And while this happens,
190
743592
1775
Tymczasem
12:25
the population will grow from seven to nine billion people,
191
745367
3147
liczba ludności wzrośnie z 7 do 9 miliardów,
12:28
the economy will grow from 60 trillion dollars in 2010
192
748514
2898
gospodarka wzrośnie z 60 bilionów dolarów w 2010 roku
12:31
to 200 trillion dollars.
193
751412
2062
do 200 bilionów dolarów.
12:33
And so what we need to do is to be much more efficient
194
753474
4010
Musimy być bardziej wydajni.
12:37
in a way that we can go from seven tons of carbon per capita
195
757484
4941
Zmniejszyć zużycie węgla z 7 ton na osobę rocznie
12:42
per person, per year, into something like one.
196
762425
4882
do mniej więcej tony.
12:47
You have to choose. You take the airplane or you have a car.
197
767307
3820
Trzeba dokonać wyboru. Podroż samochodem czy samolotem.
12:52
So the question is, can we make it?
198
772338
2648
Rodzi się pytanie: czy to jest możliwe?
12:54
And that's the exactly the same question
199
774986
1917
To samo pytanie zadałem sobie,
12:56
I got when I was developing a plan to combat deforestation.
200
776903
4145
kiedy zacząłem pracować nad planem ratowania lasów.
13:01
It's such a big problem, so complex. Can we really do it?
201
781048
3624
To ogromny, złożony problem. Czy uda nam się?
13:05
I think so. Think of this:
202
785677
2689
Myślę, że tak. Zastanówmy się nad tym.
13:08
Deforestation means 60 percent of the greenhouse gas emissions
203
788366
5311
Wylesianie przyczyniło się do emisji 60% gazów cieplarnianych
13:13
in Brazil in the last decade.
204
793677
1839
w Brazylii w ostatniej dekadzie.
13:15
Now it's a little bit less than 30 percent.
205
795516
2071
Obecnie to mniej niż 30%.
13:17
In the world, 60 percent is energy.
206
797587
3900
W skali światowej to 60% energii.
13:21
So if we can tackle directly the energy,
207
801487
3539
Jeśli skupimy się na energii
13:25
the same way we could tackle deforestation,
208
805026
2688
w ten sam sposób, w jaki skupiliśmy się na wylesianiu,
13:27
maybe we can have a chance.
209
807714
2176
wtedy mamy szansę.
13:29
So there are five things that I think we should do.
210
809890
3657
Powinniśmy się skupić na 5 obszarach.
13:33
First, we need to disconnect development from carbon emissions.
211
813547
4346
Po pierwsze, rozdzielić rozwój od emisji węgla.
13:37
We don't need to clear-cut all the forests to actually get more jobs
212
817893
6089
Zupełny wyrąb lasu nie zapewni wzrostu ilości miejsc pracy
13:43
and agriculture and have more economy.
213
823982
1813
ani rozwoju rolnictwa czy gospodarki.
13:45
That's what we proved when we decreased deforestation
214
825795
2502
Udowodniliśmy to, kiedy zmniejszyliśmy wyrąb lasu,
13:48
and the economy continued to grow.
215
828297
1816
a gospodarka wzrosła.
13:50
Same thing could happen in the energy sector.
216
830113
4397
To samo może stać się w sektorze energetycznym.
13:54
Second, we have to move the incentives to the right place.
217
834510
3283
Po drugie, musimy zachęcać we właściwy sposób.
13:57
Today, 500 billion dollars a year goes into subsidies for fossil fuels.
218
837793
5257
Co roku 500 miliardów dolarów idzie na dotacje do paliw kopalnych.
14:03
Why don't we put a price on carbon and transfer this to the renewable energy?
219
843050
5154
Zwiększmy cenę węgla i dotujmy odnawialne źródła energii.
14:08
Third, we need to measure and make it transparent
220
848204
3434
Po trzecie, trzeba monitorować i udostępniać informacje,
14:11
where, when and who is emitting greenhouse gases
221
851638
3294
gdzie, kiedy i kto emituje gazy cieplarniane,
14:14
so we can have actions specifically for each one of those opportunities.
222
854932
4196
aby podjąć konieczne i właściwe działania.
14:19
Fourth, we need to leapfrog the routes of development,
223
859128
4786
Po czwarte, dokonać przeskoku w drogach rozwoju.
14:23
which means, you don't need to go to the landline telephone
224
863914
2796
To znaczy, że nie trzeba mieć telefonu stacjonarnego,
14:26
before you get to the mobile phones.
225
866710
2334
zanim kupimy telefon komórkowy.
14:29
Same way we don't need to go to fossil fuels
226
869044
2138
Nie trzeba oferować paliw kopalnych
14:31
to the one billion people who don't have access to energy
227
871182
2708
miliardowi ludzi bez dostępu do energii.
14:33
before we get to the clean energy.
228
873890
2194
Poczekajmy z tym na paliwa odnawialne.
14:36
And fifth and last,
229
876084
1886
Po piąte,
14:37
we need to share responsibility between governments,
230
877970
2698
wszyscy są za to odpowiedzialni: rządy,
14:40
business and civil society.
231
880668
2722
firmy i społeczeństwo.
14:43
There is work to do for everybody, and we need to have everybody on board.
232
883390
3835
Każdy ma coś do zrobienia i wszyscy powinni w tym uczestniczyć.
14:48
So to finalize,
233
888309
1342
Podsumowując,
14:49
I think the future is not like a fate
234
889651
3720
przyszłość nie jest przeznaczeniem,
14:53
that you have to just go as business as usual goes.
235
893371
2738
do którego się zmierza.
14:56
We need to have the courage to actually change the route,
236
896109
3802
Musimy odważyć się i zmienić kurs.
14:59
invest in something new,
237
899911
1403
Zainwestować w coś nowego.
15:01
think that we can actually change the route.
238
901314
3118
Myślę, że możemy zmienić przyszłość.
15:04
I think we are doing this with deforestation in Brazil,
239
904432
3022
Tak, jak udaje nam się z wycinką drzew w Brazylii,
15:07
and I hope we can do it also with climate change in the world.
240
907454
3131
mam nadzieję, że powiedzie się ze zmianą klimatu.
15:10
Thank you.
241
910585
1106
Dziękuję.
15:11
(Applause)
242
911691
3368
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7