Meet the dazzling flying machines of the future | Raffaello D'Andrea

Tłumaczenie: Kornelia Szyszka Korekta: Robert Jeżyk

What started as a platform for hobbyists

To, co zaczęło się jako platforma dla pasjonatów,

is poised to become a multibillion-dollar industry.

pretenduje do bycia multimiliardowym przemysłem.

Inspection, environmental monitoring, photography and film and journalism:

Kontrola, monitorowanie środowiska, fotografia i film, dziennikarstwo,

these are some of the potential applications for commercial drones,

to tylko niektóre z potencjalnych zastosowań komercyjnych dronów,

and their enablers are the capabilities being developed

a umożliwiają to umiejętności rozwijane

at research facilities around the world.

w placówkach naukowych na całym świecie.

For example, before aerial package delivery

Zanim lotnicza dostawa przesyłek

entered our social consciousness,

trafiła do naszej społecznej świadomości,

an autonomous fleet of flying machines built a six-meter-tall tower

autonomiczna flota latających maszyn zbudowała 6 metrową wieżę

composed of 1,500 bricks

składającą się z 1500 cegieł

in front of a live audience at the FRAC Centre in France,

na oczach widowni w centrum sztuki współczesnej FRAC we Francji.

and several years ago, they started to fly with ropes.

Kilka lat temu, zaczęli latać z linami,

By tethering flying machines,

przywiązując latające maszyny,

they can achieve high speeds and accelerations in very tight spaces.

osiągają dużą szybkość i przyspieszenie w bardzo ciasnych przestrzeniach.

They can also autonomously build tensile structures.

Mogą także samodzielnie budować rozciągliwe struktury.

Skills learned include how to carry loads,

Dzięki temu uczą się jak nosić ładunki,

how to cope with disturbances,

radzić sobie z zaburzeniami i funkcjonować w otaczającym świecie.

and in general, how to interact with the physical world.

Today we want to show you some new projects that we've been working on.

Dziś chcemy pokazać niektóre projekty, nad którymi pracujemy.

Their aim is to push the boundary of what can be achieved

Ich celem jest przesuwanie granic tego, co osiągalne

with autonomous flight.

w autonomicznym locie.

Now, for a system to function autonomously,

Aby system działał autonomicznie,

it must collectively know the location of its mobile objects in space.

musi znać zbiorczo położenie swoich mobilnych obiektów w przestrzeni.

W naszym laboratorium na Politechnice ETH w Zurychu

Back at our lab at ETH Zurich,

we often use external cameras to locate objects,

aby zlokalizować obiekty często używamy zewnętrznych kamer,

which then allows us to focus our efforts

co pozwala nam koncentrować nasze wysiłki

on the rapid development of highly dynamic tasks.

na szybkim rozwoju bardzo dynamicznych zadań.

For the demos you will see today, however,

Dla demo, które dziś zobaczycie

we will use new localization technology developed by Verity Studios,

użyliśmy nowych technologii lokalizacji stworzonych przez Verity Studios -

a spin-off from our lab.

spółkę naszego laboratorium.

There are no external cameras.

Nie ma tu kamer zewnętrznych.

Each flying machine uses onboard sensors to determine its location in space

Każda maszyna używa sensorów pokładowych, by określić położenie w przestrzeni

and onboard computation to determine what its actions should be.

a także pokładowych wyliczeń by określić następne działania.

The only external commands are high-level ones

Komendy z zewnątrz są na bardzo ogólnym poziomie:

such as "take off" and "land."

np. "startuj" i 'ląduj".

This is a so-called tail-sitter.

To tzw. tailsitter, czyli samolot siadający na ogonie.

It's an aircraft that tries to have its cake and eat it.

To samolot, który próbuje mieć ciastko i zjeść ciastko.

Like other fixed-wing aircraft, it is efficient in forward flight,

Jak inne stałopłaty, jest skuteczny w locie naprzód

much more so than helicopters and variations thereof.

dużo bardziej niż helikoptery i im podobne.

Unlike most other fixed-wing aircraft, however,

Jednak w przeciwieństwie do innych stałopłatów,

it is capable of hovering,

jest zdolny do unoszenia się w powietrzu,

which has huge advantages for takeoff, landing

co ma duże zalety podczas startu i lądowania

and general versatility.

i dla ogólnej wszechstronności.

There is no free lunch, unfortunately.

Niestety coś kosztem czegoś.

One of the limitations with tail-sitters

Jednym z ograniczeń stałopłatów

is that they're susceptible to disturbances such as wind gusts.

jest ich podatność na anomalia pogodowe takie jak podmuchy wiatru.

We're developing new control architectures and algorithms

Pracujemy nad nową architekturą kontroli i algorytmami,

that address this limitation.

które są odpowiedzią na te ograniczenia.

The idea is for the aircraft to recover

Pomysł polega na tym, by samolot odnalazł się

no matter what state it finds itself in,

w każdej sytuacji, w której się znajdzie,

and through practice, improve its performance over time.

i poprzez próby z czasem poprawił swoje wyniki.

(Applause)

(Brawa)

OK.

OK.

When doing research,

Robiąc badania

we often ask ourselves fundamental abstract questions

często zadajemy sobie podstawowe abstrakcyjne pytania

that try to get at the heart of a matter.

aby dotrzeć do sedna sprawy.

For example, one such question would be,

Na przykład

what is the minimum number of moving parts needed for controlled flight?

jaka jest minimalna ilość ruszających się części potrzebnych do kontrolowanego lotu.

Now, there are practical reasons

Są praktyczne powody, dla których

why you may want to know the answer to such a question.

warto znać odpowiedź na to pytanie.

Helicopters, for example,

Helikoptery na przykład

are affectionately known as machines with a thousand moving parts

są pieszczotliwie nazywane maszynami z tysiącem latających części

all conspiring to do you bodily harm.

wszystkie we współpracy, by zrobić ci krzywdę.

It turns out that decades ago,

Okazuje się, że lata temu

skilled pilots were able to fly remote-controlled aircraft

wyszkoleni piloci potrafili pilotować zdalnie sterowany samoloty,

that had only two moving parts:

które miały tylko dwie ruszające się części:

a propeller and a tail rudder.

śmigło i ster ogona.

We recently discovered that it could be done with just one.

Niedawno odkryliśmy, że można to zrobić mając tylko jedną.

This is the monospinner,

To jest monospinner,

the world's mechanically simplest controllable flying machine,

mechanicznie najprostsza na świecie kontrolowana maszyna latająca

invented just a few months ago.

wynaleziona kilka miesięcy temu.

It has only one moving part, a propeller.

Ma tylko jedną ruszającą się część: śmigło.

It has no flaps, no hinges, no ailerons,

Nie ma klap, zawiasów, lotek

no other actuators, no other control surfaces,

żadnych innych ruchomych części czy powierzchni sterowych.

just a simple propeller.

Tylko proste śmigło.

Even though it's mechanically simple,

Mimo że jest mechanicznie proste

there's a lot going on in its little electronic brain

wiele się dzieje w tym małym elektronicznym mózgu,

to allow it to fly in a stable fashion and to move anywhere it wants in space.

by latać stabilnie i poruszać się gdzie chce w przestrzeni.

Even so, it doesn't yet have

Nie posiada na razie

the sophisticated algorithms of the tail-sitter,

wyszukanych algorytmów tailsittera,

which means that in order to get it to fly,

co oznacza, że aby mógł zacząć latać

I have to throw it just right.

muszę go dobrze podrzucić.

And because the probability of me throwing it just right is very low,

A ponieważ szansa, że zrobię to dobrze jest bardzo mała,

given everybody watching me,

biorąc pod uwagę, że wszyscy na mnie patrzą

what we're going to do instead

zamiast tego pokażemy film,

is show you a video that we shot last night.

nakręcony wczoraj wieczorem.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

Jeśli monospinner jest przykładem skromności,

If the monospinner is an exercise in frugality,

this machine here, the omnicopter, with its eight propellers,

to ta maszyna - omnikopter z ośmioma śmigłami

is an exercise in excess.

jest pokazem przepychu.

What can you do with all this surplus?

Co można zrobić z całym tym nadmiarem?

The thing to notice is that it is highly symmetric.

Można zauważyć, że jest bardzo symetryczny

As a result, it is ambivalent to orientation.

co sprawia, że jest niezależny od orientacji.

This gives it an extraordinary capability.

To daje niesamowite możliwości.

It can move anywhere it wants in space

Może poruszać się gdziekolwiek chce w przestrzeni

irrespective of where it is facing

niezależnie od tego, w którym zmierza kierunku

and even of how it is rotating.

ani jak się obraca.

It has its own complexities,

Ma swoje własne złożoności

mainly having to do with the interacting flows

związane głównie z interakcją przepływów

from its eight propellers.

swoich ośmiu śmigieł.

Some of this can be modeled, while the rest can be learned on the fly.

Niektóre da się modelować, innych można się nauczyć w trakcie lotu.

Let's take a look.

Zobaczmy.

(Applause)

(Brawa)

If flying machines are going to enter part of our daily lives,

Jeśli latające maszyny mają być częścią naszej codzienności

they will need to become extremely safe and reliable.

muszą stać się niezwykle bezpieczne i niezawodne.

This machine over here

Ta maszyna tutaj

is actually two separate two-propeller flying machines.

składa się z dwóch osobnych dwu-śmigłowych maszyn.

This one wants to spin clockwise.

Ta chce wirować zgodnie z ruchem wskazówek zegara

This other one wants to spin counterclockwise.

ta odwrotnie.

When you put them together,

Połączone zachowują się jak jeden wysoko-zadaniowy quadrokopter.

they behave like one high-performance quadrocopter.

If anything goes wrong, however --

Jeśli jednak coś pójdzie źle

a motor fails, a propeller fails, electronics, even a battery pack --

popsuje się silnik, śmigło, elektronika, nawet baterie -

the machine can still fly, albeit in a degraded fashion.

maszyna nadal może latać lecz w mniej kontrolowany sposób.

We're going to demonstrate this to you now by disabling one of its halves.

Pokażemy wam to unieruchamiając jedną z jego połów.

(Applause)

(Brawa)

This last demonstration

Ten ostatni pokaz

is an exploration of synthetic swarms.

jest badaniem syntetycznych rojów.

The large number of autonomous, coordinated entities

Duża liczba autonomicznych skoordynowanych jednostek

offers a new palette for aesthetic expression.

stwarza nową paletę dla estetycznej ekspresji.

We've taken commercially available micro quadcopters,

Użyliśmy dostępnych komercyjnie mikro-quadrokopterów

each weighing less than a slice of bread, by the way,

każdy ważący mniej niż kawałek chleba

and outfitted them with our localization technology

i wyposażyliśmy w naszą technologię lokalizacji

and custom algorithms.

i specjalne algorytmy.

Because each unit knows where it is in space

Ponieważ każda jednostka zna położenie w przestrzeni

and is self-controlled,

i jest samosterowalna

there is really no limit to their number.

nie ma ograniczenia dla ich liczby.

(Applause)

(Brawa)

(Applause)

(Brawa)

(Applause)

(Brawa)

[Więcej prelekcji na TED.com]

Hopefully, these demonstrations will motivate you to dream up

Mam nadzieję, że te pokazy zmotywują was do wymyślania

new revolutionary roles for flying machines.

nowych rewolucyjnych zastosowań latających maszyn.

That ultrasafe one over there for example

Ten ultrabezpieczny model na przykład

has aspirations to become a flying lampshade on Broadway.

ma aspiracje do zostania latającym abażurem na Broadwayu.

(Laughter)

(Śmiech)

The reality is that it is difficult to predict

W rzeczywistości trudno jest przewidzieć

the impact of nascent technology.

wpływ powstających technologii.

And for folks like us, the real reward is the journey and the act of creation.

Dla ludzi takich jak my, prawdziwą nagrodą jest droga i proces ich tworzenia.

Jest to nieustanne przypomnienie

It's a continual reminder

of how wonderful and magical the universe we live in is,

jak wspaniały i magiczny jest otaczający nas świat,

that it allows creative, clever creatures

który pozwala zdolnym istotom

to sculpt it in such spectacular ways.

rzeźbić go w tak spektakularny sposób.

The fact that this technology

Fakt, że ta technologia

has such huge commercial and economic potential

ma tak ogromny komercyjny i ekonomiczny potencjał

is just icing on the cake.

jest tylko wisienką na torcie.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)