What's your 200-year plan? | Raghava KK

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Marta Krzeminska Korekta: Sławomir Apel

About 75 years ago,

75 lat temu

my grandfather, a young man,

mój, wtedy jeszcze młody, dziadek

walked into a tent

wszedł do namiotu,

that was converted into a

w którym było kino wyglądające jak to.

movie theater like that,

w którym było kino wyglądające jak to.

and he fell hopelessly in love

I rozpaczliwie się zakochał

with the woman he saw on the

w kobiecie

silver screen: none other than Mae West,

ze srebrnego ekranu: Mae West

the heartthrob of the '30s,

gwieździe lat 30.

and he could never forget her.

Nie mógł o niej zapomnieć.

In fact, when he had his daughter

Kiedy wiele lat później

many years later, he wanted to

urodziła mu się córka,

name her after Mae West,

chciał ją nazwać Mae West.

but can you imagine an Indian

Ale wyobraźcie sobie hinduskę

child name Mae West?

o imieniu Mae West.

The Indian family said, no way!

Nie było mowy.

So when my twin brother Kaesava

Kiedy urodził się mój bliźniak Kaesava

was born, he decided to tinker

postanowił pomajstrować

with the spelling of Keshava's name.

przy zapisie imienia Kesava.

He said, if Mae West can be M-A-E,

Jeśli Mae West pisze się M-A-E,

why can't Keshava be K-A-E?

dlaczego Keshava nie zapisać K-A-E?

So he changed Kaesava's spelling.

Zmienił pisownię imienia.

Now Kaesava had a baby boy

Kaesavie niedawno urodził

called Rehan a couple of weeks ago.

się chłopiec, Rehan.

He decided to spell, or, rather,

Zdecydował zapisać imię przez A-E, Raehan.

misspell Raehan with an A-E.

Zdecydował zapisać imię przez A-E, Raehan.

You know, my grandfather died

Mój dziadek zmarł

many years ago when I was

dawno temu, gdy byłem

little, but his love for Mae

mały, lecz jego miłość

West lives on as a misspelling

do Mae West przetrwała

in the DNA of his progeny.

w pisowni, w DNA jego potomków.

That for me is successful legacy. (Laughs)

To jest dopiero spuścizna! (Śmieje się)

You know, as for me,

My sami, z żoną mamy własny

my wife and I have our own

My sami, z żoną mamy własny

crazy legacy project.

szalony spadkowy projekt.

We actually sit every few years,

Co parę lat wspólnie

argue, disagree, fight,

się sprzeczamy i kłócimy,

and actually come up with our

by stworzyć nasz własny

very own 200-year plan.

plan 200-letni.

Our friends think we're mad.

Znajomi myślą, że oszaleliśmy.

Our parents think we're cuckoo.

Rodzice, że nam odbiło.

Because, you know, we both

Oboje pochodzimy z rodzin,

come from families that really

które na prawdę szanują skromność i mądrość,

look up to humility and wisdom,

które na prawdę szanują skromność i mądrość,

but we both like to live

jednak oboje lubimy

larger than life.

stawki większe niż życie.

I believe in the concept of

Wierzę w pomysł

a Raja Yogi: Be a dude before

Raja Jogi: Bądź ziomem,

you can become an ascetic.

nim staniesz się ascetykiem.

This is me being a rock star,

To ja jako gwiazda rocka, choćby we własnym domu.

even if it's in my own house.

To ja jako gwiazda rocka, choćby we własnym domu.

You know?

Nieźle co?

So when Netra and I sat down

Kiedy Netra i ja zdecydowaliśmy

to make our first plan

10 lat temu stworzyć pierwszy plan,

10 years ago, we said

10 lat temu stworzyć pierwszy plan,

we want the focus of this plan

chcieliśmy by skupiał się

to go way beyond ourselves.

na dalekiej przyszłości.

What do we mean by beyond ourselves?

Co znaczy dalekiej?

Well 200 years, we calculated,

Obliczyliśmy, że 200 lat to granica

is at the end of our direct

naszego wpływu na świat.

contact with the world.

naszego wpływu na świat.

There's nobody I'll meet in

Nikt, kogo spotkam w życiu

my life will ever live beyond

nie będzie żył ponad te 200 lat.

200 years, so we thought

Stwierdziliśmy,

that's a perfect place where

że to idealna granica dla naszego planu

we should situate our plan and

że to idealna granica dla naszego planu

let our imagination take flight.

i puściliśmy wodze wyobraźni.

You know, I never really

Nigdy nie myślałem o dziedzictwie.

believed in legacy. What am I

Jestem artystą. Nie myślałem,

going to leave behind? I'm an artist.

co po sobie zostawię,

Until I made a cartoon about 9/11.

dopóki nie zrobiłem rysunku o 11 września.

It caused so much trouble for me.

Miałem przez to wiele problemów.

I was so upset.

Byłem zmartwiony.

You know, a cartoon that was

Coś co miało być rysunkiem tygodnia,

meant to be a cartoon of the week

Coś co miało być rysunkiem tygodnia,

ended up staying so much longer.

zostało na dłużej.

Now I'm in the business of

Obecnie zajmuję się tworzeniem sztuki,

creating art that will

która przetrwa dłużej niż ja sam.

definitely even outlive me, and

która przetrwa dłużej niż ja sam.

I think about what I want to

Zastanawiam się, co chciałbym tymi obrazami wyrazić.

leave behind through those paintings.

Zastanawiam się, co chciałbym tymi obrazami wyrazić.

You know, the 9/11 cartoon

Rysunek o 11 września

upset me so much that I decided

zmartwił mnie do tego stopnia, że zdecydowałem już więcej nie rysować.

I'll never cartoon again.

zmartwił mnie do tego stopnia, że zdecydowałem już więcej nie rysować.

I said, I'm never going to make any

Nie chciałem więcej publicznie komentować rzeczywistości.

honest public commentary again.

Nie chciałem więcej publicznie komentować rzeczywistości.

But of course I continued

Nadal oczywiście tworzyłem dzieła szczere i żywe,

creating artwork that was honest

Nadal oczywiście tworzyłem dzieła szczere i żywe,

and raw, because I forgot about

bo zapomniałem

how people reacted to my work.

jak ludzie reagowali na moją pracę.

You know, sometimes forgetting

Czasem zapomnienie może wspomóc nasz idealizm.

is so important to remain idealistic.

Czasem zapomnienie może wspomóc nasz idealizm.

Perhaps loss of memory is so

Być może utrata pamięci

crucial for our survival

jest kluczem do naszego przetrwania jako ludzi.

as human beings.

jest kluczem do naszego przetrwania jako ludzi.

One of the most important things

Jedną z najważniejszych części

in my 200-year plan that Netra

naszego 200-letniego planu,

and I write is what to forget

to zapomnieć o samych sobie.

about ourselves.

to zapomnieć o samych sobie.

You know, we carry so much

Każdy ma tak duży bagaż uczuć

baggage, from our parents,

od rodziców,

from our society, from so many

od społeczeństwa,

people -- fears, insecurities -- and

od tylu osób. Obawy, niepewność.

our 200-year plan really lists

Nasz 200-letni plan zawiera spis

all our childhood problems that we have to expire.

problemów z dzieciństwa, których trzeba się pozbyć.

We actually put an expiry date

Każdemu problemowi

on all our childhood problems.

przypisujemy datę ważności.

The latest date I put was,

Ostatnią datą, którą zapisałem,

I said, I am going to expire

była decyzja pozbycia się strachu

my fear of my leftist, feminist

przed moją lewicową, feministyczną

mother-in-law, and this

teściową.

today is the date! (Laughs)

Dziś jest ten dzień! (Śmieje się)

She's watching. (Laughter)

Ona patrzy. (Śmiech)

Anyway, you know, I really

Cały czas podejmuję decyzje o tym,

make decisions all the time

Cały czas podejmuję decyzje o tym,

about how I want to remember

jak chcę siebie pamiętać.

myself, and that's the most important

To najważniejsze decyzje,

kind of decisions I make.

które podejmuję.

And this directly translates

To właśnie wyrażają moje obrazy.

into my paintings.

To właśnie wyrażają moje obrazy.

But like my friends, I can do

Jak moi znajomi, mogę robić to samo

that really well on Facebook,

na Facebooku, Pineintereście,

Pinterest, Twitter, Flickr, YouTube.

Twitterze, Flickrze, YouTubie.

Name it, I'm on it.

Znam je wszystkie.

I've started outsourcing my

Zacząłem składować zasoby własnej pamięci

memory to the digital world,

w świecie cyfrowym.

you know? But that comes

Lecz wiąże się to z pewnym problemem.

with a problem.

Lecz wiąże się to z pewnym problemem.

It's so easy to think of

Łatwo jest uczynić z technologii metaforę pamięci,

technology as a metaphor

Łatwo jest uczynić z technologii metaforę pamięci,

for memory, but our brains

jednak nasze umysły,

are not perfect storage devices

w przeciwieństwie do technologii

like technology.

nie są bez wad.

We only remember what we

Pamiętamy tylko to,

want to. At least I do.

co chcemy. Przynajmniej ja.

And I rather think of our brains

Nasze umysły to tendencyjni kuratorzy

as biased curators of our

Nasze umysły to tendencyjni kuratorzy

memory, you know? And if

naszej pamięci.

technology is not a metaphor for

Jeśli technologia nie jest metaforą pamięci, to co?

memory, what is it?

Jeśli technologia nie jest metaforą pamięci, to co?

Netra and I use our technology

Netra i ja używamy technologii

as a tool in our 200-year plan

w 200-letnim planie jako

to really curate our digital legacy.

opiekuna naszego cyfrowego spadku.

That is a picture of my mother,

Oto zdjęcie mojej mamy,

and she recently got a Facebook account.

niedawno założyła konto na Facebooku.

You know where this is going.

Wiecie, do czego zmierzam.

And I've been very supportive

Wspierałem ją,

until this picture shows up

dopóki to zdjęcie pojawiło się

on my Facebook page. (Laughter)

na moim Facebooku. (Śmiech)

And I actually untagged myself

Najpierw się odtagowałem,

first, then I picked up the

a potem zadzwoniłem do mamy.

phone. I said, "Mom, you will

"Mamo, nigdy więcej nie umieścisz

never put a picture of me

"Mamo, nigdy więcej nie umieścisz

in a bikini ever again."

mojego zdjęcia w bikini".

And she said, "Why? You look

Odpowiedziała: "Czemu?

so cute, darling." I said,

Wyglądzasz tak słodko".

"You just don't understand."

"Nic nie rozumiesz".

Maybe we are among the first

Być może jesteśmy pierwszym pokoleniem,

generation that really understands

które rozumie koncept

this digital curating of ourselves.

cyfrowego kształtowania samych siebie.

Maybe we are the first to even

Może jesteśmy pierwszymi,

actively record our lives.

którzy świadomie rejestrują swoje życie.

You know, whether you

Czy akceptujemy ideę dziedzictwa czy nie,

agree with, you know, legacy

Czy akceptujemy ideę dziedzictwa czy nie,

or not, we are actually leaving

cały czas zostawiamy po sobie

behind digital traces all the time.

cyfrowe ślady.

So Netra and I really wanted

Wraz z Netrą, w ramach 200-letniego planu

to use our 200-year plan

chcieliśmy ukształtować to cyfrowe dziedzictwo.

to curate this digital legacy,

chcieliśmy ukształtować to cyfrowe dziedzictwo.

and not only digital legacy

Nie tylko cyfrowe.

but we believe in curating

Chcemy ukształtować dziedzictwo przeszłości

the legacy of my past

Chcemy ukształtować dziedzictwo przeszłości

and future.

i przyszłości.

How, you may ask?

Jak?

Well, when I think of the future,

Myśląc o przyszłości nie widzę siebie przemieszczającego się w czasie.

I never see myself moving forward

Myśląc o przyszłości nie widzę siebie przemieszczającego się w czasie.

in time. I actually see time

Widzę jak czas

moving backward towards me.

cofa się w moim kierunku.

I can actually visualize

Wyobrażam sobie, jak zbliża się moja przyszłość.

my future approaching.

Wyobrażam sobie, jak zbliża się moja przyszłość.

I can dodge what I don't want

Mogę odrzucić to, czego nie chcę

and pull in what I want.

i wybrać to, co chcę.

It's like a video game obstacle

To jak gra video.

course. And I've gotten better and better

I gram w nią już znacznie lepiej.

at doing this. Even when I make

Nawet kiedy maluję,

a painting, I actually imagine

wyobrażam sobie siebie samego

I'm behind the painting,

poza obrazem,

it already exists, and

tak, jakby już istniał

someone's looking at it,

i ktoś na niego patrzył.

and I see whether they're

Widzę, czy ich porusza.

feeling it from their gut.

Widzę, czy ich porusza.

Are they feeling it from their

Czy czują go sercem,

heart, or is it just a cerebral thing?

czy tylko głową?

And it really informs my painting.

Pomaga mi to malować.

Even when I do an art show,

Kiedy przygotowuję wystawę,

I really think about, what should

myślę, co ludzie powinni z niej wynieść.

people walk away with?

myślę, co ludzie powinni z niej wynieść.

I remember when I was 19,

Kiedy miałem 19 lat

I did, I wanted to do my first

chciałem zorganizować pierwszą wystawę

art exhibition, and I wanted the

i chciałem by wiedział o tym

whole world to know about it.

cały świat.

I didn't know TED then,

Nie znałem wtedy TEDa.

but what I did was I closed

Zamknąłem oczy i zacząłem marzyć.

my eyes tight, and I started

Zamknąłem oczy i zacząłem marzyć.

dreaming. I could imagine people

Widziałem wchodzących ludzi,

coming in, dressed up, looking

pięknych, ładnie ubranych,

beautiful, my paintings with all

moje obrazy w świetle.

the light, and in my visualization

W tej wizualizacji zobaczyłem też

I actually saw a very famous

bardzo znaną aktorkę otwierającą tę wystawę,

actress launching my show,

bardzo znaną aktorkę otwierającą tę wystawę,

giving credibility to me.

wspierającą mnie.

And I woke up from my

Gdy się ocknąłem pomyślałem,

visualization and I said,

"Kto to był?"

who was that? I couldn't tell

Nie wiedziałem

if it was Shabana Azmi or Rekha,

czy to Shabana Azmi czy Rekha,

two very famous Indian actresses,

znane indyjskie aktorki,

like the Meryl Streeps of India.

jak dwie Meryl Streep Indii.

As it turned out, next morning

Następnego ranka,

I wrote a letter to both of them,

napisałem do obu listy,

and Shabana Azmi replied,

Shabana Azmi odpowiedziała,

and came and launched

przyjechała

my very first show 12 years ago.

i otworzyła moją pierwszą wystawę 12 lat temu.

And what a bang it started

Dało to niezłego kopa mojej karierze.

my career with! You know,

Dało to niezłego kopa mojej karierze.

when we think of time in this

Rozumiejąc czas w ten sposób,

way, we can curate not only the

możemy kształtować

future but also the past.

nie tylko przyszłość, ale też przeszłość.

This is a picture of my family,

To zdjęcie mojej rodziny.

and that is Netra, my wife.

To moja żona Netra.

She's the co-creator of my

Współtwórczyni mojego 200-letniego planu.

200-year plan.

Współtwórczyni mojego 200-letniego planu.

Netra's a high school history

Jest nauczycielką historii w liceum.

teacher. I love Netra,

Kocham Netrę.

but I hate history.

Ale nie cierpię historii.

I keep saying, "Nets, you live

Mówię: "Kochanie, żyjesz przeszłością,

in the past while I'll create

kiedy ja buduję przyszłość.

the future, and when I'm done,

Kiedy skończę, możesz się o niej uczyć".

you can study about it."

Kiedy skończę, możesz się o niej uczyć".

(Laughter)

(Śmiech)

She gave me an indulgent smile,

Uśmiechnęła się pobłażliwie

and as punishment, she said,

i za karę powiedziała:

"Tomorrow I'm teaching a class

"Mam jutro lekcję

on Indian history, and you are

o historii Indii.

sitting in it, and I'm grading you."

Przyjdziesz i cię ocenię".

I'm like, "Oh, God." I went.

Pomyślałem: "O matko".

I actually went and sat in

Ale poszedłem.

on her class. She started by

Zaczęła rozdając uczniom

giving students primary source

dokumenty źródłowe z Indii, Pakistanu i Wielkiej Brytanii.

documents from India, Pakistan,

dokumenty źródłowe z Indii, Pakistanu i Wielkiej Brytanii.

from Britain, and I said,

Pomyślałem: Nieźle.

"Wow." Then she asked them to

Następnie poprosiła uczniów,

separate fact from bias.

by oddzielili fakty od uprzedzeń.

I said, "Wow," again.

Znów się zdumiałem.

Then she said, "Choose your

Powiedziała: "Wybierzcie

facts and biases and create an

fakty i uprzedzenia, i stwórzcie

image of your own story

własną historię godności".

of dignity."

własną historię godności".

History as an imaging tool?

Historia narzędziem wyobraźni?

I was so inspired.

Zainspirowało mnie to.

I went and created my own

Stworzyłem własną wersję historii Indii.

version of Indian history.

Stworzyłem własną wersję historii Indii.

I actually included stories from

Zawarłem w niej opowieści mojej babci.

my grandmother.

Zawarłem w niej opowieści mojej babci.

She used to work for the

Pracowała w centrali telefonicznej

telephone exchange, and she used

Pracowała w centrali telefonicznej

to actually overhear conversations

i słyszała rozmowy

between Nehru and Edwina Mountbatten.

między Nehru i Edwiną Mountbatten.

And she used to hear all

Słyszała wiele rzeczy,

kinds of things she shouldn't

których słyszeć nie powinna.

have heard. But, you know,

których słyszeć nie powinna.

I include things like that.

Ale zawrę to,

This is my version of Indian history.

to moja wersja historii Indii.

You know, if this

I skoro tak, pomyślałem, że może

is so, it occurred to me that

I skoro tak, pomyślałem, że może

maybe, just maybe, the primary

podstawowym zadaniem naszych umysłów

objective of our brains

podstawowym zadaniem naszych umysłów

is to serve our dignity.

jest dbać o naszą godność.

Go tell Facebook to

Niechby Facebook na to wpadł!

figure that out!

Niechby Facebook na to wpadł!

Netra and I don't write our

Netra i ja nie tworzymy

200-year plan for someone else

200-letniego planu dla kogoś innego, by wprowadził go w życie za 150 lat.

to come and execute it

200-letniego planu dla kogoś innego, by wprowadził go w życie za 150 lat.

in 150 years. Imagine receiving

Wyobraźcie sobie dostać paczkę z przeszłości

a parcel saying, from the past,

Wyobraźcie sobie dostać paczkę z przeszłości

okay now you're supposed to

z wiadomością,

spend the rest of your life

że macie spędzić nad czymś resztę życia. Nie.

doing all of this. No.

że macie spędzić nad czymś resztę życia. Nie.

We actually write it only

Piszemy to tylko po to,

to set our attitudes right.

by zyskać odpowiednie nastawienie.

You know, I used to believe

Myślałem kiedyś, że wykształcenie

that education is the most

to najważniejsze narzędzie

important tool to leave

pozwalające zostawić znaczącą spuściznę.

a meaningful legacy.

pozwalające zostawić znaczącą spuściznę.

Education is great.

Wykształcenie

It really teaches us who

uczy nas kim jesteśmy,

we are, and helps us

pozwala nam się umiejscowić w historii

contextualize ourselves

pozwala nam się umiejscowić w historii

in the world, but it's really

i w świecie.

my creativity that's taught me

Nauczyłem się, że dzięki kreatywności mogę stać się kimś więcej

that I can be much more

Nauczyłem się, że dzięki kreatywności mogę stać się kimś więcej

than what my education told me I am.

niż dzięki samemu wykształceniu.

I'd like to make

Wydaje mi się, że kreatywność jest

the argument that creativity is

Wydaje mi się, że kreatywność jest

the most important tool we have.

naszym najważniejszym narzędziem.

It lets us create who we are,

Stwórzmy siebie sami,

and curate what is to come.

i decydujmy o własnej przyszłości.

I like to think -- Thank you.

Stawiam ... dziękuję.

I like to think of myself

Stawiam siebie w roli barda,

as a storyteller, where my past

moja przeszłość i przyszłość to tylko opowieści

and my future are only stories,

moja przeszłość i przyszłość to tylko opowieści

my stories, waiting to be told

czekające by je opowiedzieć.

and retold. I hope all of you

Mam nadzieję, że każdy z was napisze

one day get a chance to

Mam nadzieję, że każdy z was napisze

share and write your own

i podzieli się swoim własnym

200-year story.

200-letnim planem.

Thank you so much.

Bardzo dziękuję.

Shukran! (Applause)

Shukran! (Brawa)