Jackson Katz: Violence against women—it's a men's issue

373,113 views ・ 2013-05-29

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Tłumaczenie: Capa Girl Korekta: Magdalena Stonawska
00:12
I'm going to share with you a paradigm-shifting perspective
1
12716
3307
Opowiem wam
o zmieniających się poglądach
na temat przemocy ze względu na płeć.
00:16
on the issues of gender violence: sexual assault, domestic violence,
2
16047
3275
Napaści na tle seksualnym, przemocy domowej, nadużyć,
00:19
relationship abuse, sexual harassment, sexual abuse of children.
3
19346
3168
molestowania, wykorzystywania dzieci.
00:22
That whole range of issues
4
22538
1310
To cały szereg zagadnień, który można w skrócie nazwać
00:23
that I'll refer to in shorthand as "gender violence issues,"
5
23872
2887
przemocą ze względu na płeć.
00:26
they've been seen as women's issues that some good men help out with,
6
26783
4084
Uważano je za problemy kobiet, wspierane tylko przez niektórych mężczyzn.
Mam problem z takim podejściem,
00:30
but I have a problem with that frame and I don't accept it.
7
30891
2775
nie akceptuję go.
00:33
I don't see these as women's issues that some good men help out with.
8
33690
3253
Nie uważam ich za problemy kobiet, w których niektórzy, dobrzy mężczyźni mogą pomóc.
00:36
In fact, I'm going to argue that these are men's issues,
9
36967
2637
Twierdzę, że to przede wszystkim
problemy mężczyzn.
00:39
first and foremost.
10
39628
1386
(Brawa)
00:41
Now obviously --
11
41038
1188
00:42
(Applause)
12
42250
1258
00:43
Obviously, they're also women's issues, so I appreciate that,
13
43532
2884
Oczywiście to również problemy kobiet,
zdaję sobie z tego sprawę, ale nazywanie
00:46
but calling gender violence a women's issue is part of the problem,
14
46440
4647
przemocy ze względu na płeć problemem kobiet jest częścią problemu,
z wielu powodów.
00:51
for a number of reasons.
15
51111
1628
00:52
The first is that it gives men an excuse not to pay attention, right?
16
52763
3474
Po pierwsze, daje mężczyznom wymówkę, by nie zwracać uwagi.
Wielu mężczyzn, gdy słyszy określenie „problemy kobiet"
00:56
A lot of men hear the term "women's issues"
17
56261
2046
ma tendencję do zagłuszania go:
00:58
and we tend to tune it out, and we think,
18
58331
1989
„Hej, jestem facetem. To dla kobiet".
01:00
"I'm a guy; that's for the girls," or "that's for the women."
19
60344
2905
W rezultacie sporo z nich zatrzymuje się
01:03
And a lot of men literally don't get beyond the first sentence as a result.
20
63273
3888
na tej właśnie myśli.
To prawie jak chip zmieniający aktywność mózgu,
01:07
It's almost like a chip in our brain is activated,
21
67185
2353
kierujący naszą uwagę ścieżkami neuronowymi w innym kierunku,
01:09
and the neural pathways take our attention in a different direction
22
69562
3160
kiedy słyszymy termin „problemy kobiet".
01:12
when we hear the term "women's issues."
23
72746
1861
Podobnie jest w przypadku słowa „płeć".
01:14
This is also true, by the way, of the word "gender,"
24
74631
2459
Wiele osób, gdy słyszy słowo „płeć",
01:17
because a lot of people hear the word "gender"
25
77114
2318
myśli „kobiety".
01:19
and they think it means "women."
26
79456
1580
Uważa się, że kwestie płci są równoznaczne z problemami kobiet.
01:21
So they think that gender issues is synonymous with women's issues.
27
81060
3180
Jest tu pewne nieporozumienie.
01:24
There's some confusion about the term gender.
28
84264
2111
Pozwólcie, że je zaprezentuję na drodze analogii.
01:26
And let me illustrate that confusion by way of analogy.
29
86399
2585
Porozmawiajmy o kwestiach rasowych.
01:29
So let's talk for a moment about race.
30
89008
1822
Gdy w USA słyszymy słowo „rasa",
01:30
In the US, when we hear the word "race,"
31
90854
1920
wielu myśli, że mowa o Afro-Amerykanach,
01:32
a lot of people think that means African-American,
32
92798
2362
Latynosach, Azjatach, ludności rdzennej,
01:35
Latino, Asian-American, Native American,
33
95184
2073
południowo-azjatyckiej, Wysp Pacyfiku...
01:37
South Asian, Pacific Islander, on and on.
34
97281
2776
01:40
A lot of people, when they hear the word "sexual orientation"
35
100369
2912
Wielu, słysząc słowo „orientacja seksualna", myśli,
że to oznacza gejów, lesbijki, osoby biseksualne.
01:43
think it means gay, lesbian, bisexual.
36
103305
2415
01:45
And a lot of people, when they hear the word "gender,"
37
105744
2541
Wielu, słysząc słowo „płeć",
myśli, że to kobiety. W każdym przypadku
01:48
think it means women.
38
108309
1154
01:49
In each case, the dominant group doesn't get paid attention to.
39
109487
2976
grupa dominująca przestaje zwracać uwagę.
Tak, jakby biali nie mieli tożsamości rasowej
01:52
As if white people don't have some sort of racial identity
40
112487
2750
lub przynależności do jakiejś kategorii,
01:55
or belong to some racial category or construct,
41
115261
2990
01:58
as if heterosexual people don't have a sexual orientation,
42
118275
3536
tak, jakby ludzie heteroseksualni nie mieli orientacji seksualnej,
02:01
as if men don't have a gender.
43
121835
2100
jakby mężczyźni nie mieli płci.
02:03
This is one of the ways that dominant systems maintain and reproduce themselves,
44
123959
3778
To jeden ze sposobów na podtrzymywanie i powielanie
dominującego systemu, co oznacza,
02:07
which is to say the dominant group is rarely challenged
45
127761
2589
że dominująca grupa rzadko kwestionuje, a nawet ma świadomość swej dominacji.
02:10
to even think about its dominance,
46
130374
1660
To jedna z kluczowych cech
02:12
because that's one of the key characteristics of power and privilege,
47
132058
3253
władzy i przywilejów - niewzbudzanie wątpliwości.
02:15
the ability to go unexamined,
48
135335
1411
02:16
lacking introspection, in fact being rendered invisible, in large measure,
49
136770
5177
Brakuje introspekcji, rzeczy stają się w dużej mierze
niewidzialne w dyskursie
02:21
in the discourse about issues that are primarily about us.
50
141971
3430
odnośnie spraw, które nas przede wszystkim dotyczą.
02:25
And this is amazing how this works in domestic and sexual violence,
51
145425
3190
Niesamowite, jak to działa
w przemocy domowej i seksualnej,
02:28
how men have been largely erased from so much of the conversation
52
148639
3567
w jak ogromnym stopniu mężczyzn „wymazano"
z rozmowy na temat,
02:32
about a subject that is centrally about men.
53
152230
2991
którego są centrum.
02:35
And I'm going to illustrate what I'm talking about
54
155245
2335
Zaprezentuję to, o czym mówię,
02:37
by using the old tech.
55
157604
1348
przy użyciu starych technologii.
02:38
I'm old school on some fundamental regards.
56
158976
2707
W pewnych kwestiach jestem staroświecki.
02:41
I make films and I work with high tech,
57
161707
2735
Pracuję i kręcę filmy przy użyciu high-tech,
02:44
but I'm still old school as an educator,
58
164466
2620
ale nadal jestem starej szkoły jako edukator.
Zaprezentuje wam ćwiczenie,
02:47
and I want to share with you this exercise
59
167110
2586
02:49
that illustrates on the sentence-structure level
60
169720
2733
które przedstawia na płaszczyźnie struktury zdania,
02:52
how the way that we think, literally the way that we use language,
61
172477
4531
w jaki sposób myślimy
i w jaki sposób używamy języka,
i jak to przyczynia się do odwracania naszej uwagi od mężczyzn.
02:57
conspires to keep our attention off of men.
62
177032
2143
02:59
This is about domestic violence in particular,
63
179199
2187
To w szczególności dotyczy przemocy w rodzinie,
03:01
but you can plug in other analogues.
64
181410
3424
ale można to przenieść na inne kwestie.
03:04
This comes from the work of the feminist linguist Julia Penelope.
65
184858
3064
Przykład z pracy feministki i językoznawczyni Julii Penelope.
03:07
It starts with a very basic English sentence:
66
187946
2168
Zaczyna się bardzo prostym angielskim zdaniem:
„John pobił Mary".
03:10
"John beat Mary."
67
190138
3429
03:13
That's a good English sentence.
68
193591
1501
To poprawne angielskie zdanie.
John jest podmiotem, wyraz „pobił" to orzeczenie,
03:15
John is the subject, beat is the verb, Mary is the object, good sentence.
69
195116
3486
a Mary to dopełnienie. Poprawne zdanie.
03:18
Now we're going to move to the second sentence,
70
198626
2214
Teraz przejdziemy do drugiego zdania,
03:20
which says the same thing in the passive voice.
71
200864
2346
które mówi to samo w stronie biernej:
03:23
"Mary was beaten by John."
72
203234
5239
„Mary została pobita przez Johna".
03:29
And now a whole lot has happened in one sentence.
73
209564
2786
Dużo się w tym zdaniu wydarzyło.
03:32
We've gone from "John beat Mary"
74
212374
2105
Przeszliśmy od „John pobił Mary"
03:34
to "Mary was beaten by John."
75
214503
1795
do „Mary została pobita przez Johna".
03:36
We've shifted our focus in one sentence from John to Mary,
76
216322
3263
Nasza uwaga została skierowana od Johna do Mary,
03:39
and you can see John is very close to the end of the sentence,
77
219609
2907
John jest bardzo blisko końca zdania.
03:42
well, close to dropping off the map of our psychic plain.
78
222540
2966
Bardzo blisko opuszczenia naszej uwagi.
03:45
The third sentence, John is dropped,
79
225530
1720
W trzecim zdaniu wyrzucamy Johna
03:47
and we have, "Mary was beaten,"
80
227274
3314
i otrzymujemy: „Mary została pobita".
03:50
and now it's all about Mary.
81
230612
1872
Teraz chodzi już tylko o Mary.
03:52
We're not even thinking about John, it's totally focused on Mary.
82
232508
3062
Nawet nie myślimy o Johnie. Cała uwaga skupia się na Mary.
03:55
Over the past generation,
83
235594
1211
Wcześniejsze pokolenia jako synonimu
03:56
the term we've used synonymous with "beaten" is "battered,"
84
236829
2776
słowa „pobita" używały „maltretowana",
mamy więc: „Mary została zmaltretowana".
03:59
so we have "Mary was battered."
85
239629
3047
04:03
And the final sentence in this sequence, flowing from the others, is,
86
243324
3794
I ostatnie zdanie w tej sekwencji,
wynikające z wcześniejszych:
04:07
"Mary is a battered woman."
87
247142
2674
„Mary jest maltretowana".
04:09
So now Mary's very identity -- Mary is a battered woman --
88
249840
6498
Nowa tożsamość Mary to „maltretowana kobieta",
oto, co John zrobił jej przede wszystkim.
04:17
is what was done to her by John in the first instance.
89
257673
2547
Sam John jednak dawno opuścił rozmowę.
04:20
But we've demonstrated that John has long ago left the conversation.
90
260244
3216
Ci, którzy pracują w sektorze przemocy domowej i seksualnej,
04:23
Those of us who work in the domestic and sexual violence field
91
263484
2916
wiedzą, że najczęściej obwinia się ofiarę,
04:26
know that victim-blaming is pervasive in this realm,
92
266424
2517
04:28
which is to say, blaming the person to whom something was done
93
268965
2939
obwinia się osobę, której to zrobiono,
04:31
rather than the person who did it.
94
271928
1631
a nie osobę, która to zrobiła.
Mówi się rzeczy typu: dlaczego te kobiety zadają się z takimi facetami?
04:33
And we say: why do they go out with these men?
95
273583
2208
Co je do nich ciągnie?
04:35
Why are they attracted to them? Why do they keep going back?
96
275815
2880
Dlaczego ciągle do nich wracają? Co miała wtedy na sobie?
04:38
What was she wearing at that party? What a stupid thing to do.
97
278719
2952
Głupio zrobiła. Dlaczego piła alkohol
z grupą facetów w pokoju hotelowym?
04:41
Why was she drinking with those guys in that hotel room?
98
281695
2688
To jest obwinianie ofiary i istnieje wiele tego powodów,
04:44
This is victim blaming, and there are many reasons for it,
99
284407
2765
ale jednym z nich jest to, że nasz system poznawczy
04:47
but one is that our cognitive structure is set up to blame victims.
100
287196
3606
jest tak zaprogramowany. To działa na poziomie podświadomości.
04:50
This is all unconscious.
101
290826
1167
Nasz system poznawczy zaprogramowany jest do zadawania pytań
04:52
Our whole cognitive structure is set up to ask questions
102
292017
2625
o kobiety, ich wybory,
04:54
about women and women's choices and what they're doing, thinking, wearing.
103
294666
3491
ich myśli i ubiory.
Nie mam zamiaru uciszać tych, którzy zadają pytania
04:58
And I'm not going to shout down people who ask questions about women.
104
298181
3322
o kobiety, to uzasadnione.
05:01
It's a legitimate thing to ask.
105
301527
1501
Ale musimy jasno powiedzieć, że pytania wyłącznie o Mary
05:03
But's let's be clear: Asking questions about Mary
106
303052
2299
do niczego nie prowadzą w kwestii zapobiegania przemocy.
05:05
is not going to get us anywhere in terms of preventing violence.
107
305375
3132
Musimy zmienić zestaw pytań.
05:08
We have to ask a different set of questions.
108
308531
2061
Wiecie, dokąd zmierzam.
05:10
The questions are not about Mary, they're about John.
109
310616
3581
Pytania nie powinny dotyczyć Mary, tylko Johna.
05:14
They include things like, why does John beat Mary?
110
314297
2789
Pytania powinny dotyczyć tego, dlaczego John pobił Mary.
05:17
Why is domestic violence still a big problem in the US and all over the world?
111
317110
3831
Dlaczego przemoc domowa to wciąż duży problem
w Stanach Zjednoczonych i reszcie świata?
05:20
What's going on? Why do so many men abuse physically,
112
320965
2650
Co się dzieje? Dlaczego tak wielu mężczyzn dopuszcza się nadużyć
fizycznych, emocjonalnych, werbalnych i innych,
05:23
emotionally, verbally, and other ways,
113
323639
2186
05:25
the women and girls, and the men and boys, that they claim to love?
114
325849
3226
względem kobiet i dziewcząt oraz mężczyzn i chłopców,
których twierdzą, że kochają? Co się dzieje z mężczyznami?
05:29
What's going on with men?
115
329099
1200
05:30
Why do so many adult men sexually abuse little girls and boys?
116
330678
3454
Dlaczego tak wielu mężczyzn molestuje dzieci?
05:34
Why is that a common problem in our society
117
334156
2037
Dlaczego jest to tak częsty problem
w naszych społeczeństwach?
05:36
and all over the world today?
118
336345
1515
Dlaczego na okrągło słyszymy
05:38
Why do we hear over and over again
119
338224
1620
05:39
about new scandals erupting in major institutions
120
339868
3398
o nowych skandalach w ważnych instytucjach,
05:43
like the Catholic Church or the Penn State football program
121
343290
3277
jak Kościół Katolicki czy program futbolu Penn State,
czy Boy Scouts of America? W kółko.
05:46
or the Boy Scouts of America, on and on and on?
122
346591
2200
05:48
And then local communities all over the country
123
348815
2215
Również w lokalnych społecznościach całego kraju
i reszty świata. Słyszymy o tym cały czas.
05:51
and all over the world.
124
351054
1165
05:52
We hear about it all the time.
125
352243
1460
05:53
The sexual abuse of children.
126
353727
1498
Dzieci wykorzystuje się seksualnie.
05:55
What's going on with men? Why do so many men rape women
127
355249
3310
Co się dzieje z mężczyznami? Dlaczego na całym świecie
05:58
in our society and around the world?
128
358663
1751
tak wielu gwałci kobiety?
06:00
Why do so many men rape other men?
129
360438
1727
Dlaczego tak wielu mężczyzn gwałci innych mężczyzn?
06:02
What is going on with men?
130
362189
1547
Co się dzieje z mężczyznami?
06:03
And then what is the role of the various institutions in our society
131
363760
4968
Jaka jest rola różnych instytucji społecznych,
które przyczyniają się do produkcji takich mężczyzn
06:08
that are helping to produce abusive men at pandemic rates?
132
368752
2784
na pandemiczną skalę?
06:11
Because this isn't about individual perpetrators.
133
371560
2310
Bo to nie chodzi o pojedynczych sprawców.
06:13
That's a naive way to understanding what is a much deeper
134
373894
2720
To naiwny sposób rozumowania o czymś, co sięga znacznie głębiej
06:16
and more systematic social problem.
135
376638
1687
i ma charakter systematyczny.
Wiemy, że sprawcy to nie potwory
06:18
The perpetrators aren't these monsters who crawl out of the swamp
136
378349
3671
wyłażące z bagien,
które przychodzą do miasta, dopuszczają się paskudnych czynów,
06:22
and come into town and do their nasty business
137
382044
2444
06:24
and then retreat into the darkness.
138
384512
1919
a następnie wracają do czeluści.
06:26
That's a very naive notion, right?
139
386455
2282
To bardzo naiwne, prawda?
06:28
Perpetrators are much more normal than that, and everyday than that.
140
388761
3294
Sprawcami są normalni ludzie,
jakich codziennie się spotyka.
06:32
So the question is, what are we doing here in our society and in the world?
141
392079
4377
Pytanie zatem, co takiego robimy w tej sprawie
w naszym społeczeństwach?
06:36
What are the roles of various institutions
142
396480
2005
Jaki jest udział różnych instytucji
06:38
in helping to produce abusive men?
143
398509
2507
w produkcji tych mężczyzn?
Jaka jest rola wierzeń religijnych,
06:41
What's the role of religious belief systems,
144
401040
2083
sportu, pornografii,
06:43
the sports culture, the pornography culture,
145
403147
2141
06:45
the family structure, economics, and how that intersects,
146
405312
2715
struktury rodzinnej, ekonomii i ich wzajemnych powiązań?
Jak się krzyżują powiązania rasowo-etniczne?
06:48
and race and ethnicity and how that intersects?
147
408051
2239
Jak to wszystko funkcjonuje?
06:50
How does all this work?
148
410314
1479
06:51
And then, once we start making those kinds of connections
149
411817
2903
Kiedy zaczniemy odkrywać tego rodzaju powiązania
06:54
and asking those important and big questions,
150
414744
2634
i zadawać pytania ważne i wielkie,
06:57
then we can talk about how we can be transformative,
151
417402
2458
wtedy możemy zacząć rozmawiać o zmianach.
06:59
in other words, how can we do something differently?
152
419884
2451
O tym, co możemy zrobić inaczej.
Jak możemy zmienić te zachowania?
07:02
How can we change the practices?
153
422359
1578
07:03
How can we change the socialization of boys
154
423961
2006
Jak możemy zmienić proces socjalizacji chłopców
07:05
and the definitions of manhood that lead to these current outcomes?
155
425991
3425
i definicje męskości, które prowadzą do obecnego stanu?
07:09
These are the kind of questions that we need to be asking
156
429440
2690
To pytania, które należy sobie zadać
i rodzaj pracy, który musimy wykonać
07:12
and the kind of work that we need to be doing,
157
432154
2160
ale jeśli będziemy się nieustannie koncentrować na tym, co robią i myślą kobiety,
07:14
but if we're endlessly focused on what women are doing and thinking
158
434338
3563
w związkach lub gdzie indziej,
07:17
in relationships or elsewhere,
159
437925
1687
07:19
we're not going to get to that piece.
160
439636
2422
nigdy do tego nie dojdziemy.
Wiele kobiet,
07:22
I understand that a lot of women
161
442082
1663
07:23
who have been trying to speak out about these issues,
162
443769
2479
które starają się głośno mówić o tych problemach,
dziś i wczoraj i przez długie lata,
07:26
today and yesterday and for years and years,
163
446272
2067
07:28
often get shouted down for their efforts.
164
448363
2256
często zostaje uciszonych.
07:30
They get called nasty names like "male-basher" and "man-hater,"
165
450643
4996
Zarzuca się im, że nienawidzą mężczyzn,
nazywa się je paskudnymi
i obraźliwymi określeniami, jak „feminazistki".
07:35
and the disgusting and offensive "feminazi", right?
166
455663
6542
Wiecie, o co w tym chodzi?
07:42
And you know what all this is about?
167
462229
1741
07:43
It's called kill the messenger.
168
463994
1504
To zabijanie posłańca.
Kobietom, które podnoszą głos
07:45
It's because the women who are standing up
169
465522
2007
w imieniu swoim i innych kobiet,
07:47
and speaking out for themselves and for other women
170
467553
2418
jak również mężczyzn i chłopców,
07:49
as well as for men and boys,
171
469995
2185
07:52
it's a statement to them to sit down and shut up,
172
472204
2372
nakazuje się, by się zamknęły i siedziały cicho,
07:54
keep the current system in place,
173
474600
1608
by zachować obecny system, bo nie lubimy zmian.
07:56
because we don't like it when people rock the boat.
174
476232
2398
„Nie podoba nam się, kiedy ludzie stanowią wyzwanie dla naszej władzy".
07:58
We don't like it when people challenge our power.
175
478654
2348
„Siedź cicho".
08:01
You'd better sit down and shut up, basically.
176
481026
2122
Na szczęście kobiety tego nie robią.
08:03
And thank goodness that women haven't done that.
177
483172
2251
Na szczęście żyjemy w świecie,
08:05
Thank goodness that we live in a world
178
485447
1874
w którym istnieje silne kobiece przywództwo, które może przeciwdziałać.
08:07
where there's so much women's leadership that can counteract that.
179
487345
3122
Jedną z silnych ról, jakie mężczyźni mogą w tej pracy odegrać, jest to,
08:10
But one of the powerful roles that men can play in this work
180
490491
2842
że możemy mówić o rzeczach,
08:13
is that we can say some things that sometimes women can't say,
181
493357
2926
których kobiety czasami nie mogą powiedzieć,
a nawet lepiej, możemy zostać wysłuchani,
08:16
or, better yet, we can be heard saying some things
182
496307
2383
kiedy kobiety nie mogą.
08:18
that women often can't be heard saying.
183
498714
1953
To jest właśnie problem. To seksizm.
08:20
Now, I appreciate that that's a problem, it's sexism, but it's the truth.
184
500691
3482
Ale to prawda. I jedną z rzeczy, które mówię mężczyznom
08:24
So one of the things that I say to men,
185
504197
1898
i kolegom jest to,
08:26
and my colleagues and I always say this,
186
506119
1939
że potrzebujemy więcej facetów, którzy mają odwagę i siłę
08:28
is we need more men who have the courage and the strength
187
508082
2685
głośno mówić,
08:30
to start standing up and saying some of this stuff,
188
510791
2410
wspierać kobiety, nie być przeciwko nim,
08:33
and standing with women and not against them
189
513225
2101
nie udawać, że to wszystko
08:35
and pretending that somehow this is a battle between the sexes
190
515350
2968
to walka płci i inne bzdury.
Żyjemy na tym świecie razem.
08:38
and other kinds of nonsense.
191
518342
1346
08:39
We live in the world together.
192
519712
1476
Jedną z rzeczy, która naprawdę mnie denerwują
08:41
And by the way, one of the things that really bothers me
193
521212
2672
w retoryce przeciwko feministkom i innym,
08:43
about some of the rhetoric against feminists and others
194
523908
2587
którzy budują schroniska dla maltretowanych
czy zgwałconych kobiet na świecie,
08:46
who have built the battered women's and rape crisis movements around the world
195
526519
3702
to to, że uważa się, że są one przeciw mężczyznom.
08:50
is that somehow, like I said, that they're anti-male.
196
530245
2504
Co z tymi wszystkich chłopcami głęboko skrzywdzonymi
08:52
What about all the boys who are profoundly affected in a negative way
197
532773
3255
przez to, co niektórzy mężczyźni robią im,
ich matkom, siostrom?
08:56
by what some adult man is doing against their mother, themselves, their sisters?
198
536052
3783
Co z tymi wszystkimi chłopcami?
08:59
What about all those boys?
199
539859
1276
09:01
What about all the young men and boys
200
541159
1768
Co z tymi wszystkimi młodymi mężczyznami,
09:02
who have been traumatized by adult men's violence?
201
542951
2361
którzy mają traumę na skutek przemocy dorosłych mężczyzn?
Ten sam system, który produkuje mężczyzn
09:05
You know what?
202
545336
1188
09:06
The same system that produces men who abuse women,
203
546548
2380
stosujących przemoc względem kobiet, produkuje mężczyzn stosujących przemoc względem mężczyzn.
09:08
produces men who abuse other men.
204
548952
1587
Pomówmy teraz o męskich
09:10
And if we want to talk about male victims, let's talk about male victims.
205
550563
3468
ofiarach przemocy.
Większość mężczyzn będących ofiarami przemocy to ofiary przemocy innych mężczyzn.
09:14
Most male victims of violence are the victims of other men's violence.
206
554055
3306
Kobiety i mężczyźni mają coś wspólnego.
09:17
So that's something that both women and men have in common.
207
557385
2786
Jesteśmy ofiarami przemocy mężczyzn.
09:20
We are both victims of men's violence.
208
560195
1881
Zatem leży to w naszym wspólnym interesie,
09:22
So we have it in our direct self-interest,
209
562100
2032
nie wspominając już o tym, że większość znanych mi mężczyzn
09:24
not to mention the fact that most men that I know
210
564156
2290
ma kobiety i dziewczyny, na których im bardzo zależy,
09:26
have women and girls that we care deeply about,
211
566470
2209
w rodzinach, kręgach przyjaciół.
09:28
in our families and our friendship circles and every other way.
212
568703
2978
09:31
So there's so many reasons why we need men to speak out.
213
571705
2649
Mamy tak wiele powodów, żeby mężczyźni głośno o tym mówili.
09:34
It seems obvious saying it out loud, doesn't it?
214
574378
3020
Wydaje się to oczywiste. Czyż nie?
09:37
Now, the nature of the work that I do and my colleagues do
215
577751
3573
W pracy mojej i moich kolegów
09:41
in the sports culture and the US military, in schools,
216
581348
3657
w sporcie, wojsku, w szkołach,
09:45
we pioneered this approach called the bystander approach
217
585029
2848
promujemy pionierskie podejście zwane „podejściem postronnego"
09:47
to gender-violence prevention.
218
587901
1988
do zapobiegania przemocy ze względu na płeć.
09:49
And I just want to give you the highlights of the bystander approach,
219
589913
3319
Powiem wam o najważniejszych jego punktach,
bo obejmuje duże zmiany,
09:53
because it's a big thematic shift,
220
593256
2435
09:55
although there's lots of particulars,
221
595715
1821
choć ma też wiele szczegółów.
09:57
but the heart of it is, instead of seeing men as perpetrators
222
597560
3298
Jednak clou jest takie, że zamiast widzieć mężczyzn jako sprawców,
10:00
and women as victims,
223
600882
1238
a kobiety jako ofiary,
10:02
or women as perpetrators, men as victims,
224
602144
3456
czy kobiety jako sprawców, a mężczyzn jako ofiary,
10:05
or any combination in there.
225
605624
1563
dowolna kombinacja.
10:07
I'm using the gender binary.
226
607211
1393
Używam systemu binarnego.
10:08
I know there's more than men and women, there's more than male and female.
227
608628
3498
Wiem, że istnieje więcej niż to.
Są kobiety-sprawcy
10:12
And there are women who are perpetrators,
228
612150
1957
i mężczyźni-ofiary.
10:14
and of course there are men who are victims.
229
614131
2147
Całe spektrum.
10:16
There's a whole spectrum.
230
616302
1212
Ale zamiast patrzeć w sposób binarny,
10:17
But instead of seeing it in the binary fashion,
231
617538
2211
skupiamy się na tych wszystkich „postronnych",
10:19
we focus on all of us as what we call bystanders,
232
619773
2356
którzy zgodnie z definicją nie są
10:22
and a bystander is defined as anybody who is not a perpetrator or a victim
233
622153
4167
ani sprawcą, ani ofiarą w danej sytuacji.
10:26
in a given situation,
234
626344
1608
10:27
so in other words friends, teammates, colleagues, coworkers, family members,
235
627976
4038
Innymi słowy: to przyjaciele, koledzy, współpracownicy,
członkowie rodzin, ci z nas,
10:32
those of us who are not directly involved in a dyad of abuse,
236
632038
3914
którzy nie są bezpośrednio zaangażowani w diadę przemocy,
10:35
but we are embedded in social, family, work, school,
237
635976
3322
ale są osadzeni w relacjach społecznych, rodzinnych,
pracowniczych, szkolnych i innych z osobami,
10:39
and other peer culture relationships
238
639322
1760
10:41
with people who might be in that situation.
239
641106
2028
które mogą się w takiej sytuacji znajdować. Co robimy?
10:43
What do we do? How do we speak up? How do we challenge our friends?
240
643158
3200
Jak możemy się odezwać? Jakie wyzwania stawiamy przyjaciołom?
Jak będziemy wspierać przyjaciół? Jak nie pozostawać biernym
10:46
How do we support our friends?
241
646382
1494
10:47
But how do we not remain silent in the face of abuse?
242
647900
2511
wobec przemocy?
10:50
Now, when it comes to men and male culture,
243
650435
2686
Jeśli chodzi o mężczyzn i męską kulturę,
naszym celem jest, by mężczyźni nieużywający przemocy
10:53
the goal is to get men who are not abusive to challenge men who are.
244
653145
3396
sprzeciwiali się tym, którzy jej używają.
10:56
And when I say abusive, I don't mean just men who are beating women.
245
656565
3247
I kiedy mówię „używający przemocy" nie chodzi mi tylko o tych,
którzy biją kobiety.
10:59
We're not just saying a man whose friend is abusing his girlfriend
246
659836
4796
Nie chodzi to, żeby mężczyzna, którego przyjaciel
maltretuje dziewczynę, musiał powstrzymać tego drugiego
11:04
needs to stop the guy at the moment of attack.
247
664656
2817
w momencie ataku.
11:07
That's a naive way of creating a social change.
248
667497
4454
To naiwne podejście tworzenia zmian społecznych.
11:11
It's along a continuum, we're trying to get men to interrupt each other.
249
671975
3896
Chodzi o stworzenie kontinuum, żeby mężczyźni
wpływali na siebie.
11:15
So, for example, if you're a guy and you're in a group of guys
250
675895
2928
Na przykład, jeśli jesteś mężczyzną w grupie
11:18
playing poker, talking, hanging out, no women present,
251
678847
2868
grającej w pokera, rozmawiacie, a kobiet nie ma wśród was,
11:21
and another guy says something sexist or degrading or harassing about women,
252
681739
6349
a inny facet mówi coś seksistowskiego, poniżającego
czy napastliwego o kobietach,
zamiast się śmiać się lub udawać, że nie słyszysz,
11:28
instead of laughing along or pretending you didn't hear it,
253
688112
2852
11:30
we need men to say, "Hey, that's not funny.
254
690988
2017
chcemy, żebyś powiedział: „Hej, to nie jest śmieszne.
Równie dobrze mógłbyś mówić o mojej siostrze.
11:33
that could be my sister you're talking about,
255
693029
2250
Możesz pożartować z czegoś innego?
11:35
and could you joke about something else?
256
695303
1964
Mógłbyś pomówić o czymś innym?
11:37
Or could you talk about something else?
257
697291
1876
Nie podoba mi się to, co mówisz".
11:39
I don't appreciate that kind of talk."
258
699191
1831
Podobnie, jeśli w towarzystwie białej osoby inny biały wypowiada
11:41
Just like if you're a white person
259
701046
1645
11:42
and another white person makes a racist comment, you'd hope, I hope,
260
702715
3243
rasistowskie opinie, mam nadzieję,
że przeszkodzono by mu.
11:45
that white people would interrupt that racist enactment
261
705982
2624
11:48
by a fellow white person.
262
708630
1237
że przeszkodzono by mu.
11:49
Just like with heterosexism, if you're a heterosexual person
263
709891
2866
Podobnie jak z heteroseksizmem. Jeśli osoba heteroseksualna
nie pozwoli na napastliwe lub niewłaściwe zachowania
11:52
and you yourself don't enact harassing or abusive behaviors
264
712781
2807
11:55
towards people of varying sexual orientations,
265
715612
2210
wobec ludzi o innych orientacjach seksualnych,
11:57
if you don't say something in the face of other heterosexual people doing that,
266
717846
3720
jeśli nie powie o tym głośno i wyraźnie,
to w pewnym sensie to milczenie
12:01
then, in a sense, isn't your silence a form of consent and complicity?
267
721590
3311
stanie się forum dla przyzwolenia i współudziału.
12:04
Well, the bystander approach is trying to give people tools
268
724925
2835
„Podejście postronnych" próbuje dać ludziom narzędzia,
by przerwać ten proceder, głośno o nim mówić
12:07
to interrupt that process and to speak up and to create a peer culture climate
269
727784
3821
i stworzyć kulturę równości,
12:11
where the abusive behavior will be seen as unacceptable,
270
731629
2664
gdzie obraźliwe zachowania będą postrzegane jako niedopuszczalne,
nie tylko dlatego, że są nielegalne, ale dlatego, że to po prostu złe
12:14
not just because it's illegal, but because it's wrong
271
734317
2767
12:17
and unacceptable in the peer culture.
272
737108
2051
i nie do przyjęcia w kulturze równości.
12:19
And if we can get to the place where men
273
739183
2396
Jeśli dotrzemy do miejsca, gdzie mężczyźni,
12:21
who act out in sexist ways will lose status,
274
741603
2291
którzy zachowują się seksistowsko, stracą status,
12:23
young men and boys who act out in sexist
275
743918
1905
gdzie młodzi mężczyźni i chłopcy, którzy zachowują się seksistowsko, stracą status
12:25
and harassing ways towards girls and women,
276
745847
2016
i napastliwe zachowanie wobec dziewcząt i kobiet,
12:27
as well as towards other boys and men,
277
747887
1939
jak i wobec innych chłopców i mężczyzn,
12:29
will lose status as a result of it, guess what?
278
749850
2517
będzie oznaczać utratę statusu społecznego, wiecie co?
12:32
We'll see a radical diminution of the abuse.
279
752391
2981
Zauważymy radykalne zmniejszenie przemocy.
12:35
Because the typical perpetrator is not sick and twisted.
280
755396
2647
Bo typowy sprawca nie jest chory czy wynaturzony.
Jest przeciętnym facetem.
12:38
He's a normal guy in every other way, isn't he?
281
758067
2694
12:40
Now, among the many great things that Martin Luther King
282
760785
3368
Wśród wielu wielkich rzeczy, jakie powiedział w swoim krótkim życiu
12:44
said in his short life was,
283
764177
1519
Martin Luther King:
12:45
"In the end, what will hurt the most is not the words of our enemies
284
765720
3403
„Na końcu będziemy pamiętać
nie słowa naszych wrogów,
12:49
but the silence of our friends."
285
769147
2054
ale milczenie naszych przyjaciół".
Na końcu będziemy pamiętać nie słowa naszych wrogów,
12:51
In the end, what will hurt the most is not the words of our enemies
286
771225
3171
ale milczenie naszych przyjaciół.
12:54
but the silence of our friends.
287
774420
1515
12:55
There's been an awful lot of silence in male culture
288
775959
2455
Było strasznie dużo ciszy w męskiej kulturze
o tej przewlekłej tragedii męskiej przemocy
12:58
about this ongoing tragedy of men's violence
289
778438
2073
13:00
against women and children, hasn't there?
290
780535
1970
wobec kobiet i dzieci.
13:02
There's been an awful lot of silence.
291
782529
1786
Było strasznie dużo milczenia.
Uważam, że musimy je przerwać
13:04
And all I'm saying is that we need to break that silence,
292
784339
2852
13:07
and we need more men to do that.
293
787215
1862
i potrzebujemy do tego więcej mężczyzn.
13:09
Now, it's easier said than done,
294
789475
3299
Niestety, łatwiej powiedzieć niż zrobić.
13:12
because I'm saying it now,
295
792798
1390
Mówię o tym od razu, bo facetom trudno
13:14
but I'm telling you it's not easy in male culture
296
794212
2474
w męskiej kulturze sprzeciwiać się innym facetom,
13:16
for guys to challenge each other,
297
796710
1901
13:18
which is one of the reasons
298
798635
2381
to jeden z powodów,
dlaczego część zmiany, która musi nastąpić,
13:21
why part of the paradigm shift that has to happen
299
801040
2308
nie dotyczy tylko zrozumienia tych problemów jako męskich,
13:23
is not just understanding these issues as men's issues,
300
803372
2738
ale również podniesienia kwestii przywództwa mężczyzn.
13:26
but they're also leadership issues for men.
301
806134
2047
Ostatecznie odpowiedzialność za zajęcie stanowiska
13:28
Because ultimately, the responsibility for taking a stand on these issues
302
808205
3438
w tych kwestiach nie powinna spadać na ramiona
13:31
should not fall on the shoulders of little boys
303
811667
2275
chłopców, nastolatków z gimnazjum
13:33
or teenage boys in high school or college men.
304
813966
2820
czy studentów. To powinno leżeć w gestii mężczyzn z władzą.
13:36
It should be on adult men with power.
305
816810
1945
13:38
Adult men with power are the ones we need to be holding accountable
306
818779
3161
To dorosłych mężczyzn z władzą powinniśmy pociągnąć do odpowiedzialności
13:41
for being leaders on these issues,
307
821964
1665
za bycie liderami w tych kwestiach.
Bo kiedy ktoś w kulturze równości zabiera głos
13:43
because when somebody speaks up in a peer culture
308
823653
2319
13:45
and challenges and interrupts,
309
825996
1936
i się sprzeciwia, on lub ona
13:47
he or she is being a leader, really.
310
827956
2574
uważani są za liderów, prawda?
13:50
But on a big scale, we need more adult men with power
311
830554
3251
Jednak na większą skalę potrzebujemy więcej mężczyzn z władzą,
13:53
to start prioritizing these issues,
312
833829
2146
którzy traktują te kwestie priorytetowo,
13:55
and we haven't seen that yet, have we?
313
835999
2429
a tego jeszcze nie widzieliśmy.
Kilka lat temu brałem udział w kolacji
13:58
Now, I was at a dinner a number of years ago,
314
838452
3406
14:01
and I work extensively with the US military, all the services.
315
841882
3189
z wojskowymi, z którymi często pracuję.
Podczas kolacji pewna kobieta spytała...
14:05
And I was at this dinner and this woman said to me --
316
845095
2842
Wydawało jej się, że była sprytna i spytała:
14:08
I think she thought she was a little clever --
317
848636
2157
14:10
she said, "So how long have you been doing sensitivity training with the Marines?"
318
850817
4546
„Jak długo zajmujesz się uwrażliwianiem
wojskowych?"
14:15
And I said, "With all due respect,
319
855387
3246
Odpowiedziałem: „Z całym szacunkiem,
14:18
I don't do sensitivity training with the Marines.
320
858657
2529
nie uwrażliwiam Marines.
Prowadzę trening przywództwa w Marine Corps".
14:21
I run a leadership program in the Marine Corps."
321
861210
2278
14:23
Now, I know it's a bit pompous, my response,
322
863512
2074
Wiem, że moja odpowiedź była trochę pompatyczna,
14:25
but it's an important distinction,
323
865610
1761
ale to istotna różnica, bo nie wierzę,
14:27
because I don't believe that what we need is sensitivity training.
324
867395
3149
że potrzebujemy kształcenia wrażliwości.
14:30
We need leadership training, because, for example,
325
870568
2436
Potrzebujemy szkoleń przywódczych. Bo kiedy na przykład
profesjonalny trener czy manager drużyny baseballowej,
14:33
when a professional coach or a manager of a baseball team or a football team --
326
873028
3766
nożnej - a działam intensywnie również w tym obszarze -
14:36
and I work extensively in that realm as well --
327
876818
2306
wyrazi seksistowskie, homofobiczne,
14:39
makes a sexist comment, makes a homophobic statement,
328
879148
3203
14:42
makes a racist comment,
329
882375
1541
rasistowskie opinie, wywoła to dyskusję
14:43
there will be discussions on the sports blogs and in sports talk radio.
330
883940
3380
na blogach sportowych czy radio.
14:47
And some people will say, "He needs sensitivity training."
331
887344
2782
Niektórzy powiedzą: "Potrzebuje szkolenia z wrażliwości".
Inni powiedzą, „Dajcie spokój.
14:50
Other people will say, "Well, get off it.
332
890150
2005
Cały ten amok politycznej poprawności dookoła.
14:52
That's political correctness run amok,
333
892179
2170
Powiedział coś głupiego. Wielka rzecz".
14:54
he made a stupid statement, move on."
334
894373
1804
Uważam, że taka osoba nie wymaga treningu wrażliwości.
14:56
My argument is, he doesn't need sensitivity training.
335
896201
2630
Potrzebuje szkolenia z przywództwa,
14:58
He needs leadership training,
336
898855
1408
bo jest złym liderem w społeczeństwie
15:00
because he's being a bad leader,
337
900287
1536
15:01
because in a society with gender diversity and sexual diversity --
338
901847
3127
płciowej i seksualnej różnorodności...
15:04
(Applause)
339
904998
1065
(Brawa)
....zróżnicowania rasowego i etnicznego.
15:06
and racial and ethnic diversity,
340
906087
1539
15:07
you make those kind of comments, you're failing at your leadership.
341
907650
3207
Takie komentarze dyskredytują przywództwo.
Jeśli przekonamy do tego, o czym mówię,
15:10
If we can make this point that I'm making
342
910881
2188
wpływowych mężczyzn i kobiety naszego społeczeństwa
15:13
to powerful men and women in our society
343
913093
2641
15:15
at all levels of institutional authority and power,
344
915758
3071
na wszystkich szczeblach instytucjonalnych władz,
15:18
it's going to change the paradigm of people's thinking.
345
918853
3230
to wpłynie to na zmianę, ulegnie zmianie
paradygmat myślenia ludzi.
15:22
You know, for example,
346
922655
1506
Dużo pracuję w college'ach i na uniwersytetach
15:24
I work a lot in college and university athletics
347
924185
2276
sportowych w całej Ameryce Północnej.
15:26
throughout North America.
348
926485
1534
Tak dużo wiemy o sposobach zapobiegania
15:29
We know so much about how to prevent domestic and sexual violence, right?
349
929087
3815
przemocy domowej i seksualnej.
Nie ma żadnego usprawiedliwienia dla college'u czy uniwersytetu,
15:33
There's no excuse for a college or university
350
933613
2372
15:36
to not have domestic and sexual violence prevention training
351
936009
2858
który nie prowadzi obowiązkowych szkoleń na temat przemocy domowej i seksualnej
15:38
mandated for all student athletes, coaches, administrators,
352
938891
2810
dla wszystkich studentów, sportowców, trenerów, administratorów,
15:41
as part of their educational process.
353
941725
2348
jako integralną część procesu edukacyjnego.
Wiemy, że możemy to zrobić z łatwością.
15:44
We know enough to know that we can easily do that.
354
944097
2548
15:46
But you know what's missing? The leadership.
355
946669
2088
Ale czego brakuje? Przywództwa.
15:48
But it's not the leadership of student athletes.
356
948781
2240
Ale nie przywództwa studentów-sportowców.
Przywództwa dyrektora,
15:51
It's the leadership of the athletic director,
357
951045
2130
rektora uczelni, osób odpowiedzialnych
15:53
the president of the university, the people in charge
358
953199
2511
za decyzje odnośnie zasobów
15:55
who make decisions about resources
359
955734
1669
i priorytetów instytucjonalnych.
15:57
and who make decisions about priorities in the institutional settings.
360
957427
3303
W większości przypadków to porażka męskiego przywództwa.
16:00
That's a failure, in most cases, of men's leadership.
361
960754
2536
16:03
Look at Penn State.
362
963314
1194
Spójrzmy na Penn State. Penn State dała nam
16:04
Penn State is the mother of all teachable moments for the bystander approach.
363
964532
4108
świetny pokaz „podejścia postronnych".
16:08
You had so many situations in that realm
364
968664
2461
Doszło tam do tak wielu sytuacji,
16:11
where men in powerful positions failed to act
365
971149
3643
w których mężczyznom z władzą nie udało się
16:14
to protect children, in this case, boys.
366
974816
2411
ochronić dzieci, w tym przypadku chłopców.
16:17
It's unbelievable, really.
367
977251
1253
To naprawdę niewiarygodne. Ale kiedy się zastanowić,
16:18
But when you get into it, you realize there are pressures on men.
368
978528
3083
zdajemy sobie sprawę, że na mężczyznach ciąży presja.
16:21
There are constraints within peer cultures on men,
369
981635
2801
Istnieją ograniczenia w męskiej kulturze,
16:24
which is why we need to encourage men to break through those pressures.
370
984460
4184
dlatego musimy ich zachęcać,
by próbowali się przez nie przebić.
16:28
And one of the ways to do that is to say
371
988668
1929
Jednym ze sposobów jest wyraźne zaznaczenie,
że jest strasznie dużo mężczyzn, którym zależy na tych kwestiach.
16:30
there's an awful lot of men who care deeply about these issues.
372
990621
2980
Wiem to. Pracuję z mężczyznami,
16:33
I know this, I work with men,
373
993625
1481
dziesiątkami tysięcy,
16:35
and I've been working with tens of thousands,
374
995130
2179
setkami tysięcy od wielu lat.
16:37
hundreds of thousands of men for many decades now.
375
997333
2364
To przerażające, gdy pomyśleć, od jak wielu lat.
16:39
It's scary, when you think about it, how many years.
376
999721
2474
Wielu mężczyznom zależy na tych kwestiach,
16:42
But there's so many men who care deeply about these issues,
377
1002219
3456
16:45
but caring deeply is not enough.
378
1005699
2141
ale to nie wystarczy.
16:47
We need more men with the guts,
379
1007864
2490
Potrzebujemy więcej mężczyzn
16:50
with the courage, with the strength, with the moral integrity
380
1010378
3435
z odwagą, siłą, z moralnym kręgosłupem,
16:53
to break our complicit silence and challenge each other
381
1013837
3992
żeby przerwać współudział ciszy i stanowić dla siebie wyzwanie,
16:57
and stand with women and not against them.
382
1017853
2000
by popierać kobiety, nie być przeciwko nim.
To nasza powinność względem kobiet.
17:00
By the way, we owe it to women.
383
1020192
1691
17:01
There's no question about it.
384
1021907
1442
Bez wątpliwości.
Ale również względem naszych synów.
17:03
But we also owe it to our sons.
385
1023373
1621
Młodych, którzy dorastają
17:05
We also owe it to young men who are growing up all over the world
386
1025018
3219
na całym świecie i nie mają możliwości wyboru,
17:08
in situations where they didn't make the choice
387
1028261
2267
żyjąc w kulturze, która mówi,
17:10
to be a man in a culture that tells them that manhood is a certain way.
388
1030552
3373
że męskość wygląda tak, nie inaczej.
17:13
They didn't make the choice.
389
1033949
1666
Oni nie mają możliwości wyboru.
My, którzy go mamy, mamy również możliwość
17:15
We that have a choice, have an opportunity and a responsibility to them as well.
390
1035639
4997
i odpowiedzialność względem nich.
17:20
I hope that, going forward, men and women,
391
1040660
2931
Mam nadzieję, że mężczyźni i kobiety, idąc naprzód,
17:23
working together, can begin the change
392
1043615
2292
współpracując, rozpoczną zmiany
17:25
and the transformation that will happen
393
1045931
1976
i transformację, dzięki której
17:27
so that future generations won't have the level of tragedy
394
1047931
2775
przyszłe pokolenia nie będą cierpieć z powodu tragedii
tych rozmiarów, co dziś.
17:30
that we deal with on a daily basis.
395
1050730
1776
Wiem, że możemy to zrobić. Możemy zrobić to lepiej.
17:32
I know we can do it, we can do better.
396
1052530
1810
Bardzo dziękuję. (Brawa)
17:34
Thank you very much.
397
1054364
1383
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7