Daniel Kish: How I use sonar to navigate the world

Vertaald door: Clio Thielemans Nagekeken door: Els De Keyser

(Clicking)

(Klikkende geluiden)

I was born with bilateral retinoblastoma,

Ik werd geboren met dubbelzijdig retinoblastoom,

retinal cancer.

oogkanker.

My right eye was removed

Mijn rechteroog werd verwijderd

at seven months of age.

toen ik zeven maanden oud was.

I was 13 months when they removed my left eye.

Op 13 maand verwijderden ze m'n linkeroog.

The first thing I did upon awakening from that last surgery

Het allereerste dat ik deed na de operatie

was to climb out of my crib

was mijn wieg uitklimmen

and begin wandering around the intensive care nursery,

en door de spoedafdeling beginnen ronddwalen,

probably looking for the one who did this to me.

waarschijnlijk op zoek naar de dader.

(Laughter)

(Gelach)

Evidently, wandering around the nursery

Blijkbaar was het geen probleem

was not a problem for me without eyes.

om hier rond te lopen met m'n blinde ogen.

The problem was getting caught.

Het probleem was dat ze me vingen.

It's impressions about blindness

Het zijn de indrukken die men heeft over blind zijn

that are far more threatening

die de blinden veel meer kwaad doen

to blind people than the blindness itself.

dan het blind zijn zelf.

Think for a moment about your own impressions of blindness.

Denk even na over je eigen indrukken over blindheid.

Think about your reactions when I first came onto the stage,

Denk aan je reactie toen ik hier op het podium verscheen.

or the prospect of your own blindness,

of het vooruitzicht om zelf blind te worden,

or a loved one going blind.

of dat het gebeurt bij een geliefde.

The terror is incomprehensible to most of us,

Het is een ware verschrikking voor de meesten onder ons

because blindness

omdat blindheid

is thought to epitomize ignorance and unawareness,

gelijk wordt gesteld met onwetendheid en onbegrip,

hapless exposure to the ravages of the dark unknown.

met een onfortuinlijke blootstelling

aan de verwoesting van het duistere onbekende.

How poetic.

Hoe poëtisch!

Fortunately for me, my parents were not poetic.

Gelukkig waren mijn ouders niet poëtisch.

They were pragmatic.

Zij waren pragmatisch.

They understood that ignorance and fear were but matters of the mind,

Ze begrepen dat angst en onbegrip in ons hoofd zitten.

and the mind is adaptable.

En dat kunnen we veranderen.

They believed that I should grow up

Zij vonden dat ik groot moest worden

to enjoy the same freedoms and responsibilities as everyone else.

en dezelfde kansen en verantwoordelijkheid als anderen moest krijgen.

In their own words, I would move out --

Dus, ik zou het huis uitgaan --

which I did when I was 18 --

wat ik deed op m'n 18de --

I will pay taxes --

belastingen betalen --

thanks -- (Laughter) --

bedankt daarvoor -- (Gelach) --

and they knew the difference between love and fear.

en zij kenden het verschil tussen liefde en angst.

Fear immobilizes us in the face of challenge.

Angst verlamt ons wanneer we voor een uitdaging staan.

They knew that blindness would pose a significant challenge.

Ze wisten dat blindheid een heuse uitdaging zou zijn.

I was not raised with fear.

Ik werd niet met angst grootgebracht.

They put my freedom first before all else,

Mijn vrijheid kwam eerst,

because that is what love does.

want dat hoort nu eenmaal bij de liefde.

Now, moving forward, how do I manage today?

Maar hoe red ik me nu in het dagelijkse leven?

The world is a much larger nursery.

De wereld is heel wat groter dan die afdeling in het ziekenhuis.

Fortunately, I have my trusty long cane,

Gelukkig heb ik mijn vertrouwde lange stok,

longer than the canes used by most blind people.

hij is langer dan die van de meeste blinden.

I call it my freedom staff.

Ik noem hem m'n vrijheidsstaf.

It will keep me, for example,

Hij zorgt dat ik, bijvoorbeeld,

from making an undignified departure from the stage. (Laughter)

niet onelegant 't podium afduik.

I do see that cliff edge.

Ik zie de klifrand wel.

They warned us earlier that every imaginable mishap

Vooraf zeiden ze dat elk mogelijk voorval

has occurred to speakers up here on the stage.

al wel eens een van de sprekers was overkomen.

I don't care to set a new precedent.

Ik wil echter geen nieuw precedent vormen.

But beyond that,

Maar goed, verder,

many of you may have heard me clicking as I came onto the stage --

ik klikte toen ik binnenkwam --

(Clicking) --

(Klikkend geluid) --

with my tongue.

met mijn tong.

Those are flashes of sound

Dat zijn geluidsgolven

that go out and reflect from surfaces all around me,

die ik uitstuur en die overal om me heen gereflecteerd worden,

just like a bat's sonar,

als de sonar van 'n vleermuis.

and return to me with patterns, with pieces of information,

Ze brengen mij patronen, informatie.

much as light does for you.

net zoals licht dat doet bij jullie.

And my brain, thanks to my parents,

En dankzij m'n ouders, is m'n brein

has been activated to form images in my visual cortex,

geactiveerd om beelden te vormen in mijn visuele cortex,

which we now call the imaging system,

wat we nu het beeldsysteem noemen,

from those patterns of information, much as your brain does.

op basis van deze informatie, net zoals jullie brein dat doet.

I call this process flash sonar.

Ik noem dit systeem flash sonar.

It is how I have learned to see through my blindness,

Ik heb ermee leren zien ondanks m'n blindheid

to navigate my journey

om me zo een weg te banen

through the dark unknowns of my own challenges,

door het duistere onbekende van mijn uitdagingen,

which has earned me the moniker

wat me volgende bijnaam opleverde:

"the remarkable Batman."

'de ongelofelijke Batman'.

Now, Batman I will accept.

Batman vind ik oké.

Bats are cool. Batman is cool.

Vleermuizen zijn cool. Batman is cool.

But I was not raised to think of myself as in any way remarkable.

Maar ik werd niet zo opgevoed dat ik mezelf ongelofelijk vind.

I have always regarded myself much like anyone else

Ik zie mezelf altijd als alle anderen

who navigates the dark unknowns of their own challenges.

die zich een weg banen door het onbekende van hun eigen uitdagingen.

Is that so remarkable?

Is dat zo ongelooflijk?

I do not use my eyes, I use my brain.

Ik gebruik mijn ogen niet, gewoon m'n brein.

Now, someone, somewhere,

Toch is er iemand, ergens,

must think that's remarkable, or I wouldn't be up here,

die dat toch ongelofelijk vindt, of ik was hier niet,

but let's consider this for a moment.

maar laat ons hier even verder op ingaan.

Everyone out there

Iedereen hier

who faces or who has ever faced a challenge,

die voor een uitdaging staat of heeft gestaan,

raise your hands.

steek je hand op.

Whoosh. Okay.

Woesh. Oké.

Lots of hands going up, a moment, let me do a head count.

Veel handen in de lucht. Een secondje, even tellen.

(Clicking)

(Klikkend geluid)

This will take a while. (Clicking) (Laughter)

Het zal even duren. (Klikkend geluid)

Okay, lots of hands in the air.

Oké, heel wat handen in de lucht.

Keep them up. I have an idea.

Nog niet naar beneden doen.

Those of you who use your brains to navigate these challenges,

Al diegenen die de uitdagingen aangaan met hun brein,

put your hands down.

doe je handen maar neer.

Okay, anyone with your hands still up

Oké, als je je handen nog in de lucht hebt

has challenges of your own. (Laughter)

dan heb je serieuze uitdagingen. (Gelach)

So we all face challenges,

We hebben allemaal onze eigen uitdagingen,

and we all face the dark unknown,

en we moeten allen het duistere onbekende in

which is endemic to most challenges, which is what most of us fear, okay?

en het is dat wat we het meest vrezen aan onze uitdagingen.

But we all have brains

Maar we hebben allemaal hersenen

that allow us, that activate to allow us

die geactiveerd worden om ons toe te staan

to navigate the journey through these challenges. Okay?

om ons een weg te banen door deze uitdagingen.

Case in point: I came up here

Bewijs: Ik kwam hier

and -- (Clicking) -- they wouldn't tell me

en -- (Klikkend geluid) -- ze wouden me niet zeggen

where the lectern was.

waar de lessenaar stond.

So you can't trust those TED folks.

Die TED-mensen zijn niet te vertrouwen.

"Find it yourself," they said.

"Zoek het zelf," zeiden ze.

So -- (Laughter)

Dus -- (Gelach)

And the feedback for the P.A. system is no help at all.

En het geluidssysteem helpt niet bepaald.

So now I present to you a challenge.

Dus nu stel ik jullie voor een uitdaging.

So if you'd all close your eyes for just a moment, okay?

Kunnen jullie allemaal even jullie ogen sluiten?

And you're going to learn a bit of flash sonar.

En dan leer ik jullie een beetje flash sonar.

I'm going to make a sound.

Ik zal een geluid maken.

I'm going to hold this panel in front of me, but I'm not going to move it.

Ik hou dit plaatje voor me, zonder te bewegen.

Just listen to the sound for a moment.

Luister gewoon even naar het geluid.

Shhhhhhhhhh.

Shhhhhhhhhh.

Okay, nothing very interesting.

Oké, niet bepaald interessant.

Now, listen to what happens to that same exact sound

Luister nu naar wat er gebeurt met dat geluid

when I move the panel.

wanneer ik het plaatje beweeg.

Shhhhhhhhhhh. (Pitch getting higher and lower)

Shhhhhhhhh. (De toonhoogte verandert)

You do not know the power of the dark side.

Je kent de macht van de Duistere Kant niet.

(Laughter)

(Gelach)

I couldn't resist.

Ik kon het niet laten.

Okay, now keep your eyes closed

Oké, hou je ogen nog steeds dicht.

because, did you hear the difference?

Heb je het verschil gehoord?

Okay. Now, let's be sure.

Oké, om zeker te zijn,

For your challenge,

dit is jullie uitdaging:

you tell me, just say "now" when you hear the panel start to move.

roep "nu" als het plaatje beweegt.

Okay? We'll relax into this.

Oké? We doen het rustig aan.

Shhhhhhh.

Shhhhhhh.

Audience: Now. Daniel Kish: Good. Excellent.

Publiek: Nu. Daniel Kish: Perfect!

Open your eyes.

Open jullie ogen.

All right. So just a few centimeters,

Oké, dus slechts enkele cm

you would notice the difference.

en je merkt het verschil al.

You've experienced sonar.

Nu heb je sonar ervaren.

You'd all make great blind people. (Laughter)

Jullie zouden geweldige blinden zijn. (Gelach)

Let's have a look at what can happen

Laten we even zien wat er kan gebeuren

when this activation process

als men dit activatieproces

is given some time and attention.

wat tijd en aandacht schenkt.

(Video) Juan Ruiz: It's like you guys can see with your eyes

(Video) Juan Ruíz: jullie zien met jullie ogen

and we can see with our ears.

en wij zien met onze oren.

Brian Bushway: It's not a matter of enjoying it more or less,

Brian Bushway: het gaat niet over meer of minder genieten,

it's about enjoying it differently.

maar over anders genieten.

Shawn Marsolais: It goes across. DK: Yeah.

Shawn Marsolais: Het stijgt. DK: Ja.

SM: And then it's gradually coming back down again.

SM: En dan daalt het weer stilletjes aan.

DK: Yes! SM: That's amazing.

DK: Ja! SM: Dat is gewoon ongelofelijk.

I can, like, see the car. Holy mother!

Het is alsof ik de auto zie.

J. Louchart: I love being blind.

J. Louchart: Ik ben heel graag blind.

If I had the opportunity, honestly, I wouldn't go back to being sighted.

Als ik de keuze had, dan zou ik niet terug ziend worden.

JR: The bigger the goal, the more obstacles you'll face,

JR: Hoe groter je doel, hoe groter de obstakels

and on the other side of that goal

en dat doel bereiken

is victory.

dat is overwinnen.

[In Italian]

[En dan-- het was prachtig om het hier te zien.]

(Applause)

(Applaus)

DK: Now, do these people look terrified?

DK: En, lijken deze mensen nu bang?

Not so much.

Niet echt.

We have delivered activation training

Wij hebben activatietraining gegeven

to tens of thousands of blind and sighted people from all backgrounds

aan tienduizenden blinden en zienden

in nearly 40 countries.

in zo'n 40 landen.

When blind people learn to see,

Wanneer blinden leren te zien,

sighted people seem inspired

dan lijken zienden geïnspireerd

to want to learn to see their way better, more clearly, with less fear,

om te leren om beter, duidelijker, zonder angst, te zien,

because this exemplifies the immense capacity within us all

omdat dit aantoont dat we allen een immense capaciteit hebben

to navigate any type of challenge, through any form of darkness,

om elke uitdaging aan te gaan, ongeacht de duisternis

to discoveries unimagined

om tot ontdekkingen te komen die onvoorstelbaar lijken

when we are activated.

wanneer we geactiveerd worden.

I wish you all a most activating journey.

Ik wens jullie allemaal een activerende reis toe.

Thank you very much.

Bedankt.

(Applause)

(Applaus)

Chris Anderson: Daniel, my friend.

Chris Anderson: Daniel, mijn vriend,

As I know you can see, it's a spectacular standing ovation at TED.

zoals je ziet, een staande ovatie bij TED.

Thank you for an extraordinary talk.

Bedankt voor een bijzondere talk.

Just one more question about your world, your inner world that you construct.

Nog een vraag over jouw wereld, de wereld die je voor jezelf construeert.

We think that we have things in our world that you as a blind person don't have,

Wij denken dat wij meer in onze wereld hebben dan jij in die van jou.

but what's your world like?

maar hoe ziet jouw wereld eruit?

What do you have that we don't have?

Wat heb jij dat wij niet hebben?

DK: Three hundred and sixty-degree view,

DK: Een zicht van 360°,

so my sonar works about as well behind me as it does in front of me.

mijn sonar werkt ongeveer even goed achter mij als voor mij.

It works around corners.

Het werkt rond hoeken.

It works through surfaces.

Het werkt door oppervlakten heen.

Generally, it's kind of a fuzzy three-dimensional geometry.

Het is een soort vaag driedimensionaal geometrisch geheel.

One of my students, who has now become an instructor,

Toen één van mijn studenten, die nu instructeur is,

when he lost his vision, after a few months

blind werd, merkte hij na een paar maanden

he was sitting in his three story house

dat hij in zijn huis met drie verdiepingen

and he realized that he could hear everything going on throughout the house:

alles kon horen wat er in het huis gebeurde:

conversations, people in the kitchen, people in the bathroom,

gesprekken, mensen in de keuken, in de badkamer,

several floors away, several walls away.

enkele verdiepingen verder, enkele muren verder.

He said it was something like having x-ray vision.

Hij vergeleek het met X-ray zicht.

CA: What do you picture that you're in right now?

CA: Hoe stel jij je deze ruimte voor?

How do you picture this theater?

Hoe zie je dit theater?

DK: Lots of loudspeakers, quite frankly.

DK: Voornamelijk veel luidsprekers.

It's interesting. When people make a sound,

Interessant genoeg, wanneer mensen geluid maken,

when they laugh, when they fidget, when they take a drink or blow their nose

wanneer ze lachen, schuifelen, iets drinken of hun neus snuiten

or whatever, I hear everything.

of zoiets, dan hoor ik alles.

I hear every little movement that every single person makes.

Ik hoor elke beweging die elke persoon hier maakt.

None of it really escapes my attention,

Niets ontsnapt aan mijn aandacht

and then, from a sonar perspective,

en met mijn sonar

the size of the room, the curvature of the audience around the stage,

zie ik de omvang van de ruimte, de gebogen opstelling van het publiek,

it's the height of the room.

de hoogte van de kamer.

Like I say, it's all that kind of three-dimensional surface geometry

Zoals ik zei, het is 'n soort van driedimensionale geometrische vorm

all around me.

om me heen.

CA: Well, Daniel, you have done a spectacular job

CA: Wel Daniel,

of helping us all see the world in a different way.

je hebt ons geholpen de wereld anders te zien.

Thanks so much for that, truly. DK: Thank you.

Bedankt daarvoor. DK: Bedankt.

(Applause)

(Applaus)