The genius puppetry behind War Horse | Handspring Puppet Company

Vertaald door: Janneke Meijntjes-Lok Nagekeken door: Christel Foncke

Adrian Kohler: Well, we're here today

Adrian Kohler: We zijn hier vandaag

to talk about the evolution of a puppet horse.

om over het ontwikkelingsproces van een paardenmarionet te praten.

Basil Jones: But actually we're going to start this evolution

Basil Jones: Maar eigenlijk beginnen we het verhaal

with a hyena.

met een hyena.

AK: The ancestor of the horse.

AK: De voorganger van het paard.

Okay, we'll do something with it.

Ok, we zullen er iets mee doen.

(Laughter)

(Gelach)

Hahahaha.

Hahahahahahahaha.

The hyena is the ancestor of the horse

De hyena is de voorganger van het paard,

because it was part of a production

omdat het onderdeel was van een productie

called "Faustus in Africa,"

die "Faustus in Afrika" heette,

a Handspring Production from 1995,

een Handspring-productie uit 1995,

where it had to play draughts with Helen of Troy.

waarin hij moest dammen met Helena van Troje.

This production was directed

Deze productie stond onder regie

by South African artist and theater director,

van een Zuid-Afrikaanse artiest en theaterdirecteur,

William Kentridge.

William Kentridge.

So it needed a very articulate front paw.

Dus had hij een duidelijk gelede voorpoot nodig.

But, like all puppets, it has other attributes.

Maar, zoals alle marionetten, heeft hij ook andere attributen.

BJ: One of them is breath,

BJ: Een daarvan is adem.

and it kind of breathes.

Het lijkt op ademen wat hij doet.

AK: Haa haa haaa.

AK: Haa haa haaa.

BJ: Breath is really important for us.

BJ: Adem vinden we heel belangrijk.

It's the kind of original movement

Het is een natuurlijke beweging

for any puppet for us onstage.

die al onze marionetten op het podium maken.

It's the thing that distinguishes the puppet --

Dat is wat de marionet onderscheidt --

AK: Oops.

AK: Oeps.

BJ: From an actor.

BJ: van een acteur.

Puppets always have to try to be alive.

Marionetten moeten altijd trachten tot leven te komen.

It's their kind of ur-story onstage,

Dat snakken naar leven

that desperation to live.

is hun oerverhaal op het podium.

AK: Yeah, it's basically a dead object, as you can see,

AK: Ja, het is in feite een dood voorwerp, zoals je ziet,

and it only lives

en het leeft alleen

because you make it.

omdat jij het laat leven.

An actor struggles to die onstage,

Een acteur worstelt op het podium met sterven,

but a puppet has to struggle to live.

maar een marionet moet worstelen om te leven.

And in a way that's a metaphor for life.

En in zekere zin is dat een metafoor voor het leven.

BJ: So every moment it's on the stage, it's making the struggle.

BJ: Ieder moment op het podium gaat hij door die worsteling.

So we call this

We noemen dit

a piece of emotional engineering

een stukje emotioneel ingenieurswerk,

that uses up-to-the-minute

dat gebruik maakt van hypermoderne

17th century technology --

17de-eeuwse technologie --

(Laughter)

(Gelach)

to turn nouns

om zelfstandige naamwoorden

into verbs.

te veranderen in werkwoorden.

AK: Well actually I prefer to say

AK: Nou, eigenlijk zou ik liever zeggen

that it's an object

dat het een voorwerp is,

constructed out of wood and cloth

opgebouwd uit hout en lappen stof

with movement built into it

met ingebouwde beweging

to persuade you to believe that it has life.

om je te laten geloven dat het leeft.

BJ: Okay so.

BJ: Ok, dus.

AK: It has ears that move passively

AK: Hij heeft oren die passief

when the head goes.

met het hoofd mee bewegen.

BJ: And it has these bulkheads

BJ: Hij heeft schotten,

made out of plywood,

gemaakt van multiplex,

covered with fabric --

overtrokken met stof --

curiously similar, in fact,

en heeft eigenlijk wonderlijk veel weg

to the plywood canoes

van de multiplex kano's

that Adrian's father used to make

die Adrian's vader maakte in hun werkplaats,

when he was a boy in their workshop.

toen hij nog een jongen was.

AK: In Port Elizabeth, the village outside Port Elizabeth in South Africa.

AK: In een dorpje bij Port Elizabeth in Zuid-Afrika.

BJ: His mother was a puppeteer.

BJ: Zijn moeder was marionettenspeelster.

And when we met at art school

Toen we elkaar ontmoetten op de kunstacademie

and fell in love

en verliefd werden

in 1971,

in 1971,

I hated puppets.

haatte ik marionetten.

I really thought they were so beneath me.

Ik vond ze zo beneden mijn waardigheid.

I wanted to become an avant-garde artist --

Ik wilde een avant-garde kunstenaar worden

and Punch and Judy was certainly not where I wanted to go.

en Jan Klaassen en Katrijn waren beslist niet mijn doel.

And, in fact, it took about 10 years

In feite duurde het ongeveer 10 jaar

to discover

voor ik kennismaakte met

the Bambara Bamana puppets of Mali in West Africa,

de Bambaro Bamana marionetten uit Mali in West Afrika,

where there's a fabulous tradition of puppetry,

waar een fabelachtige traditie in marionettenspel is,

to learn a renewed, or a new, respect

om opnieuw, of voor het eerst, respect te krijgen

for this art form.

voor deze kunstvorm.

AK: So in 1981, I persuaded Basil and some friends of mine

AK: In 1981 haalde ik Basil en een paar van mijn vrienden over

to form a puppet company.

om een marionettentheater te beginnen.

And 20 years later, miraculously,

En 20 jaar later gingen we, wonderbaarlijk genoeg,

we collaborated with a company from Mali,

samenwerken met een gezelschap uit Mali,

the Sogolon Marionette Troupe of Bamako,

de Sogolon Marionetten Troupe uit Bamako,

where we made a piece about a tall giraffe.

waar we een stuk maakten over een grote giraffe.

It was just called "Tall Horse," which was a life-sized giraffe.

Het heette "Groot Paard" en het was een levensgrote giraffe.

BJ: And here again, you see the same structure.

BJ: En ook hier zie je weer dezelfde constructie,

The bulkheads have now turned into hoops of cane,

met houten hoepelvormige stokken in plaats van schotten,

but it's ultimately the same structure.

maar uiteindelijk is het dezelfde constructie.

It's got two people inside it on stilts,

Er zitten twee mensen in op stelten,

which give them the height,

om ze de juiste hoogte te geven

and somebody in the front

en iemand vooraan

who's using a kind of steering wheel to move that head.

die met een soort stuurwiel het hoofd beweegt.

AK: The person in the hind legs

AK: Degene die in de achterbenen zit,

is also controlling the tail, a bit like the hyena --

bestuurt ook de staart, een beetje als bij de hyena --

same mechanism, just a bit bigger.

zelfde mechanisme, alleen wat groter.

And he's controlling the ear movement.

En hij controleert het bewegen van de oren.

BJ: So this production

BJ: Deze productie

was seen by Tom Morris

werd bekeken door Tom Morris

of the National Theatre in London.

van het 'National Theatre' in Londen.

And just around that time,

Net rond die tijd

his mother had said,

had zijn moeder gezegd:

"Have you seen this book by Michael Morpurgo

"Heb je het boek gelezen van Michael Morpurgo,

called 'War Horse'?"

'War Horse'?"

AK: It's about a boy who falls in love with a horse.

AK: Over een jongen die verliefd wordt op een paard.

The horse is sold to the First World War,

Het paard wordt verkocht in de Eerste Wereldoorlog

and he joins up to find his horse.

en hij gaat bij het leger om zijn paard te zoeken.

BJ: So Tom gave us a call and said,

BJ: Tom belde ons op en zei:

"Do you think you could make us a horse

"Denken jullie dat je voor ons een paard kunt maken

for a show to happen at the National Theatre?"

voor een voorstelling van het 'National Theatre'?"

AK: It seemed a lovely idea.

AK: Het leek een prachtig idee.

BJ: But it had to ride. It had to have a rider.

BJ: Maar het moest lopen en een ruiter hebben.

AK: It had to have a rider,

AK: Het moest een ruiter hebben

and it had to participate in cavalry charges.

en het moest meedoen aan bestormingen door de cavalerie.

(Laughter)

(Gelach)

A play about early 20th century plowing technology

Een stuk over de technologie van het ploegen aan het begin van de 20ste eeuw

and cavalry charges

en cavalerie-bestormingen

was a little bit of a challenge for the accounting department

was nogal een uitdaging voor de boekhouding

at the National Theatre in London.

van het 'National Theatre' in Londen.

But they agreed to go along with it for a while.

Maar ze wilden het een tijdje aankijken.

So we began with a test.

We begonnen met een test.

BJ: This is Adrian and Thys Stander,

BJ: Dit is Adrian met Thys Stander,

who went on to actually design the cane system for the horse,

de eigenlijke ontwerper van het stokkensysteem voor het paard

and our next-door neighbor Katherine,

en onze buurvrouw Katherine,

riding on a ladder.

rijdend op een ladder.

The weight is really difficult when it's up above your head.

Het is heel moeilijk om een gewicht boven je hoofd te tillen.

AK: And once we put Katherine

AK: Toen we Katherine eenmaal

through that particular brand of hell,

die kwelling hadden laten doorstaan,

we knew that we might be able to make a horse, which could be ridden.

wisten we dat we een berijdbaar paard zouden kunnen maken.

So we made a model.

We maakten een model.

This is a cardboard model,

Dit is een kartonnen model,

a little bit smaller than the hyena.

een beetje kleiner dan de hyena.

You'll notice that the legs are plywood legs

Je ziet dat de benen van multiplex zijn

and the canoe structure is still there.

en we gebruiken nog steeds de kano-structuur.

BJ: And the two manipulators are inside.

BJ: De twee bestuurders zitten binnenin.

But we didn't realize at the time

Maar we realiseerden ons toen nog niet

that we actually needed a third manipulator,

dat we eigenlijk een derde bestuurder nodig hadden,

because we couldn't manipulate the neck

omdat we de nek niet van binnen uit

from inside

konden laten bewegen

and walk the horse at the same time.

en tegelijkertijd het paard laten lopen.

AK: We started work on the prototype

AK: We begonnen met het prototype

after the model was approved,

nadat het model was goedgekeurd.

and the prototype took a bit longer

Het prototype kostte wat meer tijd

than we anticipated.

dan we verwacht hadden.

We had to throw out the plywood legs and make new cane ones.

We moesten de multiplex benen vervangen door nieuwe, gemaakt van stokken.

And we had a crate built for it.

We lieten een krat bouwen voor het paard.

It had to be shipped to London.

Het moest per boot naar Londen verstuurd worden.

We were going to test-drive it on the street outside of our house in Cape Town,

We zouden een testrit maken in de straat waar we woonden in Kaapstad.

and it got to midnight and we hadn't done that yet.

Om middernacht was dat nog steeds niet gelukt.

BJ: So we got a camera,

BJ: Dus namen we een camera

and we posed the puppet

en we lieten de marionet poseren

in various galloping stances.

in verschillende galoppeerstanden.

And we sent it off

We stuurden het op

to the National Theatre,

naar het 'National Theatre',

hoping that they believed

in de hoop dat zij zouden geloven

that we created something that worked.

dat wij iets hadden gecreëerd dat werkte.

(Laughter)

(Gelach)

AK: A month later, we were there in London

AK: Een maand later waren we in Londen

with this big box and a studio full of people about to work with us.

met die grote kist en een studio vol mensen, klaar om met ons te werken.

BJ: About 40 people.

BJ: Ongeveer 40 mensen.

AK: We were terrified.

AK: We waren doodsbang.

We opened the lid, we took the horse out,

We openden het deksel, haalden het paard eruit

and it did work; it walked and it was able to be ridden.

en het werkte zowaar; het liep en er kon op gereden worden.

Here I have an 18-second clip

Hier heb ik een clip van 18 seconden

of the very first walk of the prototype.

waarop het prototype zijn eerste wandeling maakt.

This is in the National Theatre studio,

Dit is de studio van het 'National Theatre',

the place where they cook new ideas.

de broedplaats van nieuwe ideeën.

It had by no means got the green light yet.

Er was beslist nog geen groen licht voor gegeven.

The choreographer, Toby Sedgwick,

De choreograaf, Toby Sedgwick,

invented a beautiful sequence

bedacht een prachtige enscenering

where the baby horse,

waarin het veulen,

which was made out of sticks and bits of twigs,

dat was gemaakt van stokjes en twijgjes,

grew up into the big horse.

opgroeide tot volwassen paard.

And Nick Starr, the director of the National Theatre,

Nick Starr, de directeur van het 'National Theatre',

saw that particular moment, he was standing next to me -- he nearly wet himself.

zag precies dat moment. Hij zat naast mij en deed het bijna in zijn broek.

And so the show was given the green light.

De voorstelling kreeg groen licht.

And we went back to Cape Town and redesigned the horse completely.

We gingen terug naar Kaapstad en maakten een compleet nieuw ontwerp van het paard.

Here is the plan.

Hier is de tekening.

(Laughter)

(Gelach)

And here is our factory in Cape Town

Dit is onze fabriek in Kaapstad

where we make horses.

waar we paarden maken.

You can see quite a lot of skeletons in the background there.

Je ziet een hoop skeletten op de achtergrond.

The horses are completely handmade.

De paarden worden helemaal met de hand gemaakt.

There is very little 20th century technology in them.

Er zit heel weinig 20ste-eeuwse technologie in.

We used a bit of laser cutting on the plywood

We hebben af en toe een laserapparaat gebruikt

and some of the aluminum pieces.

om het multiplex en sommige aluminium onderdelen te snijden.

But because they have to be light and flexible,

Maar omdat ze licht en flexibel moeten zijn

and each one of them is different,

en allemaal van elkaar verschillen,

they can't be mass-produced, unfortunately.

kunnen ze helaas niet in massa geproduceerd worden.

So here are some half-finished horses

Dus hier zie je wat halfafgemaakte paarden,

ready to be worked in London.

klaar om in Londen bewerkt te worden.

And now we would like to introduce you

En nu willen we jullie voorstellen

to Joey.

aan Joey.

Joey boy, you there?

Joey, jongen, ben je daar?

Joey.

Joey.

(Applause)

(Applaus)

(Applause)

(Applaus)

Joey.

Joey.

Joey, come here.

Joey, kom eens hier.

No, no, I haven't got it.

Nee, nee, ik heb niks bij me.

He's got it; it's in his pocket.

Hij heeft het in zijn zak.

BJ: Joey.

BJ: Joey.

AK: Joey, Joey, Joey, Joey.

AK: Joey, Joey, Joey, Joey.

Come here. Stand here where people can see you.

Kom eens hier. Ga hier staan waar de mensen je kunnen zien.

Move around. Come on.

Draai je eens om. Kom op.

I'd just like to describe --

Ik wil even uitleggen --

I won't talk too loud. He might get irritated.

Ik zal niet te hard praten. Anders wordt hij onrustig.

Here, Craig is working the head.

Dit hier is Craig die het hoofd bedient.

He has bicycle brake cables

Hij heeft remkabels van een fiets

going down to the head control in his hand.

die leiden naar de besturing van het hoofd in zijn hand.

Each one of them

Iedere kabel

operates either an ear, separately,

bestuurt ofwel een oor, afzonderlijk,

or the head, up and down.

of het hoofd, op en neer.

But he also controls the head directly

Maar hij bestuurt het hoofd ook direct

by using his hand.

met zijn hand.

The ears are obviously

De oren geven natuurlijk

a very important emotional indicator of the horse.

een heel belangrijke aanwijzing voor de emoties van het paard.

When they point right back,

Als ze recht naar achteren wijzen

the horse is fearful or angry,

is het paard angstig of boos,

depending upon what's going on in front of him, around him.

afhankelijk van wat er om hem heen gebeurt.

Or, when he's more relaxed, the head comes down

Of, als hij meer ontspannen is, komt het hoofd omlaag

and the ears listen, either side.

en luisteren de oren naar beide kanten.

Horses' hearing is very important.

Het gehoor van een paard is erg belangrijk.

It's almost more important than their eyesight.

Het is bijna nog belangrijker dan hun zicht.

Over here,

Hier

Tommy's got what you call the heart position.

heeft Tommy wat je noemt de hartpositie.

He's working the leg.

Hij laat het been bewegen.

You see the string tendon from the hyena,

Je ziet dat de pees van de hyena,

the hyena's front leg,

de voorpoot van de hyena,

automatically pulls the hoop up.

automatisch de hoepel optrekt.

(Laughter)

(Gelach)

Horses are so unpredictable.

Paarden zijn zo onvoorspelbaar.

(Laughter)

(Gelach)

The way a hoof comes up with a horse

De manier waarop een hoef bij een paard omhoogkomt

immediately gives you the feeling

geeft je direct het gevoel

that it's a convincing horse action.

dat het een overtuigende paardenactie is.

The hind legs have got the same action.

De achterbenen hebben dezelfde actie.

BJ: And Mikey also has,

BJ: Mikey heeft ook

in his fingers,

de mogelijkheid om met zijn vingers

the ability to move the tail

de staart van links naar rechts

from left to right,

te bewegen,

and up and down with the other hand.

en op en neer met zijn andere hand.

And together, there's quite a complex possibility

Bij elkaar geeft dat heel complexe

of tail expression.

uitdrukkingsmogelijkheden voor de staart.

AK: You want to say something about the breathing?

AK: Wil jij nog iets zeggen over de ademhaling?

BJ: We had a big challenge with breathing.

BJ: De ademhaling was een grote uitdaging voor ons.

Adrian thought

Adrian dacht

that he was going to have to split the chest of the puppet in two

dat hij de borst van de marionet in tweeën zou moeten splitsen

and make it breathe like that --

om hem zo te laten ademen --

because that's how a horse would breathe, with an expanded chest.

want zo haalt een paard adem, met een uitgezette borst.

But we realized

Maar we realiseerden ons

that, if that were to be happening,

dat in dat geval

you wouldn't, as an audience, see the breath.

het publiek de ademhaling niet zou kunnen zien.

So he made a channel in here,

Dus maakte hij er een uitholling in

and the chest moves up and down in that channel.

en de borst beweegt op en neer in die uitholling.

So it's anti-naturalistic really, the up and down movement,

Dus eigenlijk is het onnatuurlijk, de op en neer beweging,

but it feels like breath.

maar het ziet eruit als ademhalen.

And it's very, very simple

En het is heel erg simpel,

because all that happens

want het enige dat er gebeurt

is that the puppeteer breathes with his knees.

is dat de marionettenspeler ademhaalt met zijn knieën.

AK: Other emotional stuff.

AK: Ander gevoelsding.

If I were to touch the horse here

Als ik het paard hier op zijn huid

on his skin,

zou aanraken

the heart puppeteer can shake the body from inside

kan de hart-marionettenspeler het lichaam van binnenuit schudden

and get the skin to quiver.

en de huid laten beven.

You'll notice, of course,

Je ziet natuurlijk

that the puppet is made out of cane lines.

dat de marionet bestaat uit een belijning van stokken.

And I would like you to believe that it was an aesthetic choice,

Het zou mooi zijn als dat een esthetische keuze was,

that I was making a three-dimensional drawing of a horse

dat ik een driedimensionale tekening had gemaakt van een paard

that somehow moves in space.

dat zich op een of andere manier door de ruimte beweegt.

But of course, it was the cane is light,

Maar natuurlijk was het zo: de stok is licht,

the cane is flexible, the cane is durable

de stok is flexibel, de stok is duurzaam,

and the cane is moldable.

en de stok is vervormbaar.

And so it was a very practical reason why it was made of cane.

Dus kozen we om praktische redenen voor de stok.

The skin itself

De huid zelf

is made out of a see-through nylon mesh,

bestaat uit een doorzichtig nylon netwerk.

which, if the lighting designer

Als de lichtontwerpster

wants the horse to almost disappear,

wil dat het paard bijna verdwijnt,

she can light the background

kan ze de achtergrond verlichten

and the horse becomes ghostlike.

zodat het paard eruit ziet als een geest.

You see the skeletal structure of it.

Je ziet zijn skeletstructuur.

Or if you light it from above, it becomes more solid.

Of, als je hem van bovenaf belicht, wordt hij solider.

Again, that was a practical consideration.

Ook dat was een praktische overweging.

The guys inside the horse have to be able to see out.

De jongens binnenin moeten naar buiten kunnen kijken.

They have to be able to act

Ze moeten kunnen meespelen

along with their fellow actors in the production.

met hun collega-acteurs in het stuk.

And it's very much an in-the-moment activity that they're engaged in.

Het is heel erg een in-het-moment activiteit waar ze mee bezig zijn.

It's three heads making one character.

Het is met drie man één karakter neerzetten.

But now we would like you to put Joey through some paces.

Laten jullie Joey nu maar eens wat stappen maken.

And plant.

En zet maar neer.

(Whinny)

(Gehinnik)

Thank you.

Dankjewel

And now just --

En dan nu --

(Applause)

(Applaus)

All the way from sunny California

helemaal vanuit het zonnige Californië,

we have Zem Joaquin

is hier Zem Joaquin,

who's going to ride the horse for us.

die het paard voor ons gaat berijden.

(Applause)

(Applaus)

(Applause)

(Applaus)

(Music)

(Muziek)

So we would like to stress

We willen graag benadrukken

that the performance you see in the horse

dat het functioneren van dit paard mogelijk wordt gemaakt

is three guys

door drie mannen

who have studied horse behavior incredibly thoroughly.

die een ongelooflijk grondige studie hebben gemaakt van paardengedrag

BJ: Not being able to talk to one another

BJ: Ze kunnen niet met elkaar praten

while they're onstage

terwijl ze op het toneel staan,

because they're mic'd.

omdat ze microfoons hebben.

The sound that that very large chest makes, of the horse --

Het geluid uit die hele grote borstkast van het paard --

the whinnying and the nickering and everything --

het hinniken en briesen enzo --

that starts usually with one performer,

dat begint gewoonlijk bij één speler,

carries on with a second person

wordt overgenomen door een tweede

and ends with a third.

en eindigt bij de derde.

AK: Mikey Brett from Leicestershire.

AK: Mikey Brett uit Leicestershire.

(Applause)

(Applaus)

Mikey Brett, Craig, Leo,

Mikey Brett, Craig, Leo,

Zem Joaquin and Basil and me.

Zem Joaquin en Basil en ik.

(Applause)

(Applaus)

Thank you. Thank you.

Dankjewel. Dankjewel.

(Applause)

(Applaus)