Louise Fresco on feeding the whole world

Vertaald door: Roel Verbunt Nagekeken door: Rik Delaet

I'm not at all a cook.

Ik ben absoluut geen kok.

So don't fear, this is not going to be a cooking demonstration.

Je hoeft dus geen schrik te hebben dat dit een kookdemonstratie wordt.

But I do want to talk to you about something

Maar ik wil praten over iets

that I think is dear to all of us.

dat iedereen waardeert.

And that is bread -- something which is as simple

En dat is brood -- iets zo eenvoudigs

as our basic, most fundamental human staple.

als ons elementaire, meest fundamentele basisvoedsel.

And I think few of us spend the day

Ik denk dat weinigen van ons de dag doorkomen

without eating bread in some form.

zonder een variant van brood te eten.

Unless you're on one of these Californian low-carb diets,

Tenzij je zo'n Californisch koolhydraat-arm dieet volgt,

bread is standard.

is brood de standaard.

Bread is not only standard in the Western diet.

Brood zit niet alleen standaard in het Westerse dieet.

As I will show to you, it is actually

Ik zal jullie laten zien dat het eigenlijk

the mainstay of modern life.

een steunpilaar van het moderne leven is.

So I'm going to bake bread for you.

Dus ga ik brood voor jullie bakken.

In the meantime I'm also talking to you,

En intussen praat ik met jullie.

so my life is going to be complicated. Bear with me.

Dus mijn leven is ingewikkeld. Heb wat geduld met mij.

First of all, a little bit of audience participation.

Eerst maar eens een beetje publieksdeelname.

I have two loaves of bread here.

Ik heb hier twee broden.

One is a supermarket standard:

Het ene komt uit de supermarkt,

white bread, pre-packaged,

witbrood, voorverpakt,

which I'm told is called a Wonderbread.

ze hebben me verteld dat het Wonderbrood heet.

(Laughter)

(Gelach)

I didn't know this word until I arrived.

Dat woord kende ik niet voor ik hier kwam.

And this is more or less,

En dit is zo'n beetje

a whole-meal, handmade,

een volkoren, handgemaakt,

small-bakery loaf of bread.

brood van een warme bakker.

Here we go. I want to see a show of hands.

Daar gaan we. Ik wil jullie handen zien.

Who prefers the whole-meal bread?

Wie heeft het liefst het volkorenbrood?

Okay let me do this differently. Is anybody preferring the Wonderbread at all?

Ik doe het anders. Is er iemand die de voorkeur geeft aan het Wonderbrood?

(Laughter)

(Gelach)

I have two tentative male hands.

Ik zie twee twijfelende mannenhanden.

(Laughter)

(Gelach)

Okay, now the question is really,

Oké, maar nu is de vraag

why is this so?

waarom dit zo is?

And I think it is because

Ik denk dat dat komt omdat

we feel that this kind of bread

we het gevoel hebben dat dit soort brood

really is about authenticity.

werkelijk authentiek is.

It's about a traditional way of living.

Het heeft te maken met een traditionele levenswijze.

A way that is perhaps more real, more honest.

Een wijze die misschien natuurlijker en eerlijker lijkt.

This is an image from Tuscany, where we feel

Dit is een foto van Toscane, waar we het gevoel hebben

agriculture is still about beauty.

dat landbouw met schoonheid heeft te maken.

And life is really, too.

En dat geldt ook voor het leven.

And this is about good taste, good traditions.

Het gaat om goede smaak en goede tradities.

Why do we have this image?

Waarom hebben we dat beeld?

Why do we feel that this is more true than this?

Waarom denken we dat dit beter is dan dit?

Well I think it has a lot to do with our history.

Ik denk dat dit veel met onze geschiedenis te maken heeft.

In the 10,000 years since agriculture evolved,

In de tienduizend jaar sinds de opkomst van de landbouw,

most of our ancestors have actually been agriculturalists

zijn de meeste van onze voorouders boer geweest

or they were closely related to food production.

of ze waren nauw betrokken bij de voedselproductie.

And we have this mythical image

En wij hebben een mythisch beeld

of how life was in rural areas in the past.

van het plattelandsleven vroeger.

Art has helped us to maintain that kind of image.

De kunst heeft dat beeld in stand gehouden.

It was a mythical past.

Het was een mythisch verleden.

Of course, the reality is quite different.

Natuurlijk is de werkelijkheid heel anders.

These poor farmers

Deze arme boeren

working the land by hand or with their animals,

bewerkten het land met de hand of met hun dieren.

had yield levels that are comparable

Ze hadden een opbrengst vergelijkbaar met de

to the poorest farmers today in West Africa.

armste boeren in het hedendaagse West-Afrika.

But we have, somehow,

Maar op de één of ander manier

in the course of the last few centuries, or even decades,

zijn we de afgelopen paar eeuwen, of zelfs decennia,

started to cultivate an image of

het beeld van een mythisch boerenverleden

a mythical, rural agricultural past.

gaan koesteren.

It was only 200 years ago

De opkomst van de industriële revolutie

that we had the advent of the Industrial Revolution.

is maar 200 jaar geleden.

And while I'm starting to make some bread for you here,

En terwijl ik hier voor jullie wat brood zal gaan bakken,

it's very important to understand

moet je heel goed begrijpen

what that revolution did to us.

wat deze revolutie voor ons betekende.

It brought us power. It brought us mechanization, fertilizers.

Het gaf ons macht. Het gaf ons mechanisatie, kunstmest.

And it actually drove up our yields.

En het verhoogde de opbrengst flink.

And even sort of horrible things, like picking beans by hand,

En zelfs nogal vreselijk werk, zoals bonen plukken met de hand,

can now be done automatically.

kan nu geautomatiseerd worden.

All that is a real, great improvement, as we shall see.

En dat is echt een geweldige verbetering, zoals we zullen zien.

Of course we also, particularly in the last decade,

Vooral in de laatste tien jaar zijn we er natuurlijk ook

managed to envelop the world

in geslaagd om een dichte keten

in a dense chain of supermarkets,

van supermarkten rond de wereld te wikkelen,

in a chain of global trade.

in een keten van wereldhandel.

And it means that you now eat products,

Dat betekent dat je nu producten

which can come from all around the world.

vanuit de hele wereld kunt eten.

That is the reality of our modern life.

Dat is de realiteit van het moderne leven.

Now you may prefer this loaf of bread.

Nu kies je misschien dit brood.

Excuse my hands but this is how it is.

Neem me niet kwalijk, maar zo is het wel.

But actually the real relevant bread,

Maar het echte relevante brood,

historically, is this white Wonder loaf.

historisch gezien, is dit witte Wonderbrood.

And don't despise the white bread

Kijk niet neer op witbrood

because it really, I think,

want ik denk dat dit echt

symbolizes the fact that bread and food

symbool staat voor het feit dat brood en voedsel

have become plentiful and affordable to all.

overvloedig beschikbaar zijn en iedereen kan het zich veroorloven.

And that is a feat that we

En dat is een prestatie waar we

are not really conscious of that much.

ons niet zo vaak van bewust zijn.

But it has changed the world.

Maar het heeft de wereld veranderd.

This tiny bread that is tasteless in some ways

Dit broodje dat misschien smakeloos is

and has a lot of problems

met een hoop problemen

has changed the world.

heeft de wereld veranderd.

So what is happening?

Dus wat gebeurt er?

Well the best way to look at that is to do a tiny bit of simplistic statistics.

De beste manier om hiernaar te kijken is met wat eenvoudige statistiek.

With the advent of the Industrial Revolution

Door de komst van de industriële revolutie

with modernization of agriculture

door de modernisering van de landbouw

in the last few decades, since the 1960s,

is de laatste decennia, sinds de jaren 60,

food availability, per head, in this world,

wereldwijd per persoon 25 procent

has increased by 25 percent.

meer voedsel beschikbaar.

And the world population in the meantime has doubled.

Terwijl de wereldbevolking intussen verdubbeld is.

That means that we have now more food available

Dat betekent dat we nu meer voedsel ter beschikking hebben

than ever before in human history.

dan ooit tevoren in de geschiedenis van de mensheid.

And that is the result, directly,

Dat is het directe resultaat

of being so successful

van het zo succesvol

at increasing the scale and volume of our production.

verhogen van de schaal en omvang van onze productie.

And this is true, as you can see, for all countries,

Zoals je kunt zien, geldt dat voor alle landen,

including the so-called developing countries.

inclusief de zogenaamde ontwikkelingslanden.

What happened to our bread in the meantime?

Wat is er intussen met ons brood gebeurd?

As food became plentiful here,

Toen er hier een overvloed aan voedsel kwam,

it also meant that we were able to decrease

betekende dat ook dat we het aantal mensen

the number of people working in agriculture

werkzaam in de landbouw konden verlagen

to something like, on average, in the high income countries,

tot gemiddeld iets minder dan vijf procent van de bevolking

five percent or less of the population.

in de welvarende landen.

In the U.S. only one percent of the people are actually farmers.

In de V.S. is zelfs slechts één procent van de mensen boer.

And it frees us all up to do other things --

Daardoor kunnen wij andere dingen gaan doen --

to sit at TED meetings and not to worry about our food.

bijwonen van TED bijeenkomsten en ons geen zorgen maken over ons eten.

That is, historically, a really unique situation.

Dat is historisch gezien een unieke situatie.

Never before has the responsibility to feed the world

Nooit eerder lag de verantwoordelijkheid om de wereld te voeden

been in the hands of so few people.

in de handen van zo weinig mensen.

And never before have so many people

En nooit eerder hadden zoveel mensen

been oblivious of that fact.

daar geen weet van.

So as food became more plentiful, bread became cheaper.

Toen er steeds meer voedsel kwam, werd brood goedkoper.

And as it became cheaper, bread manufacturers decided to add in all kinds of things.

Toen het goedkoper werd, besloten broodfabrieken er van alles aan toe te voegen.

We added in more sugar.

We voegden meer suiker toe.

We add in raisins and oil and milk

We voegden rozijnen, olie en melk toe.

and all kinds of things to make bread,

en van alles om brood te veranderen,

from a simple food into kind of a support for calories.

van eenvoudig voedsel tot een soort calorieënbron.

And today, bread now is associated with obesity,

Daarom wordt brood tegenwoordig geassocieerd met obesitas,

which is very strange.

wat erg vreemd is.

It is the basic, most fundamental food

Het is het meest fundamentele basisvoedsel

that we've had in the last ten thousand years.

dat we in de laatste duizend jaar hebben gehad.

Wheat is the most important crop -- the first crop we domesticated

Tarwe is het belangrijkste gewas -- het eerste gewas dat we domesticeerden

and the most important crop we still grow today.

en nog altijd het belangrijkste gewas dat we verbouwen.

But this is now this strange concoction

Maar het is nu dit vreemde samenraapsel

of high calories.

met veel calorieën geworden.

And that's not only true in this country,

En dat is niet alleen zo in dit land,

it is true all over the world.

zo is het over de hele wereld.

Bread has migrated to tropical countries,

Brood is vind je nu ook in tropische landen

where the middle classes now eat French rolls and hamburgers

waar de middenklasse nu Franse broodjes en hamburgers eet

and where the commuters

en waar de forensen

find bread much more handy to use

brood veel gemakkelijker te gebruiken vinden

than rice or cassava.

dan rijst of cassave.

So bread has become from a main staple,

Dus brood is veranderd van hoofdvoedsel in

a source of calories

een bron van calorieën,

associated with obesity

geassocieerd met obesitas.

and also a source of modernity,

En het is ook een symbool van de moderne tijd

of modern life.

van het moderne leven geworden.

And the whiter the bread, in many countries, the better it is.

In veel landen geldt dat hoe witter het brood, hoe beter het is.

So this is the story of bread as we know it now.

Dat is het verhaal van het brood zoals we dat nu kennen.

But of course the price of mass production

Maar natuurlijk was de prijs van massaproductie:

has been that we moved large-scale.

schaalvergroting.

And large-scale has meant destruction of many of our landscapes,

En schaalvergroting betekende de vernietiging van veel landschappen,

destruction of biodiversity --

vernietiging van biodiversiteit --

still a lonely emu here

nog maar een eenzame emoe hier

in the Brazilian cerrado soybean fields.

in de sojavelden van de Braziliaanse cerrado.

The costs have been tremendous --

De kosten zijn enorm geweest --

water pollution, all the things you know about, destruction of our habitats.

watervervuiling, al die dingen die je kent, vernietiging van woongebieden.

What we need to do is to go back to understanding what our food is about.

Wat we moeten doen is teruggaan naar het begrip waar ons voedsel voor staat.

And this is where I have to query all of you.

Hierover wilde ik jullie allemaal een vraag stellen.

How many of you can actually tell wheat apart from other cereals?

Wie van jullie kent het verschil tussen tarwe en andere granen?

How many of you actually can make a bread

Wie kan er zelf een brood bakken

in this way, without starting with a bread machine

zonder broodmachine

or just some kind of packaged flavor?

of een of andere broodmix?

Can you actually bake bread? Do you know how much a loaf of bread actually costs?

Kun je brood bakken? Weet je hoeveel een brood werkelijk kost?

We have become very removed

Wij zijn flink afgedwaald

from what our bread really is,

van wat ons brood werkelijk is,

which, again, evolutionarily speaking,

wat opnieuw, evolutionair bekeken,

is very strange.

erg vreemd is.

In fact not many of you know that

Weinigen van jullie weten natuurlijk dat

our bread, of course, was not a European invention.

ons brood geen Europese uitvinding was.

It was invented by farmers in Iraq

Het is uitgevonden door boeren in Irak

and Syria in particular.

en Syrië in het bijzonder.

The tiny spike on the left to the center

De kleine spriet iets links van het midden

is actually the forefather of wheat.

is de voorouder van tarwe.

This is where it all comes from,

Hier komt het allemaal vandaan.

and where these farmers who actually, ten thousand years ago,

Het waren deze boeren die ons tienduizend jaar geleden

put us on the road of bread.

op de weg naar brood zetten.

Now it is not surprising

Nu is het niet verrassend

that with this massification and large-scale production,

dat door deze massificatie en grootschalige productie,

there is a counter-movement that emerged --

er een tegenbeweging is opgekomen --

very much also here in California.

ook hier in Californië.

The counter-movement says, "Let's go back to this.

De tegenbeweging zegt: "Laten we hier naar teruggaan.

Let's go back to traditional farming.

Laten we weer traditioneel gaan boeren.

Let's go back to small-scale, to farmers' markets,

Terug naar kleinschalig, naar boerenmarkten,

small bakeries and all that." Wonderful.

kleine bakkerijen enzovoort. Prachtig.

Don't we all agree? I certainly agree.

Allemaal mee eens? Ik zeker wel.

I would love to go back to Tuscany

Ik zou graag terug willen naar Toscane

to this kind of traditional setting,

naar zo'n traditionele omgeving,

gastronomy, good food.

gastronomie, goede voeding.

But this is a fallacy.

Maar dat is een dwaling.

And the fallacy comes from idealizing

En die dwaling komt door het idealiseren

a past that we have forgotten about.

van een verleden dat we vergeten zijn.

If we do this, if we want to stay with traditional small-scale farming

Als we dat doen, als we traditioneel en kleinschalig willen blijven boeren

we are going, actually, to relegate

dan degraderen we

these poor farmers and their husbands --

deze arme boeren en hun echtgenoten,

among whom I have lived for many years,

bij wie ik vele jaren heb gewoond,

working without electricity and water, to try to improve their food production --

werkend zonder elektriciteit en water, om te proberen hun voedselproductie te verbeteren.

we relegate them to poverty.

We degraderen ze naar armoede.

What they want are implements

Zij willen gereedschappen

to increase their production:

om hun productie te verhogen --

something to fertilize the soil,

iets om de grond vruchtbaar te maken,

something to protect their crop and to bring it to a market.

iets om hun gewassen te beschermen en op de markt te brengen.

We cannot just think that small-scale

We moeten niet denken dat kleinschaligheid

is the solution to the world food problem.

de oplossing is voor het wereldvoedselprobleem.

It's a luxury solution for us who can afford it,

Het is een luxe-oplossing voor wie het zich kan veroorloven,

if you want to afford it.

als je het je wilt veroorloven.

In fact we do not want this poor woman

In feite willen we niet dat deze vrouw

to work the land like this.

zo het land moet bewerken.

If we say just small-scale production,

Als we kiezen voor alleen kleinschalige productie,

as is the tendency here,

zoals hier de neiging is,

to go back to local food means that a poor man like Hans Rosling

teruggaan naar lokaal voedsel betekent dat een arme man als Hans Rosling

cannot even eat oranges anymore

zelfs geen sinaasappels meer kan eten

because in Scandinavia we don't have oranges.

want die hebben we niet in Scandinavië.

So local food production is out.

Dus lokale voedselproductie is van de baan.

But also we do not want

Maar we willen ook niet

to relegate to poverty in the rural areas.

dat het platteland in armoede vervalt.

And we do not want to relegate

En we willen de armen in de stad

the urban poor to starvation.

niet laten verhongeren.

So we must find other solutions.

Dus moeten we andere oplossingen zoeken.

One of our problems is that world food production

Eén van onze problemen is dat de wereldvoedselproductie

needs to increase very rapidly --

heel snel verhoogd moet worden --

doubling by about 2030.

verdubbeld rond 2030.

The main driver of that is actually meat.

De aanstichter daarvan is vlees.

And meat consumption in Southeast Asia and China in particular

En de vleesconsumptie in Zuidoost-Azië, en China in het bijzonder,

is what drives the prices of cereals.

drijft de prijzen van granen op.

That need for animal protein is going to continue.

Die behoefte aan dierlijke eiwitten zal doorgaan.

We can discuss alternatives in another talk, perhaps one day,

We kunnen alternatieven bespreken in een andere talk, misschien over een tijdje.

but this is our driving force.

Maar dit is wat ons voortdrijft.

So what can we do?

Wat kunnen we doen?

Can we find a solution to produce more?

Zoeken naar een oplossing om meer te produceren?

Yes. But we need mechanization.

Ja. Maar we hebben mechanisatie nodig.

And I'm making a real plea here.

En daar pleit ik hier echt voor.

I feel so strongly that you cannot ask a small farmer

Ik vind echt dat je een kleine boer niet kunt vragen

to work the land and bend over to grow a hectare of rice,

om 150 duizend keer te bukken om een hectare rijst te verbouwen,

150,000 times, just to plant a crop and weed it.

alleen om gewassen te planten en te wieden.

You cannot ask people to work under these conditions.

Je kunt mensen niet vragen om onder deze omstandigheden te werken.

We need clever low-key mechanization

We hebben slimme bescheiden mechanisatie nodig

that avoids the problems of the large-scale mechanization that we've had.

om de problemen te vermijden die we met grootschalige mechanisatie hadden.

So what can we do?

Wat kunnen we dus doen?

We must feed three billion people in cities.

We hebben drie miljard mensen in steden te voeden.

We will not do that through small farmers' markets

Dat lukt niet met kleine boerenmarkten

because these people have no small farmers' markets at their disposal.

want deze mensen hebben geen kleine boerenmarkten tot hun beschikking.

They have low incomes. And they benefit

Ze hebben een laag inkomen. En ze hebben baat

from cheap, affordable, safe and diverse food.

bij goedkoop, betaalbaar, veilig en gevarieerd voedsel.

That's what we must aim for in the next 20 to 30 years.

Daar moeten we ons op richten in de komende 20 tot 30 jaar.

But yes there are some solutions.

Want ja, er zijn wat oplossingen.

And let me just do one simple conceptual thing:

Laat me het eenvoudig en conceptueel houden:

if I plot science as a proxy

als ik wetenschap teken als maat

for control of the production process and scale.

voor beheersing van het productieproces en -schaal.

What you see is that we've started

Je ziet dat we begonnen zijn

in the left-hand corner with traditional agriculture,

in de linkerhoek met traditionele landbouw,

which was sort of small-scale and low-control.

die kleinschalig en onder weinig controle was.

We've moved towards large-scale and very high control.

We zijn overgegaan naar grote schaal en heel hoge controle.

What I want us to do is to keep up the science and even get more science in there

Ik wil dat we de wetenschap volgen en er zelfs meer wetenschap bij betrekken

but go to a kind of regional scale --

maar wel op een regionale schaal --

not just in terms of the scale of the fields,

niet alleen wat betreft de schaal van de akkers,

but in terms of the entire food network.

maar van het gehele voedselnetwerk.

That's where we should move.

Daar moeten we naar overstappen.

And the ultimate may be, but it doesn't apply to cereals,

En uiteindelijk krijgen we, overigens niet voor granen,

that we have entirely closed ecosystems --

volledig gesloten ecosystemen --

the horticultural systems right at the top left-hand corner.

de tuinbouwsystemen bovenin de linker hoek.

So we need to think differently about agriculture science.

We moeten anders gaan denken over landbouwwetenschap.

Agriculture science for most people -- and there are not many farmers

Landbouwwetenschap heeft voor de meeste mensen, en er zijn maar weinig

among you here --

boeren onder jullie hier,

has this name of being bad,

een slechte naam gekregen,

of being about pollution, about large-scale,

vanwege de vervuiling, vanwege de grootschaligheid,

about the destruction of the environment.

vanwege de verwoesting van het milieu.

That is not necessary.

Maar zo hoeft het niet te gaan.

We need more science and not less. And we need good science.

We hebben meer wetenschap nodig en niet minder. Goede wetenschap.

So what kind of science can we have?

Maar wat voor wetenschap hebben we nodig?

Well first of all I think

Ten eerste denk ik

we can do much better on the existing technologies.

dat we de bestaande technologieën veel beter kunnen benutten.

Use biotechnology where useful,

Gebruik biotechnologie waar dat bruikbaar is,

particularly in pest and disease resistance.

in het bijzonder in plaag- en ziektebestrijding.

There are also robots, for example,

Er bestaan bijvoorbeeld ook robots,

who can recognize weeds

die onkruid kunnen herkennen

with a resolution of half an inch.

met een nauwkeurigheid van één centimeter.

We have much cleverer irrigation.

We kennen veel slimmere irrigatie.

We do not need to spill the water if we don't want to.

We hoeven geen water te verspillen.

And we need to think very dispassionately

We moeten nuchter nadenken

about the comparative advantages

over de vergelijkbare voordelen

of small-scale and large-scale.

van klein- en grootschaligheid.

We need to think that land is multi-functional.

We moeten beseffen dat land multi-functioneel is.

It has different functions.

Het heeft verschillende functies.

There are different ways in which we must use it --

We moeten het op verschillende manieren gebruiken --

for residential, for nature, for agriculture purposes.

voor huisvesting, voor natuur, voor landbouw.

And we also need to re-examine livestock.

We moeten ook de veestapel heroverwegen.

Go regional and go to urban food systems.

Overschakelen op regionale en stedelijke voedselsystemen.

I want to see fish ponds in parking lots and basements.

Ik zie graag visvijvers op parkeerplaatsen en kelders.

I want to have horticulture

Ik wil graag tuinbouw

and greenhouses on top of residential areas.

en broeikassen op de daken in woonwijken.

And I want to use the energy that comes from those greenhouses

Ik wil de energie uit die broeikassen en uit de vergisting

and from the fermentation of crops

van gewassen gebruiken

to heat our residential areas.

om onze woonwijken te verwarmen.

There are all kinds of ways we can do it.

We kunnen het op allerlei manieren doen.

We cannot solve the world food problem

We kunnen het wereldvoedseltekort niet oplossen

by using biological agriculture.

door biologische landbouw toe te passen.

But we can do a lot more.

Maar we kunnen veel meer.

And the main thing that I would really ask all of you

Het belangrijkste dat ik jullie wil vragen

as you go back to your countries, or as you stay here:

als je terugkeert naar je eigen land, of terwijl je hier blijft,

ask your government for an integrated food policy.

vraag je overheid om een samenhangend voedselbeleid.

Food is as important as energy,

Voedsel is net zo belangrijk als energie,

as security, as the environment.

als veiligheid, als het milieu.

Everything is linked together.

Alles hangt met elkaar samen.

So we can do that. In fact in a densely populated country

Dus dat kunnen we doen. In een dichtbevolkt land

like the River Delta, where I live in the Netherlands,

als de rivierdelta waar ik woon, in Nederland,

we have combined these functions.

hebben we deze functies gecombineerd.

So this is not science fiction. We can combine things

Dit is geen science fiction. We kunnen zaken combineren

even in a social sense of making

zelfs in sociale zin door het platteland

the rural areas more accessible to people --

toegankelijker te maken voor mensen --

to house, for example, the chronically sick.

om bijvoorbeeld chronisch zieken te huisvesten.

There is all kinds of things we can do.

We kunnen van alles doen.

But there is something you must do. It's not enough for me to say,

Maar er is iets dat jullie moeten doen. Het is niet voldoende dat ik zeg:

"Let's get more bold science into agriculture."

"We moeten meer gedurfde wetenschap in de landbouw krijgen."

You must go back

Jullie moeten terugkeren,

and think about your own food chain.

en nadenken over jullie eigen voedselketen.

Talk to farmers. When was the last time

Praat met boeren. Wanneer was je voor het laatst

you went to a farm and talked to a farmer?

op een boerderij en praatte met een boer?

Talk to people in restaurants.

Praat met mensen in restaurants.

Understand where you are in the food chain,

Begrijp jouw plaats in de voedselketen,

where your food comes from.

waar jouw voedsel vandaan komt.

Understand that you are part

Begrijp dat je deel uit maakt

of this enormous chain of events.

van een enorme keten van gebeurtenissen.

And that frees you up to do other things.

Dat geeft je de vrijheid om andere dingen te doen.

And above all, to me, food is about respect.

Bovenal, voor mij gaat voedsel om respect.

It's about understanding, when you eat,

Je moet beseffen als je eet

that there are also many people who are still in this situation,

dat er ook veel mensen zijn die in zo'n situatie zitten,

who are still struggling for their daily food.

die nog steeds ploeteren voor hun dagelijks voedsel.

And the kind of simplistic solutions that we sometimes have,

En de simplistische oplossing die wij soms bedenken,

to think that doing everything by hand

dat alles met de hand doen

is going to be the solution,

de oplossing is,

is really not morally justified.

is echt moreel onrechtvaardig.

We need to help to lift them out of poverty.

We moeten ze helpen de armoede te ontstijgen.

We need to make them proud of being a farmer

We moeten zorgen dat ze trots zijn op het boerenbestaan,

because they allow us to survive.

want zij zorgen dat wij kunnen overleven.

Never before, as I said,

Zoals ik al zei: nooit lag

has the responsibility for food

de verantwoordelijkheid voor de voedselvoorziening

been in the hands of so few.

in handen van zo weinig mensen.

And never before have we had the luxury

Nooit eerder kenden we de luxe

of taking it for granted

dit vanzelfsprekend te vinden,

because it is now so cheap.

omdat het nu zo goedkoop is.

And I think there is nobody else who has expressed

Ik denk dat nooit iemand beter heeft uitgedrukt

better, to me, the idea that food, in the end,

dat voedsel uiteindelijk

in our own tradition, is something holy.

in onze eigen traditie iets heiligs is.

It's not about nutrients and calories.

Het gaat niet om voedingsstoffen en calorieën.

It's about sharing. It's about honesty. It's about identity.

Het gaat om samen delen. Het gaat om eerlijkheid. Het gaat om identiteit.

Who said this so beautifully was Mahatma Gandhi,

Wie dit zo mooi zei was Mahatma Gandhi,

75 years ago, when he spoke about bread.

toen hij het 75 jaar geleden over brood had.

He did not speak about rice, in India. He said,

Hij had het niet over rijst. Hij zei in India:

"To those who have to go without two meals a day,

"Voor mensen die geen twee maaltijden per dag kunnen nuttigen,

God can only appear as bread."

kan God alleen verschijnen in de vorm van een brood."

And so as I'm finishing my bread here --

En terwijl ik mijn brood hier voltooi --

and I've been baking it, and I'll try not to burn my hands.

ik heb het gebakken. Ik zal proberen mijn handen niet te branden.

Let me share

Laat me het delen

with those of you here in the first row.

met jullie hier op de eerste rij.

Let me share some of the food with you.

Laat mij wat voedsel met jullie delen.

Take some of my bread.

Neem wat brood van mij aan.

And as you eat it, and as you try it --

En terwijl je het eet, terwijl je het probeert --

please come and stand up.

sta maar gerust op.

Have some of it.

Pak er wat van.

I want you to think that every bite connects you

Ik wil je laten voelen dat elke hap je verbindt

to the past and the future:

met het verleden en de toekomst,

to these anonymous farmers,

met die anonieme boeren,

that first bred the first wheat varieties;

die de eerste tarwesoorten verbouwden,

and to the farmers of today,

en met de boeren van vandaag,

who've been making this. And you don't even know who they are.

die dit gemaakt hebben. En jullie kennen ze niet eens.

Every meal you eat

Elke maaltijd die je nuttigt

contains ingredients from all across the world.

bevat ingrediënten van over de hele wereld.

Everything makes us so privileged,

Dat alles maakt ons zo bevoorrecht,

that we can eat this food, that we don't struggle every day.

dat we dit voedsel kunnen eten en niet elke dag hoeven te ploeteren.

And that, I think,

En dat is, denk ik,

evolutionarily-speaking is unique.

evolutionair bekeken uniek.

We've never had that before.

Dat hebben we nooit eerder gehad.

So enjoy your bread.

Dus geniet van je brood.

Eat it, and feel privileged.

Eet het, en voel je bevoorrecht.

Thank you very much.

Hartelijk dank.

(Applause)

(Applaus)