The evolution of the coffee cup lid | Small Thing Big Idea, a TED series

Transcriber: TED Translators admin Reviewer: Camille Martínez

Translator: Sanda Aung Reviewer: Myo Aung

You never give it any thought,

ခင်ဗျားတို့ လုံးဝကို စဉ်းစားချင်မှ စဉ်းစားမိခဲ့ကြမှာပါ၊

and there are billions of them out there,

အခုတော့ ဘီလီယံချီကို ရှိနေကြပါပြီ၊

but the amount of design and passion and creativity

သေးငယ်တဲ့ ဒီချပ်ပြားလေးရဲ့ ဒီဇိုင်းကို ပြုစုတီဖို့နဲ့ တီထွင်ဖို့

that goes into this little disc is remarkable.

အားထုတ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြပုံဟာ သိပ်ကို မှတ်သားစရာကောင်းလှပါတယ်။

[Small thing.]

[သေးငယ်တဲ့အရာလေးပါ။ ]

[Big idea.]

[စိတ်ကူးက ကြီးမားလှတယ်။]

The coffee cup lid is a lid for your coffee cup.

ကော်ဖီခွက်အဖုံးဟာ သင့်ကော်ဖီခွက်အတွက် အဖုံးပါ။

It snaps on.

အပေါ်မှ ဖိစွပ်ပိတ်ရတဲ့ဟာပါ။

It has an opening.

အဲဒီမှာ အပေါက်ပါပါတယ်။

You've got lids with a little latch that opens and closes.

အဖုံးထဲမှာ ဖွင့်ပိတ်နိုင်တဲ့ တံခါးလေးလို ပါတာရှိတယ်။

You've got ones that are in creative shapes.

ဆန်းသစ်တဲ့ ပုံစံတွေနဲ့ တီထွင်ထားတာတွေ ရှိပါတယ်။

ကော်ဖီခွက် အဖုံးတွေအတွက် ကိုယ်ပိုင် အခေါ်အဝေါ်တွေ ပေါ်လာကြပါတယ်။

Coffee cup lids have their own vocabulary.

People talk about the "peripheral skirts,"

လူတွေက ‘‘ပတ်လည်ဝိုင်းထားတဲ့ စကတ်’’ အကြောင်း ပြောကြတယ်။

the "press-in dimples," the "fragrance outlets,"

"ဖိဖောက်ရတဲ့ ပါးချိုင့်တွေ"၊ "ရနံ့ ထွက်ပေါက်တွေ"

"ဖိတ်စင် နိုင်စွမ်း" စတဲ့ စကားလုံးတွေပါ။

the "slosh factor."

But you need these words,

အဲဒီစကားလုံးတွေကို သုံးရတာက၊

because so much thought and innovation

အဲဒီကော်ဖီခွက် အဖုံးတွေထဲ ထည့်သွင်းပေးခဲ့ရတဲ့

goes into these coffee cup lids.

စိတ်ကူးတွေနဲ့ ဆန်းသစ်မှုတွေ များပြားခဲ့လို့ပါ။

Our society is just more and more mobile.

ကျုပ်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ တနေ့တခြား ပိုလှုပ်ရှားသွားလာနေပါတယ်။

Everything is on the move.

အရာတိုင်းလိုလို ရွေ့လျားနေတယ်။

The good part: it's convenient.

အဲဒါ အဆင်ပြေခြင်းဟာ ကောင်းတဲ့အပိုင်းပါ။

You can drink coffee anywhere, you don't have the stay in the diner.

ကော်ဖီကို နေရာမရွေး သောက် နိုင်ပြီး စားပွဲနဲ့ထိုင်နေဖို့ မလိုဘူး။

It can be in the subway. You can be walking.

မြေအောက်ရထားမှာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ လမ်းလျှောက်နေတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။

The bad part is, it's harder to savor a coffee

လမ်းမကြီးဆီ ထွက်လာရင်း ကော်ဖီကိုသောက်ရတာ

when you're taking it on the road.

သိပ်မလွယ်၊ စိတ်ပျက်စရာပါ။

ခွက်ပေါ်မှာ အုပ်လို့ရမယ့် ပထမဦးဆုံးအဖုံးအတွက်

The first patent for a lid on a cup

မူပိုင်ခွင့်ကို ထုတ်ပေးခဲ့တာ ၁၉၃၄ ခုနှစ်မှာပါ။

was in 1934,

but it was for cold beverages.

ဒါပေမဲ့ အအေးအဖျော်ယမကာ အတွက် ဖြစ်ခဲ့တယ်။

And in 1950, this guy named James Reifsnyder

ဒါနဲ့ ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်တွင် James Reifsnyder ဆိုသူကါ

invented the first snap-on lid.

စွပ်ဖုံးလို့ရတဲ့ အဖုံးကို တီထွင်ပေးခဲ့တယ်။

But it didn't have an opening for drinking.

ဒါပေမဲ့ အဲဒီတုန်းက သောက်ဖို့ အပေါက်မပါသေးဘူး။

In the '60s there was this huge cultural shift,

ဒါနဲ့ ၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမှာ ကြီးမားတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအပြောင်းအလဲကြီး ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တယ်။

where people started drinking coffee on the move.

လူတွေဟာ သွားလာရင်း ကော်ဖီကို သောက်လာကြတယ်။

And 7-Eleven was the first to sell coffee to go.

7-Eleven ကမှ သွားရင်း သောက်နိုင်တဲ့ ကော်ဖီကို ပထမဦးဆုံး ရောင်းလာတယ်။

And then came this revolution in 1967.

အဲဒီနောက် တော်လှန်ရေး ၁၉၆၇ ခုနှစ် ရောက်ရှိလာခဲ့တယ်။

A man named Alan Frank invented a lid

Alan Frank ဆိုသူက တီထွင်ပေးလိုက်တဲ့ အဖုံးထဲ

that you could peel a tab off,

တစ်နေရာတွင် ကျုပ်တို့က အခွံလို ခွာယူလိုက်ရင်

like in the shape of a guitar pick,

ဂစ်တာတီးဖို့ သုံးတဲ့ အချွန်မျိုးပါ၊

and drink it from there.

အဲဒီကနေ သောက်နိုင်ပါပြီ။

In 1975, another big advance:

၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ကြီးမားတဲ့ တိုးတက်မှု တစ်ခု ရောက်လာခဲ့တယ်-

you could peel back a tab and attach it to the lid itself.

ကျုပ်တို့ဟာ တနေရာမှာ ခွာယူပြီး အဖုံးကိုယ်၌ဆီ ကပ်ပေးနိုင်ခဲ့တယ်။

So, more and more people started drinking coffee on the go.

ဒီလိုနည်းဖြင့် ပိုပိုများတဲ့ လူတွေဟာ သွားလာရင်း ကော်ဖီကို သောက်လာကြပါတယ်။

In 1984, a watershed moment in the history of coffee cup lids:

၁၉၈၄ ခုနှစ်ဟာ ကော်ဖီခွက်ရဲ့ သမိုင်းဝင် အလှည့်အပြောင်း ကာလတစ်ခုပါ။

the birth of the traveler lid.

ခရီးသွားသူအတွက် အဖုံး ပေါ်ထွန်းလာခဲ့တယ်။

အဲဒီအဖုံးဟာ သင်္ကေတ တစ်ခု ဖြစ်လာတယ်၊ ခင်ဗျားတို့ သန်းနဲ့ချီ မြင်ခဲ့ကြမှာပါ။

And it is iconic -- you've seen it a million times.

And it solved a whole host of problems.

ပြီးတော့ အဲဒါက ပြဿနာတသီကြီးကို ဖြေရှင်းပေးလိုက်တယ်။

It's designed so that you don't splash your face,

ကျုပ်တို့ မျက်နှာကို ကော်ဖီစင်ခံရမှုမှ အဲဒီအဖုံး ဒီဇိုင်းက အာမခံပေးလိုက်တယ်၊

because it's higher than any of the other ones.

အဖုံးတွေထဲက အမြင့်ဆုံး ဒီဇိုင်းဖြစ်ခဲ့လို့ပါ။

And it's got this protruding rim,

ပြီးတော့ ၎င်းထဲတွင် ထိုးထွက်နေတဲ့ အနားသတ် ပါခဲ့လို့၊

so it slightly cools the coffee before it hits your lips.

ကျုပ်တို့ရဲ့ နှုတ်ခမ်းနဲ့ မထိမီတွင် ကော်ဖီဟာ နည်းနည်းလေး အေးလာပါပြီ။

It's got a small depression in the center for your nose,

ပြီးတော့ ကျုပ်တို့ရဲ့ နှာခေါင်းအတွက် အလယ်ဗဟိုမှာ ချိုင့်ပေးထားခဲ့ပါသေးတယ်။

so you can really get in there and get maximum aroma.

အဲဒါကြောင့် ကျုပ်တို့ဟာ အနံ့ကိုရော အရသာကိုပါ ခံစားနိုင်လာကြပါတယ်။

It's got this tiny air hole that lets the steam out

အဲဒီထဲမှာ ထွက်ပေါက် အသေးလေးပါခဲ့လို့ အငွေ့တွေ ထွက်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြင့်

and stops it from creating a vacuum.

လေဟာသွားမှုကို ဟန့်တားနိုင်ခဲ့တယ်။

အဲဒီလို အရာတွေအားလုံးကို ကျုပ်တို့ဟာ

This is one of those objects where you just don't notice it

ကော်ဖီရည် ကိုယ့်ရင်ဘတ်ပေါ် ဖိတ်စင်မလာ ခဲ့ရင် သတိထားမိခဲ့ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

until it dribbles on your lap.

So I think the coffee cup lid will just continue to evolve,

ကော်ဖီခွက် အဖုံးဟာ ရှေ့ဆက်ပြီး ဆင့်ကဲတိုးတက်လာဦးမယ်လို့ ထင်ပါတယ်၊

and you're going to see a move away from single-use plastic lids

တကြိမ်သုံး ပလတ်စတစ်အဖုံးကို ရှောင်ရှားပြီး

ရေရှည်ပိုသုံးနိုင်မယ့် အဖုံးတွေ ပေါ်လာကြရပါမယ်။

to lids that are a little more sustainable.

We're not going to stop moving.

ကျုပ်တို့ဟာ ဆက် သွားလာနေကြမှာပါ။

We're not going to stop drinking coffee.

ကော်ဖီသောက်မှုကိုလည်း ကျုပ်တို့ ရပ်ပစ်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

And I think that's what these coffee lid engineers are trying to do,

ကော်ဖီအဖုံး အင်ဂျင်နီယာတွေ ကြိုးပမ်းနေကြတာက

is to make it so that the experience of taking it on the road

လမ်းပေါ်မှာ သွားရင်း သောက်ရမှုကို

is as good as sitting in a restaurant, drinking from a ceramic cup.

စားသောက်ဆိုင်မှာ ထိုင်ပြီး ကြွေခွက်နဲ့ သောက်ရသလိုပဲ ခံစားရအောင် လုပ်ပေးဖို့ပါ။

Because, you know, coffee is serious business.

ကော်ဖီဟာ တကယ့်ကို အရေးကြီးတဲ့ လုပ်ငန်းမို့လို့ပါ။