What kids can teach adults about asking for help | YeYoon Kim

Transcriber: Leslie Gauthier Reviewer: Krystian Aparta

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

What can we learn from children about being better humans?

ပိုကောင်းတဲ လူသားတွေဖြစ်ဖို့ ကလေးတွေဆီကနေ ဘာတွေကို သင်ယူနိုင်လဲ။

They're fiercely loyal to their friends,

သူငယ်ချင်းတွေကို အလွန်အကျွံ သစ္စာရှိတယ်။

fast to defend, quick to apologize

ကာကွယ်ဖို့ မြန်တယ်၊ တောင်းပန်ဖို့ လျင်တယ်၊

and swift to forgive.

ခွင့်လွတ်ဖို့ သွက်ကြတယ်။

But as a past kindergarten teacher --

ဒါပေမဲ့ အရင်က သူငယ်တန်း ဆရာမတစ်ဦးအနေနဲ့

always a kindergarten teacher at heart --

ရင်ထဲမှာတော့ အမြဲ သူငယ်တန်း ဆရာမပါပဲ။

I want to share with you

အကူအညီတောင်းတာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့

a surprising lesson I learned from them about being asked for help.

သူတို့ဆီကနေ သင်ယူခဲ့ရတဲ့ အံ့ဩစရာ သင်ခန်းစာတစ်ခုကို သင်တို့နဲ့မျှဝေချင်တယ်၊

I love human behaviors --

လူသားအပြုအမူတွေကို ကျွန်မချစ်တယ်။

how we act differently in different situations and environments --

အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အမျိုးမျိုးမှာ ခြားနားစွာ လုပ်ဆောင်ကြပုံပါ။

and these cute five-year-olds with their adorable cheeks

ဒီချစ်စရာ ငါးနှစ်သားလေးတွေက ချစ်စရာ ပါးလေးတွေနဲ့

and the perfect height to give warm, morning hugs to

နွေးထွေးတဲ့ မနက်ခင်းအပွေ့အဖက်တွေ ပေးဖို့ ကွက်တိအရပ်အမြင့်

and almost a competitive love for high fives,

လက်ဝါးချင်းရိုက်ဖို့ တူညီလုနီးပါး အချစ်တစ်ခုရှိတော့

were so interesting.

သိပ် စိတ်ဝင်စရာကောင်းတယ်။

My first class was called a Mars class.

ကျွန်မရဲ့ ပထမဆုံးအတန်းက Mars အတန်းလို့ခေါ်တယ်။

I had 10 students,

ကျောင်းသား ၁၀ ယောက်ရှိပြီး

and each were so full of character.

တစ်ယောက်စီဟာ ထူးခြားတဲ့ လက္ခဏာနဲ့ပြည့်နေတယ်။

But there was this one kid I'll never forget.

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ ဘယ်တော့မှ မမေ့နိုင်သူ တစ်ယောက်ရှိတယ်။

Let's call him Sam.

သူ့ကို Sam လို့ ခေါ်လိုက်ရအောင်။

Sam behaved like he forgot he was only five.

Sam ဟာ ငါးနှစ်ပဲ ရှိသေးတာကို မေ့နေသလို ပြုမူခဲ့တယ်။

He was so independent.

သူက အတော့်ကို အမှီအခိုကင်းတယ်။

Not only did he know how to tie his own shoelaces,

သူ့ကိုယ်ပိုင် ဖိနပ်ကြိုးတွေ ချည်တတ်ရုံတင်မက

but he knew how to tie other kids' shoelaces too.

အခြား ကလေးတွေရဲ့ ဖိနပ်ကြိုးတွေကိုပါ ချည်ပေးတတ်ပါတယ်။

He also never took home a dirty thermos,

ညစ်ပတ်တဲ့ ဓာတ်ဘူးကိုလည်း ဘယ်တော့မှ အိမ်ကိုယူမသွားဘူး

because he would clean it after his lunch.

သူက ဒါကို နေ့လည်စာပြီးတဲ့အခါ ဆေးကြောလို့ပါ။

And if something happened and he needed a change of clothes,

တစ်ခုခု ဖြစ်ပြီး အဝတ်အစားတွေ လဲဖို့ လိုတယ်ဆိုရင်

he would do so very quietly and discreetly by himself.

သူက အလွန် တိတ်ဆိတ်စွာ လဲပြီး သူ့ဘာသာ သိုသိုသိပ်နေလေ့ရှိတယ်။

He didn't ask for help much himself,

သူကိုယ်တိုင် အကူအညီ သိပ်မတောင်းပေမဲ့

but he was the one that his classmates went to for help --

သူ့အတန်းဖော်တွေကို အကူအညီပေးဖို့ သွားသူကတော့ သူပါ။

help on things like,

ဒီလိုဟာတွေကို ကူညီပါတယ်၊

can he help them finish their kimchi? Because it's too spicy.

စပ်လွန်းလို့ သူတို့ကင်ချီတွေကို ကုန်အောင် သူ စားပေးရမလားပေါ့။

He didn't like showing any type of affection to teachers

သူဟာ ဆရာတွေကို ချစ်ခင်ကြောင်း ဘယ်လို ပုံစံနဲ့မှ မပြချင်ဘူး။

and came across as "the cool kid."

"ခပ်အေးအေး ကလေး" အဖြစ် ထင်မြင်စေချင်လို့ပါ။

If you gave him a good-morning hug,

သူ့ကို နှုတ်ဆက်တဲ့ အပွေ့အဖက်ပေးရင်

he would roll his eyes

မျက်လုံးတွေ လှန်ပြီး

and make a funny face as to show discontent,

မကျေနပ်တာပြဖို့ မျက်ခွက်ပြောင်ပြပေမဲ့

but also stand there and wait if he didn't get his morning hug.

နှုတ်ဆက် အပွေ့အဖက် မရဘူးဆိုရင်တော့ အဲဒီမှာ ရပ်ပြီးလည်း စောင့်နေတတ်တယ်။

He was so smart and reliable

သူဟာ ငါးနှစ်သားလေးပဲ ရှိတာကို

that even I would forget that he was only five.

ကျွန်မ မေ့သွားရလောက်အောင် ပါးနပ်ပြီး အားကိုးရတယ်။

As a novice teacher,

လက်သင် ဆရာမတစ်ယောက်အနေနဲ့

I spent a lot of time observing

ပိုအတွေ့အကြုံရှိတဲ့ ဆရာတွေက

how more experienced teachers interacted with their students.

ကျောင်းသားတွေနဲ့ တုံ့လှယ်ပုံကို လေ့လာရာမှာ အချိန်အများကြီးကုန်တယ်။

And I noticed something very peculiar.

အလွန် ထူးခြားတာ တစ်ခုကို သတိပြုမိတယ်။

Oftentimes when kids fall,

မကြာခဏ ကလေးတွေ လဲကျတဲ့အခါ

they don't start crying immediately.

သူတို့ဟာ ချက်ချင်း စမငိုကြဘူး။

They would stand up, puzzled,

မတ်တတ်ရပ်ပြီး အကြံအိုက်ကြတယ်

as if trying to make up their mind --

ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ ကြိုးစားနေသလိုပေါ့။

you know, "What just happened?"

သိတဲ့အတိုင်း "ဘာဖြစ်သွားတာလဲ။

"Is this a big enough deal for me to cry?

ဒါက ငါ့အတွက် ငိုရလောက်တဲ့ ကိစ္စကြီးမို့လား။

Does this hurt? What's going on?"

ဒါက နာလို့လား။ ဘာဆက်ဖြစ်မှာလဲ။

Usually kids will be OK until they lock eyes with an adult:

အမြဲလိုလိုတော့ လူကြီးတစ်ဦးနဲ့ မျက်လုံး ချင်းမဆုံခင်အထိ ကလေးတွေ အဆင်ပြေတယ်။

one that they trust and know can do something for them.

သူတို့ ယုံကြည်ပြီး သိတာက သူတို့အတွက် တစ်ခုခုလုပ်နိုင်တာပါ။

Eyes lock, and then, they burst out in tears.

မျက်လုံးတွေ ဆုံကြတယ်၊ နောက်တော့ ဗြန်းခနဲ ငိုချလိုက်တယ်၊

When I noticed this, I so wanted it to happen to me,

ဒါကို ကျွန်မ သတိထားမိချိန်မှာ ကျွန်မလည်း ဒါကို ကြုံချင်ခဲ့တယ်။

because to me, that meant that you had earned a kid's trust

ဘာလိုဆို ကျွန်မအတွက် ဒါက ကလေး တစ်ယောက်ရဲ့ ယုံကြည်မှု ရခဲ့တာဖြစ်ပြီး

and had proven that you're capable to help them with anything.

တစ်ခုခုနဲ့ သူတို့ကို ကူညီနိုင်တာကို သက်သေပြတာကို ဆိုလိုတာမို့ပါ။

You were a hero to them.

သင်ဟာ သူတို့အတွက် သူရဲကောင်းပါ။

Weeks went by of me just watching other teachers

အခြားဆရာတွေကို ကြည့်ရင်း ကုန်သွားတဲ့ သီတင်းပတ်တွေက

have kids run to them in tears,

ကလေးတွေ မျက်ရည်တွေနဲ့ ပြေးစေတာကို

and I'd watch in jealousy.

မနာလိုစိတ်နဲ့ ကြည့်နေခဲ့တာပါ။

Oh, was I jealous.

ကျွန်မ မနာလိုဖြစ်ခဲ့တယ်။

I mean, of course I didn't want the kids to fall,

ဆိုလိုတာက တကယ်တော့ ကလေးတွေကို လဲမကျစေချင်ပေမဲ့

but I really wanted that moment of validation

ဒီသက်သေပြတဲ့ ကာလ၊ ဟုတ်တယ်၊ သူတို့ကို ကူညီသူ

that yes, I had earned a kid's trust enough to be the one to help them.

တစ်ဦးဖြစ်ဖို့ ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့ လုံလောက်တဲ့ ယုံကြည်မှုကို ကျွန်မ ရချင်ခဲ့တယ်။

Then, it finally happened.

ဒါနဲ့ နောက်ဆုံးမှာတော့ ဖြစ်လာခဲ့တယ်။

It was a beautiful day.

သာယာတဲ့ နေ့တစ်နေ့ပါ။

It was during recess at the indoor playground.

မိုးလုံလေလုံ ကစားတွင်းထဲက မုန့်စားဆင်းချိန် အတွင်းမှာပါ။

The kids were playing

ကလေးတွေက ကစားနေကြပြီး

and I was getting some things laminated --

ကျွန်မက အရာတွေကို ပလပ်စတစ် လောင်းခိုင်းနေတယ်

because teachers are forever laminating stuff --

ဘာလို့ဆို ဆရာတွေဟာ အမြဲ ဘေးက ဆရာနားနေခန်းမှာ

in the teacher's room next door.

ပစ္စည်းတွေကို ပလပ်စတစ်လောင်းနေတာမို့ပါ။

Then I heard a kid yell, "Teacher, teacher, Sam fell down."

ဒီနောက် ကလေးတစ်ယောက် အော်သံကြားတယ်။ "ဆရာမ၊ ဆရာမ၊ Sam လဲကျသွားတယ်"

So I went out to peak,

ဒါနဲ့ ကျွန်မ အမြန်ဆုံး သွားတယ်၊

looked around for Sam,

Sam ကို ရှာကြည့်တယ်၊

and there he was, looking very puzzled,

သူက အဲဒီမှာ အတော် အကြံအိုက်နေပြီး

as if he was trying to add double digits.

နှစ်ထပ်ကိန်းတွေကို ပေါင်းဖို့ ကြိုစားနေသလိုပေါ့။

Then he looked at me,

ဒီနောက် သူ ကျွန်မကိုကြည့်တယ်၊

ကျွန်မတို့မျက်လုံးတွေ ဆုံသွားတယ်၊

our eyes locked,

and then it happened.

ဒီနောက် ဒါ ဖြစ်ခဲ့တယ်။

His lower lip started to tremble

သူ့အောက်နှုတ်ခမ်းက တုန်လာပြီး

and his tiny eyes started to fill with tears.

သူ့မျက်လုံးလေးတွေဟာ မျက်ရည်တွေနဲ့ ပြည့်လာတယ်။

Then he burst out in tears running towards me,

ဒီနောက် ဗြုန်းခနဲ ငိုချလိုက်ပြီး ကျွန်မဆီ ပြေးလာတယ်။

and it was glorious.

ဒါက ကြည်နူးစရာပါ။

I'll never forget that moment.

ဒီကာလကို ဘယ်တော့မှ မေ့နိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။

He let me give him a big hug to help him calm down,

သူ စိတ်ငြိမ်အောင် ကူညီဖို့ ကျွန်မကို တင်းတင်း ဖက်ခိုင်းတယ်၊

and it turns out that yes, he did trip over his own two feet

ဖြစ်သွားခဲ့တာက ဟုတ်ပါတယ်၊ သူ့ဘာသာ ခြေချိတ်လဲသွာတာဆိုတော့

so there was no one other than the floor to reprimand.

အပြစ်တင်ဖို့က ကြမ်းပြင်ထက် ဘာမှမရှိဘူးလေ။

We checked to make sure that he wasn't hurt

ထိခိုက်မှုမရှိဘဲ ပွန်းပဲ့ရာတောင်မရှိဘဲ၊

and he overcame that with not even a bruise.

ကျော်လွှားခဲ့လားဆိုတာ သေချာအောင် စစ်ဆေးခဲ့တယ်။

It was in that moment, oddly --

အဲဒီအခိုက်မှာပဲ ထူးထူးဆန်းဆန်း

it didn't feel like I was there to help Sam,

Sam ကို ကူညီဖို့ အဲဒီမှာ ရှိနေတာလို့ မခံစားရပေမဲ့၊

but rather he was giving me this gift,

ဒီအစား သူက ကျွန်မကို ဒီလက်ဆောင်၊ သူ့ကို ကူညီဖို့

this opportunity to help him.

ဒီအခွင့်အလမ်း ပေးနေခဲ့တယ်ဆိုတာပါ။

And it's something very weird that I struggle putting down in words.

ဒါက စကားလုံးတွေအဖြစ် ချရေးဖို့ အားထုတ်ရတဲ့ အလွန် ထူးဆန်းတဲ့ အရာပါ။

With his vulnerability

ခံနိုင်ရည်မဲ့မှုနဲ့အတူ

in coming to me for help as if I could do something about it,

ကျွန်မ တစ်ခုခု လုပ်ပေးနိုင်သလိုမျိုးနဲ့ အကူအညီအတွက် ကျွန်မဆီလာတာပါ။

you would think that gives me the power,

ဒါက ကျွန်မကို အင်အားပေးတယ်လို့ ထင်ကြမှာဖြစ်ပေမဲ့

but in that moment,

အဲဒီအခိုက်အတန့်မှာ

no, it was quite the opposite,

မဟုတ်ဘူး၊ လုံးဝ ဆန့်ကျင်ဘက်ပါ။

and the power shifted even more so to him.

အင်အားက သူ့ဆီကိုတောင် ပြောင်းသွားတယ်။

Being asked for help is a privilege:

အကူအညီ အတောင်းခံရခြင်းဟာ အခွင်ထူးတစ်ခုပါ။

လူတစ်ယောက်အတွက် တစ်ခုခု လုပ်ဖို့ သင့်အတွက် လက်ဆောင်ပါ

a gift for you to do something for someone,

especially when it's coming from their place of vulnerability.

အထူးသဖြင့် သူတို့ရဲ့ ခံနိုင်ရည်မဲ့မှု နေရာကနေ လာတဲ့အခါပါ။

With everything I learned from kindergarten,

သူငယ်တန်းကျောင်းကနေ သင်ယူခဲ့တဲ့ အရာတိုင်း

or in "teaching" kindergarten,

(သို့) သူငယ်တန်းကို "သင်ကြားခြင်း"နဲ့အတူ

I went to conquer other things in life.

ဘဝမှာ အခြားအရာတွေကို အောင်နိုင်သွားတယ်။

Fast-forward nine years,

ရှေ့ကိုးနှစ်ဆီ သွားရအောင်။

and I landed in an association for project management professionals

စီမံကိန်း စီမံမှု ပညာရှင်တွေအတွက် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုမှာ ရောက်သွားတယ်၊

in a role that works extensively with volunteers.

စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ကျယ်ပြန့်စွာ လုပ်ဆောင်တဲ့ ကဏ္ဍတစ်ခုမှာပါ။

Working with volunteers is a wonderful experience,

စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ အလုပ်လုပ်တာက အံ့ဖွယ် အတွေ့အကြုံတစ်ခုဆိုပေမဲ့

but there are some things I wish had a been warned about,

ကျွန်မ သတိပေးခံခဲ့ရချင်တဲ့ အရာတွေတော့ ရှိတယ်။

like how to set boundaries.

ဥပမာ နယ်သတ်မျဉ်းတွေ ချမှတ်ပုံပါ။

It's very easy to fall into the rabbit hole

စေတနာ့ဝန်းထမ်းတွေမို့လို့ အမြီးအမောက် မတည့်တာတွေ

of "because they're volunteers."

ကြုံရဖို့ သိပ်လွယ်တယ်။

Late night calls?

အချိန်မတော် ဖုန်းတွေလား။

Yes, because they're volunteers and have day jobs.

ဟုတ်တယ်၊ စေတနာ့ဝန်ထမ်း တွေဖြစ်ပြီး နေ့ပိုင်းအလုပ်တွေရှိလို့ပါ။

Business trips that are almost exclusively only on weekends?

အလုပ်နဲ့သွားတဲ့ ခရီးတွေက ပိတ်ရက်တွေမှာပဲ သီးသန့်နီးပါးလား။

Yes, because they're volunteers and have day jobs.

ဟုတ်တယ်၊ စေတနာ့ဝန်ထမ်း တွေဖြစ်ကာ နေ့ပိုင်းအလုပ်တွေရှိလို့ပါ

Not to pat myself on the back,

ကိုယ့်ရည်သွေးတာ မဟုတ်ပေမဲ့

but I got quite good at my job.

ကျွန်မက အလုပ်မှာ တကယ့်ကို တော်လာတယ်၊

I was thriving off of the relationships I was building.

ကျွန်မ တည်ဆောက်နေတဲ့ ဆက်ဆံရေးက တိုးတက်လာနေခဲ့တယ်။

And the best way I knew how to judge whether I had earned someone's trust

လူတစ်ယောက်ရဲ့ ယုံကြည်မှု ရ၊ မရကို ဆုံးဖြတ်နည်းကို သိဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းက

was if they would come and ask me for help.

သူတို့တွေ ကျွန်မဆီလာပြီး အကူအညီ တောင်းလားဆိုတာပါ။

I loved it.

ကျွန်မ သဘောကျတယ်။

Every time we did year-end retreats

နှစ်ကုန်ပိုင်း အနားယူမှုတွေ လုပ်တိုင်း

and we talked about what we wanted to be in the next year,

နောက်နှစ် ဘယ်မှာ ရှိချင်တာအကြောင်း ဆွေးနွေးကြတယ်။

my keywords were always "help" or "helpful."

အဓိက စကားလုံးတွေက အမြဲ "ကူညီ" "ကူညီတတ်သော"ပါ။

The problem was that I wasn't being just helpful.

ပြဿနာက ကျွန်မဟာ ကူညီတတ်ရုံတင် မဟုတ်တာပါ။

Over time, I put more and more pressure on myself

ကြာတော့ အမြဲ အလုပ်ရှုပ်ဖို့နဲ့ ကောင်းတဲ့ အလုပ်တစ်ခု

to always be busy

အမြဲလုပ်ဖို့ ပိုပိုပြီး

and to always do a good job.

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဖိအားတွေ ပေးတယ်။

Soon my self-worth became associated with my performance at work,

မကြာခင်မှာ မိမိကိုယ်ကိုယ် တန်ဖိုးထားမှုက အလုပ်မှာ ဆောင်ရွက်မှုနဲ့ ဆက်စပ်လာတယ်။

which is basically a recipe for disaster.

ဒါက အခြေခံအားဖြင့် ပျက်ကိန်းရဲ့ လမ်းစပါ။

But don't worry, because I had the best coping mechanism,

ဒါပေမဲ့ မပူပါနဲ့ ကျွန်မမှာ အကောင်းဆုံး ဖြေရှင်းရေး ယန္တရားရှိတယ်၊

which was denial,

ဒါက ငြင်းပယ်ခြင်းပါ၊

distraction with even more work

အလုပ်တောင် ပိုလုပ်ကာ

and drinking --

အာရုံလွှဲကာ အရက်သောက်တယ်၊

and lots of it.

အများကြီးပါ။

I was so busy being helpful and independent

ကျွန်မဟာ ကူညီတတ်တာ၊၊ အမှီအခိုကင်းတာ Sam ဖြစ်နေတာနဲ့

and being a great Sam

အလုပ်ရှုပ်နေခဲ့တော့

that I forgot how to ask for help when I needed it.

ကိုယ် လိုအပ်တဲ့အခါ အကူအညီ တောင်းပုံကို မေ့နေခဲ့တယ်။

All I had to do was ask,

ကျွန်မ လုပ်ဖို့လိုတာဆိုလို့ မေးတတ်ဖို့ပါ၊

and if I truly believed that asking for help was a gift,

အကူအညီတောင်းတာက လက်ဆောင် တစ်ခုလို့ အစစ်အမှန် ယုံကြည်ခဲ့ရင်

then I should have been doing it more, right?

ဒါကို ပိုပြီး လုပ်နေသင့်ခဲ့တာမို့လား။

Well, we don't always practice what we preach,

ဟောပြောတဲ့အတိုင်း အမြဲ လက်တွေ့မလုပ်ကြပေမဲ့

but about two years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်ခန့်က

I was slapped with a big, fat reminder.

ကျွန်မ လက်ကျန်စာရင်း အထူကြီးတစ်ခုနဲ့ ဒဏ်တပ်ခံခဲ့ရတယ်။

To say that I was burned-out at the time was an understatement,

ပြောရရင် ဒီအချိန်မှာ ကျွန်မ ကိုယ်စိတ် ပင်ပန်းတယ်ဆိုတာ ဖော့ပြောလိုက်တာပါ။

but thanks to my coping mechanism, drinking,

ဒါပေမဲ့ ဖြေရှင်းရေး ယန္တရား၊ အရက်သောက်တာကြောင့်

it looked like I was just having a great time.

ပျော်နေခဲ့တဲ့ ပုံမျိုးပေါက်ခဲ့တယ်။

But one day,

ဒါပေမဲ့ တစ်နေ့မှာ

just like Sam in the playground,

ကစားကွင်းထဲက Sam အတိုင်းပဲ

I tripped over my own two feet.

ကျွန်မ ခြေချိတ်ပြီး ချော်လဲခဲ့တယ်၊

I blacked out

ကျွန်မ သတိလစ်သွားပြီး

and woke up with a big cut on my foot from broken pieces of glass,

ဖန်ကွဲစတွေကနေ ကျွန်မ ခြေထောက်ကို ရှရာကြီးတစ်ခုနဲ့ နိုးလာခဲ့တယ်။

eyes swollen from crying

ငိုထားဆော့ မျက်လုံးတွေက ရောင်နေပြီး

and a voice so hoarse that I'd most likely been wailing.

အသံတစ်သံက ကျွန်မ အော်ငိုနေခဲ့တာ အဖြစ်နိုင်ဆုံး ဆိုရအောင် ပြာနေတယ်။

I don't have much recollection of what actually happened,

တကယ် ဖြစ်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အများကြီး ကျွန်မ မမှတ်မိပေမဲ့

but I remember feeling frustrated, sad and afraid.

မချင့်မရဲ၊ ဝမ်းနည်း၊ ကြောက်လန့်တဲ့ ခံစားမှုကိုတော့ သတိရတယ်။

Now you've known me for only about 10 minutes,

အခု သင်တို့ ကျွန်မကို ၁၀ မိနစ်ခန့် ကြာအောင် သိကြပေမဲ့၊

but you can probably tell that this was really not like me,

ဒါဟာ တကယ် ကျွန်မလို မဟုတ်ဘူးလို့ သင်တို့ ပြောနိုင်လောက်တယ်။

so when I came to my senses about what had happened,

ဒီတော့ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာကို ပြန်လည်သတိရလာတဲ့အခါ

I was in shock.

ကျွန်မ လန့်သွားတယ်၊

There was no other way of saying it other than that I needed help,

ကျွန်မ အကူညီ လိုခဲ့တယ်ဆိုတာထက် ဒါကို ပြောဖို့ အခြားနည်းမရှိခဲ့ဘူး။

both in the sense of I needed some type of therapy help,

ကုထုံး အကူအညီ တစ်မျိုးမျိုး လိုအပ်ခဲ့တယ်တဲ့ သဘောရော၊

but also help in getting out of that situation.

ကျွန်မကို ဒီအခြေနေကနေ ထုတ်ပေးတဲ့ အကူအညီရော နှစ်ခုစလုံးပါ။

It was one of the lowest moments of my life,

ဒါက ကျွန်မဘဝရဲ့ အနိမ့်ဆုံး ကာလတွေထဲက တစ်ခုပါ၊

and even in that moment,

အဲဒီ အခိုက်မှာတောင်

my mind was running at hyperspeed into problem-solving mode.

စိတ်က ပြဿနာ ဖြေရှင်းနည်းထဲကို တရားလွန် အမြန်နှုန်းနဲ့ ပြေးနေတယ်။

What do I do with this?

ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျွန်မ ဘာလုပ်လဲ။

If I don't fix this, then I'm even more of a disappointment.

ကျွန်မ ဒါကို မပြင်ဆင်ရင် စိတ်ပျက်တာ တစ်ခုထက်တောင် ပိုတယ်။

If I don't resolve this, then I'm even more of a failure.

ကျွန်မ ဒါကို မဖြေရှင်းရင် ကျရှုံးမှု တစ်ခုထက်တောင် ပိုတယ်။

Those are things that were running through my mind,

ဒီအရာတွေက ကျွန်မစိတ်မှာ ရိုတ်ခတ် လှုပ်ရှားနေပြီး

and it didn't even occur to me that I could ask for help.

အကူအညီ တောင်းသင့်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မခေါင်းထဲ ပေါ်တောင်မလာခဲ့ဘူး။

I was surrounded by so many people who cared for me and wanted to help,

ကျွန်မကို ဂရုစိုက်ပြီး ကူညီချင်တဲ့ လူတွေအများကြီးက ဝိုင်းရံခဲ့ပေမဲ့

but I just couldn't see them.

သူတို့ကို ကျွန်မ မမြင်နိုင်ခဲ့ဘူး။

Until finally, my good friend had to literally hold me by my shoulders

နောက်ဆုံး ကျွန်မရဲ့ သူငယ်ချင်းကောင်းက ကျွန်မရဲ့ ပုခုံးတွေကို ကိုင်ပြီး

and force me to ask for help.

အကူအညီ အတင်းတောင်းခိုင်းတဲ့ အထိပါ။

"Can you do this?"

"နင် ဒါကို လုပ်နိုင်တယ်မို့လား။"

"No."

"ဟင့်အင်း"

"Do you need help?"

"နင် အကူအညီလိုလား။"

"Yes."

"အင်း"

"Can I help you?"

"ငါ နင့်ကို ကူညီရမလား။"

"Yes."

"အေး"

"Can I get others that love and care for you to help you too?"

"နင့်ကို ကူညီဖို့ နင့်ကိုချစ်တဲ့ ဂရုစိုက်တဲ့ သူတွေကိုပါ ခေါ်လို့ရလား။"

"Yes."

"အေး"

That was my grown-up version of locking eyes with my teacher.

ဒါက ဆရာနဲ့ မျက်လုံးချင်း ဆုံခဲ့တဲ့ ကျွန်မရဲ့ ရင့်ကျက်တဲ့ပုံပါ။

And just like that,

ပြီးတော့ ဒီလိုပါပဲ

as soon as I said, "Yes, you may help me,"

"အေး၊ နင် ငါ့ကို ကူညီနိုင်တယ်"လို့ ပြောစဉ်မှာပဲ

I felt a tingling of hope

တစစ်စစ် မျှော်လင့်ချက်ခံစားရကာ

and some sort of control coming back.

ထိန်းချုပ်မှု ပြန်ရလာသလိုပါ။

And if you think about it,

ဒါကို တွေးကြည့်လိုက်ရင်

isn't it so weird we spend all of childhood

အကူအညီတောင်းရာမှာ တော်လာရင်း ကလေးဘဝတစ်ခုလုံးကို

being so good at asking for help

ကုန်ဆုံးကာ မိမိကိုယ်ကိုအားထားတဲ့

and are expected to grow up to be these self-reliant human beings

လူသားတွေအဖြစ် ကြီးပြင်းလာဖို့ မျှော်လင့်ခံရကာ အကူအညီတောင်းရတာ

and we get so good at it

အဆင်ပြေတယ်လို့ သတိပေးခံရအောင်ကို

that we have to be reminded that it's OK to ask for help?

ဒီမှာ ကျွန်မတို့ တော်လာတာက သိပ် မထူးဆန်းဘူးလား။

Later, that moment helped me realize so many things.

နောက် ဒီကာလက အရာများစွာကို နားလည်ဖို့ ကျွန်မကိုကူညီပေးခဲ့တယ်။

I'm always so happy to help others and I love it.

သူများကို ကူညီဖို့ ကျွန်မ အမြဲ ပျော်ပြီး ဒါကို သဘောကျတယ်။

Why wouldn't others be willing to help me?

သူများက ဘာလို့ ကျွန်မကို ကူညီချင်စိတ် မရှိရမှာလဲ။

And more importantly,

ပိုပြီး အရေးကြီးတာက

why wouldn't I want others to feel the happiness and joy

ကမ္ဘာပေါ်က Sam တွေကို ကူညီခြင်း ကနေလာတဲ့ ပျော်ရွှင်မှုနဲ့

that comes from helping the Sams of the world?

ပီတိကို ဘာလို့ သူများကို မခံစားစေချင်ရမှာလဲ။

We all want to be the best Sams in life:

အားလုံးက ဘဝမှာ အကောင်းဆုံး Sam တွေဖြစ်ချင်ကြတယ်။

to be strong, independent and self-reliant,

ခိုင်မာဖို့၊ အမှီအခိုကင်းပြီး မိမိကိုယ်ကိုယ် အားထားစေဖို့ပါ။

but we don't always have to be.

ဒါပေမဲ့ အမြဲတော့ ဖြစ်ဖို့မလိုပါဘူး။

So let's start asking for help more often,

ဒီတော့ မကြာခဏထက် ပိုများပြီး အကူအညီတောင်းတာနဲ့ စကြရအောင်။

because helping Sams is a privilege and a gift.

အကြောင်းက Sam တွေကို ကူညီတာက အခွင့်ထူးနဲ့ လက်ဆောင်ဖြစ်လို့ပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။