Mikko Hypponen: Fighting viruses, defending the net

Translator: Srbuhi Musikyan Reviewer: Kristine Sargsyan

I love the Internet.

Ես սիրում եմ համացանցը:

It's true.

Ճիշտ է:

Think about everything it has brought us.

Վերհիշենք այն ամենն ինչ բերել է այն իր հետ:

Think about all the services we use,

այն բոլոր ծառայությունները,

all the connectivity,

որոնցից օգտվում ենք, հաղորդակցությունը,

all the entertainment,

ժամանցը,

all the business, all the commerce.

գործարքները, առևտուրը:

And it's happening during our lifetimes.

Եվ այս ամենը տեղի է ունենում մեր օրերում:

I'm pretty sure that one day

Ես ավելի քան համոզված եմ,

we'll be writing history books

որ մի օր մենք կգրենք

hundreds of years from now. This time

գրքեր մեր ժամանակների մասին:

our generation will be remembered

Այդ ժամանակ մեր սերունդը

as the generation that got online,

կհիշվի որպես համացանցի սերունդ,

the generation

որը ստեղծեց գլոբալ ինչ-որ բան՝

that built something really and truly global.

իսկական և ճշմարիտ:

But yes, it's also true

Բայց այո, ճշմարիտ է նաև,

that the Internet has problems, very serious problems,

որ համացանցն ունի խնդիրներ,

problems with security

շատ լուրջ խնդիրներ կապված անվտանգության

and problems with privacy.

և գաղտնիության հետ:

I've spent my career

Ես իմ ամբողջ կյանքն անցկացրել եմ

սրանց դեմ պայքարելով:

fighting these problems.

Եկեք ձեզ մի բան ցույց տամ:

So let me show you something.

Ահա՛։

This here

Brain A վիրուսը:

is Brain.

Սա ճկուն սկավառակ է`

This is a floppy disk

5.25 մատնաչափ ճկուն սկավառակ,

-- five and a quarter-inch floppy disk

որը իր մեջ կրում է Brain A վիրուսը:

infected by Brain.A.

Սա համակարգչային առաջին վիրուսն է,

It's the first virus we ever found

որ մենք երբևէ հայտնաբերել ենք:

for PC computers.

Եվ մենք իրականում գիտենք ,

And we actually know

թե որտեղ է ստեղծվել այն:

where Brain came from.

Մենք գիտենք, որովհետև

We know because it says so

այդպես է գրված ծածկագրի մեջ:

inside the code.

Եկեք նայենք:

Let's take a look.

Ահա՛:

All right.

Սա վիրուսակիր սկավառակի պահեստային մասն է,

That's the boot sector of an infected floppy,

և եթե ուշադիր զննենք ,

and if we take a closer look inside,

ապա կտեսնենք,

we'll see that right there,

ահա այտեղ գրված է «Բարի գալուստ զնդան»:

it says, "Welcome to the dungeon."

Ապա շարունակության մեջ գրված է

And then it continues,

1986, Բասիթ և Ամջադ:

saying, 1986, Basit and Amjad.

Իսկ Բասիթը և Ամջադը անուններ են,

And Basit and Amjad are first names,

պակիստանցիների անուններ:

Pakistani first names.

Ավելին, այստեղ կա հեռախոսի համար և հասցե:

In fact, there's a phone number and an address in Pakistan.

Ծիծաղ

(Laughter)

Այն ժամանակ 1986թ. էր:

Now, 1986.

Հիմա 2011թ.:

Now it's 2011.

Դա 25 տարի առաջ էր:

That's 25 years ago.

Համակարգչային վիրուսի խնդիրը 25տ. է:

The PC virus problem is 25 years old now.

Այսպիսով մի քանի ամիս առաջ

So half a year ago,

ես որոշեցի ինքս գնալ Պակիստան:

I decided to go to Pakistan myself.

Ահա մի քանի նկարներ, որոնք ես արել եմ

So let's see, here's a couple of photos I took while I was in Pakistan.

Պակիստանում: Սա Լահոր քաղաքում է, որն

This is from the city of Lahore,

Աբբոտաբադից շուրջ 300կմ հյուսիս է գտնվում,

which is around 300 kilometers south

որտեղ հայտնաբերել են Բեն Լադենին:

from Abbottabad, where Bin Laden was caught.

Ահա սովորական փողոցի նկար: Ահա այս

Here's a typical street view.

ճանապարհը կամ փողոցը տանում է դեպի

And here's the street or road leading to this building,

այս շենքը, որը Նիզամ 730 թաղամասն է

which is 730 Nizam block at Allama Iqbal Town.

Ալլամ Իքբալ շրջանում: Ես թակում եմ դուռը:

And I knocked on the door.

Ծիծաղ

(Laughter)

Կարող եք գուշակել ո՞վ է բացում դուռը:

You want to guess who opened the door?

Basit and Amjad; they are still there.

Բասիթը և Ամջադը: Նրանք դեռևս այնտեղ են:

Ծիծաղ

(Laughter)

Ծափահարություն

(Applause)

Ահա՛, կանգնածը Բասիթն է:

So here standing up is Basit.

Նստածը` նրա եղբայր Ամջադը: Նրանք են

Sitting down is his brother Amjad.

ստեղծել 1-ին համակարգչային վիրուսը:

These are the guys who wrote the first PC virus.

Now of course, we had a very interesting discussion.

Մենք անչափ հետաքրքիր քննարկում ունեցանք

I asked them why.

Ես հարցրեցի նրանց՝ ինչո՞ւ:

I asked them how they feel about what they started.

Ի՞նչ են նրանք զգում իրենց արածից հետո:

And I got some sort of satisfaction

Եվ ես մեծ բավականություն ստացա իմանալով,

որ և՛ Բասիսթի և՛ Ամջադի համակարգիչները

from learning that both Basit and Amjad

այս տարիների ընթացքում

had had their computers infected dozens of times

շատ անգամներ վարակվել են

by completely unrelated other viruses

միանգամայն տարբեր վիրուսներով:

over these years.

Այնուամենայնիվ այս ամենից հետո աշխարհում

So there is some sort of justice

դեռևս արդարություն գոյություն ունի:

in the world after all.

Now, the viruses that we used to see

Այժմ 1980-ականների և 1990-ականների

in the 1980s and 1990s

վիրուսներն այսօր այլևս

obviously are not a problem any more.

խնդրահարույց չեն:

So let me just show you a couple of examples

Այսպիով եկեք ձեզ մի քանի օրինակ ցույց տամ,

of what they used to look like.

ինչպիսին էին դրանք իրականում:

Սրա միջոցով ես կարող եմ ձեզ ցույց տալ

What I'm running here

ինչպես են հին ծրագրերը աշխատում

is a system that enables me

to run age-old programs on a modern computer.

ժամանակակից համակարգչի մեջ։ Եկեք

So let me just mount some drives. Go over there.

միացնենք մի քանի սկավառակ: Նայեք այստեղ:

What we have here is a list of old viruses.

Ահա այստեղ ունենք հին վիրուսների ցուցակ:

So let me just run some viruses on my computer.

Մի քանի վիրուս ներբեռնեմ համակարգչիս մեջ:

Օրինակ

For example,

let's go with the Centipede virus first.

Սկսենք Centipede (հազարոտնուկ) վիրուսից:

And you can see at the top of the screen,

Դուք էկրանի վերևի մասում կարող եք տեսնել

there's a centipede scrolling across your computer

մի հազարոտնուկ որը վազում է էկրանով,

when you get infected by this one.

երբ վիրուսը հայտնվում է համակարգչի մեջ:

You know that you're infected

Դուք գիտեք, որ համակարգիչը վարակված է,

քանի որ այն ինքնաբերաբար հայտնվում է:

because it actually shows up.

Here's another one. This is the virus called Crash,

Մեկ ուրիշ վիրուս, որը կոչվում է

Crash (վթար), որը ստեղծվել է Ռուսաստանում

invented in Russia in 1992.

1992թ: Եկեք ցույց տամ մեկ ուրիշ վիրուս,որը

Let me show you one which actually makes some sound.

ձայնային ազդանշաններ է արձակում:

(Siren noise)

(Շչակի աղմուկ):

And the last example,

Եվ վերջին օրինակը․

guess what the Walker virus does?

գուշակեք ինչ է անում Walker(զբոսնող)

Yes, there's a guy walking across your screen

վիրուսը: Հենց որ վիրուսը հայտնվում է

once you get infected.

համակարգչում, մեկը սկսում է էկրանով

So it used to be fairly easy to know

քայլել: Բավականին հեշտ էր իմանալը,

որ դուք ունեք վիրուս ձեր համակարգչում,

that you're infected by a virus,

մանավանդ եթե դրանք ստեղծել են պատանիները

when the viruses were written by hobbyists

and teenagers.

և ոչ մասնագետները:

Today, they are no longer being written

Այսօր, ո՛չ մասնագետները, ո՛չ պատանիները

by hobbyists and teenagers.

այլևս վիրուսներ չեն գրում:

Today, viruses are a global problem.

Այսօր վիրուսները համընդհանուր խնդիրներ են:

What we have here in the background

Ինչ տեսնում եք էկրաններին, մեր համակարգի

is an example of our systems that we run in our labs,

օրինակ է, որ մենք ունենք լաբորատորիաներում

որտեղ մենք հետևում ենք վարակակիրներին

where we track virus infections worldwide.

So we can actually see in real time

ամբողջ աշխարհում: Այստեղ երևում է, որ մենք

that we've just blocked viruses in Sweden and Taiwan

արգեփակել ենք վիրուսներ Շվեդիայում և

Թայվանում և Ռուսաւտանում և ամենուր:

and Russia and elsewhere.

In fact, if I just connect back to our lab systems

Փաստորեն, եթե ես պարզապես կապ հաստատեմ

իմ լաբորատորիայի հետ համացանցի միջոցով,

through the Web,

we can see in real time

մենք իրական ժամանակում կտեսնենք,

just some kind of idea of how many viruses,

գաղափար կկազմեք, ինչքան շատ վիրուսներ,

վիրուսակիր ծրագրեր ենք մենք ամեն օր

how many new examples of malware we find every single day.

հայտնաբերում: Ահա ամենավերջին վիրուսը, որ

Here's the latest virus we've found,

մենք գտել ենք Server.exe կոչվող ֆայլում:

in a file called Server.exe.

Մենք հայտնաբերել ենք 3 վայրկյան առաջ-

And we found it right over here three seconds ago --

նախորդը ` 6 վայրկյան առաջ:

the previous one, six seconds ago.

And if we just scroll around,

Եթե մենք պարզապես մկնիկը իջեցնենք ներքև,

ապա կտեսնենք ահռելի մի թիվ:

it's just massive.

We find tens of thousands, even hundreds of thousands.

Գտնում ենք 10, նույնիսկ 100 հազարներով:

And that's the last 20 minutes of malware

Սրանք վիրուսակիր ծրագրերն են

վերջին 20 րոպեի ընթացքում:

every single day.

Եվ այսպես ամեն օր։

So where are all these coming from then?

Այսպիսով ո՞րտեղից են գալիս սրանք բոլորը:

Well today, it's the organized criminal gangs

Այսօր վիրուսներ գրում են կազմակերպված

հանցավոր խմբավորումները, որովհետև

writing these viruses

because they make money with their viruses.

գումար են ստանում իրենց վիրուսների դիմաց:

It's gangs like --

Այդ խմբավորումները հիմնականում….

let's go to GangstaBucks.com.

Եկեք այցելենք GangstaBucks.com :

Սա մոսկովյան WEB-կայք է, որտեղ այս տղաները

This is a website operating in Moscow

where these guys are buying infected computers.

գնում են վարակակիր համակարգիչներ:

Այսպիսով եթե դուք վիրուսներ ստեղծող եք և

So if you are a virus writer

and you're capable of infecting Windows computers,

ի վիճակի եք վարակելու Windows

but you don't know what to do with them,

համակարգիչներ, բայց դուք չգիտեք ինչ անել,

you can sell those infected computers --

վաճառեք ձեր վիրուսակիր համակարգիչները-

կամ որևէ մեկի համակարգիչները այդ տղաներին:

somebody else's computers -- to these guys.

And they'll actually pay you money for those computers.

Եվ ձեզ համակարգիչների դիմաց գումար կտան:

Իսկ ինչպես են այս տղաները գումար վաստակում

So how do these guys then monetize

վարակված համակարգիչներով: Բազմազան ձևեր

those infected computers?

Well there's multiple different ways,

կան, ինչպիսիք են բանկային թրոյները, որոնք

such as banking trojans, which will steal money from your online banking accounts

գումարներ են գողանում մեր բանկային հաշվից

when you do online banking,

երբ մենք առցանց գործարքներ ենք անում, կամ

or keyloggers.

էլ այսպես կոչված ստեղնաշարային լրտեսները:

Վերջիններս անտեսանելի են, նստում են ձեր

Keyloggers silently sit on your computer, hidden from view,

համակարգչի դիմաց և գրանցում որոնումները:

and they record everything you type.

So you're sitting on your computer and you're doing Google searches.

Նստած եք համակարգչի դիմաց և Google-ում

որոնում եք: Ձեր ամեն որոնումը պահպանվում է

Every single Google search you type

is saved and sent to the criminals.

և ուղղարկվում հանցագործներին:

Ձեր առցանց ամեն նամակ պահպանվում է և ու

Every single email you write is saved and sent to the criminals.

ուղարկվում հանցագործներին:

Same thing with every single password and so on.

Նույն կերպ ամեն մի գաղտնաբառ և այլն։

But the thing that they're actually looking for most

Բայց ամենափնտրվողը գործարքներն են, երբ

are sessions where you go online

and do online purchases in any online store.

գնումներ եք կատարում առցանց խանութներում:

Because when you do purchases in online stores,

Երբ դուք առցանց խանութից գնումներ եք անում

you will be typing in your name, the delivery address,

մուտքագրում եք ձեր անունը, առաքման հասցեն

ձեր բանկային քարտի համարը և անվտանգության

your credit card number and the credit card security codes.

ծածկագրերը: Ահա ֆայլերի մի օրինակ, որ

And here's an example of a file

հայտնաբերել ենք տեղեկատվական բազայից մի

we found from a server a couple of weeks ago.

քանի շաբաթ առաջ: Բանկային քարտի համարն է,

That's the credit card number,

վավերականության ժամկետը, անվտանգության

that's the expiration date, that's the security code,

գաղտնաբառը և ահա քարտատիրոջ անունը:

and that's the name of the owner of the card.

Once you gain access to other people's credit card information,

Եթե ձեռք եք բերում ուրիշների բանկային

you can just go online and buy whatever you want

քարտի մուտքի ծածկագիրը ,կարող եք դրանով

with this information.

մուտք գործել և գնել ինչ-որ կամենաք:

And that, obviously, is a problem.

Եվ սա իհարկե արդեն խնդրահարույց է:

We now have a whole underground marketplace

Այժմ մենք ուենք մի ամբողջ ընդհատակյա շուկա

և բիզնեսի էկոհամակարգ կառուցված առցանց

and business ecosystem

հանցագործության շուրջ: Ահա մի օրինակ, թե

built around online crime.

ինչպես են այս տղաները կարողանում

One example of how these guys

իրենց գործարքների շնորհիվ գումար վաստակել.

actually are capable of monetizing their operations:

եկեք այցելենք INTERPOL WEB-կայք

we go and have a look at the pages of INTERPOL

և փնտրենք հետախուզվող մարդկանց:

and search for wanted persons.

We find guys like Bjorn Sundin, originally from Sweden,

Կգտնենք այնպիսիներին, ինչպես Բյորն Սանդինին,

and his partner in crime,

ծնունդով Շվեդիայից և նրա հանցակից ընկերոջը

նույնպես INTERPOL-ի հետախուզվողների թվում,

also listed on the INTERPOL wanted pages,

Mr. Shaileshkumar Jain,

պ-ն Շայլեշկումար Ջեյնին, ԱՄՆ քաղաքացի:

a U.S. citizen.

Այս տղաներն իրականացնում էին գործարք, որը

These guys were running an operation called I.M.U.,

I.M.U. ցանցային հանցագործություն անունով,

a cybercrime operation through which they netted millions.

որի շնորհիվ միլլիոններ են կուտակել:

They are both right now on the run.

Այժմ նրանք երկուսն էլ փախուստի մեջ են:

Nobody knows where they are.

Ոչ ոք չգիտի նրանց գտնվելու վայրը:

U.S. officials, just a couple of weeks ago,

ԱՄՆ պետական ծառայողները , մի քանի

froze a Swiss bank account

շաբաթ առաջ սառեցրել են

belonging to Mr. Jain,

պ-ն Ջեյնի շվեցարական բանկային հաշիվը

and that bank account had 14.9 million U.S. dollars on it.

այդ հաշվում կար 14.9 միլլիոն ԱՄՆ դոլլար:

Գումարները, որոնք ցանցային հանցագործները

So the amount of money online crime generates

կուտակում են, զգալի են:

is significant.

And that means that the online criminals

Սա նշանակում է, որ ցանցային հանցագործները

կարող են իրականում ներդնել իրենց

can actually afford to invest into their attacks.

հարձակումները: Մենք գիտենք, որ ցանցային

We know that online criminals

հանցագործները վարձում են ծրագրավորողների,

are hiring programmers, hiring testing people,

հետախույզների` իրենց ծածկագրերը ստուգելու,

testing their code,

having back-end systems with SQL databases.

տեղեկատվական բազայի հետ ունեն պայմանագիր:

And they can afford to watch how we work --

Նրանք կարող են հետևել, մեր աշխատանքին`

անվտանգության աշխատակիցների նման,

like how security people work --

և փորձում են մեր պատրաստած

and try to work their way around

ցանկացած նախազգուշական միջոցից խույս տալ:

any security precautions we can build.

They also use the global nature of Internet

Նրանք նաև օգտագործում են Համացանցի գլոբալ

to their advantage.

բնույթը` հօգուտ իրենց առավելության:

I mean, the Internet is international.

Ես նկատի ունեմ, որ Համացանցը միջազգային է:

That's why we call it the Internet.

Ահա թե ինչու ենք այն անվանում Համացանց:

And if you just go and take a look

Տեսնենք ինչ է տեղի ունենում համացանցում

at what's happening in the online world,

here's a video built by Clarified Networks,

ահա Քլարֆիլդ Նետուորքի պատրաստած ֆիլմը

which illustrates how one single malware family is able to move around the world.

որը լուսաբանում է, թե ինչպես է վիրուսակիր

համակարգը աշխատում ամբողջ աշխարհում:

This operation, believed to be originally from Estonia,

Այս ծրագիրը, սկիզբ է առել Էստոնիայում,

moves around from one country to another

տեղաշարժվում է մի երկրից մյուսը,

as soon as the website is tried to shut down.

հենց որ փորձ է արվում կայքը փակել:

So you just can't shut these guys down.

Անհնար է այս տղաներին կանգնեցնել:

Կարող են տեղափոխվել մի երկրից մյուսը,

They will switch from one country to another,

from one jurisdiction to another --

մեկ արդարադատությունից` մյուսը-

շարժվելով ամբողջ աշխարհով մեկ` օգտվելով

moving around the world,

using the fact that we don't have the capability

առավելությունից, որ անհնար է ընդհանուր

to globally police operations like this.

վերահսկողություն սահմանել նրանց վրա։

Կարծես թե համացանցը նման է

So the Internet is as if

someone would have given free plane tickets

ինքնաթիռի անվճար տոմսեր բաժանողի

to all the online criminals of the world.

ամբողջ աշխարհի ցանցային հանցագործներին:

Հանցագործները, որ ի վիճակի չէին

Now, criminals who weren't capable of reaching us before

նախկինում հասնել մեղ, հիմա կարող են:

can reach us.

So how do you actually go around finding online criminals?

Ինչպե՞ս հայտնաբերել կիբեռհանցագործներին:

How do you actually track them down?

Ինչպես՞ կարելի է նրանց բռնել:

Ձեզ ցույց կտամ մի օրինակ:

Let me give you an example.

What we have here is one exploit file.

Ես այստեղ ունեմ մշակվող ֆայլ:

Here, I'm looking at the Hex dump of an image file,

Ահա նայում եմ նկարի ֆայլի Hex dump կոդին,

which contains an exploit.

որը պարունակում է exploit: Սա նշանակում է,

And that basically means, if you're trying to view this image file on your Windows computer,

եթե փորձեք դիտել նկարը Windows համակարգչով

ապա այն կսկսի ղեկավարել ձեր համակարգչին

it actually takes over your computer and runs code.

Այժմ նայեք այս նկարին,

Now, if you'll take a look at this image file --

կտեսնենք նկարի անվանումը և այնուհետև

well there's the image header,

սկսվում է հարձակման գործնական ծածկագիրը:

and there the actual code of the attack starts.

And that code has been encrypted,

Իսկ այս ծածկագիրը կոդավորված է,

so let's decrypt it.

եկեք ապակոդավորենք:

Կոդավորված XOR գործառույթ 97-ի օգնությամբ:

It has been encrypted with XOR function 97.

Պարզապես հավատացեք ինձ,

You just have to believe me,

որ սա իսկապես այդպես է:

it is, it is.

And we can go here

Եվ մենք կարող ենք

այստեղից սկսել ապակոդավորումը:

and actually start decrypting it.

Well the yellow part of the code is now decrypted.

Ծածկագրի դեղին մասն այժմ ապակոդավորված է:

And I know, it doesn't really look much different from the original.

Եվ գիտեմ, այն իրականից շատ չի տարբերվում:

But just keep staring at it.

Բայց ուշադիր նայեք:

You'll actually see that down here

Ներքևում դուք կտեսնեք

you can see a Web address:

WEB-հացսե.

Unionseek.com/d/ioo.exe:

unionseek.com/d/ioo.exe

Երբ փորձում եք այս նկարը համակարգչով նայել

And when you view this image on your computer

it actually is going to download and run that program.

սկսում է ներբեռնել և ծրագիրը աշխատում է:

And that's a backdoor which will take over your computer.

Զուտ ծուղակ է, որի օգնությամբ համակարգիչը

վարակվում է: Սակայն ավելի հետաքրքիր է

But even more interestingly,

երբ շարունակում ենք ապակոդավորումը,

if we continue decrypting,

առեղծվածային կծիկը քանդվում է,

we'll find this mysterious string,

այստեղ գրված է 0600KO78RUS:

which says O600KO78RUS.

Ծածկագիրը կոդավորման ներքևի հատվածում,

That code is there underneath the encryption

որպես ստորագրություն:

as some sort of a signature.

Սա ոչ մի կերպ չի օգտագործվում:

It's not used for anything.

Ուսումնասիրեցի`փորձելով հասկանալ իմաստը:

And I was looking at that, trying to figure out what it means.

Անկեղծ ասած ես սկսեցի Google-ում փնտրել:

So obviously I Googled for it.

Բայց ապարդյուն, ոչինչ չկար:

I got zero hits; wasn't there.

Ես խոսեցի լաբորատորիայի աշխատակիցների հետ:

So I spoke with the guys at the lab.

Լաբորատորիայում մի քանի ռուս ընկերներ կան

And we have a couple of Russian guys in our labs,

և նրանցից մեկը հուշեց, որ եթե

and one of them mentioned,

ավարտվում է RUS-ով նշանակում է Ռուսաստան:

well, it ends in RUS like Russia.

Իսկ 78-ը Սանկտպետերբուրգ քաղաքի

And 78 is the city code

քաղաքային կոդն: Դուք կարող եք գտնել սա

for the city of St. Petersburg.

որոշ հեռախոսային համարներում, մեքենաների

For example, you can find it from some phone numbers

պետհամարանիշների թվատախտակին և այլն:

and car license plates and stuff like that.

Ես փորձեցի կապ հաստատել Սանկպետերբուրգում

So I went looking for contacts in St. Petersburg,

և երկարատև որոնումներից հետո

and through a long road,

մենք ի վերջո հայտնաբերեցինք այս WEB-կայքը:

we eventually found this one particular website.

Այդ ռուս տղան, մի քանի տարի աշխատել էր

Here's this Russian guy who's been operating online for a number of years

համացանցում, ունի իր սեփական WEB-կայքը

who runs his own website,

և ունի իր բլոգը Live Journal-ում:

and he runs a blog under the popular Live Journal.

Եվ այս բլոգում նա գրառում է իր կյանքի

And on this blog, he blogs about his life,

Սանկտպետերբուրգի իր կյանքի մասին`

about his life in St. Petersburg --

նա մոտ 20 տարեկան է,

he's in his early 20s --

իր կատվի մասին,

about his cat,

իր ընկերուհու:

about his girlfriend.

Եվ նա ունի շատ գեղեցիկ ավտոմեքենա:

And he drives a very nice car.

Փաստորեն այս տղան վարում է

In fact, this guy drives

Mercedes-Benz S600

a Mercedes-Benz S600

V12 6

V12

լիտրանոց շարժիչով,

with a six-liter engine

ավելի քան 400 ձիաուժ: Սանկտպետերբուրգում

with more than 400 horsepower.

20տ երեխայի համար սա ընտիր ավտոմեքենա է:

Now that's a nice car for a 20-something year-old kid in St. Petersburg.

Ինչպես ես իմացա այս մեքենայի մասին:

How do I know about this car?

Որովհետև գրառումներ կային մեքենայի մասին:

Because he blogged about the car.

Նա վթարի էր ենթարկվել:

He actually had a car accident.

Սանկտպետերբուրգի կենտրոնում

In downtown St. Petersburg,

նա մեքենան հարվածել էր մեկ այլ մեքենայի:

he actually crashed his car into another car.

Եվ նա նկարներ էր հրապարակել իր բլոգում-

And he put blogged images about the car accident --

- ահա նրա Մերսեդեսը-

that's his Mercedes --

ահա Լադա Սամարան, որին հարվածել էր:

right here is the Lada Samara he crashed into.

Կարող եք տեսնել, ՈՐ Սամարայի պետհամարանիշն

And you can actually see that the license plate of the Samara

ավարտվում է 78RUS-ով:

ends in 78RUS.

եթե դուք նայեք նկարին կտեսնեք

And if you actually take a look at the scene picture,

որ Մերսեդեսի պետհամարանիշն է

you can see that the plate of the Mercedes

0600KO78RUS:

is O600KO78RUS.

Այժմ ես իրավաբան չեմ,

Now I'm not a lawyer,

բայց եթե լինեի,

but if I would be,

ահա այստեղ ես կասեի «Գործը փակվեց»:

this is where I would say, "I rest my case."

Ծիծաղ

(Laughter)

Ի՞նչ կլինի, եթե հանցագործը ձերբակալվի:

So what happens when online criminals are caught?

Շատ դեպքերում գործն այսքան առաջ չի գնում:

Well in most cases it never gets this far.

Դեպքերի մեծամասնության պարագայում նույնիսկ

The vast majority of the online crime cases,

չգիտենք որտեղից են գալիս հարձակումները:

we don't even know which continent the attacks are coming from.

Եթե կարողանում ենք գտնել հանցագործներին,

And even if we are able to find online criminals,

շատ հաճախ ապարդյուն է լինում: Texakan

quite often there is no outcome.

ոստիկանությունը չի գործում, եթե գործի էլ,

The local police don't act, or if they do, there's not enough evidence,

բավականաչափ ապացույցներ չկան մեղադրելու:

or for some reason we can't take them down.

Ես կուզենայի, ամեն ինչ ավելի հեշտ լիներ,

I wish it would be easier;

բայց դժբախտաբար այդպես չէ:

unfortunately it isn't.

Բայց իրադրությունը

But things are also changing

շատ արագ փոխվում է:

at a very rapid pace.

Դուք հավանաբար լսել եք Stuxnet-ի մասին:

You've all heard about things like Stuxnet.

Stuxnet-ը զբաղվում էր այն ամենով

So if you look at what Stuxnet did

ինչը վարակել է այս ամենը:

is that it infected these.

Դա Siemens S7-400 PLC

That's a Siemens S7-400 PLC,

ծրագրավորվող տրամաբանական վերահսկիչ է:

programmable logic [controller].

Եվ ինչն է ղեկավարում մեր ենթակառուցվածքը:

And this is what runs our infrastructure.

Ահա ինչն է վերահսկում մեր շուրջբոլորը:

This is what runs everything around us.

PLC-ները, փոքր արկղերը, չունեն ոչ էկրան,

PLC's, these small boxes which have no display,

ոչ ստեղնաշար, ծրագրավորված են,

no keyboard,

տեղակայված և անում են իրենց աշխատանքը:

which are programmed, are put in place, and they do their job.

Օրինակ, այս շենքի վերելակները

For example, the elevators in this building

իրականում ղեկավարվում են սրանցից մեկով:

most likely are controlled by one of these.

Եվ եթե Stuxnet-ը վարակում է սրանցից մեկը,

And when Stuxnet infects one of these,

ապա համընդհանուր հեղափոխություն է,

that's a massive revolution

ռիսկ, որի մասին պետք է լուրջ մտահոգվենք,

on the kinds of risks we have to worry about.

քանի որ ամեն ինչ ղեկավարվում է նրանցով:

Because everything around us is being run by these.

Մենք ունենք խիստ կարևոր ենթակառուցվածք:

I mean, we have critical infrastructure.

Դուք գնում եք ցանկացած գործարան, որևէ

You go to any factory, any power plant,

էլեկտրակայան, քիմիական, մթերային գործարան,

any chemical plant, any food processing plant,

նայում եք ձեր շուրջը`

you look around --

ամեն ինչ ղեկավարում են համակարգիչները:

everything is being run by computers.

Ամեն ինչ ղեկավարում են համակարգիչները:

Everything is being run by computers.

Ամենը կախված է այս համակրգիչների

Everything is reliant on these computers working.

աշխատանքից: Մենք կախման մեջ ենք

We have become very reliant

Համցանցից, հիմնական տարրերից

on Internet,

ինպիսիք են էլէկտրականությունը, ակնհայտորեն

on basic things like electricity, obviously,

կախում ունենք համակարգիչների աշխատանքից:

on computers working.

Եվ սա իսկապես ստեղծում է

And this really is something

ամբողջովին նոր խնդիրներ մեզ համար:

which creates completely new problems for us.

Մենք ինչ-որ կերպ պետք է մեր աշխատանքը

We must have some way

շարունակելու այլ եղանակ ունենանք,

of continuing to work

եթե նույնիսկ համակարգիչները փչանան:

even if computers fail.

Ծիծաղ

(Laughter)

Ծափահարություն

(Applause)

Այսպիսով պատրաստվածությունը ենթադրում է ,

So preparedness means that we can do stuff

որ մենք կարող ենք աշխատել,

even when the things we take for granted

երբ նույնիսկ չարժևորված իրերն այնտեղ չեն:

aren't there.

Իրականում անչափ կարևոր է շարունակության

It's actually very basic stuff --

մասին, պահուստային պաշարի մասին մտածելը,

thinking about continuity, thinking about backups,

մտածել այն ամենի մասին որը կարևոր է:

thinking about the things that actually matter.

Այժմ ես ձեզ կասեմ….

Now I told you --

Ծիծաղ

(Laughter)

Ես սիրում եմ համացանցը:

I love the Internet. I do.

Հիշենք բոլոր ծառայությունները, որ ունենք:

Think about all the services we have online.

Մտածեք, եթե այդ ամենը խլեն ձեզնից,

Think about if they are taken away from you,

եթե մի օր դուք ինչ-ինչ պատճառներով

if one day you don't actually have them

չունենաք դրանք:

for some reason or another.

Ես համացանցի ապագայի մեջ գեղեցկություն

I see beauty in the future of the Internet,

եմ տեսնում, բայց վախենում եմ

but I'm worried

որ մենք այն չենք տեսնի: Ես վախենում եմ,

that we might not see that.

որ ցանցային հանցագործությունների պատճառով

I'm worried that we are running into problems

խնդիրներ ենք ունենում:

because of online crime.

Սա միակ սպառնալիքն է,

Online crime is the one thing

որ կզրկի մեզ այս ամենից։

that might take these things away from us.

Ծիծաղ

(Laughter)

Ես իմ ամբողջ կյանքն անցկացրել եմ

I've spent my life

Համացանցը պաշտպանելով, իսկապես զգում եմ

defending the Net,

որ եթե մենք չպայքարենք սրա դեմ,

and I do feel that if we don't fight online crime,

մենք ամեն ինչ կորցնելու վտանգ ունենք:

we are running a risk of losing it all.

Այս ամենը պետք է միասնական ուժերով անենք

We have to do this globally,

և հենց հիմա անենք:

and we have to do it right now.

Մենք պետք է ավելի ընդհանուր, միջազգային

What we need

իրավական հարկադիր աշխատանքի անենք

is more global, international law enforcement work

ցանցային հանցագործներին հայտնաբերելու …

to find online criminal gangs --

այս կազմակերպված խմբավորումները, որոնք

these organized gangs

հարձակումներով միլլիոններ են կուտակում:

that are making millions out of their attacks.

Սա ավելի կարևոր է քան հակավիրուսային

That's much more important

ծրագրեր կամ ցանցային հրապատեր ստեղծելը:

than running anti-viruses or running firewalls.

Ամենակարևորը` այս հարձակումների հետևում

What actually matters

կանգնած մարդկանց հայտնաբերելն է

is actually finding the people behind these attacks,

և շատ ավելի կարևոր է,

and even more importantly,

մենք պետք է գտնենք այն մարդկանց,

we have to find the people

ովքեր ցանցային հանցագործներ

who are about to become

դառնալու ճանապարհին են,

part of this online world of crime,

բայց դեռևս ոչինչ չեն արել:

but haven't yet done it.

Մենք պետք է հմուտ մարդկանց գտնենք,

We have to find the people with the skills,

բայց առանց հնարավորությունների

but without the opportunities

և նրանց հնարավորություն տալ իրենց ուժերը

and give them the opportunities

բարի նպատակների համար կիրառելու ։

to use their skills for good.

Անչափ շնորհակալ եմ

Thank you very much.

Ծափահարություններ

(Applause)