Alan Kay: A powerful idea about teaching ideas

Translator: YSLU MA translators 2010-2012 Reviewer: Kristine Sargsyan

A great way to start, I think, with my view of simplicity

Իմ համեստ կարծիքով սկսելու հիանալի ձև

is to take a look at TED. Here you are, understanding why we're here,

է TED-ին նայելը: Ահա դուք այստեղ եք` հստակ գիտակցելով` ինչու ենք այստեղ

what's going on with no difficulty at all.

և ինչ է կատարվում:

The best A.I. in the planet would find it complex and confusing,

Մոլորակի ամենաառաջնակարգ արհեստական մտածողը դա կհամարեր բարդ ու խճճված,

and my little dog Watson would find it simple and understandable

իսկ իմ փոքրիկ շնիկ Ուոթսոնի համար դա պարզ ու հասկանալի կլիներ,

but would miss the point.

սակայն նա չէր ըմբռնի էությունը:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

He would have a great time.

Նա հիանալի ժամանակ կանցկացներ:

And of course, if you're a speaker here, like Hans Rosling,

Ու իհարկե, եթե դու այստեղ հանդես ես գալիս որպես բանախոս, ինչպես Հանս Ռոսլինգը,

a speaker finds this complex, tricky. But in Hans Rosling's case,

ապա քեզ այս ամենը բարդ ու խրթին կթվա: Իսկ ինչ վերաբերում է Հանս Ռոսլինգին,

he had a secret weapon yesterday,

ապա երեկ նա գաղտնի զենք ուներ`

literally, in his sword swallowing act.

նա բառացիորեն կուլ տվեց սուրը:

And I must say, I thought of quite a few objects

Ու պետք է ասեմ, որ մտածում էի այն քիչ իրերի մասին,

that I might try to swallow today and finally gave up on,

որոնք ես կարող էի այսօր փորձել կուլ տալ, բայց ի վերջո հրաժարվեցի այդ մտքից,

but he just did it and that was a wonderful thing.

իսկ նա դա արեց, ու դա հիանալի էր:

So Puck meant not only are we fools in the pejorative sense,

Այսպիսով, Փաքը նկատի ուներ ոչ միայն այն, որ մենք հիմար ենք` բառի ստորացուցիչ իմաստով,

but that we're easily fooled. In fact, what Shakespeare

այլև այն, որ մեզ հեշտ է հիմարացնել: Փաստացի, Շեքսպիրը

was pointing out is we go to the theater in order to be fooled,

նշում էր, որ մենք թատրոն ենք գնում, որպեսզի մեզ հիմարացնեն,

so we're actually looking forward to it.

այսինքն` մենք իրոք ակնկալում ենք դա:

We go to magic shows in order to be fooled.

Մենք հաճախում ենք մոգական ներկայացումների, որպեսզի մեզ հիմարացնեն:

And this makes many things fun, but it makes it difficult to actually

Ու սա շատ բաներ զվարճալի է դարձնում, բայց միևնույն ժամանակ իսկապես դժվար է դարձնում

get any kind of picture on the world we live in or on ourselves.

ստեղծել այն աշխարհի պատկերը, ուր մենք ապրում ենք, կամ հենց մեր պատկերը:

And our friend, Betty Edwards,

Եվ մեր ընկեր Բեթթի Էդուարդսը`

the "Drawing on the Right Side of the Brain" lady, shows these two tables

<<Նկարում ենք ուղեղի աջ կիսագնդով>> աշխատանքի հեղինակը, նկարչության դասին ցույց տալով այս երկու սեղանները`

to her drawing class and says,

ասում է.

"The problem you have with learning to draw

<<Խնդիրը, որ դուք ունենում եք նկարել սովորելիս

is not that you can't move your hand,

ոչ թե այն է, որ դուք չեք կարող կառավարել ձեր ձեռքը,

but that the way your brain perceives images is faulty.

այլ այն, որ ձեր ուղեղն է պատկերները սխալ կերպ ընկալում:

It's trying to perceive images into objects

Այն փորձում է պատկերներն ընկալել որպես առարկաներ,

rather than seeing what's there."

դրանց իրական էությունը տեսնելու փոխարեն>>:

And to prove it, she says, "The exact size and shape of these tabletops

Սա ապացուցելու համար նա ասում է. <<Այս սեղանների մակերևույթները ճիշտ նույն չափն ու ձևն

is the same, and I'm going to prove it to you."

ունեն, և ես պատրաստվում եմ դա ձեզ ապացուցել>>:

She does this with cardboard, but since I have

Բեթթի Էդուարդսը սա անում է ստվարաթղթի միջոցով, բայց քանի որ ես այստեղ ունեմ

an expensive computer here

թանկարժեք համակարգիչ,

I'll just rotate this little guy around and ...

ես պարզապես կպտտեմ այս փոքրիկին ու...

Now having seen that -- and I've seen it hundreds of times,

Նույնիսկ այժմ սա տեսնելով (ու ես սա հարյուրավոր անգամներ եմ տեսել,

because I use this in every talk I give -- I still can't see

որովհետև օգտագործում եմ այն իմ բոլոր ելույթներում ) ես դեռ չեմ կարողանում տեսնել,

that they're the same size and shape, and I doubt that you can either.

որ դրանք նույն ձևն ու չափն ունեն, և կասկածում եմ, թե դուք կարողանում եք դա տեսնել:

So what do artists do? Well, what artists do is to measure.

Այսպիսով, ի՞նչ են անում նկարիչները: Դե, նրանք չափում են:

They measure very, very carefully.

Նրանք շատ, շատ ուշադիր են չափում:

And if you measure very, very carefully with a stiff arm and a straight edge,

Ու եթե դուք էլ չափեք շատ, շատ ուշադիր, աներեր ձեռքով դնելով ուղիղ ծայրին,

you'll see that those two shapes are

կտեսնեք, որ այդ երկու պատկերները

exactly the same size.

ճիշտ նույն չափն ունեն:

And the Talmud saw this a long time ago, saying,

Իսկ Թալմուդում այս մասին խոսվել էր դեռ շատ վաղուց. այնտեղ ասվում է.

"We see things not as they are, but as we are."

<<Մենք իրերը տեսնում ենք ոչ թե այնպիսին, ինչպիսին դրանք կան իրականում, այլ այնպիսին, ինչպիսին մենք ենք>>:

I certainly would like to know what happened to the person

Ես հաստատ կուզենայի իմանալ, թե ինչ պատահեց այն մարդու հետ,

who had that insight back then,

ով ունեցել էր այդ մտքի փայլատակումը դեռ այն ժամանակ,

if they actually followed it to its ultimate conclusion.

եթե իհարկե նրանք հետևել են այդ մտքին, մինչ դրա վերջնական եզրահանգումը:

So if the world is not as it seems and we see things as we are,

Այսպիսով, եթե աշխարհն այնպիսին չէ, ինչպիսին թվում է, և մենք իրերը տեսնում ենք այպիսին, ինչպիսին մենք ենք,

then what we call reality is a kind of hallucination

ապա այն, ինչը մենք անվանում ենք իրականություն, այստեղ ներսում եղած պատրանքների մի տեսակ է:

happening inside here. It's a waking dream,

Սա արթմնի երազ է:

and understanding that that is what we actually exist in

Եվ գիտակցումը, որ դա այն է, ինչում մենք գոյություն ունենք,

is one of the biggest epistemological barriers in human history.

մարդկության պատմության ճանաչողական ամենամեծ սահմաններից մեկն է:

And what that means: "simple and understandable"

Ու այն, ինչ նշանակում է “պարզ ու հասկանալի”,

might not be actually simple or understandable,

իրականում կարող է պարզ ու հասկանալի չլինել,

and things we think are "complex" might be made simple and understandable.

իսկ իրերը, որոնք մենք <<բարդ>> ենք համարում, կարելի է դարձնել պարզ ու հասկանալի:

Somehow we have to understand ourselves to get around our flaws.

Մենք պետք է ինչ-որ կերպ հասկանանք ինքներս մեզ, որպեսզի կարողանանք շրջանցել մեր թերությունները:

We can think of ourselves as kind of a noisy channel.

Մենք կարող ենք պատկերացնել, իբր մենք աղմկոտ ալիք ենք:

The way I think of it is, we can't learn to see

Այս ամենի մասին իմ կարծիքը հետևյալն է. մենք չենք կարող սովորել տեսնել,

until we admit we're blind.

մինչև չընդունենք, որ մենք կույր ենք:

Once you start down at this very humble level,

Հենց որ սկսեք այս շատ հասարակ մակարդակից,

then you can start finding ways to see things.

կսկսեք իրերը տեսնելու ուղիներ գտնել:

And what's happened, over the last 400 years in particular,

Ու հատկապես վերջին չորս հարյուր տարիների ընթացքում

is that human beings have invented "brainlets" --

մարդ արարածը ստեղծել է "brainlet"-ներ.

little additional parts for our brain --

փոքր, հավելյալ մասեր մեր ուղեղի համար`

made out of powerful ideas that help us

կազմված հզոր գաղափարներից, որոնք օգնում են մեզ

see the world in different ways.

տեսնել աշխարհն այլ կերպ:

And these are in the form of sensory apparatus --

Այս զգայուն սարքավորումները

telescopes, microscopes -- reasoning apparatus --

(հեռադիտակները, մանրադիտակները` ճանաչողական սարքերը)

various ways of thinking -- and, most importantly,

մտածողության տարբեր մոդելներ են,

in the ability to change perspective on things.

որոնք փոխում են մեր տեսակետը իրերի նկատմամբ:

I'll talk about that a little bit.

Այժմ մի փոքր կխոսեմ այդ մասին:

It's this change in perspective

Հենց տեսակետների այս փոփոխությունը

on what it is we think we're perceiving

և մեր ընկալման մասին պատկերացումներն

that has helped us make more progress in the last 400 years

են օգնել մեզ ավելի մեծ առաջընթաց գրանցել վերջին չորս հարյուր տարիների ընթացքում,

than we have in the rest of human history.

քան մարդկության ողջ պատմության ընթացքում է եղել:

And yet, it is not taught in any K through 12 curriculum in America that I'm aware of.

Այնուամենայնիվ, որքան ես տեղյակ եմ, Ամերիկայի և ոչ մի մանկապարտեզում կամ տասներկուամյա կրթակարգում սա չի ուսուցանվում:

So one of the things that goes from simple to complex

Այսպիսով, պարզը բարդ է դառնում,

is when we do more. We like more.

երբ մենք անում ենք ավելին: Մենք սիրում ենք ավելին:

If we do more in a kind of a stupid way,

Եթե մենք մի տեսակ հիմարաբար ենք անում ավելին,

the simplicity gets complex

պարզությունը բարդանում է:

and, in fact, we can keep on doing it for a very long time.

Ու փաստորեն, կարող ենք երկար շարունակել այս գործողությունը:

But Murray Gell-Mann yesterday talked about emergent properties;

Բայց երեկ Մյուրեյ Գելլ-Մաննը խոսեց ի հայտ եկող հատկությունների մասին.

another name for them could be "architecture"

այլ կերպ դրանց կարելի է նաև տալ “ճարտարապետություն” անվանումը`

as a metaphor for taking the same old material

փոխաբերական իմաստով` կապված նույն հին նյութը (հումքը)

and thinking about non-obvious, non-simple ways of combining it.

ոչ ակնհայտ, ոչ պարզ կերպով համակցելու ուղիներ որոնելու հետ:

And in fact, what Murray was talking about yesterday in the fractal beauty of nature --

Ու փաստորեն, այն, ինչ երեկ բնության համաչափ գեղեցկության մասին խոսելիս նշում էր Մյուրեյը,

of having the descriptions

այսինքն, որ

at various levels be rather similar --

տարբեր մակարդակներում նկարագրությունները բավականին նման են,

all goes down to the idea that the elementary particles

հանգեցնում է այն մտքին, որ տարրական մասնիկները

are both sticky and standoffish,

կարող են լինել և’ կապակցելի և ոչ,

and they're in violent motion.

ու դրանք ակտիվ շարժման մեջ են:

Those three things give rise to all the different levels

Այդ երեք կողմերը որպես հիմք են ծառայում մի երևույթի բոլոր տարբեր մակարդակների համար,

of what seem to be complexity in our world.

ինչը մեր աշխարհում բարդ է թվում:

But how simple?

Բայց որքա՞ն պարզ է:

So, when I saw Roslings' Gapminder stuff a few years ago,

Երբ մի քանի տարի առաջ տեսա Ռոսլինգի ելույթը Gapminder ծրագրի շուրջ,

I just thought it was the greatest thing I'd seen

ուղղակի մտածեցի, որ դա լավագույնն է

in conveying complex ideas simply.

բարդ գաղափարները պարզ ներկայացնելու վերաբերյալ իմ տեսած ելույթներից:

But then I had a thought of, "Boy, maybe it's too simple."

Բայց հետո մտքովս անցավ, որ միգուցե դա չափազանց պարզ է:

And I put some effort in to try and check

Ու ես որոշակի ջանքեր գործադրեցի` փորձելով ստուգել,

to see how well these simple portrayals of trends over time

տեսնել` որքանով են միտումների մասին այս պարզ նկարագրությունները հիմա

actually matched up with some ideas and investigations from the side,

համընկնում որոշ կողմնակի մտքերի և ուսումնասիրությունների հետ

and I found that they matched up very well.

ու հայտնաբերեցի, որ դրանք շատ լավ համընկնում էին:

So the Roslings have been able to do simplicity

Այսպիսով, Ռոսլինգի կողմնակիցները կարողացել են պարզության հասնել`

without removing what's important about the data.

միաժամանակ պահպանելով տվյալներին վերաբերող կարևոր կետերը:

Whereas the film yesterday that we saw

Երեկվա մեր դիտած ֆիլմը,

of the simulation of the inside of a cell,

որը վերաբերում էր բջջի ներսում կատարվող սիմուլյացիային,

as a former molecular biologist, I didn't like that at all.

ինձ` որպես նախկին մոլեկուլային կենսաբանի, ընդհանրապես դուր չեկավ:

Not because it wasn't beautiful or anything,

Ոչ այն պատճառով, որ այն առանձնապես գեղեցիկ չէր,

but because it misses the thing that most students fail to understand

այլ որովհետև այն չի անդրադառնում մոլեկուլային կենսաբանության այն հարցին, որը ուսանողների մեծ մասը չի հասկանում.

about molecular biology, and that is:

այն է `

why is there any probability at all of two complex shapes

ինչո՞ւ գոյություն ունի թեկուզ որևէ հնարավորություն, որով երկու բարդ կաղապարներ

finding each other just the right way

գտնում են իրար ճիշտ այնպես,

so they combine together and be catalyzed?

որ համակցվեն ու կատալիզացվեն:

And what we saw yesterday was

Իսկ երեկվա մեր տեսածը փաստում էր,

every reaction was fortuitous;

որ ամեն փոխազդեցություն պատահական է:

they just swooped in the air and bound, and something happened.

Դրանք պարզապես սլանում էին դեպի իրար ու կապվում օդում, և ինչ-որ բան էր կատարվում:

But in fact, those molecules are spinning at the rate of

Բայց իրականում այդ մոլեկուլները վայրկյանում կատարում են

about a million revolutions per second;

մոտ մեկ միլիոն պտույտ:

they're agitating back and forth their size every two nanoseconds;

Դրանք փոխում են իրենց չափը ամեն երկու նանովայրկյանում:

they're completely crowded together, they're jammed,

Երբեմն լրիվ միանում են իրար: Երբեմն էլ սեղմվում են,

they're bashing up against each other.

բախվում միմյանց:

And if you don't understand that in your mental model of this stuff,

Ու եթե դուք դա չեք պատկերացնում այս գործընթացի` ձեր մտավոր մոդելում,

what happens inside of a cell seems completely mysterious and fortuitous,

ապա այն, ինչ կատարվում է բջջի ներսում, ձեզ լրիվ անհասկանալի ու անկանոն կթվա:

and I think that's exactly the wrong image

Եվ կարծում եմ

for when you're trying to teach science.

գիտություն ուսուցանելու համար սա սխալ ձև է:

So, another thing that we do is to confuse adult sophistication

Հաջորդ բանը, որն անում ենք, մեծահասակների կատարած խեղաթյուրումները

with the actual understanding of some principle.

որոշակի սկզբունքների իրական ընկալման հետ շփոթելն է:

So a kid who's 14 in high school

Այսպիսով, 14-ամյա երեխան ավագ դպրոցում

gets this version of the Pythagorean theorem,

ծանոթանում է Պյութագորասի թեորեմի այս տարբերակին,

which is a truly subtle and interesting proof,

որի ապացուցումն իրոք ճկուն է ու հետաքրքիր.

but in fact it's not a good way to start learning about mathematics.

բայց իրականում մաթեմատիկա սովորելիս սկզբի համար սա լավագույն տարբերակը չէ:

So a more direct one, one that gives you more of the feeling of math,

Ահա մի ավելի կարճ տարբերակ, որն ավելի մոտ է մաթեմատիկային

is something closer to Pythagoras' own proof, which goes like this:

ու հենց իր` Պյութագորասի թեորեմի ապացույցին:

so here we have this triangle, and if we surround that C square with

Ահա եռանկյունը, ու եթե շրջապատենք այդ C քառակուսին

three more triangles and we copy that,

ևս երեք եռանկյուններով և պատճենենք դա,

notice that we can move those triangles down like this.

ուշադրություն դարձրեք, որ կարող ենք այսպես իջեցնել եռանկյունները,

And that leaves two open areas that are kind of suspicious ...

արդյունքում երկու բաց տարածություններ են մնում, որոնք ինչ-որ տեղ կասկածելի են ...

and bingo. That is all you have to do.

և բինգո (ստացվեց): Սա է այն ամենն, ինչ պետք է անել:

And this kind of proof is the kind of proof

Սա ապացույցի տեսակ է,

that you need to learn when you're learning mathematics

որը ձեզ կօգնի մաթեմատիկա սովորելիս,

in order to get an idea of what it means

որպեսզի հասկանաք դրա իրական նշանակությունը,

before you look into the, literally, 1,200 or 1,500 proofs

մինչ կծանոթանաք

of Pythagoras' theorem that have been discovered.

Պյութագորասի թեորեմի 12 կամ 1500 ապացույցներին:

Now let's go to young children.

Այժմ անդրադառնանք փոքրիկ երեխաներին:

This is a very unusual teacher

Ահա մի շատ անսովոր ուսուցիչ,

who was a kindergarten and first-grade teacher,

որը դասավանդել է մանկապարտեզում ու առաջին դասարանում,

but was a natural mathematician.

բայց բնածին մաթեմատիկոս է եղել:

So she was like that jazz musician friend you have who never studied music

Այսինքն, ինչպես ձեր ջազային երաժիշտ ընկերը, որը երաժշտական կրթություն չունի,

but is a terrific musician;

բայց հիանալի երաժիշտ է:

she just had a feeling for math.

Նա պարզապես մաթեմատիկական հոտառություն ուներ:

And here are her six-year-olds,

Եվ ահա նրա վեցամյա աշակերտները,

and she's got them making shapes out of a shape.

որոնց հանձնարարվել է մի պատկերից մեկ այլ պատկեր ստանալ,

So they pick a shape they like -- like a diamond, or a square,

ընտրում են իրենց ուզած պատկերը` շեղանկյուն, կամ քառակուսի,

or a triangle, or a trapezoid -- and then they try and make

եռանկյուն կամ սեղան, ապա փորձում են պատրաստել

the next larger shape of that same shape, and the next larger shape.

նույն պատկերի հաջորդ, ավելի մեծ տարբերակը, ու հաջորդը:

You can see the trapezoids are a little challenging there.

Եվ ինչպես տեսնում եք, սեղանների դեպքում մի փոքր ավելի բարդ է:

And what this teacher did on every project

Ու ամեն նախագծի ընթացքում ուսուցիչն այնպես էր անում,

was to have the children act like first it was a creative arts project,

որ երեխաները դրան վերաբերվեն նախ որպես ստեղծագործական աշխատանք

and then something like science.

և հետո` միայն որպես գիտություն:

So they had created these artifacts.

Այդպիսով ստեղծվեցին ձեռքի այս աշխատանքները:

Now she had them look at them and do this ... laborious,

Ապա նա ցույց տվեց արդյունքներն ու հանձնարարեց նրանց այս... դժվարին աշխատանքը,

which I thought for a long time, until she explained to me was

որի շուրջ ես շատ մտածեցի, մինչև ուսուցչուհին ինձ բացատրեց, որ

to slow them down so they'll think.

այդ կերպ նրանք կկենտրոնանան ու ինքնուրույն կմտածեն:

So they're cutting out the little pieces of cardboard here

Ահա նրանք կտրում ու

and pasting them up.

սոսնձում են ստվարաթղթի փոքր կտորները:

But the whole point of this thing is

Բայց իրականում այս ամենի իմաստն այն է, որ

for them to look at this chart and fill it out.

երեխաները նայեն այս աղյուսակին ու լրացնեն այն:

"What have you noticed about what you did?"

Ի՞նչ եք նկատել (առանձնացրել) աշխատանքը կատարելիս:

And so six-year-old Lauren there noticed that the first one took one,

Վեցամյա Լոուրենը նկատել էր, որ առաջինի համար անհրաժեշտ էր մեկ պատկեր,

and the second one took three more

երկրորդի համար ևս երեքը.

and the total was four on that one,

ընդամենը չորս պատկեր:

the third one took five more and the total was nine on that one,

Երրորդի համար պետք էր ևս հինգ պատկեր. ընդամենը ինը պատկեր,

and then the next one.

և այսպես շարունակ:

She saw right away that the additional tiles that you had to add

Ու նա միանգամից տեսավ, որ ծայրերին ավելացող

around the edges was always going to grow by two,

լրացուցիչ պատկերը միշտ կրկնապատկվում է:

so she was very confident about how she made those numbers there.

Այսպիսով, նա լրիվ վստահ էր, որ աղյուսակում թվերը ճիշտ էր լրացրել:

And she could see that these were the square numbers up until about six,

Նա հասկանում էր, որ սրանք թվերի քառակուսիներն էին:

where she wasn't sure what six times six was

Մինչդեռ ինքը հաստատ չգիտեր` ինչի է հավասար վեց անգամ վեցը

and what seven times seven was,

կամ յոթ անգամ յոթը:

but then she was confident again.

Բայց հետո նա կրկին վստահություն ձեռք բերեց:

So that's what Lauren did.

Ահա այն ամենը, ինչ արեց Լոուրենը:

And then the teacher, Gillian Ishijima, had the kids

Այնուհետև ուսուցչուհի Ջիլլիան Իշիջիման երեխաներին հանձնարարեց

bring all of their projects up to the front of the room and put them on the floor,

իրենց բոլոր նախագծերը բերել սենյակի կենտրոն և դնել հատակին:

and everybody went batshit: "Holy shit! They're the same!"

Ու բոլորը խենթացան: <<Գրողը տանի: Դրանք լրիվ նույնն են>>:

No matter what the shapes were, the growth law is the same.

Անկախ պատկերի ձևից` դրանց աճման կարգը նույնն է:

And the mathematicians and scientists in the crowd

Հանդիսականների շարքերում եղած մաթեմատիկոսներին ու գիտնականներին

will recognize these two progressions

ծանոթ կլինեն պրոգրեսիայի այս երկու տեսակները`

as a first-order discrete differential equation

առաջին և

and a second-order discrete differential equation,

երկրորդ աստիճանի անջատ դիֆերենցիալ հավասարումներ:

derived by six-year-olds.

Դրանք լուծել են նույնիսկ վեցամյա երեխաները:

Well, that's pretty amazing.

Այո, սա իրոք ապշեցուցիչ է:

That isn't what we usually try to teach six-year-olds.

Սա բնավ էլ այն չէ, ինչ մենք սովորաբար փորձում ենք սովորեցնել վեցամյա երեխաներին:

So, let's take a look now at how we might use the computer for some of this.

Այժմ եկեք տեսնենք, թե ինչպես կարելի է օգտագործել համակարգիչն այս առումով:

And so the first idea here is

Առաջին հերթին հարկավոր է

just to show you the kind of things that children do.

ձեզ ցույց տալ, թե ինչ են անում երեխաները:

I'm using the software that we're putting on the $100 laptop.

Ես կիրառում եմ մի ծրագիր, որը մենք տեղադրում ենք այս հարյուր դոլար արժողությամբ նոթբուքերում:

So I'd like to draw a little car here --

Այժմ մի փոքրիկ մեքենա կնկարեմ այստեղ:

I'll just do this very quickly -- and put a big tire on him.

Շատ արագ կանեմ դա: Վրան մեծ անվադողեր կդնեմ:

And I get a little object here and I can look inside this object,

Ու կստանամ մի փոքրիկ իր և կարող եմ նայել դրանից ներս:

I'll call it a car. And here's a little behavior: car forward.

Իրը կանվանեմ մեքենա: Ահա մեքենայի մի ռեժիմ` շարժում դեպի առաջ:

Each time I click it, car turn.

Ամեն անգամ, երբ սեղմեմ դրա վրա, մեքենան կպտտվի:

If I want to make a little script to do this over and over again,

Ու եթե սա անընդհատ կրկնելու համար ինձ պետք լինի փոքրիկ գրառում,

I just drag these guys out and set them going.

ես պարզապես դուրս կքաշեմ այս փոքրիկներին և դրանք գործի կգցեմ:

And I can try steering the car here by ...

Ու ես կարող եմ փորձել վարել մեքենան այստեղից.

See the car turn by five here?

տեսնո՞ւմ եք այստեղ այն պտտվում է հինգով:

So what if I click this down to zero?

Լավ, իսկ եթե ես սեղմեմ կոճակն ու այդ պտույտները հասցնեմ զրոյի՞:

It goes straight. That's a big revelation for nine-year-olds.

Այն ուղիղ կգնա: Իննամյա երեխաների համար սա հայտնագործության նման մի բան է:

Make it go in the other direction.

Կարող ենք նաև փոխել դրա ուղղությունը:

But of course, that's a little bit like kissing your sister

Բայց իհարկե, սա ավելի շատ նման է քույրիկիդ համբուրելուն,

as far as driving a car,

քան իրական մեքենա վարելուն:

so the kids want to do a steering wheel;

Եվ այսպես, երեխաներն ուզում են վարել ղեկի միջոցով:

so they draw a steering wheel.

Դրա համար նկարում ենք ղեկը:

And we'll call this a wheel.

Անվանենք սա ղեկ:

See this wheel's heading here?

Տեսնո՞ւմ եք, այս ղեկը սկսում է կառավարել:

If I turn this wheel, you can see that number over there going minus and positive.

Եթե ես պտտեմ ղեկը, դուք կտեսնեք, որ թվերն այստեղ փոխվում են բացասականից դրական:

That's kind of an invitation to pick up this name of

Սա կարծես հրավեր լինի վերցնելու

those numbers coming out there

այստեղի թվերի անվանումներն

and to just drop it into the script here,

ու տեղադրելու դրանք այստեղ` գրառման մեջ:

and now I can steer the car with the steering wheel.

Եվ այժմ ես կարող եմ մեքենան վարել ղեկի օգնությամբ:

And it's interesting.

Ու դա հետաքրքիր է:

You know how much trouble the children have with variables,

Ինչպես գիտեք, երեխաների համար մեծ բարդություն են փոփոխական մեծությունները,

but by learning it this way, in a situated fashion,

բայց եթե նրանք սովորեն դրանք այս միջոցով` իրավիճակային եղանակով,

they never forget from this single trial

ապա այդ մեկ փորձից հետո երբեք չեն մոռանա,

what a variable is and how to use it.

թե ինչ են փոփոխական մեծություններն ու ինչպես է պետք դրանք կիրառել:

And we can reflect here the way Gillian Ishijima did.

Մենք կարող ենք այդ ամենը պատկերել այստեղ, ինչպես անում էր Ջիլլիան Իշիջիման:

So if you look at the little script here,

Եվ այսպես, եթե նայեք այս փոքրիկ գրառմանն ահա այստեղ,

the speed is always going to be 30.

կնկատեք, որ արագությունը միշտ պետք է լինի 30:

We're going to move the car according to that over and over again.

Մենք այդ կերպ պատրաստվում ենք շարժել մեքենան նորից ու նորից:

And I'm dropping a little dot for each one of these things;

Ես այսպիսի փոքրիկ կետեր կդնեմ այստեղ:

they're evenly spaced because they're 30 apart.

Նրանք միմյանցից հավասար հեռավորության վրա են, քանի որ շարժվում են նույն` 30 արագությամբ:

And what if I do this progression that the six-year-olds did

Իսկ ի՞նչ կլինի, եթե ես այժմ կիրառեմ այս պրոգրեսիան, որն օգտագործել էին նաև վեցամյա փոքրիկները`

of saying, "OK, I'm going to increase the speed by two each time,

ասելով «Լավ». ես ամեն անգամ կկրկնապատկեմ արագությունը,

and then I'm going to increase the distance by the speed each time?

ապա դրան զուգընթաց կմեծացնեմ նաև կետերի միջև եղած հեռավորությունը:

What do I get there?"

Ի՞նչ կստացվի:

We get a visual pattern of what these nine-year-olds called acceleration.

Կստանանք տեսողական պատկերը մի երևույթի, որը այս իննամյա երեխաներն անվանում են արագացում:

So how do the children do science?

Այսպիսով, ինչպե՞ս հաջողվեց երեխաներին հասնել գիտությանը:

(Video) Teacher: [Choose] objects that you think will fall to the Earth at the same time.

(Տեսանյութ) Ուսուցչուհի. [Ընտրեք] իրեր, որոնք ձեր կարծիքով գետնին կընկնեն միաժամանակ:

Student 1: Ooh, this is nice.

Աշակերտ 1. Ի~նչ լավ է:

Teacher: Do not pay any attention

Ուսուցչուհի. Ուշադրություն մի' դարձրեք,

to what anybody else is doing.

թե մյուսներն ինչ են անում:

Who's got the apple?

Ո՞ւմ մոտ է խնձորը:

Alan Kay: They've got little stopwatches.

Ալան Քեյ. Նրանք փոքրիկ վայրկենաչափեր ունեն:

Student 2: What did you get? What did you get?

Աշակերտ 2. Ի՞նչ արդյունք ունես: Քեզ մոտ ի՞նչ ստացվեց:

AK: Stopwatches aren't accurate enough.

Ա. Ք. Վայրկենաչափերը բավականաչափ ճշգրիտ չեն:

Student 3: 0.99 seconds.

Աշակերտ 3. 0.99 վայրկյան:

Teacher: So put "sponge ball" ...

Ուսուցչուհի. Եկեք օգտագործենք «սպունգ-գնդակ»...

Student 4l: [I decided to] do the shot put and the sponge ball

Աշակերտ 4. Մենք ունեինք գունդ ու սպունգ-գնդակ,

because they're two totally different weights,

և քանի որ դրանք լրիվ տարբեր կշիռ ունեն,

and if you drop them at the same time,

եթե դրանք միաժամանակ ցած գցեք,

maybe they'll drop at the same speed.

հնարավոր է, որ ընկնեն միևնույն արագությամբ:

Teacher: Drop. Class: Whoa!

Ուսուցչուհի. Գցե'ք: Դասարան. Ուոա~:

AK: So obviously, Aristotle never asked a child

Ա. Ք. Պարզ է, որ Արիստոտելը երբեք

about this particular point

կոնկրետ այս նյութի մասին հարցեր չի տվել երեխաներին

because, of course, he didn't bother doing the experiment,

քանի որ նրան չի հետաքրքրել նման փորձ կատարելը,

and neither did St. Thomas Aquinas.

ինչպես չի հետաքրքրել Սբ. Թովմա Աքվինացուն:

And it was not until Galileo actually did it

Իրականում առաջինը Գալիլեոն է փորձել

that an adult thought like a child,

մտածել երեխայի նման` լինելով հասուն մարդ:

only 400 years ago.

Եվ դա դեռևս 400 տարի առաջ:

We get one child like that about every classroom of 30 kids

Գրեթե բոլոր 30 աշակերտ ունեցող դասարաններում հնարավոր է գտնել գոնե մեկ երեխա,

who will actually cut straight to the chase.

որը կհասնի ճիշտ նշանակետին:

Now, what if we want to look at this more closely?

Իսկ եթե ավելի մոտիկից ծանոթանա՞նք այս ամենին:

We can take a movie of what's going on,

Մենք կարող ենք նկարահանել, թե ինչ է կատարվում,

but even if we single stepped this movie,

բայց եթե նույնիսկ փորձենք ստացված տեսանյութը բաժանել առանձին հատվածների` ըստ հերթականության,

it's tricky to see what's going on.

ապա միևնույն է, դժվար կլինի հասկանալ, թե իրականում ինչ է կատարվում:

And so what we can do is we can lay out the frames side by side

Եվ այսպես, միակ բանը, որ մենք կարող ենք անել, հետևյալն է. դուրս հանել շրջանակներն ու շարել կողք կողքի

or stack them up.

կամ մեկը մյուսի վրա:

So when the children see this, they say, "Ah! Acceleration,"

Երբ երեխաները տեսնում են սա, ասում են. «Օ~, արագացում»`

remembering back four months when they did their cars sideways,

հիշելով այն, ինչ անում էին չորս ամիս առաջ մեքենայի հետ աշխատելիս.

and they start measuring to find out what kind of acceleration it is.

արդյունքում նրանք սկսում են չափել` իմանալու համար, թե արագացման որ տեսակն է դա:

So what I'm doing is measuring from the bottom of one image

Հիմա ես էլ կչափեմ մի պատկերի ստորին մասից

to the bottom of the next image, about a fifth of a second later,

մինչև մյուս պատկերի ստորին մասը, և կտեսնենք, որ մոտավորապես մեկ հինգերորդ վայրկյանից հետո

like that. And they're getting faster and faster each time,

դրանք գնալով ավելի ու ավելի են արագանում:

and if I stack these guys up, then we see the differences; the increase

Ու եթե այս փոքրիկներին դնենք իրար վրա, ապա կտեսնենք դրանց տարբերությունը,

in the speed is constant.

արագությունը հաստատուն կերպով աճում է:

And they say, "Oh, yeah. Constant acceleration.

Եվ նրանք ասում են` օ~, այո~, հաստատուն արագացում:

We've done that already."

Մենք դա արդեն արել ենք:

And how shall we look and verify that we actually have it?

Իսկ ինչպե՞ս կարող ենք ստուգել, որ դա իրոք այդպես է:

So you can't tell much from just making the ball drop there,

Պարզապես գնդակը ցած նետելը մեզ շատ քիչ բան կտա,

but if we drop the ball and run the movie at the same time,

սակայն եթե նետենք գնդակն ու միաժամանակ դիտենք մեր նկարահանած տեսանյութը,

we can see that we have come up with an accurate physical model.

կհամոզվենք, որ ստացել ենք ճշգրիտ ֆիզիկական մոդել:

Galileo, by the way, did this very cleverly

Ի դեպ, Գալիլեոն շատ խելամիտ կերպով է գտել այս լուծումը.

by running a ball backwards down the strings of his lute.

ետ է գլորել գնդակն իր ջնարի լարերի վրայով:

I pulled out those apples to remind myself to tell you that

Ես առանձնացրել էի այդ խնձորները, որպեսզի չմոռանամ ասել ձեզ, որ

this is actually probably a Newton and the apple type story,

սա հավանաբար նման է Նյուտոնի և խնձորի պատմությանը,

but it's a great story.

բայց սա հրաշալի պատմություն է:

And I thought I would do just one thing

Ու ես մտածեցի, որ կարելի է այստեղ որևէ բան ցույց տալ

on the $100 laptop here just to prove that this stuff works here.

այս 100 դոլար արժողությամբ նոթբուքով` ապացուցելու համար, որ այն կաշխատի այստեղ:

So once you have gravity, here's this --

Եվ այսպես, քանի որ այստեղ ունենք ծանրության ուժ, ահա այն –

increase the speed by something,

կավելացնենք արագությունը ինչ-որ չափով

increase the ship's speed.

կավելացնենք նավի արագությունը:

If I start the little game here that the kids have done,

Եթե հիմա կիրառեմ երեխաների ստեղծած փոքրիկ խաղը,

it'll crash the space ship.

ապա կոչնչացնեմ տիեզերանավը:

But if I oppose gravity, here we go ... Oops!

Սակայն եթե ես հակադրեմ ծանրության ուժը, ահա – Օ~յ:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

One more.

Եվս մեկ անգամ:

Yeah, there we go. Yeah, OK?

Այո, այսպես: Պա՞րզ է:

I guess the best way to end this is with two quotes:

Կարծում եմ` այս ելույթը կարելի է լավագույնս եզրափակել երկու մեջբերումներով:

Marshall McLuhan said,

Մարշալ Մաք Լուհանն ասել է.

"Children are the messages that we send to the future,"

«Երեխաներն այն հաղորդագրություններն են, որոնք մենք ապագա ենք ուղարկում»:

but in fact, if you think of it,

Բայց փաստացի, եթե ավելի խորը մտածենք,

children are the future we send to the future.

ապա երեխաները հենց ապագան են, որը մենք ապագա ենք ուղարկում:

Forget about messages;

Մոռացեք հաղորդագրությունների մասին:

children are the future,

Երեխաներները ապագան են:

and children in the first and second world

Առաջին և երկրորդ աշխարհի,

and, most especially, in the third world

ու հատկապես երրորդ աշխարհի երեխաները

need mentors.

ուսուցիչների կարիք են զգում:

And this summer, we're going to build five million of these $100 laptops,

Եվ այս ամռանը մենք ստեղծելու ենք հինգ միլիոն այսպիսի, հարյուր դոլար արժողությամբ նոթբուքեր

and maybe 50 million next year.

ու դեռ գուցե հիսուն միլիոն էլ մյուս տարի:

But we couldn't create 1,000 new teachers this summer to save our life.

Բայց այս ամառ մենք չկարողացանք ստեղծել հազար նոր ուսուցիչներ` փրկելու համար մեր կյանքը:

That means that we, once again, have a thing where we can put technology out,

Իսկ դա նշանակում է, որ մենք կրկին կանգնում ենք մի խնդրի առաջ. երբ կարելի է դուրս թողնել տեխնոլոգիան,

but the mentoring that is required to go

բայց միևնույն է բացակայում է այն ուսուցումը,

from a simple new iChat instant messaging system

որը պետք է հասարակ Chat հաղորդակցային համակարգից անցում կատարեր

to something with depth is missing.

դեպի ավելի խորը համակարգի:

I believe this has to be done with a new kind of user interface,

Կարծում եմ` այս դեպքում հարկավոր է կիրառել ծրագրային համակարգի մի նոր տեսակ:

and this new kind of user interface could be done

Այս ամենի իրագործման համար անհրաժեշտ

with an expenditure of about 100 million dollars.

ծախսերը կազմում են մոտավորապես 100 միլիոն դոլար:

It sounds like a lot, but it is literally 18 minutes of what we're spending in Iraq --

Մեծ գումար է թվում, բայց իրականում մենք Իրաքի վրա 18 րոպեի ընթացքում հենց այդքան գումար ենք ծախսում:

we're spending 8 billion dollars a month; 18 minutes is 100 million dollars --

Մենք ամսեկան ծախսում ենք 8 միլիարդ դոլար, 18 րոպեում 100 միլիոն դոլար--

so this is actually cheap.

Այսինքն, փաստացի սա էժան է:

And Einstein said,

Իսկ Էյնշտեյնն ասել է.

"Things should be as simple as possible, but not simpler."

<<Իրերը պետք է լինեն հնարավորինս պարզ, բայց ոչ պարզունակ>>:

Thank you.

Շնորհակալություն: