How early life experience is written into DNA | Moshe Szyf

180,316 views ・ 2017-04-20

TED


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Maria K. Επιμέλεια: Chryssa Takahashi
00:12
So it all came to life
0
12740
1684
Όλα ξεκίνησαν
00:14
in a dark bar in Madrid.
1
14448
1832
από ένα σκοτεινό μπαρ στη Μαδρίτη.
00:16
I encountered my colleague from McGill, Michael Meaney.
2
16843
4224
Συνάντησα τον συνάδελφό μου από το πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ, Μάικλ Μίνι.
00:21
And we were drinking a few beers,
3
21091
2305
Πίναμε μπύρες και όπως κάνουν οι επιστήμονες
00:23
and like scientists do,
4
23420
2053
00:25
he told me about his work.
5
25497
1446
μου μίλησε για το έργο του.
00:28
And he told me that he is interested in how mother rats lick their pups
6
28124
6954
Και μου είπε ότι ενδιαφέρεται για το πώς οι μητέρες-αρουραίοι
γλύφουν τα μωρά τους μόλις αυτά γεννιούνται.
00:35
after they were born.
7
35102
1370
00:37
And I was sitting there and saying,
8
37476
2419
Και καθόμουν εκεί και έλεγα:
00:39
"This is where my tax dollars are wasted --
9
39919
3000
«Εκεί χαραμίζονται οι φόροι μου -
00:42
(Laughter)
10
42943
1034
(Γέλια)
- σε αυτού του είδους την ελαφριά επιστήμη».
00:44
on this kind of soft science."
11
44001
2778
00:47
And he started telling me
12
47655
2497
Και άρχισε να μου λέει ότι οι αρουραίοι,
00:50
that the rats, like humans,
13
50176
3400
όπως και οι άνθρωποι,
00:53
lick their pups in very different ways.
14
53600
2446
γλύφουν τα μωρά τους με πολύ διαφορετικούς τρόπους.
00:56
Some mothers do a lot of that,
15
56070
2735
Κάποιες μητέρες το κάνουν πολύ αυτό,
00:58
some mothers do very little,
16
58829
2205
κάποιες μητέρες το κάνουν πολύ λίγο,
01:01
and most are in between.
17
61058
1970
και οι περισσότερες είναι κάπου στη μέση.
01:03
But what's interesting about it
18
63687
1901
Αυτό που είναι όμως ενδιαφέρον
01:05
is when he follows these pups when they become adults --
19
65612
4918
είναι ότι όταν παρακολουθεί αυτά τα μωρά όταν γίνονται ενήλικες -
01:10
like, years in human life, long after their mother died.
20
70554
4179
όπως, χρόνια στην ανθρώπινη ζωή, πολύ μετά τον θάνατο της μητέρας,
01:14
They are completely different animals.
21
74757
2068
είναι εντελώς διαφορετικά ζώα.
01:16
The animals that were licked and groomed heavily,
22
76849
4373
Τα ζώα που ήταν γλειμμένα και καλλωπισμένα σε μεγάλο βαθμό,
01:21
the high-licking and grooming,
23
81246
1752
υψηλό-γλείψιμο και περιποίηση,
01:23
are not stressed.
24
83879
1364
δεν έχουν στρες.
01:25
They have different sexual behavior.
25
85842
2249
Έχουν διαφορετική σεξουαλική συμπεριφορά.
01:28
They have a different way of living
26
88115
2955
Έχουν διαφορετικό τρόπο ζωής
01:31
than those that were not treated as intensively by their mothers.
27
91094
5480
από αυτά που δεν λάμβαναν την ίδια έντονη μεταχείριση από τις μητέρες τους.
01:37
So then I was thinking to myself:
28
97754
3164
Οπότε, μετά σκεφτόμουν:
01:40
Is this magic?
29
100942
1292
Είναι αυτό μαγεία;
01:42
How does this work?
30
102822
1369
Πώς λειτουργεί αυτό;
01:44
As geneticists would like you to think,
31
104215
2209
Όπως οι γενετιστές θα θέλανε να σκέφτεστε,
01:47
perhaps the mother had the "bad mother" gene
32
107210
3972
ίσως η μητέρα είχε το γονίδιο «κακής μητέρας»
01:51
that caused her pups to be stressful,
33
111206
3637
που έκανε τα μωρά της να έχουν στρες,
01:54
and then it was passed from generation to generation;
34
114867
2547
και μετά πέρασε από γενιά σε γενιά.
01:57
it's all determined by genetics.
35
117438
2700
Όλα καθορίζονται από τη γενετική.
02:00
Or is it possible that something else is going on here?
36
120162
3494
Ή μήπως είναι πιθανό κάτι άλλο να συμβαίνει εδώ;
02:03
In rats, we can ask this question and answer it.
37
123680
3571
Στους αρουραίους, μπορούμε να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση.
02:07
So what we did is a cross-fostering experiment.
38
127275
3605
Οπότε, αυτό που κάναμε είναι ένα πείραμα δια-παρένθεσης.
02:10
You essentially separate the litter, the babies of this rat, at birth,
39
130904
4755
Ουσιαστικά διαχωρίζουμε στη γέννα τα νεογνά αυτού του αρουραίου,
02:15
to two kinds of fostering mothers --
40
135683
1867
σε δύο είδη παρένθετων μητέρων -
02:17
not the real mothers, but mothers that will take care of them:
41
137574
3328
όχι τις αληθινές μητέρες, αλλά μητέρες που θα τα φροντίζουν:
02:20
high-licking mothers and low-licking mothers.
42
140926
2254
μητέρες που γλύφουν πολύ και μητέρες που γλύφουν λίγο.
02:23
And you can do the opposite with the low-licking pups.
43
143204
3878
Και μπορείτε να κάνετε το αντίθετο με τα νεογνά που δεν γλύφονται πολύ.
02:27
And the remarkable answer was,
44
147528
2373
Και η αξιοσημείωτη απάντηση ήταν
02:29
it wasn't important what gene you got from your mother.
45
149925
4039
ότι δεν ήταν σημαντικό τι γονίδιο παίρνεις από τη μητέρα σου.
02:33
It was not the biological mother that defined this property of these rats.
46
153988
5748
Δεν ήταν η βιολογική μητέρα που καθόριζε αυτή την ιδιότητα αυτών των αρουραίων.
02:39
It is the mother that took care of the pups.
47
159760
4006
Είναι η μητέρα που φρόντιζε τα νεογνά.
02:44
So how can this work?
48
164591
2825
Οπότε, πώς μπορεί αυτό να λειτουργήσει;
02:48
I am an a epigeneticist.
49
168741
1803
Είμαι επιγενετιστής.
02:50
I am interested in how genes are marked
50
170568
3672
Ενδιαφέρομαι για το πώς τα γονίδια σημειώνονται
02:54
by a chemical mark
51
174264
1716
από ένα χημικό σημάδι κατά τη διάρκεια της εμβρυογένεσης,
02:56
during embryogenesis, during the time we're in the womb of our mothers,
52
176004
4805
καθόσον είμαστε στη μήτρα των μητέρων μας,
03:00
and decide which gene will be expressed
53
180833
2479
και καθορίζουν ποιο γονίδιο θα εκφραστεί σε ποιον ιστό.
03:03
in what tissue.
54
183336
1182
03:04
Different genes are expressed in the brain than in the liver and the eye.
55
184542
4170
Διαφορετικά γονίδια εκφράζονται στον εγκέφαλο από ό,τι σε ήπαρ και μάτι.
03:09
And we thought: Is it possible
56
189538
2839
Και σκεφτήκαμε: είναι δυνατό
03:12
that the mother is somehow reprogramming the gene of her offspring
57
192401
6947
η μητέρα να επαναπρογραμματίζει κάπως το γονίδιο των απογόνων της
03:19
through her behavior?
58
199372
1549
μέσα από τη συμπεριφορά της;
03:20
And we spent 10 years,
59
200945
1611
Και περάσαμε 10 χρόνια,
03:22
and we found that there is a cascade of biochemical events
60
202580
4041
και βρήκαμε ότι υπάρχει ένας καταρράκτης βιοχημικών γεγονότων
03:26
by which the licking and grooming of the mother, the care of the mother,
61
206645
3443
μέσω του οποίου το γλείψιμο, η περιποίηση και η φροντίδα της μητέρας,
03:30
is translated to biochemical signals
62
210112
2483
μεταφράζεται σε βιοχημικά σήματα
03:32
that go into the nucleus and into the DNA
63
212619
3311
που πάνε στον πυρήνα και περνούν στο DNA
03:35
and program it differently.
64
215954
2078
και το προγραμματίζουν διαφορετικά.
03:38
So now the animal can prepare itself for life:
65
218056
4896
Οπότε τώρα το ζώο μπορεί να προετοιμαστεί για τη ζωή:
03:42
Is life going to be harsh?
66
222976
2621
Θα είναι η ζωή σκληρή;
03:45
Is there going to be a lot of food?
67
225621
1762
Θα υπάρχει πολύ φαγητό;
03:47
Are there going to be a lot of cats and snakes around,
68
227407
2525
Θα υπάρχουν πολλές γάτες και φίδια γύρω,
03:49
or will I live in an upper-class neighborhood
69
229956
2323
ή θα ζήσω σε μια γειτονιά υψηλής τάξης
03:52
where all I have to do is behave well and proper,
70
232303
2707
όπου θα πρέπει μόνο να συμπεριφέρομαι ωραία και σωστά,
03:55
and that will gain me social acceptance?
71
235034
3135
και με αυτό θα κερδίσω κοινωνική αποδοχή;
03:58
And now one can think about how important that process can be
72
238798
5591
Κάποιος μπορεί να σκεφτεί πόσο σημαντική αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει
04:04
for our lives.
73
244413
1175
για τις ζωές μας.
04:05
We inherit our DNA from our ancestors.
74
245612
2912
Κληρονομούμε το DNA μας από τους προγόνους μας.
04:09
The DNA is old.
75
249231
1929
Το DNA είναι παλιό.
04:11
It evolved during evolution.
76
251184
2068
Εξελίχθηκε μέσα από την εξέλιξη.
04:13
But it doesn't tell us if you are going to be born in Stockholm,
77
253758
4333
Δε μας λέει όμως αν θα γεννηθείς στη Στοκχόλμη,
04:18
where the days are long in the summer and short in the winter,
78
258115
3386
όπου οι μέρες είναι μεγάλες το καλοκαίρι και μικρές το χειμώνα,
04:21
or in Ecuador,
79
261525
1305
ή στο Εκουαδόρ,
04:22
where there's an equal number of hours for day and night all year round.
80
262854
3533
όπου υπάρχει ίδιος αριθμός ωρών για τη μέρα και τη νύχτα όλο το χρόνο.
04:26
And that has such an enormous [effect] on our physiology.
81
266411
3795
Και αυτό έχει ένα τεράστιο [αντίκτυπο] στη φυσιολογία μας.
04:31
So what we suggest is, perhaps what happens early in life,
82
271309
4236
Οπότε αυτό που προτείνουμε είναι, ίσως αυτό που συμβαίνει νωρίς στη ζωή,
04:35
those signals that come through the mother,
83
275569
2167
αυτά τα σήματα που έρχονται μέσω της μητέρας,
04:37
tell the child what kind of social world you're going to be living in.
84
277760
4515
λένε στο παιδί σε τι είδους κοινωνικό κόσμο θα ζήσετε.
04:42
It will be harsh, and you'd better be anxious and be stressful,
85
282299
3400
Θα είναι σκληρός, και θα είσαι ανήσυχος και γεμάτος στρες,
04:45
or it's going to be an easy world, and you have to be different.
86
285723
3123
ή θα είναι εύκολος ο κόσμος, και θα πρέπει να είσαι διαφορετικός.
04:48
Is it going to be a world with a lot of light or little light?
87
288870
3190
Θα είναι ένας κόσμος με πολύ φως ή λίγο φως;
04:52
Is it going to be a world with a lot of food or little food?
88
292084
3985
Θα είναι ένας κόσμος με πολύ ή λίγο φαγητό;
04:56
If there's no food around,
89
296093
1524
Αν δεν υπάρχει καθόλου φαγητό,
04:57
you'd better develop your brain to binge whenever you see a meal,
90
297641
4616
πρέπει να αναπτύξεις τον εγκέφαλό σου ώστε να δραστηριοποιείται όποτε βλέπεις γεύμα,
05:02
or store every piece of food that you have as fat.
91
302281
4756
ή να αποθηκεύεις κάθε κομμάτι φαγητού που τρως ως λίπος.
05:08
So this is good.
92
308639
1430
Οπότε αυτό είναι καλό.
05:10
Evolution has selected this
93
310093
1857
Η εξέλιξη το έχει επιλέξει αυτό
05:11
to allow our fixed, old DNA to function in a dynamic way
94
311974
4896
για να επιτρέψει στο σταθερό και παλιό μας DNA
να λειτουργεί με έναν δυναμικό τρόπο σε νέα περιβάλλοντα.
05:16
in new environments.
95
316894
1849
05:19
But sometimes things can go wrong;
96
319197
2583
Κάποιες φορές όμως τα πράγματα μπορεί να πάνε στραβά:
05:22
for example, if you're born to a poor family
97
322526
3862
για παράδειγμα, αν γεννηθείς σε μια φτωχή οικογένεια
05:26
and the signals are, "You better binge,
98
326412
2929
και τα σήματα είναι: «πρέπει να δραστηριοποιηθείς,
05:29
you better eat every piece of food you're going to encounter."
99
329365
3215
πρέπει να τρως κάθε κομμάτι φαγητού που θα βρεθεί μπροστά σου».
05:32
But now we humans and our brain have evolved,
100
332604
2252
Τώρα όμως άνθρωποι και εγκέφαλος έχουμε εξελιχθεί,
05:34
have changed evolution even faster.
101
334880
2096
έχουν κάνει την εξέλιξη ακόμη πιο γρήγορη.
05:37
Now you can buy McDonald's for one dollar.
102
337000
3364
Τώρα μπορείς να αγοράσεις McDonald για ένα δολάριο.
05:40
And therefore, the preparation that we had by our mothers
103
340388
6410
Και ως εκ τούτου, η προετοιμασία που είχαμε από τις μητέρες μας
05:46
is turning out to be maladaptive.
104
346822
2592
καταλήγει να είναι δυσπροσαρμοστική.
05:50
The same preparation that was supposed to protect us from hunger and famine
105
350171
4213
Η ίδια προετοιμασία που έμελλε να μας προστατέψει από την πείνα και το λιμό
05:54
is going to cause obesity,
106
354408
2457
θα προκαλέσει παχυσαρκία,
05:56
cardiovascular problems and metabolic disease.
107
356889
2970
καρδιαγγειακά προβλήματα και μεταβολικά νοσήματα.
06:00
So this concept that genes could be marked by our experience,
108
360486
3472
Οπότε αυτή η έννοια ότι τα γονίδιά μας σημαδεύονται από την εμπειρία μας,
06:03
and especially the early life experience,
109
363982
2301
και ειδικά την εμπειρία της πρώιμης ζωής,
06:06
can provide us a unifying explanation
110
366307
2814
μπορεί να μας παρέχει μια ενιαία εξήγηση
06:09
of both health and disease.
111
369145
2343
περί υγείας και νόσου.
06:12
But is true only for rats?
112
372432
2358
Ισχύει όμως μόνο για τους αρουραίους;
06:14
The problem is, we cannot test this in humans,
113
374814
2952
Δεν μπορούμε όμως να το ελέγξουμε στους ανθρώπους,
06:17
because ethically, we cannot administer child adversity in a random way.
114
377790
4112
επειδή για ηθικούς λόγους, δεν μπορούμε να χειριστούμε
τις παιδικές αντιξοότητες με τυχαίο τρόπο.
06:21
So if a poor child develops a certain property,
115
381926
3304
Οπότε, αν ένα φτωχό παιδί αναπτύξει μια συγκεκριμένη ιδιότητα,
06:25
we don't know whether this is caused by poverty
116
385254
3739
δεν ξέρουμε αν αυτό προκαλείται από τη φτώχεια
06:29
or whether poor people have bad genes.
117
389017
2824
ή αν οι φτωχοί άνθρωποι έχουν άσχημα γονίδια.
06:31
So geneticists will try to tell you that poor people are poor
118
391865
3115
Οπότε οι γενετιστές θα σας πουν ότι οι φτωχοί άνθρωποι είναι φτωχοί
06:35
because their genes make them poor.
119
395004
2056
επειδή τα γονίδιά τους τους κάνουν φτωχούς.
06:37
Epigeneticists will tell you
120
397084
1960
Οι επιγενετιστές θα σας πουν
06:39
poor people are in a bad environment or an impoverished environment
121
399068
4110
ότι οι φτωχοί βρίσκονται σε κακό ή εξαθλιωμένο περιβάλλον
06:43
that creates that phenotype, that property.
122
403202
2964
που δημιουργεί αυτόν τον φαινότυπο, αυτήν την ιδιότητα.
06:47
So we moved to look into our cousins, the monkeys.
123
407396
5842
Οπότε, πήγαμε να δούμε τα ξαδέρφια μας, τους πιθήκους.
06:53
My colleague, Stephen Suomi, has been rearing monkeys
124
413907
3694
Ο συνάδελφός μου, Στίβεν Σουόμι,
εκτρέφει πιθήκους με δύο διαφορετικούς τρόπους:
06:57
in two different ways:
125
417625
1161
06:58
randomly separated the monkey from the mother
126
418810
2901
τυχαία χώρισε έναν θηλυκό πίθηκο από τη μητέρα της
07:01
and reared her with a nurse
127
421735
2592
και την εξέθρεψε με μια παρένθετη τροφό
07:04
and surrogate motherhood conditions.
128
424351
2959
σε συνθήκες υποκατάστατης μητρότητας.
07:07
So these monkeys didn't have a mother; they had a nurse.
129
427334
2671
Οπότε, αυτοί οι πίθηκοι δεν είχαν μητέρα, είχαν τροφό.
07:10
And other monkeys were reared with their normal, natural mothers.
130
430029
4620
Και άλλοι πίθηκοι εκτράφηκαν με τις κανονικές, φυσιολογικές τους μητέρες.
07:14
And when they were old, they were completely different animals.
131
434673
4696
Και όταν ενηλικιώθηκαν, ήταν εντελώς διαφορετικά ζώα.
07:19
The monkeys that had a mother did not care about alcohol,
132
439393
3093
Οι πίθηκοι που είχαν μια μητέρα δε νοιάζονταν για το αλκοόλ,
07:22
they were not sexually aggressive.
133
442510
1679
δεν ήταν σεξουαλικά επιθετικοί.
07:24
The monkeys that didn't have a mother were aggressive, were stressed
134
444213
3767
Οι πίθηκοι που δεν είχαν μητέρα ήταν επιθετικοί, είχαν στρες
07:28
and were alcoholics.
135
448004
1614
και ήταν αλκοολικοί.
07:30
So we looked at their DNA early after birth, to see:
136
450302
5482
Οπότε κοιτάξαμε στο DNA τους αμέσως μετά τη γέννησή τους, για να δούμε:
07:35
Is it possible that the mother is marking?
137
455808
2767
Είναι δυνατό η μητέρα να τα σηματοδοτεί;
07:38
Is there a signature of the mother in the DNA of the offspring?
138
458599
5358
Υπάρχει κάποια υπογραφή της μητέρας στο DNA των απογόνων;
07:43
These are Day-14 monkeys,
139
463981
2252
Αυτοί είναι πίθηκοι 14 ημερών,
07:46
and what you see here is the modern way by which we study epigenetics.
140
466257
4076
και αυτό που βλέπετε εδώ είναι ο μοντέρνος τρόπος που μελετάμε την επιγενετική.
07:50
We can now map those chemical marks, which we call methylation marks,
141
470357
4663
Μπορούμε πλέον να χαρτογραφήσουμε αυτά τα χημικά σημάδια στο DNA,
τα οποία αποκαλούμε σήματα μεθυλίωσης,
07:55
on DNA at a single nucleotide resolution.
142
475044
3258
σε μια μοναδική νουκλεοτιδική ανάλυση.
07:58
We can map the entire genome.
143
478326
1877
Χαρτογραφούμε ολόκληρο το γονιδίωμα.
08:00
We can now compare the monkey that had a mother or not.
144
480227
3067
Μπορούμε πια να συγκρίνουμε τον πίθηκο που είχε μητέρα ή όχι.
08:03
And here's a visual presentation of this.
145
483318
1954
Κι εδώ είναι μια οπτική παρουσίαση.
08:05
What you see is the genes that got more methylated are red.
146
485296
4737
Αυτό που βλέπετε είναι ότι τα γονίδια που είναι πιο μεθυλιωμένα είναι κόκκινα.
08:10
The genes that got less methylated are green.
147
490057
3014
Τα γονίδια που είναι λιγότερο μεθυλιωμένα είναι πράσινα.
08:13
You can see many genes are changing,
148
493095
2484
Μπορείτε να δείτε ότι πολλά γονίδια αλλάζουν,
08:15
because not having a mother is not just one thing --
149
495603
2714
επειδή το να μην έχεις μητέρα δεν είναι κάτι απλό.
08:18
it affects the whole way;
150
498341
1531
Επηρεάζει τα πάντα.
08:19
it sends signals about the whole way your world is going to look
151
499896
3508
Στέλνει σήματα για όλο το φάσμα που ο κόσμος σου θα μοιάζει
08:23
when you become an adult.
152
503428
1759
όταν γίνεις ενήλικας.
08:25
And you can see the two groups of monkeys
153
505211
2421
Και μπορείτε να δείτε τις δύο ομάδες πιθήκων
08:27
extremely well-separated from each other.
154
507656
2720
εξαιρετικά καλά διαφοροποιημένες η μία από την άλλη.
08:31
How early does this develop?
155
511212
2129
Πόσο νωρίς αναπτύσσεται αυτό;
08:33
These monkeys already didn't see their mothers,
156
513898
2213
Αυτοί οι πίθηκοι δεν είχαν δει τις μητέρες τους,
08:36
so they had a social experience.
157
516135
1699
οπότε είχαν μια κοινωνική εμπειρία.
08:37
Do we sense our social status, even at the moment of birth?
158
517858
4265
Αισθανόμαστε την κοινωνική μας κατάσταση, ακόμη και τη στιγμή της γέννησης;
08:42
So in this experiment, we took placentas of monkeys
159
522951
4049
Σε αυτό το πείραμα λοιπόν, πήραμε πλακούντες πιθήκων
08:47
that had different social status.
160
527024
1957
που είχαν διαφορετικό κοινωνικό στάτους.
08:49
What's interesting about social rank is that across all living beings,
161
529518
5374
Αυτό που έχει ενδιαφέρον για την κοινωνική κατάταξη είναι ότι σε όλα τα έμβια όντα,
08:54
they will structure themselves by hierarchy.
162
534916
2618
θα δομήσουν τους εαυτούς τους κατά μια ιεραρχία.
08:58
Monkey number one is the boss;
163
538165
2188
Ο πίθηκος νούμερο ένα είναι το αφεντικό,
09:00
monkey number four is the peon.
164
540377
2338
ο πίθηκος νούμερο τέσσερα είναι ο εργάτης.
09:02
You put four monkeys in a cage,
165
542739
2439
Κι όταν βάζεις τέσσερις πιθήκους σε ένα κλουβί,
09:05
there will always be a boss and always be a peon.
166
545202
3011
θα υπάρχει πάντα ένα αφεντικό και πάντα ένας εργάτης.
09:09
And what's interesting is that the monkey number one
167
549268
3848
Και αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι ο πίθηκος νούμερο ένα
09:13
is much healthier than monkey number four.
168
553140
3432
είναι πολύ πιο υγιής από τον πίθηκο νούμερο τέσσερα.
09:16
And if you put them in a cage,
169
556596
1804
Και αν τους βάλεις σε ένα κλουβί,
09:18
monkey number one will not eat as much.
170
558424
4697
ο πίθηκος νούμερο ένα δε θα φάει τόσο πολύ.
09:23
Monkey number four will eat [a lot].
171
563145
1837
Ο πίθηκος νούμερο τέσσερα θα φάει [πολύ].
09:25
And what you see here in this methylation mapping,
172
565949
4273
Κι αυτό που βλέπετε εδώ σε αυτήν την χαρτογράφηση μεθυλίωσης,
09:30
a dramatic separation at birth
173
570246
2775
ένας δραματικός διαχωρισμός στη γέννηση
09:33
of the animals that had a high social status
174
573045
2714
των ζώων που είχαν υψηλό κοινωνικό στάτους
09:35
versus the animals that did not have a high status.
175
575783
2674
απέναντι στα ζώα που δεν είχαν υψηλό στάτους.
09:39
So we are born already knowing the social information,
176
579169
4231
Οπότε γεννιόμαστε ήδη γνωρίζοντας την κοινωνική πληροφορία,
09:43
and that social information is not bad or good,
177
583424
3053
και αυτή η κοινωνική πληροφορία δεν είναι κακή ή καλή,
09:46
it just prepares us for life,
178
586501
1419
απλά μας προετοιμάζει για τη ζωή,
09:47
because we have to program our biology differently
179
587944
4241
επειδή πρέπει να προγραμματίζουμε τη βιολογία μας διαφορετικά
09:52
if we are in the high or the low social status.
180
592209
3081
αν είμαστε στο υψηλό ή το χαμηλό κοινωνικό στάτους.
Πώς όμως μπορείς να το μελετήσεις αυτό στους ανθρώπους;
09:56
But how can you study this in humans?
181
596146
1881
09:58
We can't do experiments, we can't administer adversity to humans.
182
598530
3448
Δεν μπορούμε να πειραματιστούμε,
ούτε να υποβάλλουμε τους ανθρώπους σε αντιξοότητες.
10:02
But God does experiments with humans,
183
602002
2593
Ο Θεός όμως κάνει πειράματα με τους ανθρώπους,
10:04
and it's called natural disasters.
184
604619
2288
και ονομάζονται φυσικές καταστροφές.
10:06
One of the hardest natural disasters in Canadian history
185
606931
4260
Μία από τις πιο σκληρές φυσικές καταστροφές στην ιστορία του Καναδά
10:11
happened in my province of Quebec.
186
611215
2410
συνέβη στην επαρχία μου, το Κεμπέκ.
10:13
It's the ice storm of 1998.
187
613649
2403
Είναι η παγοθύελλα του 1998.
10:16
We lost our entire electrical grid because of an ice storm
188
616076
3800
Χάσαμε ολόκληρο το ηλεκτρικό μας δίκτυο εξαιτίας μια θύελλας πάγου
10:19
when the temperatures were, in the dead of winter in Quebec,
189
619900
2997
όταν οι θερμοκρασίες ήταν, στο απόγειο του χειμώνα στο Κεμπέκ,
10:22
minus 20 to minus 30.
190
622921
1949
μείον 20 με μείον 30.
10:24
And there were pregnant mothers during that time.
191
624894
2532
Και υπήρχαν έγκυες μητέρες εκείνη την περίοδο.
10:27
And my colleague Suzanne King followed the children of these mothers
192
627902
6032
Και η συνάδελφός μου Σουζάν Κινγκ
παρακολούθησε τα παιδιά αυτών των μητέρων για 15 χρόνια.
10:33
for 15 years.
193
633958
1714
10:36
And what happened was, that as the stress increased --
194
636385
4246
Και αυτό που έγινε ήταν, ότι καθώς αυξανόταν το στρες -
10:40
and here we had objective measures of stress:
195
640655
2608
κι εδώ είχαμε αντικειμενικές μετρήσεις του στρες:
10:43
How long were you without power? Where did you spend your time?
196
643287
4438
Πόσον καιρό ήσουν χωρίς ρεύμα; Πού πέρασες τον χρόνο σου;
10:47
Was it in your mother-in-law's apartment or in some posh country home?
197
647749
5003
Ήταν στο διαμέρισμα της πεθεράς σου ή σε κάποιο άνετο σπίτι χώρας;
10:52
So all of these added up to a social stress scale,
198
652776
2658
Όλα αυτά λοιπόν προστέθηκαν σε κλίμακα κοινωνικού στρες,
10:55
and you can ask the question:
199
655458
1382
και μπορείτε να ρωτήσετε:
10:56
How did the children look?
200
656864
3044
Πώς ήταν τα παιδιά;
10:59
And it appears that as stress increases,
201
659932
2634
Και φαίνεται ότι όσο το άγχος αυξάνεται,
11:02
the children develop more autism,
202
662590
2058
τα παιδιά αναπτύσσουν περισσότερο αυτισμό,
11:04
they develop more metabolic diseases
203
664672
2539
αναπτύσσουν περισσότερες νόσους του μεταβολισμού
11:07
and they develop more autoimmune diseases.
204
667235
2832
και αναπτύσσουν περισσότερες αυτο-άνοσα νοσήματα.
11:10
We would map the methylation state,
205
670607
2424
Θα χαρτογραφούσαμε την κατάσταση μεθυλίωσης,
11:13
and again, you see the green genes becoming red as stress increases,
206
673055
5538
και ξανά, βλέπετε τα πράσινα γονίδια να γίνονται κόκκινα καθώς το άγχος αυξάνεται,
11:18
the red genes becoming green as stress increases,
207
678617
3492
τα κόκκινα γονίδια γίνονται πράσινα καθώς το άγχος αυξάνεται,
11:22
an entire rearrangement of the genome in response to stress.
208
682133
4550
μια ολόκληρη αναδιάρθρωση του γονιδιώματος ως απόκριση στο άγχος.
11:29
So if we can program genes,
209
689262
3209
Οπότε, αν μπορούμε να προγραμματίσουμε τα γονίδια,
11:32
if we are not just the slaves of the history of our genes,
210
692495
3973
αν δεν είμαστε απλά οι σκλάβοι της ιστορίας των γονιδίων μας,
11:36
that they could be programmed, can we deprogram them?
211
696492
2628
αλλά προγραμματίζονται, μπορούμε να τα απο-προγραμματίσουμε;
11:39
Because epigenetic causes can cause diseases like cancer,
212
699913
4582
Επειδή επιγενετικές αιτίες μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες όπως ο καρκίνος,
11:45
metabolic disease
213
705479
1803
η μεταβολική νόσος
11:47
and mental health diseases.
214
707306
2103
και τα ψυχικά νοσήματα.
11:49
Let's talk about cocaine addiction.
215
709940
2693
Ας μιλήσουμε για την εξάρτηση από την κοκαΐνη.
11:53
Cocaine addiction is a terrible situation
216
713395
3056
Η εξάρτηση από την κοκαΐνη είναι μια απαίσια κατάσταση
11:56
that can lead to death and to loss of human life.
217
716475
3767
που μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο και τον χαμό της ανθρώπινης ζωής.
12:01
We asked the question:
218
721365
1925
Θέσαμε την ερώτηση:
12:03
Can we reprogram the addicted brain
219
723314
3239
Μπορούμε να επαναπρογραμματίσουμε το μυαλό υπό εξάρτηση
12:06
to make that animal not addicted anymore?
220
726577
4924
για να κάνουμε αυτό το ζώο να μην είναι πια εξαρτημένο;
12:12
We used a cocaine addiction model
221
732197
4280
Χρησιμοποιήσαμε ένα μοντέλο εξάρτησης από την κοκαΐνη
12:16
that recapitulates what happens in humans.
222
736501
2089
που ανακεφαλαιώνει το τι συμβαίνει στους ανθρώπους.
12:18
In humans, you're in high school,
223
738614
2668
Στους ανθρώπους, είστε στο σχολείο,
12:21
some friends suggest you use some cocaine,
224
741306
2080
κάποιοι φίλοι προτείνουν να πάρετε κοκαΐνη,
12:23
you take cocaine, nothing happens.
225
743410
1806
παίρνετε κοκαΐνη, τίποτα δε συμβαίνει.
12:25
Months pass by, something reminds you of what happened the first time,
226
745240
4201
Περνούν μήνες, κάτι σας υπενθυμίζει τι έγινε την πρώτη φορά,
12:29
a pusher pushes cocaine,
227
749465
1640
ένας έμπορος προωθεί κοκαΐνη,
12:31
and you become addicted and your life has changed.
228
751129
2832
και γίνεσαι εξαρτημένος, και η ζωή σου έχει αλλάξει.
12:33
In rats, we do the same thing.
229
753985
1646
Στους αρουραίους, κάνουμε το ίδιο.
12:35
My colleague, Gal Yadid,
230
755655
1575
Ο συνάδελφός μου, Γκαλ Γιαντίντ,
12:37
he trains the animals to get used to cocaine,
231
757254
3000
εκπαιδεύει τα ζώα να συνηθίσουν την κοκαΐνη,
12:40
then for one month, no cocaine.
232
760278
3128
μετά για ένα μήνα, καθόλου κοκαΐνη.
12:43
Then he reminds them of the party when they saw the cocaine the first time
233
763430
3676
Μετά τους υπενθυμίζει το πάρτι όταν είδαν την κοκαΐνη πρώτη φορά
12:47
by cue, the colors of the cage when they saw cocaine.
234
767130
2816
με σύνθημα, τα χρώματα του κλουβιού όταν είδαν κοκαΐνη.
12:49
And they go crazy.
235
769970
1652
Και τρελαίνονται.
12:51
They will press the lever to get cocaine
236
771646
2447
Θα πιέζουν το μοχλό να παίρνουν κοκαΐνη
12:54
until they die.
237
774117
1259
μέχρι να πεθάνουν.
12:55
We first determined that the difference between these animals
238
775867
4443
Πρώτα διαπιστώσαμε ότι η διαφορά μεταξύ αυτών των ζώων
13:00
is that during that time when nothing happens,
239
780334
2701
είναι ότι κατά την ώρα που τίποτα δε συμβαίνει,
13:03
there's no cocaine around,
240
783059
1772
που δεν υπάρχει κοκαΐνη γύρω,
13:04
their epigenome is rearranged.
241
784855
1921
το επιγονιδίωμά τους αναδιατάσσεται.
13:06
Their genes are re-marked in a different way,
242
786800
2889
Τα γονίδιά τους επανα-σηματοδοτούνται με διαφορετικό τρόπο,
13:09
and when the cue comes, their genome is ready
243
789713
3742
και όταν το σύνθημα έρθει, το γονιδίωμά τους είναι έτοιμο
13:13
to develop this addictive phenotype.
244
793479
2289
να αναπτύξει αυτόν τον εξαρτώμενο φαινότυπο.
13:16
So we treated these animals with drugs that either increase DNA methylation,
245
796385
6770
Οπότε περιθάλψαμε αυτά τα ζώα με ουσίες που είτε αυξάνουν τη μεθυλίωση του DNA,
που ήταν ο επιγενετικός δείκτης που παρακολουθούσαμε,
13:23
which was the epigenetic marker to look at,
246
803179
2224
13:25
or decrease epigenetic markings.
247
805427
3483
ή μειώνουν τις επιγενετικές σημάνσεις.
13:28
And we found that if we increased methylation,
248
808934
3255
Και βρήκαμε ότι αν αυξήσουμε τη μεθυλίωση,
13:32
these animals go even crazier.
249
812213
1883
αυτά τα ζώα τρελαίνονται ακόμα πιο πολύ.
13:34
They become more craving for cocaine.
250
814120
2484
Λαχταρούν περισσότερο την κοκαΐνη.
13:36
But if we reduce the DNA methylation,
251
816628
3426
Αν ελαττώσουμε όμως τη μεθυλίωση του DNA,
13:40
the animals are not addicted anymore.
252
820078
2104
τα ζώα δεν είναι πλέον εξαρτημένα.
13:42
We have reprogrammed them.
253
822206
1619
Τα έχουμε επαναπρογραμματίσει.
13:43
And a fundamental difference between an epigenetic drug
254
823849
3306
Και μια θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα σε μια επιγενετική ουσία
13:47
and any other drug
255
827179
1306
και οποιαδήποτε άλλη ουσία
13:48
is that with epigenetic drugs,
256
828509
2172
είναι ότι με τις επιγενετικές ουσίες,
13:50
we essentially remove the signs of experience,
257
830705
4132
ουσιαστικά αφαιρούμε τα σημάδια της εμπειρίας,
13:54
and once they're gone,
258
834861
2127
και εφόσον φύγουν,
13:57
they will not come back unless you have the same experience.
259
837012
3021
δεν επιστρέφουν εκτός αν έχεις την ίδια εμπειρία.
Το ζώο πλέον είναι επαναπρογραμματισμένο.
14:00
The animal now is reprogrammed.
260
840057
1654
14:01
So when we visited the animals 30 days, 60 days later,
261
841735
4221
Όταν λοιπόν επισκεφτήκαμε τα ζώα 30 με 60 μέρες αργότερα,
14:05
which is in human terms many years of life,
262
845980
2919
το οποίο σε ανθρώπινους όρους είναι πολλά χρόνια ζωής,
14:08
they were still not addicted -- by a single epigenetic treatment.
263
848923
5306
δεν ήταν ακόμη εθισμένα - από μια μόνο επιγενετική θεραπεία.
14:16
So what did we learn about DNA?
264
856292
3271
Οπότε, τι μάθαμε για το DNA;
14:19
DNA is not just a sequence of letters;
265
859587
3125
Το DNA δεν είναι απλώς μια ακολουθία γραμμάτων.
14:22
it's not just a script.
266
862736
2119
Δεν είναι ένα απλό σενάριο.
14:24
DNA is a dynamic movie.
267
864879
2371
Το DNA είναι μια δυναμική ταινία.
14:28
Our experiences are being written into this movie, which is interactive.
268
868187
4911
Οι εμπειρίες μας γράφονται σε αυτήν την ταινία, η οποία είναι διαδραστική.
14:33
You're, like, watching a movie of your life, with the DNA,
269
873122
3553
Είναι σα να παρακολουθείς μια ταινία της ζωής σου, με το DNA,
14:36
with your remote control.
270
876699
1782
με το τηλεχειριστήριο.
14:38
You can remove an actor and add an actor.
271
878505
3389
Μπορείς να μετακινήσεις έναν ηθοποιό και να προσθέσεις έναν ηθοποιό.
14:42
And so you have, in spite of the deterministic nature of genetics,
272
882692
5895
Και οπότε έχεις, παρά την ντετερμινιστική φύση της γενετικής,
14:48
you have control of the way your genes look,
273
888611
3689
έχεις τον έλεγχο του τρόπου που θα μοιάζουν τα γονίδιά σου,
14:52
and this has a tremendous optimistic message
274
892324
3270
και αυτό έχει ένα τεράστιο αισιόδοξο μήνυμα
14:55
for the ability to now encounter some of the deadly diseases
275
895618
3508
για τη δυνατότητα αντιμετώπισης των θανατηφόρων ασθενειών
14:59
like cancer, mental health,
276
899150
2904
όπως ο καρκίνος, η ψυχική υγεία,
15:02
with a new approach,
277
902078
2928
με μια νέα προσέγγιση,
15:05
looking at them as maladaptation.
278
905030
2534
κοιτάζοντάς τες ως κακή προσαρμογή.
15:07
And if we can epigenetically intervene,
279
907588
3074
Και αν μπορούμε να παρέμβουμε επιγενετικά,
15:10
[we can] reverse the movie by removing an actor
280
910686
3496
[μπορούμε] να αντιστρέψουμε την ταινία απομακρύνοντας έναν ηθοποιό
15:14
and setting up a new narrative.
281
914206
2857
και στήνοντας ένα νέο διήγημα.
15:17
So what I told you today is,
282
917848
2497
Αυτό που σας είπα λοιπόν σήμερα είναι
15:20
our DNA is really combined of two components,
283
920369
5092
ότι το DNA είναι πραγματικά συνδυασμένο από δύο συστατικά,
15:25
two layers of information.
284
925485
1825
δύο στρώματα πληροφοριών.
15:27
One layer of information is old,
285
927926
3675
Ένα στρώμα πληροφοριών είναι παλιό,
15:31
evolved from millions of years of evolution.
286
931625
3505
έχοντας εξελιχθεί από εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης.
15:35
It is fixed and very hard to change.
287
935154
3176
Είναι σταθερό και πολύ δύσκολο να αλλάξει.
15:39
The other layer of information is the epigenetic layer,
288
939231
3850
Το άλλο στρώμα πληροφορίας είναι το επιγενετικό στρώμα,
15:43
which is open and dynamic
289
943105
3895
το οποίο είναι ανοιχτό και δυναμικό
15:47
and sets up a narrative that is interactive,
290
947024
4592
και θέτει μια διήγηση που είναι διαδραστική,
15:51
that allows us to control, to a large extent, our destiny,
291
951640
6788
που μας επιτρέπει να ελέγχουμε, σε μεγάλο βαθμό, τη μοίρα μας,
15:59
to help the destiny of our children
292
959515
3456
να βοηθούμε τη μοίρα των παιδιών μας,
16:02
and to hopefully conquer disease
293
962995
4155
και να ελπίζουμε να ξεπαστρέψουμε την ασθένεια
16:07
and serious health challenges
294
967174
4416
και σοβαρές προκλήσεις για την υγεία
16:11
that have plagued humankind for a long time.
295
971614
3611
που μαστίζουν την ανθρωπότητα για πολύ καιρό.
16:15
So even though we are determined
296
975249
3393
Οπότε, παρόλο που καθοριζόμαστε από τα γονίδιά μας,
16:18
by our genes,
297
978666
1755
16:20
we have a degree of freedom
298
980445
3067
έχουμε ένα βαθμό ελευθερίας
16:23
that can set up our life to a life of responsibility.
299
983536
4133
που μπορεί να θεσπίσει τη ζωή μας σε μια ζωή υπευθυνότητας.
16:27
Thank you.
300
987693
1220
Σας ευχαριστώ.
16:28
(Applause)
301
988937
4955
(Χειροκρότημα)
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7