Why do we have crooked teeth when our ancestors didn’t? - G. Richard Scott

Translator: 24 Anh

All these ancient skulls have perfectly straight teeth,

Những hộp sọ cổ đại này đều có hàm răng đều tăm tắp,

despite almost certainly never sporting braces.

mặc dù gần như chắc chắn chưa từng niềng răng.

And this isn't some strange sample.

Và đây chẳng phải mẫu vật quá xa lạ.

According to the fossil record,

Theo ghi chép hóa thạch,

ancient humans usually had straight teeth,

người cổ đại thường có răng thẳng tắp,

complete with third molars— or wisdom teeth.

hoàn chỉnh với răng hàm thứ ba, hay còn gọi là răng khôn.

In fact, the dental dilemmas that fuel the demand for braces

Thực tế, tình thế khó xử về nha khoa

thúc đẩy nhu cầu niềng răng và nhổ răng khôn hiện nay

and wisdom teeth extractions today appear to be recent developments.

dường như là các chuyển biến mới đây.

So what happened?

Vậy chuyện gì đã xảy ra?

While it’s nearly impossible to know for sure,

Mặc dù gần như không thể chắc chắn,

scientists have a hypothesis.

các nhà khoa học có một giả thuyết.

A couple million years ago,

Vài triệu năm trước,

the ancestors of modern humans lived a subsistence lifestyle.

tổ tiên của loài người hiện đại có lối sống tự cung tự cấp.

Their teeth and jaws had to work hard to make the food they ate digestible.

Răng và hàm của họ phải hoạt động mạnh thì thức ăn mới tiêu hóa được.

Indeed, the surfaces of many of their teeth show extensive wear and flattening.

Quả nhiên, bề mặt của rất nhiều chiếc răng

cho thấy sự mài mòn và san bằng trên diện rộng.

They also had larger jaws and teeth overall.

Nhìn chung, họ cũng có hàm và răng lớn hơn.

At some point, they began using tools and fire to cook and prepare food,

Đến một lúc, họ bắt đầu dùng công cụ và lửa để nấu ăn và sơ chế thức ăn,

which helped break it down.

điều này giúp chia nhỏ đồ ăn.

A lot more time passed and, around 12,000 years ago,

Nhiều năm sau, khoảng 12.000 năm trước,

some humans started farming and domesticating animals and plants.

một số người bắt đầu trồng trọt và thuần hóa thú nuôi và cây trồng.

Over the course of several thousand years,

Trải qua mấy nghìn năm,

it became more common for people to process and refine their food.

việc mọi người chế biến và tinh chế thực phẩm ngày càng trở nên phổ biến hơn.

Milling technologies helped remove the tougher parts of grains,

Công nghệ xay xát đã giúp loại bỏ những phần cứng hơn của ngũ cốc,

like the germ and bran from rice and wheat.

chẳng hạn như mầm và cám từ gạo và lúa mì.

Fast forward to the industrial Revolution,

Tua nhanh đến Cuộc Cách mạng công nghiệp,

and technological innovations dramatically accelerated these processes.

và những cải tiến công nghệ đã đẩy nhanh các quá trình này một cách đáng kể.

In a relatively short time,

Trong một thời gian tương đối ngắn,

many human mouths were relieved of a great deal

miệng của nhiều người được giải phóng khỏi rất nhiều nhiệm vụ

of their grinding, crushing, and pulverizing duties.

mài, cắn nát, nghiền nát.

And interestingly, it was around this time

Và thú vị thay, cũng chính thời điểm này,

that tooth crookedness appears to have become more common.

răng khấp khểnh dường như trở nên phổ biến hơn.

Examining fossils spanning millions of years of evolution,

Nghiên cứu các hóa thạch trải dài hàng triệu năm tiến hóa,

researchers have observed a gradual decrease in tooth and jaw size

các nhà nghiên cứu quan sát thấy kích thước răng và hàm giảm dần

in humans and our ancestors.

ở loài người và tổ tiên của chúng ta.

Many think that, for most of human history,

Nhiều người cho rằng, trong phần lớn lịch sử loài người,

dietary shifts— like the introduction of meat and the advent of cooking—

sự chuyển đổi chế độ ăn uống,

chẳng hạn như sự khám phá ra thịt và sự ra đời của nấu nướng,

were gradual,

diễn ra dần dần,

and that changes in tooth and jaw size basically kept pace with one another.

và rằng thay đổi về kích thước răng và hàm vẫn luôn theo kịp tiến độ của nhau.

But with the more recent revolutions in agricultural and culinary habits,

Nhưng cùng với những thay đổi gần đây hơn trong thói quen nông nghiệp và ẩm thực,

that relationship changed.

mối quan hệ đó đã thay đổi.

As the theory goes, over a relatively short period,

Theo lý thuyết, trong một khoảng thời gian tương đối ngắn,

some human populations saw a decrease in jawbone size,

kích thước xương hàm của vài quần thể con người đã giảm xuống,

while teeth stayed roughly the same size,

trong khi răng vẫn giữ nguyên kích thước,

meaning they're left vying for limited space.

nghĩa là răng phải tranh giành không gian hạn chế.

When they do grow in, they may displace others

Khi răng mọc lên, chúng có thể xô lệch những chiếc khác

and get jostled into some eccentric positions.

và bị đẩy vào một số vị trí lệch tâm.

And then wisdom teeth, which are usually the last to make their debut,

Và rồi các răng khôn, đối tượng thường xuất hiện sau cùng,

seem to only complicate things further.

dường như chỉ làm sự việc thêm rắc rối.

In many cases, they have little or no space to emerge.

Trong nhiều trường hợp, răng khôn có ít hoặc không có khoảng trống để mọc lên.

This can lead to impacted wisdom teeth,

Điều này có thể dẫn đến răng khôn bị ảnh hưởng,

which may cause discomfort and infections if not surgically removed.

có thể gây khó chịu và nhiễm trùng nếu không được phẫu thuật nhổ bỏ.

So larger jaws appear to be associated with greater chewing demands.

Vậy, hàm càng to dường như gắn liền với nhu cầu nhai càng nhiều.

And many scientists think that as people's diets have become less chewy,

Và nhiều nhà khoa học nghĩ rằng chế độ ăn của con người đòi hỏi họ nhai ít đi

their jaws have gotten smaller— and that this has led to dental crowding,

hàm của họ trở nên nhỏ đi, và điều này dẫn đến răng khấp khểnh,

resulting in dental crookedness and impacted wisdom teeth.

gây ra tình trạng răng khấp khểnh và răng khôn bị ảnh hưởng.

This hypothesis has been supported by some preliminary experimental data.

Một số dữ liệu thí nghiệm sơ bộ ủng hộ giả thuyết này.

In a 1983 study, researchers raised 43 squirrel monkeys

Trong một nghiên cứu năm 1983, các nhà nghiên cứu nuôi 43 con khỉ sóc

on diets of either naturally tough or artificially soft food.

theo chế độ ăn với đồ ăn cứng tự nhiên hoặc đồ ăn mềm nhân tạo.

Those fed softer food had more crowded premolars,

Những con được cho ăn thức ăn mềm hơn có nhiều răng tiền hàm mọc chen chúc hơn,

rotated or displaced teeth, and narrower dental arches.

nhiều răng bị xoay hoặc lệch vị trí hơn,

và cung răng hẹp hơn.

And a 2004 study similarly observed that hyraxes raised on cooked foods

Và một nghiên cứu năm 2004 cũng quan sát tương tự

rằng chuột chũi được cho ăn thực phẩm nấu chín

experienced roughly 10% less growth in facial areas involved in chewing

có sự phát triển ít hơn khoảng 10% ở các vùng mặt liên quan đến việc nhai

compared to those given raw and dried foods.

so với những con được cho ăn thực phẩm sống và sấy khô.

In other words, the issue at large seems to be environmental—

Nói cách khác, vấn đề nói chung dường như là do môi trường,

or one of lifestyle— instead of a genetic one,

hoặc do lối sống, thay vì là do di truyền,

though heritable factors may be at play in some instances.

mặc dù các yếu tố di truyền có thể có tác dụng trong một số trường hợp.

It’s estimated that somewhere between 30 to 60% of people today

Người ta ước tính rằng khoảng 30% đến 60% con người ngày nay

experience some level of tooth crowding.

gặp phải tình trạng răng khấp khểnh ở một mức độ nào đó.

But this trend varies across global populations.

Nhưng xu hướng này biến động tùy theo dân số toàn cầu.

Some people naturally never have wisdom teeth.

Một số người vốn dĩ chưa từng mọc răng khôn.

And some don’t experience tooth crowding or crookedness

Và một số không gặp phải tình trạng răng chen chúc hoặc khấp khểnh

and still get their wisdom teeth without a hitch.

và vẫn mọc răng khôn mà không gặp trở ngại nào.

This seems to coincide with diets that are less processed.

Điều này dường như phù hợp với chế độ ăn ít thức ăn đã qua chế biến hơn.

So how can we prevent tooth crowding early,

Vậy làm sao để ta ngăn chặn răng mọc khấp khểnh quá sớm,

using lifestyle changes and orthodontics?

bằng cách thay đổi lối sống hay chỉnh nha?

Well, it’s certainly something to chew over.

Chà, đây chắn chắn là chuyện cần nghiền ngẫm thêm.