Do personality tests work? - Merve Emre

Translator: Nguyễn Minh Thư Đặng Reviewer: Ly Nguyễn

In 1942, a mother-daughter duo

Năm 1942, cặp mẹ con

Katherine Cook Briggs and Isabel Briggs Myers

Katherine Cook Briggs và Isabel Briggs Myers

developed a questionnaire that classified people’s personalities into 16 types.

đã phát triển bộ câu hỏi giúp phân loại tính cách con người thành 16 kiểu.

Called the Myers-Briggs Type Indicator, or MBTI,

Nó được gọi là Myer-Briggs Type Indicator, hay MBTI,

it would go on to become

và nó đã trở thành

one of the world’s most widely-used personality tests.

một trong các bài kiểm tra tính cách được sử dụng rộng rãi nhất thế giới.

Today, personality testing is a multi-billion dollar industry

Ngày nay, trắc nghiệm tính cách là một nền công nghiệp tỷ đô

used by individuals, schools, and companies.

được sử dụng bởi các cá nhân, trường học và công ty.

But none of these tests, including the MBTI, the Big Five,

Nhưng không có bài kiểm tra nào, bao gồm MBTI, mô hình 5 tính cách lớn,

the DiSC assessment, the Process Communication Model,

trắc nghiệm DiSC, mô hình quy trình giao tiếp,

and the Enneagram,

và biểu đồ Enneagram,

actually reveal truths about personality.

thực sự cho biết sự thật về tính cách con người.

In fact, it’s up for debate whether personality

Thật ra, người ta tranh luận rằng liệu tính cách

is a stable, measurable feature of an individual at all.

có phải là một đặc điểm cố định đánh giá được con người hay không.

Một phần của vấn đề nằm ở cách mà bài kiểm tra được xây dựng.

Part of the problem is the way the tests are constructed.

Each is based on a different set of metrics to define personality:

Mỗi bài kiểm tra dựa trên quy chuẩn đo khác nhau để xác định tính cách:

the Myers-Briggs, for instance,

ví dụ, bài trắc nghiệm MBTI

focuses on features like introversion and extroversion

chú trọng về đặc điểm hướng nội hay hướng ngoại

to classify people into personality "types,"

để phân loại con người vào những “loại” tính cách”,

while the Big Five scores participants on five different traits.

trong khi mô hình 5 tính cách lớn đánh giá dựa trên 5 đặc điểm khác nhau.

Most are self-reported,

Đa số là người dùng tự đánh giá,

meaning the results are based on questions participants answer about themselves.

nghĩa rằng kết quả là dựa trên các câu hỏi mà người dùng tự trả lời về bản thân.

So it’s easy to lie, but even with the best intentions,

Vậy nên việc nói dối là rất dễ, cho dù có thành thực nhất,

objective self-evaluation is tricky.

cũng khó để mà đánh giá bản thân một cách khách quan.

Take this question from the Big Five:

Hãy xem thử câu hỏi này từ mô hình 5 tính cách lớn:

How would you rate the accuracy of the statement "I am always prepared"?

Bạn thấy câu nói “Tôi luôn chuẩn bị kỹ” chính xác với mình như thế nào?

There’s a clear favorable answer here, which makes it difficult to be objective.

Câu này có câu trả lời thiên vị rõ ràng, khó mà trả lời khách quan được.

People subconsciously aim to please:

Người ta thường có xu hướng làm hài lòng ai khác:

when asked to agree or disagree, we show a bias

khi được hỏi đồng ý hay không đồng ý, ta có khuynh hướng

toward answering however we believe the person or institution

đưa ra câu trả lời theo cách mà ta cho rằng

người hỏi đang mong chờ.

asking the question wants us to answer.

Here’s another question—

Đây là một câu hỏi khác --

what do you value more, justice or fairness?

Bạn quý trọng điều gì hơn, công lý hay công bằng?

What about harmony or forgiveness?

Vậy còn sự hòa hợp hay là sự tha thứ?

You may well value both sides of each pair,

Có thể bạn đều quý trọng cả hai điều,

but the MBTI would force you to choose one.

nhưng bài trắc nghiệm MBTI lại buộc bạn phải chọn một.

And while it’s tempting to assume the results of that forced choice

Trong khi rất dễ để cho rằng sự lựa chọn gượng ép đó

must somehow reveal a true preference, they don’t:

chắc cũng phải tiết lộ điều gì đó chứ, không đâu:

When faced with the same forced choice question multiple times,

Khi đối mặt với sự lựa chọn ép buộc như vậy nhiều lần,

the same person will sometimes change their answer.

con người sẽ có vài lúc thay đổi câu trả lời.

Given these design flaws, it’s no surprise that test results can be inconsistent.

Với những lỗi sai như vậy, không bất ngờ khi kết quả đưa ra lại không nhất quán.

Nghiên cứu chỉ ra rằng gần một nửa số người làm bài MBTI lần hai,

One study found that nearly half of people who take the Myers-Briggs a second time

only five weeks after the first get assigned a different type.

chỉ 5 tuần sau bài đầu tiên, được chỉ định loại tính cách khác.

And other studies on the Myers-Briggs have found that people with very similar scores

Một nghiên cứu về bài MBTI nữa cho thấy những người có kết quả tương đồng cao

end up being placed in different categories,

lại bị phân loại ở những danh mục khác nhau,

suggesting that the strict divisions between personality types

điều này chỉ ra rằng sự phân chia giữa các loại tính cách

don’t reflect real-life nuances.

không thật sự phản ánh những sắc thái ngoài đời thật.

Complicating matters further,

Sự thay đổi liên tục của định nghĩa về đặc điểm tính cánh

the definitions of personality traits are constantly shifting.

càng làm cho vấn đề này thêm rắc rối.

The Swiss psychiatrist Carl Jung,

Bác sĩ tâm lý đến từ Thuy Điển Carl Jung,

người làm phổ biến khái niệm “hướng nội” và “hướng ngoại”,

who popularized the terms introvert and extrovert,

defined an introvert as someone who sticks to their principles

định nghĩa người hướng nội là người luôn tuân theo các quy tắc

regardless of situation,

bất kể tình huống có như thế nào,

and an extrovert as someone who molds their self according to circumstance.

và người hướng ngoại là người điều chỉnh bản thân mình phù hợp với hoàn cảnh.

Introversion later came to mean shyness, while an extrovert was someone outgoing.

Hướng nội sau đó được hiểu như là rụt rè trong khi hướng ngoại được coi là hoạt bát

Today, an introvert is someone who finds alone time restorative,

Ngày nay, người hướng nội là một người tìm cho mình thời gian riêng để phục hồi,

an extrovert draws energy from social interaction,

còn người hướng ngoại nạp năng lượng từ việc giao tiếp ngoài xã hội,

and an ambivert falls somewhere between these two extremes.

và người vừa hướng nội, vừa hướng ngoại nằm ở giữa hai đặc điểm này.

The notion of an innate, unchanging personality

Khái niệm về một tính cách có từ khi mới sinh và không thay đổi

forms the basis of all these tests.

là nền móng của tất cả các bài kiểm tra.

But research increasingly suggests that personality shifts during key periods—

Nhưng nghiên cứu lại càng chỉ ra rằng tính cách thay đổi qua từng giai đoạn -

like our school years, or when we start working.

như là hồi đi học, hay khi bắt đầu đi làm.

Though certain features of a person’s behavior

Mặc dù một số đặc điểm tính cách

may remain relatively stable over time,

có thể giữ nguyên theo thời gian,

others are malleable, moulded by our upbringing, life experiences, and age.

những cái khác rất được hình thành bởi giáo dục, kinh nghiệm sống và độ tuổi.

All of this matters more or less depending on how a personality test is used.

Tất cả điều này phụ thuộc vào cách mà bài kiểm tra được sử dụng.

Though anyone using them should take the results with a grain of salt,

Mặc dù người dùng nên coi kết quả chỉ là tương đối,

there isn’t much harm in individual use—

có rất ít nguy hại khi người dùng sử dụng cho cá nhân -

and users may even learn some new terms and concepts in the process.

và họ còn có thể học thêm từ chuyên môn và định nghĩa trong suốt quá trình đó.

But the use of personality tests extends far beyond self discovery.

Nhưng cách bài kiểm tra được sử dụng đã vượt ra ngoài việc khám phá bản thân.

Schools use them to advise students what to study and what jobs to pursue.

Trường học dùng bài kiểm tra để đưa lời khuyên học tập và hướng nghiệp.

Companies use them decide who to hire and for what positions.

Các công ty dùng chúng để quyết định nhân sự cho từng vị trí.

Yet the results don’t predict how a person will perform in a specific role.

Tuy nhiên, kết quả kiểm tra không cho thấy

một người sẽ làm việc ra sao ở một vai trò cụ thể

So by using personality tests this way,

Vì thế, khi sử dụng bài kiểm tra theo cách này,

institutions can deprive people of opportunities they’d excel at,

các tổ chức có thể tước đi cơ hội của những người có thực lực,

or discourage them from considering certain paths.

hoặc khiến cho họ từ bỏ những hướng đi khác.