A year in the life of one of Earth's weirdest animals - Gilad Bino

Translator: Quyen Phan Reviewer: Hoàng Trung Lê

Waddling along the parched Australian earth,

Đi lạch bạch dọc theo những vùng đất khô hạn tại Úc,

this female platypus is searching for fresh water.

cô thú mỏ vịt này đang tìm kiếm nước ngọt.

Over the past year, a severe drought turned rivers and streams

Trong năm vừa qua, hạn hán nghiêm trọng đã khiến sông và suối

to mere trickles.

trở thành những dòng chảy nhỏ giọt.

She barely survived and was unable to reproduce.

Cô thú mỏ vịt này may mắn sống sót và không thể sinh con.

Could the next year bring a change in luck?

Liệu năm sau có thể mang lại một sự thay đổi đầy may mắn?

It's autumn and fat raindrops finally come spilling from the sky.

Bây giờ là mùa thu.

Và cuối cùng thì những hạt mưa nặng trĩu đã trút xuống xối xả từ bầu trời.

Within days, the platypus finds a river and begins to hunt.

Trong vài ngày, cô thú mỏ vịt đã tìm thấy một dòng sông và bắt đầu đi săn.

Her webbed feet propel her along

Đôi chân có màng bơi đẩy cô ấy đi

and her waterproof coat traps heat close to her body.

và bộ lông không thấm nước giúp cô ấy giữ ấm cơ thể.

Underwater, she senses her surroundings with her duck-like bill,

Ở dưới nước, cô ấy cảm nhận mọi thứ xung quanh

với chiếc mỏ như của một con vịt,

which is fitted with about 40,000 electroreceptors.

được lắp khoảng 40 000 thụ cảm xung điện.

This allows her to detect the minuscule electrical signals

Điều này cho phép cô ấy dò ra những tín hiệu điện rất nhỏ

coming from a glass shrimp’s nerves and muscles.

đến từ các tế bào thần kinh và các cơ của một con tôm pha lê.

She makes it a quick meal.

Cô ấy nhanh chóng ăn nó.

And once she clambers back on land to construct a burrow,

Và khi leo trở lại đất liền để tạo một cái hang,

she waddles in a lizard-like posture,

cô ấy đi lạch bạch trong tư thế như một con thằn lằn,

her limbs moving horizontally to her spine.

tứ chi di chuyển theo chiều ngang theo xương sống của cô ấy.

The platypus has many quirks.

Thú mỏ vịt có nhiều điều kỳ quặc.

As a monotreme, she's part of the most ancient lineage of mammals alive today.

Thuộc Bộ Đơn huyệt, cô ấy là một phần của hầu hết nòi giống cổ đại

của động vật có vú còn tồn tại đến ngày nay.

Consequently, she has a curious mix of mammalian, avian, and reptilian features,

Do đó, cô ấy có một sự pha trộn gây tò mò giữa các đặc điểm của

động vật có vú, chim và bò sát,

which is reflected in her genome.

được phản ánh trong bộ gen của cô ấy.

For instance, mammals usually have one pair of chromosomes that determine sex.

Ví dụ, động vật có vú thường có một cặp nhiễm sắc thể xác định giới tính.

But the platypus has five, which more closely resemble a bird’s.

Tuy nhiên, thú mỏ vịt có năm cặp, giống với loài chim hơn.

Let's hope she gets to put them to use.

Hãy hy vọng cô ấy có thể sử dụng chúng.

She regains her strength and, as winter turns to spring,

Cô ấy phục hồi sức mạnh và, khi mùa đông chuyển dần sang mùa xuân,

it’s time to mate.

đã đến lúc giao phối rồi.

However, she can’t raise her young here.

Tuy nhiên, cô ấy không thể nuôi con ở đây.

The surrounding land has begun to be deforested,

Vùng đất xung quanh đã bắt đầu bị chặt phá,

causing the riverbank to erode.

khiến cho bờ sông bị xói mòn.

Instead, she journeys upstream

Thay vào đó, cô ấy bơi ngược dòng,

and settles in a clear, deep pool sheltered by a river red gum tree.

và lặn xuống vũng nước sâu, trong vắt được che bởi cây bạch đàn đỏ bên sông.

Suddenly, a rustle flushes birds from the undergrowth and a fox appears.

Đột nhiên, một tiếng sột soạt khiến lũ chim bay khỏi bụi cây thấp

và một con cáo xuất hiện.

These predators have threatened platypuses

Những kẻ săn mồi này đã đe dọa thú mỏ vịt

ever since they were introduced to Australia by white settlers in 1855.

kể từ khi chúng được đưa đến Úc

bởi những người di cư da trắng vào năm 1855.

The fox doesn’t see her this time, but the platypus will need to stay alert.

Lần này, con cáo không thấy cô ấy, nhưng cô thú mỏ vịt sẽ cần phải cảnh giác.

Two males also occupy this area and, soon enough,

Hai con thú mỏ vịt đực cũng chiếm khu này, và sớm thôi,

they begin competing for her affections.

chúng bắt đầu tranh giành cảm tình từ cô ấy.

Each has spurs on its hind legs containing a potent snake-like venom.

Mỗi con đều có cựa ở hai chân sau, chứa một loại nọc độc mạnh như rắn.

One male fights the other off and courts the female over several weeks,

Một con đực đấu với con còn lại, và tán tỉnh con cái trong vài tuần,

swimming alongside her, and occasionally biting her tail.

bơi theo và đôi khi cắn đuôi con cái.

Eventually, she reciprocates,

Cuối cùng, cô ấy cũng đáp lại tình cảm,

and they swim around in circles before doing the deed.

và chúng bơi thành vòng tròn trước khi giao phối.

The male platypus has a penis with eccentric features

Thú mỏ vịt đực có dương vật với các đặc điểm kì dị

like two heads and spines that aid and fertilization.

giống như hai cái đầu và gai giúp hỗ trợ và thụ tinh.

Over the following week, the female constructs an extensive burrow

Trong tuần kế tiếp, con cái tạo một cái hang sâu

furnished with a cozy nest.

được trang bị với một chiếc tổ ấm áp.

She plugs up the tunnels leading in,

Cô ấy lấp kín các lối vào hang,

making them appear as dead ends to potential predators.

khiến những kẻ săn mồi tiềm năng nghĩ rằng đây là các ngõ cụt.

Then, much like a reptile or bird, she lays eggs from her cloaca,

Sau đó, tương tự như loài bò sát và chim, cô ấy đẻ trứng từ lỗ huyệt,

a single opening that's used for both reproduction and excretion.

một lỗ mở duy nhất được sử dụng cho cả việc sinh sản và bài tiết.

She incubates her eggs, and as the river red gum tree blooms,

Cô ấy ấp trứng, và khi cây bạch đàn đỏ bên sông nở hoa,

her offspring hatch.

những đứa con của cô ấy chào đời.

Like other mammals, she feeds them milk.

Giống như những động vật có vú khác, cô ấy nuôi con bằng sữa.

But unlike other mammals, she has no nipples.

Nhưng không giống các loài động vật có vú,

cô ấy không có núm vú.

Instead, her milk oozes from mammary glands onto her belly,

Thay vào đó, sữa rỉ ra từ các tuyến vú, chảy lên bụng cô ấy,

where her babies slurp it up.

nơi những đứa con của cô ấy sẽ húp xì xụp.

This pooled milk invites bacteria,

Phần sữa này tích tụ vi khuẩn,

but the platypus also produces potent antibacterial proteins,

nhưng thú mỏ vịt cũng sản sinh ra protein kháng khuẩn mạnh mẽ,

ensuring her newborns are safe.

đảm bảo những con sơ sinh được an toàn.

She continues nursing them for four months—

Cô ấy tiếp tục nuôi dưỡng chúng trong 4 tháng --

hunting, evading the fox, and repairing her burrow all the while.

săn bắt, trốn tránh cáo, và sửa chữa hang trong suốt thời gian đó.

By the time her young are ready to make their debut,

Vào thời điểm những đứa con của cô ấy sẵn sàng xuất hiện,

the summer is waning.

mùa hè đang lụi tàn.

One evening, after the female platypus returns from hunting,

Vào một buổi tối, khi cô thú mỏ vịt trở về sau cuộc đi săn,

she finds that one nestling has already struck off on its own.

cô ấy thấy rằng một đứa con trong tổ đã sẵn sàng tự đi săn.

A few days later, the other also leaves the borough.

Vài ngày sau, đứa con còn lại cũng rời khỏi hang.

Soon, her young are living completely independently.

Chẳng bao lâu nữa, con của cô ấy sẽ sống độc lập hoàn toàn.

And eventually they’ll leave this part of the river to make homes of their own.

Và cuối cùng, chúng sẽ rời khúc sông này để xây dựng tổ ấm của riêng mình.