This video has Vietnamese subtitles only. Please double-click on the Vietnamese subtitles below to play the video.
00:00
Translator: Chi Quách
Reviewer: Huyen Truong
0
0
7000
00:06
Vào thế kỷ 16, nhà toán học Robert Recorde
1
6254
4040
00:10
viết cuốn sách " The Whetstone of Witte"
2
10294
2750
00:13
để dạy đại số cho các sinh viên ở Anh.
3
13044
2923
00:15
Nhưng ông quá mệt mỏi
vì phải viết cụm từ "bằng với" liên tục.
4
15967
5148
00:21
Giải pháp của ông là gì?
5
21115
1511
00:22
Ông thay thế cụm này
bằng hai đoạn thẳng nằm ngang, song song
6
22626
4612
00:27
bởi theo cách nhìn của ông
chẳng có hai thứ nào bằng nhau hơn nữa.
7
27238
5027
00:32
Vậy có thể dùng bốn đoạn
thay vì hai không?
8
32265
2689
00:34
Tất nhiên là có.
9
34954
1242
00:36
Vậy có thể dùng các đoạn thẳng
nằm dọc không?
10
36196
2093
00:38
Thực tế, cũng có một số người làm vậy.
11
38289
2415
00:40
Chẳng có lý do gì mà
dấu bằng phải giống như ta biết ngày nay.
12
40704
4291
00:44
Đến một lúc, nó trở nên phổ biến,
kiểu như meme.
13
44995
3207
00:48
Ngày càng nhiều nhà toán học
dùng ký hiệu này,
14
48202
2526
00:50
cuối cùng, nó trở thành ký hiệu phổ biến
thể hiện sự ngang bằng.
15
50728
4840
00:55
Toán học thì toàn là ký hiệu.
16
55568
1399
00:56
Các đoạn thẳng,
17
56967
775
00:57
dấu chấm,
18
57742
820
00:58
mũi tên,
19
58562
739
00:59
chữ cái tiếng Anh,
20
59301
956
01:00
chữ cái Hy Lạp,
21
60257
955
01:01
chỉ số trên,
22
61212
977
01:02
chỉ số dưới.
23
62189
1159
01:03
trông như một mớ lộn xộn.
24
63348
2611
01:05
Cũng là chuyện thường nếu thấy các
biểu tượng phong phú này có chút đáng sợ
25
65959
3860
01:09
và tự hỏi nguồn gốc của chúng.
26
69819
3229
01:13
Đôi lúc để ý kỹ dấu bằng,
27
73048
2890
01:15
Recorde nhận thấy có sự phù hợp
giữa ký hiệu và cái mà nó đại diện.
28
75938
5570
01:21
Một ví dụ khác là dấu cộng,
kí hiệu cho sự thêm vào
29
81508
3692
01:25
bắt nguồn từ sự rút gọn
của từ Latinh "et" nghĩa là "và".
30
85200
5287
01:30
Tuy nhiên, có khi
một ký hiệu được chọn mà chẳng có lý do gì
31
90487
3353
01:33
như khi nhà toán học
tên Christian Kramp
32
93840
2731
01:36
đưa ra ký hiệu dấu chấm than
cho giai thừa
33
96571
3610
01:40
chỉ bởi ông cần cách viết nhanh
như thế cho biểu thức.
34
100181
4502
01:44
Thực tế, tất cả các biểu tượng
được tạo ra hoặc tiếp nhận
35
104683
3375
01:48
bởi các nhà toán học
muốn tránh việc lặp đi lặp lại
36
108058
3914
01:51
hoặc phải dùng quá nhiều từ
để viết ra các ý tưởng toán học.
37
111972
5050
01:57
Rất nhiều ký hiệu toán học
là chữ cái
38
117022
2661
01:59
thường từ bảng chữ cái Latinh
hoặc Hy Lạp.
39
119683
4136
02:03
Chữ cái thường được dùng để
đại diện cho những đại lượng chưa biết
40
123819
4210
02:08
và mối quan hệ giữa các biến.
41
128029
3162
02:11
Chúng cũng thay thế cho các số cụ thể
xuất hiện thường xuyên
42
131191
4060
02:15
nhưng rườm rà hoặc
không thể viết đầy đủ dưới dạng thập phân.
43
135251
5769
02:21
Một tập hợp các số, một phương trình
cũng có thể được thay bằng ký hiệu.
44
141020
5331
02:26
Các ký hiệu khác được dùng
để đại diện cho các dãy phép tính.
45
146351
3138
02:29
Một vài trong số đó
là cách viết rút gọn đáng giá
46
149489
2704
02:32
bởi nó rút gọn các phép tính lặp lại
thành một biểu thức duy nhất.
47
152193
4689
02:36
Sự cộng vào cùng một số nhiều lần
được thay thế bởi ký hiệu "dấu nhân"
48
156882
4671
02:41
nên nó chiếm ít diện tích hơn cần thiết.
49
161553
2929
02:44
Một số khi nhân với chính nó
thì ký hiệu bởi số mũ
50
164482
3440
02:47
cho biết
phép tính này lặp lại bao nhiêu lần.
51
167922
3290
02:51
Và một chuỗi dài các số
tuần tự cộng với nhau
52
171212
3040
02:54
được rút gọn bằng ký hiệu
tổng sigma.
53
174252
2961
02:57
Những ký hiệu này rút ngắn
các phép tính dài thành các số hạng nhỏ
54
177213
4190
03:01
và dễ kiểm soát hơn.
55
181403
3621
03:05
Ký hiệu
cũng có thể hướng dẫn ngắn gọn
56
185024
2930
03:07
cách thực hiện phép toán.
57
187954
2683
03:10
Hãy thử tính dãy các phép toán sau
với một số bất kỳ.
58
190637
3328
03:13
Chọn một số bạn đang nghĩ đến,
59
193965
1959
03:15
nhân với 2
60
195924
1470
03:17
rồi trừ 1,
61
197394
1570
03:18
nhân kết quả vừa tính được với chính nó,
62
198964
2433
03:21
rồi chia cho 3
63
201397
1838
03:23
cuối cùng cộng 1.
64
203235
3410
03:26
Nếu không có ký hiệu và quy ước,
ta như đối diện với phiến đá toàn là chữ.
65
206645
5541
03:32
Nhờ các ký hiệu,
biểu thức trở nên nhỏ gọn, thanh lịch.
66
212186
3610
03:35
Đôi lúc, cũng như dấu bằng,
67
215796
1700
03:37
các ký hiệu này
truyền đạt ý nghĩa qua hình thức.
68
217496
3258
03:40
Tuy nhiên, nhiều ký hiệu
lại là tùy ý.
69
220754
2853
03:43
Để hiểu được các ký hiệu,
ta cần ghi nhớ ý nghĩa của chúng
70
223607
3071
03:46
và áp dụng trong các tình huống cho đến
khi quen thuộc, như với ngôn ngữ.
71
226678
5339
03:52
Nếu chúng ta gặp một nền văn minh
ngoài trái đất,
72
232017
2599
03:54
có thể họ sẽ có
một hệ thống ký hiệu hoàn toàn khác.
73
234616
4141
03:58
Nhưng nếu suy nghĩ như chúng ta,
họ có thể có các ký hiệu cùng ý nghĩa.
74
238757
5610
04:04
Và các ký hiệu của họ
thậm chí, có thể tương ứng với của ta.
75
244367
4269
04:08
Họ có dấu nhân riêng,
76
248636
2131
04:10
số pi,
77
250767
1360
04:12
và tất nhiên, dấu bằng.
78
252127
2779
New videos
Về trang web này
Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.