Population pyramids: Powerful predictors of the future - Kim Preshoff

Transcriber: Jessica Ruby Reviewer: Caroline Cristal

Translator: Nhân Nguyễn Reviewer: Victoria Ton

Russia, with the largest territory in the world,

Liên Bang Nga, với diện tích lãnh thổ lớn nhất thế giới

has roughly the same total population as Nigeria,

có tổng dân số tương đương Nigeria,

a country 1/16 its size.

một quốc gia bằng 1/16 diện tích lãnh thổ của nó

But this similarity won't last long.

Thế nhưng sự tương đồng này sẽ không kéo dài

One of the populations is rapidly growing,

Một nước có dân số đang tăng nhanh chóng

while the other is slowly declining.

trong khi nước kia lại từ từ giảm dần.

What can this tell us about the two countries?

Điều này có thể nói gì với chúng ta về hai quốc gia?

Population statistics are some of the most important data

Thống kê dân số là một trong những số liệu quan trọng nhất

social scientists and policy experts have to work with.

mà các nhà xã hội học và chuyên gia chính sách phải nghiên cứu

But understanding a country's situation

Nhưng để hiểu tình hình của một quốc gia

and making accurate predictions

và đưa ra những dự đoán chính xác

requires knowing not just the total size of the population

đòi hỏi sự hiểu biết không chỉ ở kich thước dân số

but its internal characteristics,

mà còn ở các đặc điểm bên trong,

such as age and gender distribution.

như độ tuổi và phân bố giới tính.

So, how can we keep track of all that data

Làm sao ta có thể

theo dõi tất cả các số liệu này

in a way that makes it easy to comprehend?

theo một cách dễ dàng hiểu rõ hơn ?

Complex data is more easily interpreted

Số liệu phức tạp được diễn giải một cách dễ dàng hơn

through visualization,

thông qua hình ảnh

and one of the ways that demographers represent

và một trong những cách mà

các nhà nhân khẩu học trình bày

the internal distribution of a population

phân bố bên trong của một dân số

is the population pyramid.

là tháp dân số

Here, the data is divided by gender

Ở đây, số liệu được chia theo giới tính

with females on one side and males on the other.

với nữ ở một phía và nam ở phía còn lại.

The population numbers are shown

Dân số được thể hiện

for each five-year age interval,

cho mỗi khoảng 5 tuổi,

starting from 0-4

bắt đầu từ độ tuổi 0 đến 4

and continuing up to 100 and up.

và tiếp tục cho đến 100 và hơn nữa

These intervals are grouped together

Những khoảng này được nhóm lại với nhau

into pre-reproductive (0-14),

thành nhóm tuổi trước sinh sản (0-14),

reproductive (15-44),

sinh sản (15-44),

and post-reproductive years (45 and up).

và sau sinh sản (45 tuổi trở lên)

Such a population pyramid can be a powerful predictor

Tháp dân số thế này có thể là một công cụ dự báo đầy hiệu lực

of future population trends.

về xu hướng dân số trong tương lai

For example,

Ví dụ như,

Rwanda's population pyramid shows it to be a fast-growing country,

Tháp dân số của Rwanda cho thấy đó nó là một quốc gia phát triển nhanh,

with most of the population

với hầu hết dân số

being in the youngest age groups at the bottom of the pyramid.

ở nhóm tuổi trẻ nhất, ở dưới đáy của tháp.

The number will grow rapidly in the coming years.

Con số này sẽ tăng nhanh trong những năm tới

As today's children reach their reproductive years

Khi những đứa trẻ hôm nay sẽ đến độ tuổi sinh sản

and have children of their own,

và có con cái,

the total population is almost certain to double

tổng dân số sẽ gần như chắc chắn gấp đôi

within the next few decades.

trong vài thập kỉ tới.

For our second example,

Ví dụ thứ hai của chúng tôi,

let's look at Canada,

hãy nhìn vào Canada,

where most of the population is clustered

nơi mà hầu hết dân số tập trung

around the middle of the graph.

xung quanh phần giữa của tháp.

Because there are less people

Bởi vì có ít người

in the pre-reproductive age groups

trong các nhóm tuổi trước sinh sản

than there are in the reproductive ones,

hơn trong các nhóm tuổi sinh sản,

the population will grow more slowly,

dân số sẽ tăng chậm hơn,

as the number of people reaching their reproductive years decreases.

khi số người đạt tới độ tuổi sinh sản sẽ giảm.

Finally, let's look at Japan.

Cuối cùng, hãy nhìn vào Nhật Bản

Because the majority of its population

Bởi vì phần lớn số dân

is in its post-reproductive years

nằm trong các nhóm tuổi sau sinh sản

and the number of people is smaller

và số lượng người thấp hơn

at each younger interval,

ở các nhóm tuổi trẻ hơn,

this means that at current rates of reproduction

điều này có nghĩa là với tỉ lệ sinh sản hiện tại

the population will begin to decline

dân số sẽ bắt đầu sụt giảm

as fewer and fewer people reach reproductive age.

khi ngày càng ít người đạt tới độ tuổi sinh sản

Comparing these three population pyramids

So sánh ba tháp dân số này

side by side

ở cạnh nhau

shows us three different stages

cho chúng ta thấy 3 giai đoạn khác nhau

in a demographic transition,

trong quá trình chuyển đổi nhân khẩu

as a country moves from a pre-industrial society

khi một quốc gia chuyển từ xã hội tiền công nghiệp

to one with an industrial

sang một xã hội công nghiệp

or post-industrial economy.

hoặc kinh tế hậu công nghiệp.

Countries that have only recently begun

Các quốc gia gần như mới bắt đầu

the process of industrialization

quá trình công nghiệp hóa

typically see an increase in life expectancy

điển hình cho thấy sự gia tăng tuổi thọ trung bình

and a fall in child mortality rates

và sự sụt giảm tỉ lệ tử vong ở trẻ em

as a result of improvements

là kết quả của những tiến bộ

in medicine, sanitation, and food supply.

trong y tế, vệ sinh, và cung cấp thực phẩm.

While birth rates remain constant,

Trong khi tỉ lệ sinh vẫn giữ nguyên,

leading to a population boom.

dẫn tới bùng nổ dân số.

Developing countries that are farther along

Các nước đang phát triển mà đang tiến xa hơn

in the industrialization process

trong quá trình công nghiệp hóa

begin to see a fall in birth rates,

bắt đầu cho thấy sự giảm sút ở tỉ lệ sinh,

due to factors such as

gây ra bởi các yếu tố như,

increased education and opportunities for women outside of child-rearing

nâng cao học vấn và các cơ hội cho phụ nữ ngoài việc nuôi dạy con cái

and a move from rural to urban living

và sự di chuyển từ vùng nông thôn ra sống ở đô thị

that makes having large families

khiến cho các gia đình đông con

less economically advantageous.

kém thuận lợi về kinh tế.

Finally, countries in advanced stages of industrialization

Cuối cùng,những nước ở giai đoạn cao trào của quá trình công nghiệp hóa

reach a point

đạt đến điểm

where both birth and death rates are low,

nơi mà cả tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử vong đều thấp,

and the population remains stable

và dân số giữ ở mức ổn định

or even begins to decline.

hoặc thậm chí bắt đầu giảm.

Now, let's take a look at the projected population pyramids

Bây giờ, hãy nhìn vào các tháp dân số được dự báo

for the same three countries in 2050.

của ba quốc gia đã nêu vào 2050

What do these tell us

Chúng nói gì với chúng ta

about the expected changes

về những thay đổi dự kiến

in each country's population,

của dân số mỗi quốc gia,

and what kinds of factors

và các yếu tố nào

can alter the shape of these future pyramids?

có thể biến đổi hình dạng của các tháp dân số tương lai này?

A population pyramid can be useful

Một tháp dân số có thể hữu ích

not only as a predictor of a country's future

không chỉ là công cụ

dự đoán tương lai của một quốc gia

but as a record of its past.

mà còn là hồ sơ về

Russia's population pyramid

quá khứ quốc gia đó

Tháp dân số của Liên Bang Nga

still bears the scars of World War II,

vẫn chịu những "vết sẹo" của Thế Chiến II,

which explains both the fewer numbers of elderly men

điều đó giải thích cho cả việc số người cao tuổi nam ít hơn

compared to elderly women

so với số người cao tuổi nữ

and the relatively sudden population increase

và sự gia tăng dân số tương đối đột ngột

as soldiers returned from the war

khi những người lính trở về từ chiến tranh

and normal life resumed.

và trở lại cuộc sống bình thường.

China's population pyramid

Tháp dân số của Trung Quốc

reflects the establishment of the one child policy

phản ánh sự thiết lập của chính sách một con

35 years before,

vào 35 năm trước,

which prevented a population boom

nhằm tránh một cuộc bùng nổ dân số

such as that of Rwanda

như trường hợp của nước Rwanda

but also led to sex-selective abortions,

nhưng lại dẫn đến nạn phá thai để chọn giới tính,

resulting in more male children than female children.

làm cho số lượng bé trai nhiều hơn bé gái.

Finally, the pyramid for the United States

Cuối cùng, tháp dân số của Hoa Kỳ

shows the baby boom that followed World War II.

cho thấy sự bùng nổ số lượng trẻ em sau Thế Chiến II

As you can see,

Bạn có thể thấy,

population pyramids tell us far more

Các tháp dân số cho chúng ta biết nhiều hơn

about a country

về một đất nước

than just a set of numbers,

chứ không chỉ là một bộ số liệu,

by showing both where it's been

bằng cách cho thấy nó nằm ở đâu

and where it's headed

và nó dẫn đến đâu

within a single image.

chỉ trong một bức hình.

And in today's increasingly interconnected world,

Và ngày nay trong một thế giới ngày càng liên kết,

facing issues such as food shortages,

đối mặt với các vấn đề như

ecological threats, and economic disparities,

thiếu lương thực

những đe dọa về sinh thái,

và chênh lệch về kinh tế,

it is increasingly important

Ngày càng quan trọng

for both scientists and policy makers

với các nhà khoa học và nhà hoạch định chính sách

to have a rich and complex understanding

để có sự am hiểu phong phú và phức tạp

of populations and the factors affecting them.

về dân số và các yếu tố ảnh hưởng đến chúng.