Why is it so hard to cure the common cold?

Translator: My Den Reviewer: Thu Ha Tran

In 2000, a company called ViroPharma ran clinical trials of pleconaril,

Năm 2000, công ty ViroPharma đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng pleconaril,

một loại thuốc viên mới được nghiên cứu để điều trị cảm lạnh thông thường.

a new pill designed to treat the common cold.

In many patients, the pill helped.

Thuốc có tác dụng trên nhiều bệnh nhân.

But in 7 of them, just a few days into the treatment,

Nhưng có bảy người trong số họ, chỉ vài ngày sau khi điều trị,

researchers found mutated virus variants that were almost completely resistant

các nhà nghiên cứu đã tìm thấy các biến thể vi-rút đột biến

gần như đã đề kháng hoàn toàn

to pleconaril.

với pleconaril.

Viruses are always mutating, but this one mutated so quickly that it managed

Vi-rút luôn đột biến, nhưng vi-rút này đột biến nhanh đến mức nó đã

to outmaneuver years of research and development in just a few days.

vượt qua nhiều năm nghiên cứu và phát triển chỉ trong vài ngày.

If you didn't have an immune system and caught a cold,

Nếu bạn không có hệ thống miễn dịch và bị cảm lạnh,

the infection would quickly spread deep into your lungs.

nhiễm trùng sẽ nhanh chóng lan sâu vào phổi của bạn.

Rampant viral replication would destroy tissue there,

Sự nhân lên mạnh mẽ của vi-rút sẽ phá hủy mô ở đó,

until your lungs couldn’t supply your body with enough oxygen

cho đến khi phổi của bạn không thể cung cấp đủ oxy cho cơ thể

and you’d asphyxiate.

và bạn sẽ bị ngạt thở.

Unfortunately, for millions of people around the world who live

Thật không may, hàng triệu người trên thế giới đang sống

with a less-than-fully-functional immune system

với hệ thống miễn dịch không đầy đủ chức năng

or who are on immunosuppressant drugs,

hoặc những người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch,

this is a real risk:

đây là một rủi ro thực sự:

“minor” infections can turn serious or even deadly.

nhiễm trùng “nhẹ” có thể trở nên nghiêm trọng hoặc thậm chí gây chết người.

But if you're fortunate enough to have a fully functional immune system,

Nhưng nếu bạn đủ may mắn để có một hệ thống miễn dịch đầy đủ chức năng,

a cold will probably give you a few relatively mild symptoms.

cảm lạnh có thể sẽ gây cho bạn một vài triệu chứng tương đối nhẹ.

On average, adults catch more than 150 colds throughout their lives.

Trung bình, người lớn mắc hơn 150 lần cảm lạnh trong suốt cuộc đời.

And despite the fact that the symptoms are similar,

Và mặc dù là các triệu chứng tương tự nhau,

the cause could be different each time.

nhưng nguyên nhân có thể khác nhau ở mỗi thời điểm.

Common colds are caused by at least 8 different families of virus,

Cảm lạnh thông thường do ít nhất tám họ vi-rút khác nhau gây ra,

each of which can have its own species and subtypes.

mỗi họ có thể có vài loài và kiểu phụ riêng.

How can so many different viruses cause the same illness?

Làm thế nào mà nhiều loại vi-rút khác nhau lại có thể gây ra cùng một căn bệnh?

Well, viruses can only invade our bodies in a few ways:

Vi-rút chỉ có thể xâm nhập cơ thể của chúng ta theo một số cách:

one is to come in on a breath.

một là thông qua đường hô hấp.

We have to breathe, so our immune system sets up a bunch of frontline defenses

Chúng ta hít thở, vì vậy hệ thống miễn dịch của chúng ta

thiết lập một loạt các tuyến phòng thủ

and these are actually what produce many of the symptoms of a cold.

và đây thực sự là tác nhân tạo ra nhiều triệu chứng của cảm lạnh.

Your mucus-y, dripping nose is your immune system trapping and flushing out virus.

Chất nhầy, nước mũi chảy ra là vì hệ thống miễn dịch của bạn bẫy và loại bỏ vi-rút.

Your fever is your immune system raising your body temperature

Sốt là sự tăng nhiệt độ cơ thể của hệ thống miễn dịch

to slow down viral replication.

để làm chậm quá trình nhân lên của vi-rút.

And your inflamed, well, everything,

Và bạn bị viêm mọi thứ,

that’s your immune system widening your blood vessels

đó là hệ thống miễn dịch của bạn mở rộng mạch máu

and recruiting its white blood cell army to help kill the virus.

và chiêu mộ đội quân bạch cầu của nó để giúp tiêu diệt vi-rút.

So, if the common cold is caused by many different viruses,

Vì vậy, nếu cảm lạnh thông thường do nhiều loại vi-rút khác nhau gây ra,

is a cure even possible?

liệu có tồn tại một phương pháp chữa trị chung?

Đây là một sự thật có lợi cho chúng ta:

Here’s one fact in our favor:

a single family of viruses causes 30 to 50% of all colds:

một họ vi-rút gây ra 30 đến 50% tất cả các trường hợp cảm lạnh:

rhinovirus.

vi-rút Rhino.

If we could eliminate all rhinovirus infections,

Nếu có thể loại bỏ tất cả các bệnh nhiễm trùng do vi-rút Rhino,

we’d be a long way towards curing the common cold.

chúng ta đã đi một chặng đường dài để chữa khỏi cảm lạnh thông thường.

There are two main ways to fight a virus: vaccines and antiviral drugs.

Có hai cách chính để chống lại vi-rút: vắc-xin và thuốc kháng vi-rút.

The first attempt to create a rhinovirus vaccine was a success—

Nỗ lực đầu tiên để tạo ra một loại vắc xin vi-rút Rhino đã thành công—

but a short-lived one.

nhưng tuổi thọ ngắn.

In 1957, William Price vaccinated 50 kids with inactivated rhinovirus

Năm 1957, William Price đã tiêm vắc-xin bất hoạt cho 50 trẻ em

and gave 50 others a placebo.

và tiêm giả dược cho 50 trẻ khác.

Ngay sau đó, một đợt bùng phát vi-rút Rhino đã lan ra khắp những đứa trẻ.

Soon afterwards, a rhinovirus outbreak spread throughout the kids.

In the vaccinated group, only 3 got sick.

Trong nhóm được tiêm chủng, chỉ có ba người bị ốm.

In the placebo group, 23 did— almost 8 times as many.

Trong nhóm giả dược, 23 người— gần gấp 8 lần.

And despite the small numbers, this was promising:

Và mặc dù số lượng nhỏ, điều này đầy triển vọng:

the immune systems of vaccinated kids were successfully

hệ thống miễn dịch của những đứa trẻ được tiêm chủng

recognizing and responding to rhinovirus.

đã nhận biết và phản ứng thành công với vi-rút Rhino.

But later trials of the vaccine showed no protection at all— none.

Nhưng các thử nghiệm sau đó về vắc-xin cho thấy

không có tác dụng bảo vệ nào— không có.

This wasn’t Price’s fault—

Đây không phải là sai lầm của Price—

no one at the time knew that rhinovirus had multiple subtypes.

không ai vào thời điểm đó biết rằng vi-rút Rhino có nhiều phân nhóm.

Price’s vaccine, for reasons we don’t fully understand,

Vắc-xin của Price, vì những lý do chúng tôi không hiểu rõ,

didn't provide broad protection,

đã không cung cấp sự bảo vệ rộng rãi,

meaning it was only effective against one or maybe a few subtypes of rhinovirus—

có nghĩa là nó chỉ có hiệu quả chống lại

một hoặc một vài kiểu phụ của vi-rút Rhino—

out of 169 subtypes and counting.

trong số 169 kiểu phụ và đang được tiếp tục.

Sometimes, when we make a vaccine, we get lucky.

Đôi khi, tạo ra vắc-xin, chúng ta gặp may mắn.

The mRNA COVID vaccines, for example,

Ví dụ, vắc xin mRNA COVID,

effectively protect us against severe disease and death

bảo vệ chúng ta chống lại diễn biến nặng của bệnh tật và cái chết

across the original virus and variants too.

do vi-rút ban đầu và cả các biến thể nữa.

But we have yet to create a broadly protective vaccine against rhinovirus,

Nhưng chúng ta vẫn chưa tạo ra một loại vắc-xin

bảo vệ chống lại vi-rút Rhino,

or any other virus that causes the common cold.

hoặc bất kỳ loại vi-rút khác gây ra cảm cúm.

Okay, what about antiviral drugs?

Được rồi, còn thuốc kháng vi-rút thì sao?

Viruses hijack human cellular machinery to replicate and spread,

Vi-rút tấn công cơ quan tế bào của con người để tái tạo và lây lan,

so it’s hard to make a molecule that’s toxic to the virus

vì vậy rất khó để tạo ra một phân tử độc hại đối với vi-rút

without also being toxic to the human.

mà không độc đối với người.

And even if you manage to do that,

Và ngay cả khi bạn giải quyết điều đó,

the virus could mutate out of reach of the drug.

vi-rút có thể đột biến ngoài tầm với của thuốc.

Viruses are slippery beasts.

Vi-rút là một kẻ thù nan giải.

We have, though, had some incredible successes:

Tuy nhiên, chúng ta đã có một số thành công đáng kinh ngạc:

we eradicated smallpox thanks to an effective vaccine,

chúng ta đã diệt trừ bệnh đậu mùa nhờ một loại vắc-xin hiệu quả,

thực tế là nó không thể lẩn trốn trong các loài khác,

the fact that it can’t hide out in other species,

and its relatively low mutation rate.

và tỷ lệ đột biến tương đối thấp.

HIV, on the other hand, mutates so quickly that in an untreated individual,

Mặt khác, HIV biến đổi nhanh đến mức ở một người không được điều trị,

every possible single-letter mutation in the virus’s genetic code

về lý thuyết, mọi đột biến ký tự đơn có thể có trong mã di truyền của vi-rút

could, in theory, be produced in a single day.

có thể được tạo ra trong một ngày.

Despite trying for decades, we still don’t have a vaccine.

Mặc dù đã cố gắng trong nhiều thập kỷ, chúng ta vẫn chưa có vắc-xin.

But we do have an effective cocktail of HIV drugs

Nhưng chúng ta có một loại thuốc điều trị HIV hiệu quả

that the virus can’t easily mutate away from.

mà vi-rút không thể dễ dàng biến đổi để kháng thuốc.

Unfortunately, we are stuck with colds for now.

Không may, chúng ta vẫn mắc kẹt với bệnh cảm lạnh.

But the last few decades have featured some entirely game-changing

Nhưng vài thập kỷ qua đã có một số đột phá y tế thay đổi hoàn toàn trò chơi,

medical breakthroughs, like mRNA vaccines and CRISPR.

như vắc xin mRNA và CRISPR.

CRISPR could be particularly promising as an antiviral agent,

CRISPR hứa hẹn có thể như một chất chống vi-rút,

because it originally evolved in bacteria as an immune defense against viruses.

bởi vì ban đầu nó phát triển trong vi khuẩn

như một biện pháp bảo vệ miễn dịch chống lại vi rút.

In fact, early in the COVID-19 pandemic,

Trên thực tế, ở giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19,

a research team showed that a CRISPR system could degrade

một nhóm nghiên cứu đã chỉ ra rằng hệ thống CRISPR có thể làm suy giảm

coronavirus and influenza genomes in our lung cells.

vi-rút Corona và bộ gen cúm trong tế bào phổi của chúng ta.

They called their system prophylactic antiviral CRISPR in human cells.

Họ gọi hệ thống đó là CRISPR kháng vi-rút dự phòng trong tế bào người,

Or, for short, PAC-MAN.

hay gọi tắt là PAC-MAN.