Can you solve the riddle and escape Hades? - Dan Finkel

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Nihal Aksakal

Maybe the fates got clumsy.

Belki kader sakarlık yaptı,

Maybe Poseidon had one of his angry days.

belki Poseidon'un sinirli olduğu günlerden birisiydi.

However it happened, the underworld is overcrowded,

Her ne olduysa ölüler diyarı çok kalabalık

and Zeus has ordered Hades to let some spirits out.

ve Zeus, Hades'e bazı ruhları serbest bırakmasını emretti.

Hades arranges all the souls of the dead in a line before Cerberus.

Hades, bütün ölü ruhları Kerberusların önündeki bir sıraya koydu.

When one of his three heads bites down on the soul in front of it,

Kerberusların 3 başından biri önündeki ruhu ısırdığında

they’ll get returned to the land of the living.

ruhlar yaşayanların diyarına geri dönecek.

Anyone to the left must get out of line and stay in Hades forever.

Solda kalan bir ruh sıradan ayrılıp sonsuza kadar ölüler diyarında kalacak

And everyone else shuffles forward, at which point Cerberus will feed again.

ve diğer herkes Kerberusların tekrar ısıracağı noktaya ilerleyecek.

Each of the dog’s heads has an equal chance of being the one to bite each time,

Her bir köpeğin başı, her seferinde ısıran olmak için eşit şansa sahip

and no two ever bite simultaneously.

ve ikisi eş zamanlı olarak ısıramıyor.

Unfortunately, Hades’ minions forgot to tell you what was happening,

Maalesef Hades'in yardakçıları neler olduğunu size anlatmayı unuttu

and by the time you show up there are only 99 souls left in line.

ve siz gelene kadar sırada sadece 99 tane ruh kalmıştı.

Hades looks furious and drawing attention to yourself won’t end well.

Hades kızgın görünüyor ve dikkatleri üstünüze çekmenizin sonu iyi olmayacak.

But suddenly, time freezes, and Hermes steps out of the shadows.

Ama aniden zaman donuyor ve Hermes gölgelerin arasından çıkıyor.

He tells you he can instantly put you into the line,

Sizi hemen sıraya sokabileceğini

and no one will realize what happened.

ve kimsenin bir şey fark etmeyeceğini söylüyor.

But he’ll only grant his grace to someone clever enough

Ama bu nezaketini sadece ondan tamamen yararlanacak kadar zeki olan

to take full advantage of it.

birisi için gösterecek.

Choose the best place in line and he’ll give you the spot.

Sıradaki en iyi yeri seçtiğinizde Hermes size o noktayı verecek.

Choose wrong, and he’ll leave you to rot.

Yanlış bir seçim yaptığınızda Hermes sizi çürümeye bırakacak.

Which spot should you pick?

Hangi noktayı seçmelisiniz?

Pause the video to figure it out yourself.

Çözebilmek için videoyu durdurun.

Answer in 3

Son 3 saniye

Answer in 2

Son 2 saniye

Answer in 1

Son 1 saniye

It’s possible to calculate the exact probability of going free

100 nokta içerisinde özgür olmak için gerekli olasılığı hesaplamak mümkün.

in all 100 spots.

But there’s a much simpler path to the solution

Ama şaşırtıcı bir şekilde çözüme ulaşmak için

that requires surprisingly little calculation.

daha az hesaplama gerektiren bir yol var.

Imagine being anywhere in line.

Sırada herhangi bir noktada olduğunuzu düşünün.

Way up at the front, one of the three heads will pick someone at random,

En ön sıraya kadar başlardan bir tanesi rastgele birisini seçecek

and you’ll move forward 1, 2, or 3 spaces.

ve siz 1,2 ya da 3 sıra ilerleyeceksiniz.

Since each is equally likely,

Her biri eşit bir olasılık olduğundan başladığınız yerdeki yaşama şansınız

your chance of survival from wherever you started

is the average of the chances from each of the three spaces in front of you.

önünüzdeki her bir 3 sıranın şansının ortalamasına eşit.

And this is where you can find a huge shortcut.

Burada büyük bir kısa yol bulabilirsiniz.

Averages must be on or between the extremes of what you’re averaging—

Ortalamalar, ortalamasını aldığınız noktaların üstünde ya da arasında olmalı,

they can never be higher than the highest value

en yüksek değerden daha yüksek ya da en düşük değerden daha düşük olamaz.

or lower than the lowest.

So whatever your chances of survival are where you start,

Yani başladığınız yerdeki yaşama şansınız ne olursa olsun

one of the three places in front of you is at least as good,

önünüzdeki her 3 noktadan biri en az o kadar iyi

and probably better.

ve muhtemelen çok daha iyi bir olasılığa sahip.

This observation is incredibly powerful.

Bu gözlem inanılmaz derecede güçlü.

It means that wherever you are in line,

Sırada hangi noktada olursanız olun önünüzdeki 3 noktadan biriyle

it’d be wise to trade your place for one of the three spots in front of you.

yerinizi değiştirmenizin akıllıca olacağı anlamına geliyor.

Let’s ignore which for now and think of them as a trio—

Şimdilik hangisi olduğunu görmezden gelelim ve onları üçlü olarak düşünelim.

this trio’s maximum value is better than this trio’s, and so on.

Bu üçlünün en yüksek değeri bu üçlüden daha iyi ve bu şekilde devam ediyor.

Keep going and you’ll reach the front...

Hesaplamaya devam edin ve sıranın önüne ulaşacaksınız.

These three spots must contain the extreme values—

Bu üç nokta bütün sıra için en yüksek değerleri,

the best and worst probabilities—

en iyi ve en kötü olasılıkları içermeli.

for the entire line.

In other words, they’re all we need to consider.

Başka bir deyişle düşünmemiz gereken kısım sadece burası.

Place 1 is bad.

1.sıra kötü.

Head one would save you, and the other two doom you forever.

1.baş sizi kurtarabilir ama diğer ikisi sizi sonsuza kadar mahkum eder.

That’s just a 1 in 3 chance to escape.

Bu, kaçmak için sadece 3'te 1 şansınız var demek.

Place 2 is better: head two is great,

2.sıra daha iyi, 2.baş güzel,

head 3 is bad, and head 1 is ok in that it gives you another chance.

3.baş kötü ve 1.baş size başka bir şans tanıdığı için idare eder.

But place 3 is best, because head 3 saves you

Ama en iyisi 3.sıra çünkü 3.baş sizi kurtarırken

while heads 1 and 2 both give you extra chances.

1. ve 2.başlar size fazladan şans tanıyor.

If you did want to consider the exact probabilities,

Eğer kesin olasılıkları düşünmek isterseniz

the odds of surviving in place 3 are 16 out of 27, or close to 60%.

3.sıradaki yaşama olasılıkları 27 üzerinden 16 ya da %60'a yakın.

The spots later in line tend to be very close to having a 50% chance of survival.

Sıradaki diğer noktalar %50'ye yakın yaşama şansına sahip olmaya meyilli.

Why 50%?

Neden %50?

Because every time Cerberus sends one soul up to be reborn,

Çünkü Kerberuslar her seferinde yeniden doğması için bir ruh gönderirken

he leaves 0, 1, or 2 souls in the underworld.

ölüler diyarında 1, 2 ruh bırakıyor ya da hiç bırakmıyor.

That averages out to one person staying for each one who gets freed.

Bu ortalamalar, serbest bırakılan her bir ruh için diğer ruhun kalmasını sağlıyor.

But you can beat those odds handily with what you now know.

Ama bu olasılıkları şimdi bildiğiniz şeylerle kolayca yenebilirsiniz.

Hermes has places to be, and so do you.

Hermes'in uğrak yerleri var ve sizin de öyle.

He rewards your insight by sneaking you into the third spot.

Öngörünüzü sizi 3. noktaya gizlice sokarak ödüllendiriyor

And from there it’ll be just a short wait to learn your ultimate fate.

ve oradan nihai kaderinizi öğrenmeniz sadece kısa bir zaman alacak.