Is DNA the future of data storage? - Leo Bear-McGuinness

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Let's say there's a disaster that sends humanity back to the Stone Age.

İnsanlığı taş devrine geri götüren bir felaket olduğunu varsayalım.

Can our knowledge and history survive?

Bilgi ve tarihimiz korunabilir miydi?

The printed page will decompose.

Basılı sayfalar çürür.

Hard drive storage will deteriorate.

Bilgisayar depoları bozulur.

Even stones will eventually crumble.

Hatta taşlar bile kırılmaya başlar.

But we might have something inside us that can outlast these physical limitations:

Ancak bu fiziksel kısıtlamalardan kurtulacak bir şeye sahibiz:

deoxyribonucleic acid.

deoksiribonükleik asit.

DNA already stores our biological information.

DNA zaten biyolojik bilgilerimizi kaydediyor.

From eye color to skin tone, it programs our entire bodies.

Göz renginden cilt tonuna tüm bedenimizi programlıyor.

DNA is made of four organic bases:

DNA dört organik temelden oluşur:

adenine,

adenin,

guanine,

guanin,

cytosine,

sitosin

and thymine,

ve timin

or A, G, C, and T.

veya kısaca A, G, C ve T.

The specific sequence of these bases into groups of three, known as codons,

Bu temellerin codonlar denilen üçlü belirli gruplara ayrılması

gives our cells instructions to make each of the proteins in our bodies.

vücudumuzda her proteinin yapılması için hücrelerimize talimat verir.

But this code can be used for other things, too,

Ancak bu kod başka şeyler için de kullanılabilir,

like secret messages.

gizli mesajlar gibi.

In 1999, scientists in New York created an alphabet

1999'da New York'taki bilim insanları muhtemel her bir 64 kodonun

in which each of the 64 possible DNA codons

belli bir harf, sayı veya dilbilimsel sembole

substituted for a specific letter, number, or grammar symbol.

denk gelmesini sağlayacak bir alfabe oluşturdular.

They spliced a 22-character message into a long strand of DNA

Uzun bir DNA sarmalına 22 karakterli bir mesaj iliştirdiler

and surrounded it with specific genetic markers.

ve bunu genetik belirleyicilerle çevrelediler.

They then hid the DNA over a period in a type-written letter

Bu DNA'yı bir süre bilgisayarda yazılmış bir mektubun içine sakladılar

with only a small smudge to give the location away.

ve yerinin anlaşılması için belli belirsiz bir işaret bıraktılar.

They mailed the letter back to themselves.

Bu mektubu kendilerine geri postaladılar.

Then they examined the letter looking for the DNA strand.

DNA sarmalını bulmak için mektubu incelediler.

Once the DNA strand was located, they found the genetic markers.

DNA sarmalının yerini bulunca genetik belirleyicileri de buldular.

Then, they sequenced the DNA and successfully decoded the message.

Sonra DNA'yı sıralayıp başarıyla mesajı deşifre ettiler.

It soon became obvious that DNA cryptography

DNA kriptografisine basit bir yazıdan

could code for much more than simple text.

çok daha fazlasının kodlanabileceği bilinen bir gerçek oldu.

By translating the 1's and 0's of binary code into DNA codons,

DNA kodonlarına 1 ve 0'lı ikili kodlar çevrilerek

digital data could be programmed into synthetic DNA,

dijital veriler sentetik DNA'ya programlanabilir,

then decoded back into its original form.

sonra da orijinal hâline deşifre edilebilir.

In 2012, UK scientists encoded 739 kilobytes of computer files

2012'de İngiliz bilim insanları 739 KB bilgisayar dosyasını

into DNA strands,

DNA sarmallarına kodladılar,

including all 154 Shakespeare sonnets

Shakespeare'in 154 soneti,

and an excerpt from Martin Luther King's "I Have a Dream" speech.

Martin Luther King'in ''I Have a Dream'' konuşması da buna dâhildi.

And four years later, researchers at Microsoft and the University of Washington

Dört yıl sonra Microsoft ve Washington Üniversitesi araştırmacıları

broke that record.

bu rekoru kırdı.

They used binary coding to capture a whopping 200 megabytes of data,

Çift kodlamayla 200 MB veriyi depolamayı başardılar,

including the Universal Declaration of Human Rights

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

and a high-def OK Go music video,

ve yüksek kalite OK Go müzik videosu

all in strings of DNA.

DNA sarmalları içindeydi.

As far as storage capacity goes,

Depolama kapasitesine gelince,

DNA stands out because of the surprising amount of information it can hold

DNA öne çıkıyor çünkü çok küçük bir alana

in so little space.

inanılmaz çok bilgi sığıyor.

The current theoretical limit of DNA'S storage capacity is so high

DNA depolama kapasitesinin mevcut teorik limiti o kadar yüksek ki

that you could fit 100 million HD movies on a pencil eraser.

100 milyon HD filmi bir silgi içine sığdırabilirsiniz.

It's even conceivable that one day we could fit all of the information

Hatta internet ortamındaki tüm bilgilerin bir gün bu şekilde

currently on the Internet

ayakkabı kutusu kadar bir alana

into the space of a shoe box.

depolanabileceği düşünülüyor.

Also, computers and the magnetic tape and discs that their information is stored on

Ayrıca bilgi depolanan bilgisayarlar, manyetik bantlar ve diskler

only last for a few decades, at most, before degrading and becoming unreliable.

en fazla birkaç yüz yıl dayanıyor, sonrasında işe yaramaz hâle geliyor.

Meanwhile, DNA has a half-life of 500 years,

DNA ise 500 yıl yarı ömre sahip,

meaning that's how long it takes for half of its bonds to break.

yani bağlarının yarısı bu süre zarfında kırılmaya başlıyor.

And if left in a cold and dark environment,

Soğuk ve karanlık bir çevrede saklanırsa

DNA could potentially last for hundreds of thousands of years.

DNA muhtemelen yüz binlerce yıl korunabilir.

And if that isn't long enough,

Bu süre de yeterli değilse

scientists experimented with having synthetic DNA auto-reproduce.

bilim insanları sentetik DNA'nın çoğalması üzerinde deney yaptılar.

After creating their own strands of DNA

Bir çocuk şarkısının sözlerini gösteren

that spelled out the lyrics to the children's song "It's a Small World,"

kendi DNA sarmallarını yarattıktan sonra,

they placed them into the genome of a microbe nicknamed Conan the Bacterium.

Bakteri Conan takma adlı bir mikrobun genomuna yerleştirdiler.

Conan belongs to a species which can survive in a vacuum,

Conan, hava ve su olmadan 6 yıl yaşayabilen

or without water, for six years,

bir türe ait,

or come out unscathed after being exposed to a dose of radiation

normalde insanı öldürebilecek radyasyon düzeyinin

1,000 times that which would kill a human.

1.000 katına maruz kalsa da sağ kalıyor.

According to the experiment,

Deneye göre,

the bacterium was able to reproduce at least 100 generations without data loss.

bu bakteri veri kaybı olmadan en az 100 jenerasyon boyunca yaşayabilir.

Theoretically, if the organism had redundant copies of the information

Teorik olarak, organizma otomatik olarak hataları düzeltmek için kullanabilecek

that could be used to automatically correct mistakes,

bilgilerin gereksiz kopyalarını yapmışsa

the information could stay preserved even longer.

bu bilgi daha uzun süre bile korunabilir.

So one day, you might be able to create a living, growing, knowledge archive

Bir gün kendi bahçenizde yaşayan, büyüyen

in your own backyard,

bir bilgi arşivi yaratabilirsiniz

and its seeds might carry your family's history,

ve bu arşiv içinde ailenizin hayatını,

a detailed breakdown of the world's political upheavals,

dünyadaki politik değişimlerin detaylarını

or the sum of humanity's knowledge into forests and across continents.

veya insanların ormanlar ve kıtalar arası bilgilerini içerebilir.

Perhaps even into the far reaches of space.

Hatta bu bilgiler uzayın uzak noktalarına bile erişebilir.

Though we might one day disappear, perhaps our legacy can still live on,

Bir gün yok olma ihtimalimiz olsa da kültürel mirasımız yaşayabilir,

if anyone would think to find it.

tabii biri bulmayı akıl ederse.