What causes bad breath? - Mel Rosenberg

Nefesin kötü kokmasının nedeni ne? - Mel Rosenberg

2,729,692 views ・ 2015-03-31

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: John Quartz Gözden geçirme: Suleyman Cengiz
00:07
There is a curse that has plagued humanity since ancient times.
0
7281
5432
İnsanlığı antik dönemden bu yana canından bezdiren bir lanet var.
00:12
The Greeks fought it by chewing aromatic resins,
1
12713
3367
Yunanlar çam sakızı çiğneyerek, Çinliler ise
00:16
while the Chinese resorted to egg shells.
2
16080
3251
yumurta kabuğundan medet umarak çözmeye çalışmış.
00:19
In the ancient Jewish Talmud,
3
19331
2054
Bu lanet eski Tevrat'ta
00:21
it's even considered legal grounds for divorce.
4
21385
4080
boşanma sebebi olarak geçiyor.
00:25
This horrible scourge is halitosis, otherwise known as bad breath.
5
25465
6363
Bu belanın adı halitosis, namı diğer kötü kokan nefes.
00:31
But what causes it, and why is it so universally terrifying?
6
31828
4337
Peki bunun sebebi ne ve neden küresel ölçekte endişe kaynağı?
00:36
Well, think of some of the worst odors you can imagine,
7
36165
3116
Hayal edebileceğiniz en kötü kokuları düşünün
00:39
like garbage, feces or rotting meat.
8
39281
4340
çöp, dışkı ve çürümüş et gibi.
00:43
All of these smells come from the activity of microorganisms,
9
43621
4691
Bunların hepsi mikroorganizmaların faaliyetleri sonucu,
00:48
particularly bacteria,
10
48312
1899
özellikle de bakteriler,
00:50
and, as disgusting as it may sound,
11
50211
2276
ne kadar iğrenç gelirse gelsin
00:52
similar bacteria live in the moisture-rich environment of your mouth.
12
52487
6302
aynı tür bakteriler, sizin nem yönünden zengin ağzınızda da yaşıyor.
00:58
Don't panic.
13
58789
1445
Panik yok.
Vücudunuzda bakterilerin bulunması normal olmanın da ötesinde
01:00
The presence of bacteria in your body is not only normal,
14
60234
3152
01:03
it's actually vital for all sorts of things,
15
63386
2534
sindirim ve hastalıkların önlenmesi gibi
01:05
like digestion and disease prevention.
16
65920
2858
her türden faaliyet için gerekli.
01:08
But like all living things, bacteria need to eat.
17
68778
3973
Tüm canlılar gibi bakterilerin de bir şeyler yemesi lazım.
01:12
The bacteria in your mouth feed off of mucus,
18
72751
3131
Ağzınızdaki bakteriler mukus,
01:15
food remnants,
19
75882
1440
yemek kalıntıları
01:17
and dead tissue cells.
20
77322
2372
ve ölü doku hücreleriyle besleniyor.
01:19
In order to absorb nutrients through their cell membranes,
21
79694
3123
Besinleri hücre zarlarından geçirebilmek için
01:22
they must break down the organic matter into much smaller molecules.
22
82817
4017
organik maddeleri daha küçük moleküller haline getirmeleri gerekiyor.
01:26
For example, they'll break proteins into their component amino acids
23
86834
4848
Örneğin proteinleri, yapı taşları olan amino asitlere ayrıyor
01:31
and then break those down even further into various compounds.
24
91682
4122
daha sonra onları da daha küçük parçalara çeviriyorlar.
01:35
Some of the foul-smelling byproducts of these reactions,
25
95804
3075
Hidrojen sulfat ve kadaverin gibi
01:38
such as hydrogen sulfide and cadaverine,
26
98879
3311
kötü kokulu bazı yan ürünler
01:42
escape into the air
27
102190
1764
havaya karışıyor
01:43
and waft their way towards unsuspecting noses.
28
103954
3611
ve masum burunlara doğru havada süzülüyorlar.
01:47
Our sensitivity to these odors and interpretation of them as bad smells
29
107565
4688
Bu kokulara karşı hassasiyetimiz ve onları kötü koku olarak değerlendirmemiz
01:52
may be an evolutionary mechanism warning us of rotten food
30
112253
4623
bizi çürümüş gıdalara ve bunlarda bulunan hastalıklara karşı bizi uyaran
01:56
and the presence of disease.
31
116876
1933
evrimsel bir mekanizma olabilir
01:58
Smell is one of our most intimate and primal senses,
32
118809
3211
En içsel ve önde gelen duyularımızdan olan koklamak
02:02
playing a huge role in our attraction to potential mates.
33
122020
4465
olası dostlarımıza yönelik çekiciliğimizde önemli bir rol oynuyor.
02:06
In one poll, 59% of men and 70% of women
34
126485
4208
Bir araştırmaya katılan kadınların %70'i ve erkeklerin %59'u
02:10
said they wouldn't go on a date with someone who has bad breath,
35
130693
4017
nefesi kötü kokan biriyle randevulaşmayacaklarını söyledi.
02:14
which may be why Americans alone
36
134710
2188
Amerikalıların nefes ferahlatan ürünlere
02:16
spend $1 billion a year on various breath products.
37
136898
4918
yılda 1 milyar dolar harcamaları bu araştırma nedeniyle olabilir.
02:21
Fortunately, most bad breath is easily treated.
38
141816
3246
Neyse ki kötü kokan nefes kolayca tedavi edilebiliyor.
02:25
The worst smelling byproducts come from gram-negative bacteria
39
145062
4239
En kötü kokan yan ürünler gram-negatif bakterilerin neden olduklarıdır.
02:29
that live in the spaces between gums and teeth
40
149301
2889
Bunlar dişeti ve dişler ile
02:32
and on the back of the tongue.
41
152190
2029
dilin arka bölümünde yaşarlar.
02:34
By brushing and flossing our teeth,
42
154219
2019
Dişinizi fırçalayarak ve diş ipi kullanarak
02:36
using antibacterial mouthwash at bedtime,
43
156238
2899
yatmadan önce antibakteriyel gargara kullanarak
02:39
gently cleaning the back of the tongue with a plastic scraper
44
159137
3440
dilinizin arkasını plastik bir kazıyıcıyla hafifçe temizleyerek
02:42
and even just eating a healthy breakfast,
45
162577
3108
ve hatta kahvaltıda sağlıklı şeyler yiyerek
02:45
we can remove many of these bacteria and their food sources.
46
165685
4147
bu bakterilerin çoğunu ve bunların besin kaynaklarını yok edebilirsiniz.
02:49
In some cases, these measures may not be enough
47
169832
3185
Diş sağlığı sorunlarına, burnumuzla ilgili hususlara
02:53
due to dental problems, nasal conditions, or rarer ailments,
48
173017
4180
ve karaciğer hastalığı ve diabet gibi diğer bazı rahatsızlıklara bağlı olarak
02:57
such as liver disease and uncontrolled diabetes.
49
177197
3790
bazı durumlarda, bahsettiğim yöntemler yeterli olmayabilir.
03:00
Behaviors like smoking and excessive alcohol consumption
50
180987
2862
Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi gibi alışkanlıklar da
03:03
also have a very recognizable odor.
51
183849
3494
kaydadeğer kokuya neden olur.
03:07
Regardless of cause,
52
187343
1575
Sebebi ne olursa olsun
03:08
the bad smell almost always originates in the mouth
53
188918
3570
kötü koku neredeyse her zaman ağızdan kaynaklanır,
03:12
and not the stomach or elsewhere in the body.
54
192488
3112
mide veya başka bir organımızdan değil.
03:15
But one of the biggest challenges lies
55
195600
1830
Nedeni belli olmamakla birlikte,
03:17
in actually determining how our breath smells in the first place,
56
197430
4335
en büyük sınamalardan biri nefesimizin aslında
03:21
and it's unclear why.
57
201765
1839
nasıl koktuğunu anlamak.
03:23
It may be that we're too acclimatized
58
203604
2018
Bulunduğumuz ortama nefesimizin kokusunu
03:25
to the smell inside our own mouths to judge it.
59
205622
3571
anlayamayacak kadar uyum sağlıyor olabiliriz.
03:29
And methods like cupping your hands over your mouth,
60
209193
2828
Elimizi ağzımıza yaklaştırma
03:32
or licking and smelling your wrist don't work perfectly either.
61
212021
4081
ya da bileğimizi yalamak ve koklamak da kesin sonuç vermez.
03:36
One study showed that even when people do this,
62
216102
2634
Bir çalışmaya göre bunları yapan insanlar dahi
03:38
they tend to rate the smell subjectively
63
218736
2476
nefeslerinin ne kadar kötü kokacağını
03:41
according to how bad they thought it was going to be.
64
221212
3560
tam olarak belirleyemiyor.
03:44
But there's one simple, if socially difficult,
65
224772
3019
Sosyal bakımdan zor olmakla birlikte
03:47
way of finding out how your breath smells:
66
227791
2760
bunun basit bir yöntemi var esasen:
03:50
just take a deep breath and ask a friend.
67
230551
3731
derin bir nefes alın ve arkadaşınıza sorun.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7