What causes bad breath? - Mel Rosenberg

Nguyên nhân gây hôi miệng - Mel Rosenberg

2,779,835 views ・ 2015-03-31

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Ngoc-Anh Nguyen Reviewer: Thi Minh Phuong Chu
00:07
There is a curse that has plagued humanity since ancient times.
0
7281
5432
Có một căn bệnh ám ảnh loài người từ thời cổ đại.
00:12
The Greeks fought it by chewing aromatic resins,
1
12713
3367
Người Hy Lạp trị bệnh bằng cách nhai nhựa thông có mùi thơm,
00:16
while the Chinese resorted to egg shells.
2
16080
3251
trong khi đó người Trung Quốc phải nhờ đến vỏ trứng.
00:19
In the ancient Jewish Talmud,
3
19331
2054
Theo Giáo luật Do Thái cổ,
00:21
it's even considered legal grounds for divorce.
4
21385
4080
đây được coi là lý do hợp lý cho việc ly hôn.
00:25
This horrible scourge is halitosis, otherwise known as bad breath.
5
25465
6363
Căn bệnh khủng khiếp này có tên là "hôi miệng".
00:31
But what causes it, and why is it so universally terrifying?
6
31828
4337
Nhưng đâu là nguyên nhân, và tại sao người ta lại sợ nó đến thế?
00:36
Well, think of some of the worst odors you can imagine,
7
36165
3116
Hãy nghĩ về những mùi kinh khủng nhất mà bạn được biết,
00:39
like garbage, feces or rotting meat.
8
39281
4340
như mùi rác, mùi phân hay mùi thịt thối.
00:43
All of these smells come from the activity of microorganisms,
9
43621
4691
Những mùi này phát sinh từ hoạt động của vi sinh vật,
00:48
particularly bacteria,
10
48312
1899
đặc biệt là vi khuẩn,
00:50
and, as disgusting as it may sound,
11
50211
2276
và nghe có vẻ thật kinh khủng,
00:52
similar bacteria live in the moisture-rich environment of your mouth.
12
52487
6302
những vi khuẩn như thế cũng tồn tại ở môi trường giàu độ ẩm trong miệng bạn.
00:58
Don't panic.
13
58789
1445
Đừng hoảng sợ.
01:00
The presence of bacteria in your body is not only normal,
14
60234
3152
Vi khuẩn có mặt trong cơ thể người là chuyện bình thường,
01:03
it's actually vital for all sorts of things,
15
63386
2534
nó cần thiết cho mọi hoạt động,
01:05
like digestion and disease prevention.
16
65920
2858
như tiêu hóa và đề kháng.
01:08
But like all living things, bacteria need to eat.
17
68778
3973
Nhưng vì cũng là sinh vật sống, vi khuẩn cần ăn uống.
01:12
The bacteria in your mouth feed off of mucus,
18
72751
3131
Thức ăn của chúng là chất nhầy,
01:15
food remnants,
19
75882
1440
cặn thức ăn,
01:17
and dead tissue cells.
20
77322
2372
và mô tế bào chết.
01:19
In order to absorb nutrients through their cell membranes,
21
79694
3123
Để hấp thu chất dinh dưỡng thông qua màng tế bào,
01:22
they must break down the organic matter into much smaller molecules.
22
82817
4017
chúng phải bẻ các chất hữu cơ thành các phân tử nhỏ hơn.
01:26
For example, they'll break proteins into their component amino acids
23
86834
4848
Ví dụ, chúng chia các prô-tê-in thành các a-xít a-min
01:31
and then break those down even further into various compounds.
24
91682
4122
và lại tiếp tục chia các a-xít a-min này thành nhiều phần nhỏ hơn.
01:35
Some of the foul-smelling byproducts of these reactions,
25
95804
3075
Các phụ phẩm có mùi hôi từ các phản ứng này
01:38
such as hydrogen sulfide and cadaverine,
26
98879
3311
như hi-đrô xun-phua và ca-đa-vê-rin,
01:42
escape into the air
27
102190
1764
hòa vào không khí
01:43
and waft their way towards unsuspecting noses.
28
103954
3611
và bay vào mũi chúng ta.
01:47
Our sensitivity to these odors and interpretation of them as bad smells
29
107565
4688
Sự nhạy cảm với những mùi này và coi đây là mùi hôi
01:52
may be an evolutionary mechanism warning us of rotten food
30
112253
4623
có thể là cơ chế tiến hóa trong việc cảnh báo ta về thức ăn hỏng
01:56
and the presence of disease.
31
116876
1933
và sự hiện diện của bệnh tật.
01:58
Smell is one of our most intimate and primal senses,
32
118809
3211
Mùi hương là một trong các yếu tố thân thuộc và quan trọng nhất,
02:02
playing a huge role in our attraction to potential mates.
33
122020
4465
nó đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút bạn tình.
02:06
In one poll, 59% of men and 70% of women
34
126485
4208
Theo một khảo sát, 59% đàn ông và 70% phụ nữ cho biết
02:10
said they wouldn't go on a date with someone who has bad breath,
35
130693
4017
họ sẽ không hẹn hò với một người bị hôi miệng,
02:14
which may be why Americans alone
36
134710
2188
đó là lý do chỉ riêng người Mỹ
02:16
spend $1 billion a year on various breath products.
37
136898
4918
mỗi năm dành hơn 1 tỷ đô cho các sản phẩm làm thơm miệng.
02:21
Fortunately, most bad breath is easily treated.
38
141816
3246
May thay, hầu hết trường hợp hôi miệng đều dễ chữa trị.
02:25
The worst smelling byproducts come from gram-negative bacteria
39
145062
4239
Các phụ phẩm nặng mùi nhất đến từ vi khuẩn gram âm tính
02:29
that live in the spaces between gums and teeth
40
149301
2889
sống ở giữa nướu và răng
02:32
and on the back of the tongue.
41
152190
2029
hoặc ở phần cuống lưỡi.
02:34
By brushing and flossing our teeth,
42
154219
2019
Đánh và làm sạch kẽ răng,
02:36
using antibacterial mouthwash at bedtime,
43
156238
2899
sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn trước khi đi ngủ,
02:39
gently cleaning the back of the tongue with a plastic scraper
44
159137
3440
nhẹ nhàng làm sạch phần cuống lưỡi bằng dụng cụ nạo lưỡi
02:42
and even just eating a healthy breakfast,
45
162577
3108
hay thậm chí ăn sáng đầy đủ,
02:45
we can remove many of these bacteria and their food sources.
46
165685
4147
chúng ta đã có thể tiêu diệt vi khuẩn và thức ăn của chúng.
02:49
In some cases, these measures may not be enough
47
169832
3185
Với một số trường hợp, các biện pháp trên là chưa đủ
02:53
due to dental problems, nasal conditions, or rarer ailments,
48
173017
4180
nếu bạn bị các bệnh về răng miệng, về mũi, hay các bệnh ít gặp,
02:57
such as liver disease and uncontrolled diabetes.
49
177197
3790
như bệnh gan và tiểu đường mất kiểm soát.
03:00
Behaviors like smoking and excessive alcohol consumption
50
180987
2862
Hút thuốc và uống quá nhiều rượu
03:03
also have a very recognizable odor.
51
183849
3494
cũng làm hơi thở có mùi rất đặc trưng.
03:07
Regardless of cause,
52
187343
1575
Dù nguyên nhân là gì,
03:08
the bad smell almost always originates in the mouth
53
188918
3570
hơi thở hôi hầu hết đều xuất phát từ miệng
03:12
and not the stomach or elsewhere in the body.
54
192488
3112
chứ không phải dạ dày hay cơ quan nào khác.
03:15
But one of the biggest challenges lies
55
195600
1830
Nhưng một trong những điều khó nhất
03:17
in actually determining how our breath smells in the first place,
56
197430
4335
là biết được mình bị hôi miệng
03:21
and it's unclear why.
57
201765
1839
và không biết tại sao.
03:23
It may be that we're too acclimatized
58
203604
2018
Có lẽ bởi ta quá quen với
03:25
to the smell inside our own mouths to judge it.
59
205622
3571
mùi miệng của mình để có thể đưa ra nhận xét.
03:29
And methods like cupping your hands over your mouth,
60
209193
2828
Thổi hơi vào lòng bàn tay,
03:32
or licking and smelling your wrist don't work perfectly either.
61
212021
4081
hay liếm và ngửi cổ tay cũng không hiệu quả.
03:36
One study showed that even when people do this,
62
216102
2634
Một nghiên cứu cho thấy ngay cả khi làm vậy,
03:38
they tend to rate the smell subjectively
63
218736
2476
ta cũng đánh giá mùi hơi thở một cách chủ quan
03:41
according to how bad they thought it was going to be.
64
221212
3560
dựa theo suy nghĩ của mình rằng nó hôi đến đâu.
03:44
But there's one simple, if socially difficult,
65
224772
3019
Nhưng có một cách dễ dàng, tuy hơi làm ta bối rối,
03:47
way of finding out how your breath smells:
66
227791
2760
để nhận biết mùi hơi thở của mình, đó là:
03:50
just take a deep breath and ask a friend.
67
230551
3731
hít thật sâu, rồi thở ra và hỏi bạn mình.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7