What’s a smartphone made of? - Kim Preshoff

Çeviri: Gülsüm Kuzulu Gözden geçirme: Eren Gokce

As of 2018, there are around 2.5 billion smartphone users in the world.

2018 itibariyle, dünyada yaklaşık 2,5 milyar akıllı telefon kullanıcısı var.

If we broke open all their newest phones,

En yeni telefonları açıp

which are just a fraction of the total that’ve been built,

ki bu toplamda üretilenin sadece bir kısmını oluşturuyor,

and split them into their component parts,

bunları parçalarına bölsek

that would produce around 85,000 kilograms of gold,

bu 85.000 kg altın,

875,000 of silver,

875.000 kg gümüş

and 40 million kilograms of copper.

ve 40 milyon kg bakır eder.

How did this precious cache get into our phones,

Bu kıymetli önbellek telefonlarımıza nasıl girdi ve

and can we reclaim it?

biz bunu geri alabilir miyiz?

Gold, silver, and copper are actually just a few

Altın, gümüş ve bakır, ortalama bir akıllı telefonu oluşturan

of the 70 or so chemical elements that make up the average smartphone.

70 veya daha fazla kimyasal elementten sadece birkaçı.

These can be divided into different groups,

Bunlar, en kritik iki element olan

two of the most critical being rare earth elements

nadir toprak elementleri ve değerli metaller olmak üzere

and precious metals.

farklı gruplara ayrılabilir.

Rare earths are a selection of 17 elements that are actually common in Earth’s crust

Nadir elementler, Dünya'nın kabuğunda gerçekten yaygın olan ve

and are found in many areas across the world in low concentrations.

düşük konsantrasyonlarda dünyanın birçok yerinde bulunan 17 elementten oluşur.

These elements have a huge range of magnetic,

Bu elementler, modern teknolojiler için onları çok önemli

phosphorescent,

yapan çok çeşitli

and conductive properties

manyetik, fosforlu ve iletken

that make them crucial to modern technologies.

özelliklere sahiptir.

In fact, of the 17 types of rare earth metals,

Aslında, 17 tür nadir toprak metallerinden,

phones and other electronics may contain up to 16.

telefon ve diğer elektronikler 16'sı kadarını içerebilirler.

In smartphones, these create the screen and color display,

Akıllı telefonlarda bunlar, diğer şeylerin yanı sıra

aid conductivity,

ekranı ve renklerini oluşturur,

and produce the signature vibrations,

iletkenliğe yardımcı olur

amongst other things.

ve kendine has titreşim üretir.

And yet, crucial as they are,

Yine de, bu elementlerin yeryüzünden

extracting these elements from the earth

çıkarılması bazı rahatsız edici

is linked to some disturbing environmental impacts.

çevresel etkilerle bağlantılıdır.

Rare earth elements can often be found,

Nadir elementler genellikle bulunabilir ancak

but in many areas,

birçok yerde düşük yoğunluğu

it’s not economically feasible to extract them due to low concentrations.

nedeniyle bunları çıkarmak ekonomik olarak uygun değildir.

Much of the time,

Çoğu zaman,

extracting them requires a method called open pit mining

onları çıkarmak geniş arazileri açığa çıkaran

that exposes vast areas of land.

açık ocak madenciliği denen bir metodu gerektirir.

This form of mining destroys huge swaths of natural habitats,

Madenciliğin bu şekli, doğal yaşam alanlarının büyük bir bölümünü yok eder

and causes air and water pollution,

ve hava ve su kirliliğine neden olarak,

threatening the health of nearby communities.

yakınlardaki toplulukların sağlığını tehdit eder.

Another group of ingredients in smartphones

Akıllı telefonlardaki bir başka içerik grubu da

comes with similar environmental risks:

benzer çevresel risklere sahiptir:

these are metals such as copper,

Bunlar bakır,

silver,

gümüş,

palladium,

palladyum,

aluminum,

alüminyum,

platinum,

platin,

tungsten,

tin,

tungsten,

kalay,

lead,

kurşun

and gold.

ve altın gibi metallerdir.

We also mine magnesium,

Ayrıca, telefonları magnezyum,

lithium,

lityum,

silica,

silika,

and potassium to make phones,

ve potasyum kullanarak yapıyoruz,

and all of it is associated with vast habitat destruction,

bunların hepsi de habitat tahribatının yanı sıra,

as well as air and water pollution.

hava ve su kirliliği ile ilişkili.

Mining comes with worrying social problems, too,

Madencilik, endüstriyel operasyonları yönetmek için

like large-scale human and animal displacement

büyük ölçekli insan ve hayvan yer değişikliği

to make way for industrial operations,

ve sıklıkla işçiler için kötü çalışma şartları gibi

and frequently, poor working conditions for laborers.

endişe verici sosyal sorunlarla da beraber gelir.

Lastly, phone production also requires petroleum,

Son olarak, telefon üretimi iklim değişikliğinin

one of the main drivers of climate change.

ana unsurlarından biri olan petrole de ihtiyaç duyuyor.

That entwines our smartphones inextricably with this growing planetary conundrum.

Bu durum akıllı telefonlarımızı, büyüyen gezegensel bilmeceyle dolaştırıyor.

And, what’s more,

Dahası, telefonlarımızı

the ingredients we mine to make our phones aren’t infinite.

yapmak için sahip olduğumuz malzemeler sonsuz değildir.

One day, they’ll simply run out,

Bir gün, tükenecekler ve

and we haven’t yet discovered effective replacements for some.

henüz onların yerini alacak etkili bir keşif yapmadık.

Despite this,

Buna rağmen

the number of smartphones is on a steady increase;

akıllı telefonların sayısı sabit bir artış gösteriyor;

by 2019 it’s predicted that there’ll be close to 3 billion in use.

2019 yılına kadar kullanımın 3 milyara yaklaşacağı öngörülüyor.

This means that reclaiming the bounty within our phones

Bu, telefonlarımızdaki cevherin geri kazanılmasının

is swiftly becoming a necessity.

hızla bir gereklilik hâline geldiği anlamına gelir.

So, if you have an old phone,

Yani, eski bir telefonunuz varsa,

you might want to consider your options before throwing it away.

onu atmadan önce seçeneklerinizi düşünmek isteyebilirsiniz.

To minimize waste, you could donate it to a charity for reuse,

Atıkları en aza indirgemek için, onu tekrar kullanmak üzere bir kuruma

take it to an e-waste recycling facility,

bağışlayabilir, bir e-atık geri dönüşümü fabrikasına götürebilir

or look for a company that refurbishes old models.

veya eski modelleri yenileyen bir şirketi arayabilirsiniz.

However, even recycling companies need our scrutiny.

Geri dönüşüm şirketlerinin bile incelememize ihtiyacı vardır.

Just as the production of smartphones

Akıllı telefonları parçalamak da,

comes with social and environmental problems,

üretimi gibi sosyal ve

dismantling them does too.

çevresel sorunlara yol açar.

E-waste is sometimes intentionally exported to countries

E-atık bazen emeğin ucuz, çalışma koşullarının zayıf olduğu

where labor is cheap but working conditions are poor.

ülkelere kasıtlı olarak ihraç edilmektedir.

Vast workforces, often made up of women and children,

Genellikle kadınlardan ve çocuklardan oluşan

may be underpaid,

düşük maaşlı geniş iş gücü,

lack the training to safely disassemble phones,

telefonları güvenle demonte etmek için eğitimsizdir

and be exposed to elements like lead and mercury,

ve sinir sistemlerine kalıcı olarak zarar verebilen

which can permanently damage their nervous systems.

kurşun ve civa gibi elementlere maruz kalırlar.

Phone waste can also end up in huge dump sites,

Telefon atıkları da büyük çöplük alanlarına atılıp

leaching toxic chemicals into the soil and water,

zehirli kimyasalların toprağa ve suya sızmasına neden olarak,

mirroring the problems of the mines where the elements originated.

elementlerin ortaya çıktığı madenlerin sorunlarını yansıtabilir.

A phone is much more than it appears to be on the surface.

Bir telefon yüzeyde göründüğünden çok daha fazlasıdır.

It’s an assemblage of elements from multiple countries,

Küresel ölçekte ortaya çıkan etkilerle bağlantılı olarak,

linked to impacts that are unfolding on a global scale.

birçok ülkeden bir unsurlar topluluğudur.

So, until someone invents a completely sustainable smartphone,

Yani, biri tamamen sürdürülebilir bir akıllı telefon ortaya çıkarıncaya kadar,

we’ll need to come to terms

bu teknolojinin genel çevreyi

with how this technology affects widespread places and people.

ve insanları nasıl etkilediği hakkında uzlaşmaya ihtiyacımız var.