How do pregnancy tests work? - Tien Nguyen

Gebelik testleri nasıl çalışır? - Tien Nguyen

9,434,184 views ・ 2015-07-07

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Altan Atabarezz Gözden geçirme: Cansu BAYRAM
00:06
The earliest known pregnancy test dates back to 1350 BC in Ancient Egypt.
0
6574
6164
Bilinen en eski gebelik testi MÖ 1350'de Eski Mısır'a kadar uzanır.
00:12
According to the Egyptians,
1
12738
2091
Mısırlılara göre,
00:14
all you have to do is urinate on wheat and barley seeds, and wait.
2
14829
5237
Yapmanız gereken tek şey buğday ve arpa tohumu üzerine işeyip beklemek.
00:20
If either sprouts, congratulations, you're pregnant!
3
20066
3602
Eğer biri filizlenir ise, tebrikler! Hamilesiniz!
00:23
And if wheat sprouts faster, it's a girl, but if barley, it's a boy.
4
23668
5294
Buğday önce filizlenirse kız, eğer arpa önce filizlenirse oğlan.
00:28
In 1963, a small study reproduced this test
5
28962
3442
1963 yılında, küçük bir araştırma dahilinde bu test tekrarlandı,
00:32
and found that it predicted pregnancy with a respectable 70% accuracy,
6
32404
4693
ve gebelik tahmininde %70 doğrulukla sonuç verdiği kanıtlandı.
00:37
though it couldn't reliably tell the sex of the baby.
7
37097
3655
Gerçi bebeğin cinsiyetini tutturabildiği söylenemez.
00:40
Scientists hypothesized that the test worked
8
40752
2644
Bilim adamlarının hipotezine göre testin çalışmasının sebebi;
00:43
because pregnant women's urine contains more estrogen,
9
43396
3165
hamile kadınların idrarlarının daha fazla östrojen içermesi,
00:46
which can promote seed growth.
10
46561
2189
Ve östrojenin tohumun hızlı büyümesine yardımcı olması.
00:48
Now it's easy to take this ancient method for granted
11
48750
3341
Şimdi bu kadim yöntemi doğal karşılamamız normal,
00:52
because modern pregnancy tests give highly accurate results within minutes.
12
52091
5047
çünkü modern gebelik testlerimiz dakikalar içinde son derece hassas sonuçlar vermekte.
00:57
So how do they work?
13
57138
1912
Peki bizim testlerimiz nasıl çalışıyor?
00:59
Over-the-counter pregnancy tests are all designed to detect one thing:
14
59050
4178
Reçetesiz gebelik testleri sadece bir şeyi tespit etmek için tasarlanmıştır:
01:03
a hormone called HCG.
15
63228
2660
HCG adı verilen bir hormonu. (insan koryonik gonadotropini)
01:05
HCG is produced in the earliest stages of pregnancy
16
65888
3412
HCG gebeliğin erken aşamalarında üretilir.
01:09
and starts a game of telephone
17
69300
1570
ve vücuda o ay rahim içi duvarını açmamasını söyleyen,
01:10
that tells the body not to shed the inner lining of the uterus that month.
18
70870
4145
bir "telefon oyunu"nu başlatır.
01:15
As the pregnancy progresses,
19
75015
1634
Gebelik ilerledikçe
01:16
HCG supports the formation of the placenta,
20
76649
3150
HCG hormonu plasenta oluşumuna katkıda bulunur,
01:19
which transfers nutrients from mother to fetus.
21
79799
3854
bu sayede besinler, anneden fetusa aktarılabilecektir.
01:23
The test starts when urine is applied to the exposed end of the strip.
22
83653
4437
İdrar şeridin açıkta kalan ucuna uygulandığında gebelik testi başlar
01:28
As the fluid travels up the absorbent fibers,
23
88090
2760
Sıvı emici elyaftan yukarı doğru hareket ettikçe,
01:30
it will cross three separate zones, each with an important task.
24
90850
4516
her birinin ayrı önemli bir görevi olan üç ayrı bölgeden geçecektir.
01:35
When the wave hits the first zone, the reaction zone,
25
95366
3629
Dalga birinci bölgeye, Reaksiyon bölgesine geldiğinde,
01:38
Y-shaped proteins called antibodies will grab onto any HCG.
26
98995
5998
Antikor denen Y biçimli proteinler HCG yi üzerine çekecektir.
01:44
Attached to these antibodies is a handy enzyme
27
104993
2817
Bu antikorlara boya moleküllerini aktive eden kullanışlı bir enzim bağlıdır.
01:47
with the ability to turn on dye molecules, which will be crucial later down the road.
28
107810
5813
Bu ileride çok önemli olacak.
01:53
Then the urine picks up all the AB1 enzymes
29
113623
2963
Ardından idrar Tüm AB1 enzimlerini toplar
01:56
and carries them to the test zone, which is where the results show up.
30
116586
4263
ve test bölgesine taşır. Sonuçların ortaya çıkacağı yer burasıdır.
02:00
Secured to this zone are more Y-shaped antibodies
31
120849
3030
Bu bölgede daha fazla sayıda Y biçimli antikor mevcuttur.
02:03
that will also stick to HCG on one of its five binding sites.
32
123879
5004
HCG'ye beş noktadan birinden bağlanıverirler.
02:08
Scientists call this type of test a sandwich assay.
33
128883
3340
Bilim adamları buna bir sandviç tahlili der.
02:12
If HCG is present, it gets sandwiched between the AB1 enzyme and AB2,
34
132223
6845
HCG eğer mevcut ise, AB1 enzimi ile
02:19
and sticks to the test zone,
35
139068
1862
AB2 arasında sandviç yapılmış olur.
02:20
allowing the attached dye-activating enzyme to do its job
36
140930
3310
Böylece boyayı aktive eden enzim işini yapabilecek,
02:24
and create a visible pattern.
37
144240
2375
ve görünür bir desen oluşturacaktır.
02:26
If there's no HCG, the wave of urine and enzymes just passes on by.
38
146615
5006
Eğer HCG yok ise idrar bu bölgelerde tutunmadan geçecektir.
02:31
Finally, there's one last stop to make, the control zone.
39
151621
4825
Son olarak, ziyaret edilecek bir durak kaldı, o da kontrol bölgesi.
02:36
As in any good experiment,
40
156446
1952
Her düzgün deneyde olduğu gibi,
02:38
this step confirms that the test is working properly.
41
158398
3223
Bu adım testin düzgün çalışıp çalışmadığını test eder.
02:41
Whether the AB1 enzymes never saw HCG,
42
161621
3305
AB1 enzimleri HCG ile hiç karşılaşmadı mı,
02:44
or they're extras because Zone 1 is overstocked with them,
43
164926
3818
ya da 1. bölge hormonla dolup taşınca,
02:48
all the unbound AB1 enzymes picked up in Zone 1 should end up here
44
168744
4882
bağlanamamış AB1 enzimleri buraya mı taşındı ve
02:53
and activate more dye.
45
173626
2117
daha fazla boya etkinleşti?
02:55
So if no pattern appears, that indicates that the test was faulty.
46
175743
4339
Hiçbir desen görünmez ise bu testin hatalı olduğunu gösterir.
03:00
These tests are pretty reliable, but they're not failproof.
47
180082
3371
Bu testler oldukça güvenilir fakat onlar da mükemmel değiller.
03:03
For instance, false negatives can occur
48
183453
1883
Örneğin, bazen yanlış negatifler ile (hamileyken hamile değil sonucu ile) karşılaşılabilir.
03:05
if concentrations of HCG aren't high enough for detection.
49
185336
4303
Mesela, HCG konsantrasyonları tespit için yeterince yüksek değilse.
03:09
After implantation, HCG levels double every two to three days,
50
189639
3862
döllenme sonrası, HCG seviyeleri her iki ve ya üç günde bir iki katına çıkar,
03:13
so it may just be too early to tell.
51
193501
2952
bu yüzden bazen testin cevap vermesi için çok erken olabilir.
03:16
And beverages can dilute the urine sample,
52
196453
2066
Ve bazı içecekler de idrar örneğini sulandırabilir ki,
03:18
which is why doctors recommend taking the test first thing in the morning.
53
198519
4359
bu yüzden doktorlar testi sabah ilk iş olarak yapmanızı önerirler.
03:22
On the other hand, false positives can come from other sources of HCG,
54
202878
4496
Öte yandan, yanlış pozitif, (hamile değilken hamile sonucu alma) HCG'nin başka kaynaklarından ötürü olabilir:
03:27
like IVF injections, ectopic pregnancies,
55
207374
3082
Tüp bebek enjeksiyonları, dış gebelik gibi,
03:30
or certain cancers such as uterine cancer or testicular cancer,
56
210456
3984
veya rahim kanseri ile testis kanseri gibi bazı türler,
03:34
making it possible for one of these tests to tell a man he's pregnant.
57
214440
5042
bu testlerin bir erkeğe bile hamile sonucu vermesine sebep olabilir.
03:39
The best way for a woman to find out for sure is at the doctor's office.
58
219482
4366
Bir kadının hamile miyim sorusuna cevap bulması için en iyi yer; doktor muayenehanesidir.
03:43
The doctors are also looking for HCG,
59
223848
2525
Doktorlar da, sizin gibi HCG arıyor,
03:46
but with tests that are more sensitive and quantitative,
60
226373
3429
fakat bunu daha duyarlı kantitatif testlerle yapıyorlar,
03:49
which means they can determine the exact level of HCG in your blood.
61
229802
4728
bu da kanınızdaki HCG'nin tam seviyesini ölçebilecekleri anlamına geliyor.
03:54
A few minutes can feel like forever
62
234530
2406
Eğer bir gebelik testi sonuçlarını bekliyorsanız,
03:56
when you're waiting on the results of a pregnancy test.
63
236936
3273
birkaç dakika bile sonsuzmuş gibi gelebilir size.
04:00
But in that brief time, you're witnessing the power of the scientific method.
64
240209
4339
Ama bu kısa süre içinde bile, bilimsel metodolojinin gücüne şahit oluyorsunuz.
04:04
That one little stick lets you ask a question,
65
244548
2663
Bu küçük bir sopa, size bir soru sormanızı sağlayıp,
04:07
perform a controlled experiment,
66
247211
2066
kontrollü bir deney gerçekleştirip,
04:09
and then analyze the results to check your original hypothesis.
67
249277
3781
sonrasında sonuçları analiz ederek orijinal hipotezinizi kontrol ediyor.
04:13
And the best part is you won't even have to wait until the next harvest.
68
253058
4397
Ve işin en iyi tarafı bir sonraki hasata kadar beklemek zorunda da değilsiniz....
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7