Game theory challenge: Can you predict human behavior? - Lucas Husted

1,569,131 views ・ 2019-11-05

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:06
A few months ago we posed a challenge to our community.
0
6646
3656
Birkaç ay önce çevremizdeki insanlara bir görev verdik.
00:10
We asked everyone: given a range of integers from 0 to 100,
1
10302
4890
Herkese sorduk: 0'dan 100'e kadar bir tam sayı aralığını ele aldığımızda,
00:15
guess the whole number closest to 2/3 of the average of all numbers guessed.
2
15192
6864
tahmin edilen tüm sayıların ortalamasının 2/3'üne en yakın tam sayı ne olurdu?
00:22
So if the average of all guesses is 60, the correct guess will be 40.
3
22056
4720
Yani, tüm tahminlerin ortalaması 60 ise, doğru cevap 40 olacaktır.
00:26
What number do you think was the correct guess at 2/3 of the average?
4
26776
4638
Ortalamanın 2/3'ünde doğru tahmin sizce hangi sayı olabilir?
00:32
Let’s see if we can try and reason our way to the answer.
5
32733
3374
Deneyelim ve cevabı bulabilecek miyiz görelim.
00:36
This game is played under conditions known to game theorists as common knowledge.
6
36107
5299
Oyun, teorisyenlerin bilinen gerçek adını verdiği koşullar altında oynanıyor.
00:41
Not only does every player have the same information —
7
41406
3093
Her oyuncu aynı bilgilere sahip --
00:44
they also know that everyone else does,
8
44499
2207
herkesin sahip olduğu bilgiyi biliyorlar
00:46
and that everyone else knows that everyone else does, and so on, infinitely.
9
46706
5912
ve herkes de herkesin bildiğini biliyor ve sonsuza dek böyle sürüyor.
00:52
Now, the highest possible average would occur if every person guessed 100.
10
52618
5920
Eğer herkes 100'ü tahmin etse, en yüksek olası ortalama ortaya çıkar.
00:58
In that case, 2/3 of the average would be 66.66.
11
58538
4730
Bu durumda ortalamanın 2/3'ü 66,66 olacaktır.
01:03
Since everyone can figure this out,
12
63268
1937
Herkesin de düşünebileceği gibi,
01:05
it wouldn’t make sense to guess anything higher than 67.
13
65205
4420
67'den yüksek bir tahminde bulunmak mantıklı olmayacaktır.
01:09
If everyone playing comes to this same conclusion,
14
69625
3123
Eğer oynayan herkes aynı sonuca varırsa,
01:12
no one will guess higher than 67.
15
72748
2769
hiçbiri 67'den yüksek tahminde bulunmayacaktır.
01:15
Now 67 is the new highest possible average,
16
75517
4142
Şimdi 67, yeni en yüksek olası ortalamamız,
01:19
so no reasonable guess should be higher than ⅔ of that, which is 44.
17
79659
5780
öyleyse hiçbir makul tahmin bunun ⅔'ünden, yani 44'den büyük olmamalı.
01:25
This logic can be extended further and further.
18
85439
3541
Bu mantık daha da ileri götürülebilir.
01:28
With each step, the highest possible logical answer keeps getting smaller.
19
88980
4730
Her adımla, en yüksek olası makul cevap küçülmeye devam eder.
01:33
So it would seem sensible to guess the lowest number possible.
20
93710
4565
Öyleyse olası en düşük sayıyı tahmin etmek mantıklı gelecektir.
01:38
And indeed, if everyone chose zero,
21
98275
2858
Aslında, eğer herkes sıfırı seçerse,
01:41
the game would reach what’s known as a Nash Equilibrium.
22
101133
3932
oyun Nash Dengesi olarak bilinen noktaya ulaşacaktır.
01:45
This is a state where every player has chosen the best possible strategy
23
105065
4354
Bu, her oyuncunun, diğer oyuncuların oynadığını bilerek kendileri için
01:49
for themselves given everyone else playing,
24
109419
3105
olası en iyi stratejiyi seçtiği bir durumdur
01:52
and no individual player can benefit by choosing differently.
25
112524
4810
ve hiçbir birey farklı bir şey seçerek fayda sağlayamaz.
01:57
But, that’s not what happens in the real world.
26
117334
4180
Fakat, gerçek dünyada işler böyle yürümez.
02:01
People, as it turns out, either aren’t perfectly rational,
27
121514
3965
İnsanlar, görünen o ki, ne kusursuz mantığa sahipler,
02:05
or don’t expect each other to be perfectly rational.
28
125479
3559
ne de birbirlerinin kusursuz mantığa sahip olmasını bekliyorlar.
02:09
Or, perhaps, it’s some combination of the two.
29
129038
3331
Belki de bu, ikisinin kombinasyonudur.
02:12
When this game is played in real-world settings,
30
132369
2850
Bu oyun gerçek dünya ortamında oynandığı zaman,
02:15
the average tends to be somewhere between 20 and 35.
31
135219
5000
ortalama, 20 ile 35 arasında bir yerlerde oluyor.
02:20
Danish newspaper Politiken ran the game with over 19,000 readers participating,
32
140219
5857
Danimarka gazetesi Politiken, oyunu 19.000 okuyucunun katılımıyla gerçekleştirdi,
02:26
resulting in an average of roughly 22, making the correct answer 14.
33
146076
5980
ortalama yaklaşık olarak 22 çıktı ve doğru cevap da 14 oldu.
02:32
For our audience, the average was 31.3.
34
152056
3702
Bizim dinleyicimiz için ortama 31,3.
02:35
So if you guessed 21 as 2/3 of the average, well done.
35
155758
5260
Yani ortalamanın 2/3'ü olarak 21 tahmin ettiyseniz, bravo.
02:41
Economic game theorists have a way of modeling this interplay
36
161018
3663
Ekonomik oyun teorisyenleri bu etkileşimi, k-seviyesinde mantık adlı
02:44
between rationality and practicality called k-level reasoning.
37
164681
5121
rasyonellik ve pratiklik arasında modellemenin bir yoluna sahipler.
02:49
K stands for the number of times a cycle of reasoning is repeated.
38
169802
4840
K, bir mantık döngüsünün tekrarlanma sayısını temsil ediyor.
02:54
A person playing at k-level 0 would approach our game naively,
39
174642
4307
0 k-seviyesinde oynayan bir kişi oyunumuza safça yaklaşacaktır,
02:58
guessing a number at random without thinking about the other players.
40
178949
3727
diğer oyuncuları düşünmeden rastgele bir tahminde bulunacaktır.
03:02
At k-level 1, a player would assume everyone else was playing at level 0,
41
182676
5200
1 k-seviyesinde bir oyuncu, diğer herkesin 0 seviyesinde oynadığını var sayar,
03:07
resulting in an average of 50, and thus guess 33.
42
187876
4540
bu da 50 ortalamasıyla sonuçlanır, tahmin de 33 olur.
03:12
At k-level 2, they’d assume that everyone else was playing at level 1,
43
192416
4776
2 k-seviyesinde, diğer herkesin 1 seviyesinde oynadığını var sayabilirler
03:17
leading them to guess 22.
44
197192
2300
ve 22 tahmininde bulunurlar.
03:19
It would take 12 k-levels to reach 0.
45
199492
3604
Sıfıra ulaşmak, 12 k-seviyesi gerektirir.
03:23
The evidence suggests that most people stop at 1 or 2 k-levels.
46
203096
4820
Kanıtlar gösteriyor ki, çoğu insan 1 veya 2 k-seviyesinde duruyor.
03:27
And that’s useful to know,
47
207916
1479
Bunu bilmek faydalıdır,
03:29
because k-level thinking comes into play in high-stakes situations.
48
209395
4610
çünkü büyük oyun durumlarında, k-seviyesinde düşünce devreye girer.
03:34
For example, stock traders evaluate stocks not only based on earnings reports,
49
214005
5374
Örneğin borsacılar, hisse senetlerini yalnızca mali raporlara odaklanarak değil,
03:39
but also on the value that others place on those numbers.
50
219379
3733
ayrıca diğerlerinin o sayılar üzerine koyduğu değere odaklanarak değerlendirir.
03:43
And during penalty kicks in soccer,
51
223112
2290
Ayrıca futbolda penaltı atışları esnasında
03:45
both the shooter and the goalie decide whether to go right or left
52
225402
4141
hem vurucu hem de kaleci, diğerinin ne düşündüğünü düşünerek
03:49
based on what they think the other person is thinking.
53
229543
3192
sağa mı yoksa sola mı gideceğine karar verirler.
03:52
Goalies often memorize the patterns of their opponents ahead of time,
54
232735
3956
Kaleciler genelde rakiplerinin üsluplarını önceden ezberler,
03:56
but penalty shooters know that and can plan accordingly.
55
236691
3597
fakat penaltı atıcıları bunu bilir ve buna göre oynarlar.
04:00
In each case, participants must weigh their own understanding
56
240288
3263
Her durumda katılımcıların, diğer katılımcıların
durumu ne kadar iyi anladıklarını düşünmelerine karşın,
04:03
of the best course of action against how well they think other participants
57
243551
4192
kendi en iyi davranış biçimi anlayışlarını tartmaları gerekir.
04:07
understand the situation.
58
247743
2401
04:10
But 1 or 2 k-levels is by no means a hard and fast rule—
59
250144
4780
Fakat 1 veya 2 k-seviyeleri kesinlikle zor ve hızlı bir kural değildir --
04:14
simply being conscious of this tendency can make people adjust their expectations.
60
254924
5421
insanlar yalnızca bu eğilimin bilincinde olarak, beklentilerini düzeltebilir.
04:20
For instance, what would happen if people played the 2/3 game
61
260345
4012
Örneğin, insanlar en mantıklı yaklaşım ve en yaygın yaklaşım arasındaki
04:24
after understanding the difference between the most logical approach
62
264357
3893
farklı anladıktan sonra 2/3 oyununu oynasalar
04:28
and the most common?
63
268250
1600
ne olurdu?
04:29
Submit your own guess at what 2/3 of the new average will be
64
269850
4441
Yeni 2/3 ortalamasının ne olacağına dair tahmininizi
04:34
by using the form below,
65
274291
1942
aşağıdaki form ile gönderin
04:36
and we’ll find out.
66
276233
1580
ve bunu öğrenelim.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7