Can you solve the Trojan War riddle? - Dennis E. Shasha

2,664,723 views ・ 2021-05-27

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi
00:08
The Trojan War has been raging for 10 years,
0
8796
3504
Truva Savaşı 10 yıldır devam ediyor,
00:12
with neither Greeks nor Trojans prevailing.
1
12300
3295
ne Yunanlar ne de Truvalılar galip gelebiliyor.
00:15
Gods and humans alike are desperate for a break,
2
15595
3753
Tanrılar ve insanlar bir ara için çaresizlik içindeler.
00:19
so when a divine omen races across the sky,
3
19348
3295
Bu yüzden kutsal bir işaret gökyüzünde belirdiğinde
00:22
the two sides agree to a 10 day truce.
4
22643
4171
iki taraf da 10 günlük ateşkesi kabul ediyorlar.
00:26
From high up on Olympus you’ve been waiting for an opportunity
5
26814
3879
Olimpos’un yükseklerinde
bu kanlı savaşı sonuçlandırmak için bir süredir fırsat kolluyordun.
00:30
to bring this bloody war to its conclusion.
6
30693
2711
00:33
When you go to consult the Fates, they advise:
7
33821
3003
Kaderler’e danışmaya gittiğinde şöyle öğüt veriyorlar:
00:36
should the peace last for a full 10 days, all will end soon.
8
36824
5547
Barış tam 10 gün sürerse her şey yakında sonlanacak.
00:43
However, if the truce is broken,
9
43164
2461
Fakat ateşkes bozulursa
00:45
the ensuing battle will lead to 10 more devastating years of war.
10
45958
5005
sonraki savaş harap edici bir 10 yıllık savaşa daha yol açacak.
00:51
The Fates’ loom has shown them the exact conditions
11
51756
3462
Kaderler’in öğütü ateşkesi bozulmamış tutacak
00:55
that will keep the truce intact.
12
55218
2460
tüm koşulları da göstermişti.
00:57
The great Trojan plain can be viewed as a grid of Greek and Trojan encampments.
13
57678
6006
Büyük Truva ovası,
Yunan ve Truva kamplarının karelajı olarak görülebiliyordu.
01:03
If they’re organized in such a way that any Greek can reach any other Greek camp
14
63684
5381
Yunanlar, Truva kampından geçmeden
diğer bir Yunan kampına ulaşabileceği biçimde organize olursa
01:09
without having to pass through a Trojan camp, and likewise for Trojans,
15
69065
4337
aynı şey Truvalılar için de geçerli,
01:13
plus neither side completely surrounds the other, peace will prevail.
16
73402
4839
barış hakim olacak.
Herkes yatay ya da dikey olarak komşu kampa gidebilir
01:18
Anyone can move to a horizontally or vertically adjacent camp,
17
78282
4505
ama çaprazlamasına asla.
01:22
but never diagonally.
18
82787
1626
Sorun şu ki şu anda bu şekilde konumlanmışlar.
01:24
The problem is, they’re currently arranged like this.
19
84789
3670
Bu gece yatay, dikey ve çapraz olarak duran
01:28
Tonight, you can use your powers to swap up to six pairs of camps
20
88459
5381
en fazla altı çift kampı değiştirmek için güçlerini kullanabilirsin.
01:33
that are horizontally, vertically, or diagonally adjacent.
21
93840
5088
Bir kamp bir kereden fazla taşınamaz.
01:38
No camp can be moved more than once.
22
98928
3170
Peki barışı korumak için hangi değiş tokuşları yapmalısın?
01:42
Which swaps do you make to keep the peace?
23
102640
3253
Kendiniz bulmak için burada durdurun. Cevap için: 3
01:45
Pause here to figure it out yourself. Answer in 3
24
105893
2419
Cevap için: 2
01:48
Answer in 2
25
108312
2294
Cevap için: 1
01:50
Answer in 1
26
110606
2503
Burada yapılacak ilk şey, bunu iki alt probleme ayırmak.
01:53
The first insight here is to divide this into two sub-problems.
27
113234
4922
Truva hattında delik açmadan
01:58
There’s the matter of connecting 4 clumps of Greeks
28
118281
3128
Dört Yunan grubunu birleştirme meselesi var.
02:01
without putting holes in the Trojan line.
29
121409
2294
Sonra da sıkıntılı merkezi alanla ilgilenilmeli.
02:04
And then there’s dealing with the thorny center space.
30
124120
3587
İlk olarak Yunanları ele alalım.
Herhangi bir Yunan grubunu birleştirmek için
02:08
Let’s consider the Greeks first.
31
128040
2086
güzel, düz Truva hattını bozmak zorundasın.
02:10
To connect any Greek clumps,
32
130251
2002
02:12
you’ll have to mess with the nice, straight Trojan lines.
33
132253
3462
Bunu bu kolların ortasında herhangi bir yerde yapmaya çalışırsan
02:15
If you try to do that anywhere in the center of these arms,
34
135882
3336
yeni, yalnız Truva grupları yaratmış olursun.
02:19
you'll create new isolated clusters of Trojans.
35
139218
3504
Bu yüzden tek seçeneğin alanın çevresine gitmek
02:23
So the only option is to go to the perimeter of the field
36
143264
3462
ve bazı Truvalıları buraya, buraya ve buraya taşımak.
02:26
and move some Trojans diagonally, say here, here, and here.
37
146726
4880
Sıra merkezde.
Bir Truvalıyı getirmeden Truva kollarını birleştirmenin hiçbir yolu yok.
02:32
Now for the center.
38
152023
1543
02:33
there’s no way to connect the Trojan arms without swapping a Trojan in.
39
153566
4838
Ama Truvalıların bu kolunu içe doğru kaydırmaya devam etmek
02:38
But continuing to shift that arm of Trojans inward
40
158404
4046
aynı Yunan kampını defalarca hareket ettirmeyi gerektirir.
02:42
would require moving the same Greek camp multiple times.
41
162450
4212
Ama tüm Truva kolunu yukarı ve sağa kaydırarak
02:46
However, you could shift the whole Trojan arm up and to the right,
42
166662
5589
bu boşluğu kapatabilirsin.
Küçük değişikliklerle birçok çözüm bulunuyor
02:52
closing this gap.
43
172251
1585
02:54
There are several solutions with slight variants,
44
174337
2836
ama Truvalıların kısa kolunda bu manevrayı uyguladığınız sürece
02:57
but as long as you perform this maneuver on the short arm of Trojans,
45
177173
4379
tam 6 hamleyle barış elde edebilirsiniz.
03:01
you can achieve peace in exactly 6 moves.
46
181552
3545
Değiş tokuşları yapıyorsunuz ve her şey beşinci geceye kadar sorunsuz ilerliyor.
03:05
You make the swaps and all is well until the fifth night.
47
185681
3587
Rakip tanrılardan biri katliamın devamını görmek istiyor
03:09
One of your rival gods wants to see the bloodshed continue,
48
189560
3754
ve unutulmuş bir kehanetten faydalanıyor.
03:13
and has taken advantage of a forgotten prophecy.
49
193314
3253
Bir Truva kampını yatay, dikey ya da çaprazındaki
03:17
He’s convinced one Trojan camp to make a swap
50
197068
3545
Yunan komşularıyla değiş tokuş yapmaya ikna ediyor
03:20
with their horizontal, vertical, or diagonal Greek neighbors
51
200613
4379
ama bu Yunan bağlantısının bozulmasına neden olacaktır.
03:24
that will break up the Greek connectivity.
52
204992
2586
Tekrardan şu kehanette bulunan Kaderler’e danışıyorsun:
03:27
Once again, you consult the Fates, who prophesize the following:
53
207912
4379
Ortalığı karıştıran Truva kampı
savaş alanının çevresindeki dört karenin içinde bir yerlerde.
03:32
the meddling Trojan camp is somewhere within four grid spaces
54
212291
4421
03:36
of the perimeter of the battlefield.
55
216712
1919
Sadece Truva bağlantısını bozduğu takdirde bir değiş tokuş yapmayacaklardır.
03:39
They won’t go through with a swap if it only breaks up Trojan connectivity.
56
219465
4838
Son olarak onlara engel olmak için önceki aynı kurallar dahilinde
03:45
And finally, you can make at most two swaps
57
225304
3796
en fazla iki değiş tokuş yapabilirsiniz.
03:49
with the same rules as before to thwart them.
58
229100
2961
Baş belası Truva kamplarını engellemek için hangi değiş tokuşları yapmalısınız?
03:52
Which swaps do you make to block the troublesome Trojan camp?
59
232561
4088
Cevap için: 3
03:56
Answer in 3
60
236649
2377
Cevap için: 2
Cevap için: 1
03:59
Answer in 2
61
239026
2336
04:01
Answer in 1
62
241362
3462
Entrikacı kampı tam olarak belirleyemeyeceksiniz
04:04
You won't be able to identify the scheming camp precisely,
63
244991
3878
ama en azından seçeneklerini azaltmak için yapabileceğiniz çok şey var.
04:08
but there’s a lot you can do to at least narrow down the options.
64
248869
3712
Bu bölgede bir yerlerde olmalılar.
04:13
They have to be somewhere in this area.
65
253249
2878
Tek bir değiş tokuşla Yunan kamplarını birbirlerinden alıkoyabilmiş olmalılar.
04:16
And they have to be able to block Greek camps from each other in a single swap.
66
256127
5005
Bu geri fazla seçenek bırakmıyor;
04:21
That doesn’t leave many options;
67
261716
1835
mümkün tek blokaj bu iki kolun sonunda,
04:23
the only possible blockages are at the end of these two arms,
68
263551
4588
Truva kampının yeni bir tane açmadan bir deliği tıkayabileceği yerde.
04:28
where a Trojan camp could plug a hole without opening a new one.
69
268139
4337
Dolayısıyla bu dört kamptan birinde olmalılar.
04:32
So they must be in one of these four camps.
70
272476
3712
İlk önce sağ kola bakalım.
Bu sütunun iki Truva kampı olduğu için burada bir tehdit var.
04:36
Let’s look at the right arm first.
71
276188
2002
04:38
There’s a threat here because this column has two Trojan camps.
72
278190
3921
Biri sağa hareket ederse diğeri hala yerinde olacak
04:42
If one moves to the right, the other will still be in place,
73
282111
3587
ve Yunanların geçmesini engelleyecek.
04:45
blocking Greeks from crossing.
74
285698
2169
Böylece birini bu karenin sol sütununa hareket ettirerek onları engelleyebiliriz,
04:47
so we can thwart them by moving either one a column left into this square.
75
287867
5505
aynı ilke alt kola da uygun.
04:53
and the same principle applies to the bottom arm.
76
293372
3253
Çabalarınız son beş gün boyunca barışı sürdürüyor.
04:56
Your effort maintains the peace for the final 5 days.
77
296625
4004
Ama görünen o ki bir Yunan komutan neler olduğunu fark etmiş
05:00
But it seems that a certain Greek general noticed what was happening
78
300629
3796
ve Truvalılara bir veda hediyesi bırakmış...
05:04
and left the Trojans a parting gift...
79
304425
2836
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7