Why is the US Constitution so hard to amend? - Peter Paccone

1,043,246 views ・ 2016-05-16

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Beril Marhan Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
When it was ratified in 1789,
0
7004
2741
1789'da onaylandığından beri
00:09
the U.S. Constitution didn't just institute a government by the people.
1
9745
4409
ABD Anayasası sadece halk tarafından bir devlet kurmakla kalmadı.
00:14
It provided a way for the people to alter the constitution itself.
2
14154
5344
Aynı zamanda halka Anayasa üzerinde değişiklik yapma fırsatını da verdi.
00:19
And yet, of the nearly 11,000 amendments proposed in the centuries since,
3
19498
4992
Yine de yüzyıllar boyu önerilen yaklaşık 11.000 değişiklikten
00:24
only 27 have succeeded as of 2016.
4
24490
4242
2016 itibari ile sadece 27 tanesi kabul edildi.
00:28
So what is it that makes the Constitution so hard to change?
5
28732
3991
Peki Anayasa değişikliğini bu kadar zorlaştıran ne?
00:32
In short, its creators.
6
32723
2443
Kısaca, yaratıcıları.
00:35
The founders of the United States were trying to create a unified country
7
35166
3642
Birleşik Devletler'in kurucuları 13 farklı koloniden
00:38
from thirteen different colonies,
8
38808
2446
birleşik bir devlet kurmaya çalışıyorlardı.
00:41
which needed assurance that their agreements couldn't be easily undone.
9
41254
4673
Ve anlaşmaların kolayca iptal olmayacağına dair güvenceye ihtiyaçları vardı.
00:45
So here's what they decided.
10
45927
1477
Ve bir karara vardılar.
00:47
For an amendment to even be proposed,
11
47404
2730
Anayasa değişikliğinin sadece önerilebilmesi için bile
00:50
it must receive a two-thirds vote of approval
12
50134
2805
her iki kongreden de
00:52
in both houses of Congress,
13
52939
2575
üçte iki onay oyu çıkmalı
00:55
or a request from two-thirds of state legislatures
14
55514
3416
ya da eyalet meclislerinin üçte ikisi ulusal kongrenin toplanmasını
00:58
to call a national convention,
15
58930
2382
talep etmeli.
01:01
and that's just the first step.
16
61312
1698
Ve bu sadece ilk adım.
01:03
To actually change the Constitution,
17
63010
2094
Anayasanın gerçekten değişebilmesi için
01:05
the amendment must be ratified by three-quarters of all states.
18
65104
4768
değişiklik tüm eyaletlerin dörte üçü tarafından onaylanmalı.
01:09
To do this, each state can either have its legislature vote on the amendment,
19
69872
4058
Bunun için, her eyalet değişiklik için kendi parlemento oyunu kullanabilir
01:13
or it can hold a separate ratification convention
20
73930
3571
ya da seçmenler tarafından seçilen delegeler ile
01:17
with delegates elected by voters.
21
77501
2600
ayrı bir onay kongresi toplayabilir.
01:20
The result of such high thresholds
22
80101
1902
Bu kadar çok gereklilik sonucu
01:22
is that, today, the American Constitution is quite static.
23
82003
4062
bugün Amerikan Anayasası gayet sabit.
01:26
Most other democracies pass amendments every couple of years.
24
86065
3861
Çoğu diğer demokrasi her bir kaç yılda bir değişiklikler uyguluyor.
01:29
The U.S., on the other hand, hasn't passed one since 1992.
25
89926
4702
Diğer yandan ABD 1992'den beri herhangi bir değişiklik onaylamadı.
01:34
At this point, you may wonder how any amendments managed to pass at all.
26
94628
4376
Bu noktada, herhangi bir değişiklik nasıl geçiyor diye merak edebilirsiniz.
01:39
The first ten, known as the Bill of Rights,
27
99004
2476
Haklar Bildirisi olarak bilinen ilk on,
01:41
includes some of America's most well-known freedoms,
28
101480
3091
ifade özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı gibi
01:44
such as the freedom of speech,
29
104571
1612
Amerika'nın en bilindik
01:46
and the right to a fair trial.
30
106183
1963
özgürlüklerini içerir.
01:48
These were passed all at once
31
108146
1508
Bunların hepsi
01:49
to resolve some conflicts from the original Constitutional Convention.
32
109654
4317
ilk anayasa toplantısındaki bazı çatışmaları çözmek için aynı anda geçti.
01:53
Years later, the Thirteenth Amendment, which abolished slavery,
33
113971
3348
Yıllar sonra, on dördüncü ve on beşinci değişiklikler gibi
01:57
as well as the Fourteenth and Fifteenth Amendments,
34
117319
2770
köleliği kaldıran on üçüncü değişiklik de
02:00
only passed after a bloody civil war.
35
120089
3220
kanlı bir iç savaştan sonra geçmiştir.
02:03
Ratifying amendments has also become harder
36
123309
2606
Ülke büyüdükçe ve çeşitlendikçe
02:05
as the country has grown larger and more diverse.
37
125915
3278
değişiklikleri onaylamak da ayrıca zorlaştı.
02:09
The first ever proposed amendment,
38
129193
1965
Kongre temsilcilerinin atanması
02:11
a formula to assign congressional representatives,
39
131158
2607
ile ilgili madde olan ilk önerilen değişiklik,
02:13
was on the verge of ratification in the 1790s.
40
133765
3416
1790'larda onaylanmak üzereydi.
02:17
However, as more and more states joined the union,
41
137181
2954
Fakat gitgide daha fazla eyalet birliğe katıldıkça
02:20
the number needed to reach the three-quarter mark increased as well,
42
140135
4279
ulaşılması gereken dörtte üçlük oranda arttı.
02:24
leaving it unratified to this day.
43
144414
2773
Ve bu gününe kadar geçilemedi.
02:27
Today, there are many suggested amendments,
44
147187
2196
Bugün, bayrağın yakılmasının yasaklanması,
02:29
including outlawing the burning of the flag,
45
149383
2311
kongre koşullarının sınırlandırılması
02:31
limiting congressional terms,
46
151694
1741
ve hatta ikinci değişikliğin kaldırılması gibi
02:33
or even repealing the Second Amendment.
47
153435
2543
birçok önerilen değişiklik bulunmakta.
02:35
While many enjoy strong support, their likelihood of passing is slim.
48
155978
4533
Birçoğu büyük destek görse de bu değişikliklerin geçme şansları zayıf.
02:40
Americans today are the most politically polarized since the Civil War,
49
160511
4637
Günümüz Amerikalıları iç savaştan beri politik olarak kutuplaşmış şekildeler
02:45
making it nearly impossible to reach a broad consensus.
50
165148
3864
ve geniş bir fikir birliğine ulaşmayı imkânsız kılıyorlar.
02:49
In fact, the late Supreme Court Justice Antonin Scalia
51
169012
3290
Hatta Yargıtay hakimi Antonin Scalia,
02:52
once calculated that due to America's representative system of government,
52
172302
4121
bir kere Amerika'nın hükümet temsilci sistemi yüzünden
02:56
it could take as little as 2% of the total population to block an amendment.
53
176423
6077
bir değişikliğin engellenmesi için nüfusun %2'sinin yeterli olacağını hesapladı.
03:02
Of course, the simplest solution would be to make the Constitution easier to amend
54
182500
4700
Tabii ki Anayasa'da değişiklik yapmayı kolaylaştırmanın en kolay yolu,
03:07
by lowering the thresholds required for proposal and ratification.
55
187200
4151
öneriler ve onay için gereken eşiği indirmek.
03:11
That, however, would require its own amendment.
56
191351
3031
Fakat bu bile başlı başına bir değişiklik gerektiriyor.
03:14
Instead, historical progress has mainly come from the U.S. Supreme Court,
57
194382
4758
Bunun yerine tarihsel ilerleme, zamana ayak uydurmak için
03:19
which has expanded its interpretation of existing constitutional laws
58
199140
4372
mevcut anayasa kanunlarının yorumlarını genişleten
03:23
to keep up with the times.
59
203512
1900
ABD Yüksek Mahkemesinden geliyor.
03:25
Considering that Supreme Court justices are unelected
60
205412
2933
Yargıtay hakimlerinin görevden alınamaz olduğunu
03:28
and serve for life once appointed,
61
208345
2316
ve atandıktan sonra ömür boyu hizmet ettikleri düşünülünce
03:30
this is far from the most democratic option.
62
210661
2957
bu en demokratik seçenek değil.
03:33
Interestingly, the founders themselves may have foreseen this problem early on.
63
213618
4771
İlginç şekilde, kurucuların kendileri bu sorunu erkenden öngörmüş olabilir.
03:38
In a letter to James Madison,
64
218389
1444
Thomas Jefferson
03:39
Thomas Jefferson wrote that laws should expire every 19 years
65
219833
5289
James Madison'a bir mektubunda,
03:45
rather than having to be changed or repealed
66
225122
2733
her siyasi süreç halkın iradesini bozan engellerle dolu olduğundan
03:47
since every political process is full of obstacles
67
227855
3311
değiştirmek zorunda kalmak ya da yürürlükten kaldırmak yerine
03:51
that distort the will of the people.
68
231166
2252
her 19 yılda bir yasalar sona ermelidir diye yazmıştır.
03:53
Although he believed
69
233418
998
Anayasa'nın
03:54
that the basic principles of the Constitution would endure,
70
234416
2808
temel ilkelerinin süreceğine inansa bile
03:57
he stressed that the Earth belongs to the living,
71
237224
2770
Dünya'nın ölülere değil yaşayanlara ait olduğunu
03:59
and not to the dead.
72
239994
1404
vurguladı.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7