Why is the US Constitution so hard to amend? - Peter Paccone

1,043,246 views ・ 2016-05-16

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Grzesiek Kopeć Korekta: Rysia Wand
00:07
When it was ratified in 1789,
0
7004
2741
Gdy Amerykańska Konstytucja została ratyfikowana w 1789,
00:09
the U.S. Constitution didn't just institute a government by the people.
1
9745
4409
to nie tylko wprowadzała rządy ludu.
00:14
It provided a way for the people to alter the constitution itself.
2
14154
5344
Pozwalała też na wprowadzanie poprawek.
00:19
And yet, of the nearly 11,000 amendments proposed in the centuries since,
3
19498
4992
Z czasem zaproponowano prawie 11 000 poprawek,
00:24
only 27 have succeeded as of 2016.
4
24490
4242
z czego zaledwie 27 przetrwało do 2016 roku.
00:28
So what is it that makes the Constitution so hard to change?
5
28732
3991
Czemu tak trudno jest zmienić konstytucję?
00:32
In short, its creators.
6
32723
2443
Krótko mówiąc - przez jej twórców.
00:35
The founders of the United States were trying to create a unified country
7
35166
3642
Założyciele USA chcieli stworzyć jednolite państwo
00:38
from thirteen different colonies,
8
38808
2446
z trzynastu różnych kolonii,
00:41
which needed assurance that their agreements couldn't be easily undone.
9
41254
4673
które potrzebowały gwarancji, że ich umów nie da się łatwo obalić.
00:45
So here's what they decided.
10
45927
1477
Oto co ustalono:
00:47
For an amendment to even be proposed,
11
47404
2730
Aby poprawka została zaproponowana,
00:50
it must receive a two-thirds vote of approval
12
50134
2805
musi otrzymać 2/3 głosów
00:52
in both houses of Congress,
13
52939
2575
w obydwu izbach kongresu
00:55
or a request from two-thirds of state legislatures
14
55514
3416
lub gdy 2/3 wszystkich stanów zagłosują,
00:58
to call a national convention,
15
58930
2382
by zwołać Konwencję Narodową.
01:01
and that's just the first step.
16
61312
1698
A to dopiero pierwszy krok.
01:03
To actually change the Constitution,
17
63010
2094
Aby faktycznie zmienić Konstytucję,
01:05
the amendment must be ratified by three-quarters of all states.
18
65104
4768
poprawkę musi ratyfikować 3/4 wszystkich stanów.
01:09
To do this, each state can either have its legislature vote on the amendment,
19
69872
4058
W tym celu ustawodawcy w każdym stanie muszą zagłosować za poprawką
01:13
or it can hold a separate ratification convention
20
73930
3571
lub mogą zwołać osobną konwencję ratyfikacyjną
01:17
with delegates elected by voters.
21
77501
2600
z delegatami wybranymi przez wyborców.
01:20
The result of such high thresholds
22
80101
1902
Ustawienie tak wysokich progów powoduje,
01:22
is that, today, the American Constitution is quite static.
23
82003
4062
że Konstytucja USA jest dość statyczna
01:26
Most other democracies pass amendments every couple of years.
24
86065
3861
Większość innych demokracji zatwierdza poprawki co kilka lat.
01:29
The U.S., on the other hand, hasn't passed one since 1992.
25
89926
4702
W USA ostatnią zatwierdzono w 1992 roku.
01:34
At this point, you may wonder how any amendments managed to pass at all.
26
94628
4376
Pewnie zastanawiacie się, jak w ogóle zatwierdzono którąkolwiek z poprawek.
01:39
The first ten, known as the Bill of Rights,
27
99004
2476
Pierwsze dziesięć, znane jako Karta Praw,
01:41
includes some of America's most well-known freedoms,
28
101480
3091
zawiera najbardziej znane amerykańskie wolności,
01:44
such as the freedom of speech,
29
104571
1612
takie jak wolność słowa
01:46
and the right to a fair trial.
30
106183
1963
i prawo do sprawiedliwego procesu.
01:48
These were passed all at once
31
108146
1508
Wszystkie ratyfikowano jednocześnie,
01:49
to resolve some conflicts from the original Constitutional Convention.
32
109654
4317
by rozwiązać konflikty z pierwszej Konstytucyjnej Konwencji.
01:53
Years later, the Thirteenth Amendment, which abolished slavery,
33
113971
3348
Lata później 13. poprawka, znosząca niewolnictwo
01:57
as well as the Fourteenth and Fifteenth Amendments,
34
117319
2770
oraz poprawki 14. i 15
02:00
only passed after a bloody civil war.
35
120089
3220
przeszły dopiero po krwawej Wojnie Secesyjnej.
02:03
Ratifying amendments has also become harder
36
123309
2606
Ratyfikacja poprawek stała się trudniejsza,
02:05
as the country has grown larger and more diverse.
37
125915
3278
bo kraj się rozrastał i stawał coraz bardziej różnorodny,
02:09
The first ever proposed amendment,
38
129193
1965
Pierwsza poprawka zaproponowana
02:11
a formula to assign congressional representatives,
39
131158
2607
przez reprezentantów kongresu
02:13
was on the verge of ratification in the 1790s.
40
133765
3416
była na skraju ratyfikacji pod koniec XVIII wieku.
02:17
However, as more and more states joined the union,
41
137181
2954
Lecz wraz z rosnącą liczbą stanów w unii
02:20
the number needed to reach the three-quarter mark increased as well,
42
140135
4279
rosły tez progi do osiągnięcia 3/4 głosów,
02:24
leaving it unratified to this day.
43
144414
2773
a poprawki nie ratyfikowano do dziś.
02:27
Today, there are many suggested amendments,
44
147187
2196
Obecnie jest wiele sugerowanych poprawek
02:29
including outlawing the burning of the flag,
45
149383
2311
takich jak zakaz palenia flagi,
02:31
limiting congressional terms,
46
151694
1741
wprowadzenie limitów kadencji w kongresie
02:33
or even repealing the Second Amendment.
47
153435
2543
czy uchylenie 2. poprawki.
02:35
While many enjoy strong support, their likelihood of passing is slim.
48
155978
4533
Choć wiele z nich ma silne poparcie, szanse ich ratyfikacji są niewielkie.
02:40
Americans today are the most politically polarized since the Civil War,
49
160511
4637
USA jest dziś najbardziej spolaryzowane politycznie od czasów Wojny Secesyjnej,
02:45
making it nearly impossible to reach a broad consensus.
50
165148
3864
co praktycznie uniemożliwia dojście do porozumienia.
02:49
In fact, the late Supreme Court Justice Antonin Scalia
51
169012
3290
Nieżyjący już Antonin Scalia, sędzia Sądu Najwyższego,
02:52
once calculated that due to America's representative system of government,
52
172302
4121
obliczył, że na skutek reprezentatywnego systemu władzy,
02:56
it could take as little as 2% of the total population to block an amendment.
53
176423
6077
2% populacji może zablokować ratyfikację poprawki.
03:02
Of course, the simplest solution would be to make the Constitution easier to amend
54
182500
4700
Oczywiście najprostszym sposobem, by zatwierdzać poprawki,
03:07
by lowering the thresholds required for proposal and ratification.
55
187200
4151
byłoby obniżenie progów potrzebnych do ich zgłaszania i ratyfikacji.
03:11
That, however, would require its own amendment.
56
191351
3031
Ale do tego potrzeba osobnej poprawki.
03:14
Instead, historical progress has mainly come from the U.S. Supreme Court,
57
194382
4758
Zamiast tego rozwiązanie przyszło ze strony Sądu Najwyższego,
03:19
which has expanded its interpretation of existing constitutional laws
58
199140
4372
mianowicie, rozszerzono interpretacje istniejącym prawom konstytucyjnym,
03:23
to keep up with the times.
59
203512
1900
by dotrzymywały kroku czasom obecnym.
03:25
Considering that Supreme Court justices are unelected
60
205412
2933
Sędziowie Sądu Najwyższego nie są wybierani
03:28
and serve for life once appointed,
61
208345
2316
lecz mianowani do końca życia,
03:30
this is far from the most democratic option.
62
210661
2957
co jest dalekie od demokracji.
03:33
Interestingly, the founders themselves may have foreseen this problem early on.
63
213618
4771
Co ciekawe, założyciele USA przewidzieli ten problem dużo wcześniej.
03:38
In a letter to James Madison,
64
218389
1444
W liście do Jamesa Madisona
03:39
Thomas Jefferson wrote that laws should expire every 19 years
65
219833
5289
Thomas Jefferson napisał, że prawa powinny wygasać po 19 latach
03:45
rather than having to be changed or repealed
66
225122
2733
zamiast je zmieniać lub uchylać,
03:47
since every political process is full of obstacles
67
227855
3311
bo każdy proces polityczny jest pełen przeszkód,
03:51
that distort the will of the people.
68
231166
2252
które wypaczają wolę ludu.
03:53
Although he believed
69
233418
998
Choć uważał,
03:54
that the basic principles of the Constitution would endure,
70
234416
2808
że podstawowe zasady konstytucji będą trwać,
03:57
he stressed that the Earth belongs to the living,
71
237224
2770
zaznaczył że Ziemia należy do żyjących,
03:59
and not to the dead.
72
239994
1404
a nie do umarłych.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7