Ethical dilemma: Who should you believe? - Alex Worsnip

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Ebrar Batmaz

You’re sitting on the couch watching TV, when you hear a knock on the door.

Koltukta oturmuş televizyon izlerken kapının çaldığını duyuyorsunuz.

The police have just arrived to arrest your spouse— for murder.

Polis eşinizi cinayetten tutuklamak için gelmiş.

This accusation comes as a total shock.

Bu suçlama çok şok edici.

In your experience, your partner has always been gentle and loving,

Deneyimlerine göre partnerin her zaman nazik ve sevecen biri olmuştur

and you can't imagine them committing a grisly murder.

ve korkunç bir cinayet işlediklerini hayal bile edemiyorsun.

But the evidence is serious:

Fakat kanıtlar çok ciddi:

their fingerprints were found on the murder weapon.

Parmak izleri cinayet silahında bulunmuş.

Your spouse insists they're innocent.

Eşin ise masum olduğuna ısrar ediyor.

“I know it looks bad,” they say, “but you have to believe me!

“Kötü göründüğünü biliyorum” diyor, “Ama bana inanmalısın!

If you don’t, who will?”

Sen inanmazsan kim inanacak?”

Should you believe your spouse,

Kanıtlar aleyhine gözükmesine rağmen

even though the evidence against them looks damning?

eşinize inanmalı mısınız?

Take a second to think what you would believe in this situation.

Bir saniyeliğine bu durumda neye inanacağınızı düşünün.

This dilemma is part of what philosophers call the ethics of belief:

Bu ikilem, filozofların inanç etiği dedikleri şeyin bir parçası:

a field of study that explores how we ought to form beliefs,

İnanç etiği, inançları nasıl oluşturmamız gerektiğini

and whether we have ethical duties to believe certain things.

ve bazı şeylere inanmak için

etik vazifelere sahip olup olmadığımızı araştıran çalışma alanıdır.

The question here isn't about what you should do,

Buradaki soru ne yapmanız gerektiği değil,

such as whether or not you should find your spouse guilty in a court of law.

mahkemede eşinizi suçlu bulup bulmamanız gerektiği de değil.

After all, you wouldn’t be on the jury in their trial!

Ne de olsa mahkemesinde jüri heyetinde olmayacaksınız!

Rather, it’s about what you should believe to be true.

Mesele daha çok neyin doğru olduğuna inanmanız gerektiği.

So, what factors should you consider?

O halde hangi etkenleri göz önünde bulundurmalısınız?

Perhaps the most obvious is your evidence.

Muhtemelen en bariz olanı sizin kanıtınız.

After all, to believe something is to take it to be true.

Ne de olsa bir şeye inanmak onun doğru olduğunu farz etmektir.

And evidence is, by definition,

Ki kanıt tanımı gereği

all information that helps us determine what's true.

neyin doğru olduğunu saptamamıza yardım edecek tüm bilgilerdir.

From this, some philosophers draw the conclusion that evidence

Bundan bazı filozoflar,

kanıtın neye inanacağınızı belirlemesi gereken tek şey olduğu sonucuna varıyor.

is the only thing that ought to determine what you believe.

This view is called evidentialism, and a strict evidentialist would say

Bu görüşe kanıtsalcılık deniyor ve katı bir kanıtçı,

suçlanan kişinin eşinizin olmasının bir önemi olmadığını söyler.

it doesn’t matter that the accused is your spouse.

You should evaluate the evidence from a neutral, objective point of view.

Kanıtı tarafsız bir bakış açısıyla değerlendirmelisiniz.

Taking the perspective of an unbiased third party,

Tarafsız üçüncü bir kişinin bakış açısını ele alarak

your judgment of your spouse's character is a relevant consideration.

eşinizin karakterini yargılamanız uygun bir değerlendirmedir.

But finding their fingerprints at the crime scene

Ancak olay yerinde parmak izlerini bulmak

is surely stronger evidence.

hiç şüphesiz daha güçlü bir kanıttır.

So, from an evidentialist point of view,

O halde bir kanıtçının bakış açısına göre

you should either believe your spouse is guilty,

ya eşinizin suçlu olduğuna inanmalısınız

or at best remain undecided.

ya da en iyi ihtimalle bir karara varılmamasını istemelisiniz.

Some philosophers present evidentialism only as a view

Bazı filozoflar, kanıtsalcılığı sadece

inanması en mantıklı şeyi baz alan bir görüş olarak sunuyor.

of what’s most rational to believe.

But others, like 19th century evidentialist W.K. Clifford,

Fakat 19. yüzyıl kanıtçısı W.K. Clifford gibi diğerleri

think that following the evidence is also morally required.

kanıtın ardına düşmenin aynı zamanda ahlaken de gerekli olduğunu düşünüyorlar.

One argument for this view is that having well-informed, accurate beliefs

Bu görüşün bir iddiası da bilgili, doğru inançların genellikle

is often vitally important to determining the ethical way to act.

harekete geçerken etik yolu belirlemede son derece önemli olduğudur.

Another argument is that there’s something unethical about being dishonest,

Diğer bir argümanları ise dürüst olmamada ahlak dışı bir şey olduğudur

and refusing to follow the evidence is a way of being dishonest with oneself.

ve kanıtı takip etmeyi reddetmek kendine karşı dürüst olmamanın bir yoludur.

However, perhaps there are other ethical factors in play.

Fakat muhtemelen geçerli başka etik unsurlar da var.

Although the evidence against your spouse is strong,

Eşinize karşı kanıtlar güçlü olsa da

there’s still a chance that they’re actually innocent.

hala gerçekten de masum olma ihtimalleri vardır.

Think for a moment about how it would feel to be innocent,

Bir saniyeliğine masum olup kimsenin, hatta kendi partnerinizin bile

and have no one believe you— not even your own partner!

size inanmamasının nasıl hissettireceğini düşünün.

By not trusting your spouse,

Eşinize güvenmeyerek

you run the risk of seriously hurting them in their crucial hour of need.

ihtiyaç anlarında onları ciddi bir şekilde kırma riskini göze alıyorsunuz.

Moreover, consider what this lack of trust would do to your marriage.

Dahası bu güven eksikliğinin evliliğinize ne yapacağını düşünün.

It would be incredibly difficult to continue a loving relationship

Bir katil olduğuna inandığınız ya da fazlasıyla şüphelendiğiniz biriyle

with someone that you believed— or even strongly suspected—

sevgi dolu bir ilişki yürütmek

was a murderer.

son derece zor olacaktır.

You might try to pretend to believe that your spouse is innocent,

Eşinizin masum olduğuna inanıyormuş gibi davranabilirsiniz

but could you really go on living that lie?

fakat bu yalanla yaşamaya gerçekten de devam edebilir misiniz?

According to a theory of the ethics of belief called pragmatism,

Yararcılık denen bir inanç etiği teorisine göre,

these kinds of practical considerations can sometimes make it right

bu tür pratik düşünceler

güçlü bir kanıt olamadan bile bazen bir şeye inanmayı kolaylaştırabilir.

to believe something even without strong evidence.

Some pragmatists would even say that you morally owe it to your spouse

Bazı faydacılar, bunu ahlaken eşinize borçlu olduğunuzu bile söylüyor.

to believe them.

But is it even possible to believe your spouse is innocent

Fakat sırf ilişkiniz için iyi olacağını düşündüğünüz için

just because you think it’ll be good for your relationship?

eşinizin masum olduğuna inanmak mümkün mü?

Or because you think you owe it to the accused?

Ya da sırf suçlanan kişiye buna borçlu olduğunuz için?

You might desperately want to believe they’re innocent,

Ümitsizce masum olduklarına inanmak isteyebilirsiniz

but can you control your beliefs in the same way you control your actions?

ama davranışlarınızı kontrol etme şeklinizle

inançlarınızı da kontrol edebilir misiniz?

It seems like you can’t just believe whatever you like

Gerçek gözünüz önündeyken

when the truth is staring you in the face.

her istediğinize öylece inanamıyorsunuz gibi görünüyor.

But on the other hand, recall your spouse’s plea.

Ama diğer yandan da eşinizin yalvarışlarını hatırlayın.

When we say things like this,

Böyle şeyler söylerken

we seem to be assuming that it is possible to control our beliefs in some way.

inançlarımızı kontrol etmenin

bir şekilde mümkün olduğunu farz ediyormuşuz gibi görünüyoruz.

So what do you think? Can you control what beliefs you have?

O halde ne düşünüyorsunuz?

İnançlarınızı kontrol edebilir misiniz?

And if so, what will you believe about your spouse?

Kontrol edebiliyorsanız bile eşiniz konusunda neye inanacaksınız?