The movement that inspired the Holocaust - Alexandra Minna Stern and Natalie Lira

1,370,532 views ・ 2022-03-10

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Nihal Aksakal
00:07
As a new widow, Sarah Rosas Garcia
0
7045
2544
Yeni dul kalan Sarah Rosas Garcia,
00:09
was already struggling to support her nine children
1
9589
2836
en büyük kızı yerel merciler tarafından alındığında
00:12
when her oldest daughter was picked up by local authorities.
2
12425
3086
dokuz çocuğunu geçindirmekte zaten zorlanıyordu.
00:15
Andrea Garcia had been accused of skipping school
3
15928
2294
Andrea Garcia okulu asmakla
00:18
and being sexually promiscuous,
4
18222
1919
ve fahişelikten suçlanıyordu,
00:20
so the authorities responsible for juvenile delinquents
5
20141
2628
bu yüzden çocuk suçlulardan sorumlu yetkililer
00:22
committed her to a state hospital.
6
22769
2085
onu bir devlet hastanesine yatırdılar.
00:24
After being administered an IQ test and assigned a low score,
7
24854
3837
IQ testine tutulup düşük bir puan verildikten sonra
00:28
the doctors made their verdict.
8
28691
2002
doktorlar kararlarını vermişlerdi.
00:30
They told Sara her 19-year-old daughter would be sterilized
9
30693
3212
Sara’ya 19 yaşındaki kızının devletin zeka eksikliği olarak gördüğü şeyi
00:33
to prevent passing on what the state saw as a mental deficiency.
10
33905
3587
aktarmayı önlemek için kısırlaştırılacağını söylediler.
00:38
This horrific tale may sound like a story from an authoritarian regime.
11
38576
3337
Bu korkunç hikaye, kulağa otoriter rejimden bir hikayeymiş gibi gelebilir.
00:41
But in fact, it took place in Southern California in 1938.
12
41913
3837
Fakat aslında 1938 yılında Güney Kaliforniya’da gerçekleşti.
00:46
And Andrea Garcia was one of thousands of poor women of color
13
46250
3087
Andrea Garcia, devletin acımasız öjenik kampanyası tarafından hedeflenen
00:49
targeted by the state’s relentless campaign of eugenics.
14
49337
2919
binlerce zavallı siyahi kadından biriydi.
00:53
Since ancient Greece, there have been efforts to control human populations
15
53091
3670
Antik Yunan’dan beri, üreme ile bazı özellikleri sürdürüp
00:56
via reproduction, retaining some traits and removing others.
16
56761
3712
diğerlerini kaldırarak insan nüfusunu kontrol etme çabaları olmuştur.
01:01
But in the 19th century, the discovery of evolution and genetics
17
61099
3628
Ancak 19. yüzyılda evrim ve genetiğin keşfi
01:04
inspired a new scientific movement dedicated to this endeavor.
18
64727
3921
bu gayrete ithafen yeni bilimsel bir harekete ilham verdi.
01:08
In 1883, British scientist Sir Francis Galton
19
68648
3753
1883′de İngiliz bilim insanı Sör Francis Galton
01:12
named this idea eugenics,
20
72401
2503
bu fikre öjenik ismini verdi,
01:14
drawn from the Greek word for “to be well born.”
21
74904
2878
“soylu olmak” anlamına gelen Yunanca kelimeden türetilmişti.
01:18
This wave of modern eugenicists included prominent scientists
22
78366
3462
Bu yeni soy gelişimci dalgası, önde gelen bilim insanlarını
01:21
and progressive reformers who believed they could improve society
23
81828
3545
ve sadece istenen özelliklerin aktarıldığından emin olarak
01:25
by ensuring that only desirable traits were passed down.
24
85373
3086
toplumu iyileştirebileceklerine inanan yenilikçi reformcuları içeriyordu.
01:29
However, their definition of what traits were and were not desirable
25
89001
4088
Fakat hangi özelliklerin istenilir olup olmadığının tanımları ise
01:33
was largely determined by the prejudices of their era.
26
93089
3211
büyük ölçüde dönemin ön yargıları tarafından belirleniyordu.
01:36
Entire categories of people were considered “unfit” for reproduction,
27
96300
4171
Göçmenleri, siyahileri ve engelleri içeren tüm insan kategorileri
01:40
including immigrants, people of color and people with disabilities.
28
100471
3962
üreme için “uygunsuz” kabul ediliyordu.
01:45
Meanwhile, their ideal genetic standard reflected the movement’s members:
29
105184
4380
Bu sırada ideal genetik standartları hareketin üyelerini yansıtıyordu:
01:49
white Europeans of Nordic or Anglo-Saxon descent.
30
109564
3587
Kuzeyli ya da Anglosakson kökenli beyaz Avrupalılar.
01:53
As the influence of eugenics spread in the early 20th century,
31
113151
3503
Soy ıslahının etkisi 20. yüzyılın başlarında yayıldıkça
01:56
many countries restricted immigration and outlawed interracial unions.
32
116654
3962
birçok ülke göçü ve yasa dışı ırklararası birliktelikleri kısıtladı.
02:01
These measures to improve so-called “racial hygiene”
33
121242
2878
Sözde “ırk hijyeni”ni geliştirmek üzere alınan bu önlemler
02:04
were taken to their horrific conclusion in Nazi Germany.
34
124120
3253
Nazi Almanyası’nda dehşet verici sonuçlar doğurmuştu.
02:07
The Nazi eugenics campaign systematically killed millions of Jews,
35
127874
3670
Nazi öjenik kampanyası sistematik olarak milyonlarca Yahudi ile birlikte
02:11
as well as individuals from other groups,
36
131544
2169
çingeneleri, eşcinsel erkekleri ve engelli insanları içeren
02:13
including Roma, gay men, and people with disabilities.
37
133713
4212
diğer gruptan bireyleri öldürdü.
02:17
Outside their extreme brutality, however,
38
137925
2419
Fakat bu olağanüstü vahşetlerinin dışında
02:20
Nazi eugenic policies reflected similar standards across the globe.
39
140344
4129
Nazi öjenik politikaları dünya genelindeki benzer standartları yansıtıyordu.
02:25
Throughout the mid-20th century,
40
145016
1668
20. yüzyılın ortaları boyunca
02:26
many countries enacted eugenics policies,
41
146684
2461
birçok ülke öjenik politikalar uyguladı
02:29
and governments in Sweden, Canada, and Japan
42
149145
3045
ve İsveç, Kanada ve Japonya’daki hükümetler
02:32
forcibly sterilized thousands of individuals.
43
152190
2711
binlerce insanı zorla kısırlaştırdı.
02:36
Sterilization was exceptionally common in the US.
44
156485
2670
Kısırlaştırma ABD’de son derece yaygındı.
02:39
From 1907 to 1979,
45
159363
2461
1907′den 1979′a kadar
02:41
US policies enforced the sterilization of over 60,000 people,
46
161824
4338
ABD politikaları 60.000′den fazla insanı kısırlaştırmaya zorladı,
02:46
with 32 states passing laws that mandated sterilization
47
166162
3545
32 eyalet “zihinsel engelli” addedilen kadın ve erkeklerin
02:49
for men and women deemed “mentally defective.”
48
169707
3003
kısırlaştırılmasını emreden yasalar çıkardı.
02:53
This label was typically applied based on superficial mental health diagnoses
49
173044
4379
Bu etiket genellikle yüzeysel sağlık tanılarına
02:57
and the results of IQ tests,
50
177423
1752
ve IQ testinin sonuçlarına dayanarak konuyordu
02:59
which were linguistically and culturally biased against most immigrant populations.
51
179175
4671
ki bunlar dilsel ve kültürel olarak çoğu göçmen nüfusuna karşı ön yargılıydı.
03:04
These racist standards were particularly problematic in California.
52
184472
3754
Bu ırkçı standartlar özellikle de Kaliforniya’da sorunluydu.
03:08
From 1920 to 1945, Latina women were 59% more likely to be sterilized
53
188726
6340
1920′den 1945′e kadar Hispanik kadınların kısırlaştırılması diğer kadınlara göre
03:15
than other women.
54
195066
1209
%59 daha muhtemeldi.
03:16
And the rate of sterilizations in California was incredibly high—
55
196275
3462
Kaliforniya’daki kısırlaştırılma oranı da son derece yüksekti—
03:19
this single state performed over one third of the country’s sterilization operations.
56
199737
4588
bu tek eyalet
ülkenin kısırlaştırma operasyonlarının üçte birini gerçekleştiriyordu.
03:24
Such was the case of Andrea Garcia,
57
204867
2169
Andrea Garcia’nın davasında olduğu gibi,
03:27
whose story reflects thousands of individuals with similar fates.
58
207036
3587
hikayesi aynı kadere sahip binlerce kişiyi yansıtıyordu.
03:30
With the help of famed civil rights lawyer David Marcus,
59
210623
2753
Ünlü bir insan hakları avukatı olan David Marcus’un yardımı ile
03:33
Andrea’s mother argued that California’s sterilization law
60
213376
3253
Andrea’nın annesi, Kaliforniya’daki kısırlaştırma yasasının
03:36
violated the US Constitution,
61
216629
1835
ABD Anayasasını ihlal ettiğini,
03:38
depriving Andrea of her rights to equal protection under the law.
62
218464
3378
Andrea’yı eşit koruma haklarından mahrum ettiğini savundu.
03:41
However, while one of the three judges overseeing the case voted to spare Andrea,
63
221842
4255
Ancak davayla ilgilenen üç hakimden biri Andrea’yı esirgemek için oy verirken
03:46
the other two did not.
64
226097
1668
diğer ikisi vermedi.
03:48
Records suggests it’s possible Andrea escaped the impending surgery,
65
228349
4004
Kayıtlara göre Andrea’nın ameliyattan kurtulması mümkündü
03:52
but many more victims of these policies did not.
66
232353
2502
fakat bu politikaların birçok kurbanı kaçamadı.
03:55
Although eugenics acquired negative connotations
67
235523
2544
Öjenik, İkinci Dünya Savaşı dehşeti ardından
03:58
after the horrors of World War II,
68
238067
2169
olumsuz çağrışımlar edinse de
04:00
many of its practices, including sterilization, continued for decades.
69
240236
4671
kısırlaştırmayı da içeren birçok uygulama on yıllar boyunca devam etti.
04:04
By the late 1960s, research into human genetics was more nuanced,
70
244907
4922
1960′ların sonlarına doğru insan genetiği araştırmaları daha incelikliydi
04:09
and bioethics had begun to blunt eugenics’ influence.
71
249829
3253
ve biyoetik, öjeniğin etkisini kırmaya başlamıştı.
04:13
Yet Sweden and the US continued to pursue involuntary sterilization
72
253082
4379
Fakat İsveç ve ABD, 70′lere kadar
zoraki kısırlaştırmaları sürdürmeye devam etti.
04:17
well into the 70s.
73
257461
1293
04:19
Finally, class action lawsuits and protest marches in the US galvanized lawmakers,
74
259255
5547
En sonunda toplu davalar
ve ABD’deki protesto yürüyüşleri kanun koyucuları harekete geçirdi
04:25
and California’s sterilization laws were finally repealed in 1979.
75
265052
4964
ve Kaliforniya’nın kısırlaştırma yasaları nihayet 1979′da yürürlükten kaldırıldı.
04:30
Unfortunately today,
76
270182
1836
Maalesef bugün,
04:32
the legal and illegal sterilization of many oppressed communities
77
272018
4212
baskı gören birçok topluluğun yasal ve yasa dışı olarak kısırlaştırılması
04:36
still continues around the globe.
78
276230
2211
dünya genelinde halen devam ediyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7