The movement that inspired the Holocaust - Alexandra Minna Stern and Natalie Lira

Translator: Dinh Lieu Vu Reviewer: Nhu PHAM

As a new widow, Sarah Rosas Garcia

Là một góa phụ, bà Sarah Rosas Garcia

was already struggling to support her nine children

đã phải vật lộn để nuôi chín đứa con

when her oldest daughter was picked up by local authorities.

khi cô con gái lớn của bà bị chính quyền địa phương bắt đi.

Andrea Garcia had been accused of skipping school

Andrea Garcia bị cáo buộc trốn học

and being sexually promiscuous,

và quan hệ tình dục bừa bãi,

so the authorities responsible for juvenile delinquents

vì thế, các nhà chức trách về tội phạm vị thành niên

committed her to a state hospital.

đã đưa cô đến một bệnh viện của bang.

After being administered an IQ test and assigned a low score,

Sau khi cô được cho kiểm tra IQ và nhận điểm thấp,

the doctors made their verdict.

các bác sĩ đã đưa ra nhận định.

They told Sara her 19-year-old daughter would be sterilized

Họ nói rằng cô con gái 19 tuổi của Sara sẽ bị triệt sản

to prevent passing on what the state saw as a mental deficiency.

vì tránh để lại những gì mà chính quyền coi là

khuyết tật tâm thần.

This horrific tale may sound like a story from an authoritarian regime.

Những tưởng chuyện khủng khiếp như vậy chỉ có ở các chế độ chuyên chế.

But in fact, it took place in Southern California in 1938.

Trên thực tế, nó đã diễn ra ở Nam California vào năm 1938.

And Andrea Garcia was one of thousands of poor women of color

Và Andrea Garcia là một trong hàng ngàn phụ nữ da màu tội nghiệp

targeted by the state’s relentless campaign of eugenics.

là nạn nhân của chiến dịch thanh lọc tàn nhẫn này.

Since ancient Greece, there have been efforts to control human populations

Từ thời Hy Lạp cổ đại, đã tồn tại những nỗ lực

nhằm kiểm soát dân số bằng việc sinh sản,

via reproduction, retaining some traits and removing others.

giữ lại hoặc loại bỏ một vài đặc tính.

But in the 19th century, the discovery of evolution and genetics

Cho tới thế kỉ 19, phát kiến về tiến hóa và di truyền

inspired a new scientific movement dedicated to this endeavor.

đã tạo cảm hứng thành một phong trào khoa học mới

với nỗ lực nghiên cứu sự chọn lọc.

In 1883, British scientist Sir Francis Galton

Năm 1883, nhà khoa học người Anh Sir Francis Galton

named this idea eugenics,

đã gọi ý tưởng chọn lọc này là ưu sinh,

drawn from the Greek word for “to be well born.”

lấy từ tiếng Hy Lạp là “sinh ra ưu việt.”

This wave of modern eugenicists included prominent scientists

Làn sóng ưu sinh hiện đại gồm các nhà khoa học lỗi lạc

and progressive reformers who believed they could improve society

và những nhà cải cách tiến bộ, họ tin rằng có thể cải thiện xã hội

by ensuring that only desirable traits were passed down.

nhờ việc chỉ cho phép các đặc tính mong muốn được di truyền.

However, their definition of what traits were and were not desirable

Tuy nhiên, định nghĩa về các đặc tính ưu và nhược điểm

was largely determined by the prejudices of their era.

phần lớn được xác định bởi định kiến lúc bất giờ.

Entire categories of people were considered “unfit” for reproduction,

Những người bị coi là “không đủ tiêu chuẩn” sinh sản,

including immigrants, people of color and people with disabilities.

bao gồm người nhập cư, người da màu và người khuyết tật.

Meanwhile, their ideal genetic standard reflected the movement’s members:

Trong khi, tiêu chuẩn di truyền lý tưởng

lại liên hệ mật thiết với các thành viên thuộc phong trào:

white Europeans of Nordic or Anglo-Saxon descent.

vốn là người da Trắng Bắc Âu hay hậu duệ của người Anglo-Saxon.

As the influence of eugenics spread in the early 20th century,

Đầu thế kỉ 20, ảnh hưởng của thuyết ưu sinh lan rộng,

many countries restricted immigration and outlawed interracial unions.

nhiều quốc gia đã giới hạn nhập cư và cấm việc kết hôn khác chủng tộc.

These measures to improve so-called “racial hygiene”

Các biện pháp nhằm cải thiện cái được gọi là “thuần huyết”

were taken to their horrific conclusion in Nazi Germany.

đã dẫn tới cái kết kinh hoàng vào thời Đức Quốc Xã.

The Nazi eugenics campaign systematically killed millions of Jews,

Chiến dịch ưu sinh của Đức Quốc Xã đã kết liễu một cách có hệ thống

as well as individuals from other groups,

hàng triệu người Do Thái, người La Mã,

including Roma, gay men, and people with disabilities.

người đồng tính nam và cả người khuyết tật.

Outside their extreme brutality, however,

Ngoài sự tàn bạo tột độ,

các chính sách ưu sinh của Đức Quốc Xã

Nazi eugenic policies reflected similar standards across the globe.

còn phản ánh các tiêu chuẩn tương tự trên thế giới.

Throughout the mid-20th century,

Suốt những năm giữa thế kỉ 20,

many countries enacted eugenics policies,

nhiều nước đã ban hành chính sách ưu sinh,

and governments in Sweden, Canada, and Japan

và chính phủ các quốc gia Thụy Điển, Canada và Nhật Bản

forcibly sterilized thousands of individuals.

đã buộc hàng ngàn người triệt sản.

Sterilization was exceptionally common in the US.

Ở Mỹ, triệt sản đặc biệt phổ biến.

From 1907 to 1979,

Từ năm 1907 tới năm 1979,

US policies enforced the sterilization of over 60,000 people,

chính sách Hoa Kỳ đã tiến hành triệt sản hơn 60.000 người,

with 32 states passing laws that mandated sterilization

với 32 bang thông qua đạo luật triệt sản cưỡng chế

for men and women deemed “mentally defective.”

với nam giới và phụ nữ bị coi là có “khiếm khuyết về tâm thần.”

This label was typically applied based on superficial mental health diagnoses

Kết luận này được dựa trên các chẩn đoán sức khỏe tâm thần sơ lược

and the results of IQ tests,

và kết quả bài kiểm tra IQ,

which were linguistically and culturally biased against most immigrant populations.

mà về mặt ngôn ngữ và văn hóa

có xu hướng gây bất lợi cho hầu hết những người nhập cư.

These racist standards were particularly problematic in California.

Những tiêu chuẩn phân biệt chủng tộc này đặc biệt có vấn đề ở California.

From 1920 to 1945, Latina women were 59% more likely to be sterilized

Từ năm 1920 tới 1945, phụ nữ Latinh có nguy cơ bị triệt sản

cao hơn 59% so với các chủng tộc khác.

than other women.

And the rate of sterilizations in California was incredibly high—

Và tỉ lệ triệt sản ở California cao một cách đáng kinh ngạc --

this single state performed over one third of the country’s sterilization operations.

hơn một phần ba số ca triệt sản ở Mỹ được thực hiện ở bang này.

Such was the case of Andrea Garcia,

Câu chuyện của Andrea Garcia,

whose story reflects thousands of individuals with similar fates.

đã phản ánh hoàn cảnh của hàng ngàn cá nhân có số phận tương tự.

With the help of famed civil rights lawyer David Marcus,

Với sự giúp đỡ từ vị luật sư nổi tiếng về quyền công dân David Marcus,

Andrea’s mother argued that California’s sterilization law

mẹ của Andrea đã cáo buộc luật triệt sản của bang California

violated the US Constitution,

vì đã vi phạm hiến pháp Mỹ,

depriving Andrea of her rights to equal protection under the law.

tước đoạt quyền được bảo vệ bình đẳng đối với Andrea.

However, while one of the three judges overseeing the case voted to spare Andrea,

Dẫu vậy, chỉ một trong ba thẩm phán giám sát vụ kiện

the other two did not.

bỏ phiếu miễn trừ cho Andrea.

Records suggests it’s possible Andrea escaped the impending surgery,

Hồ sơ cho thấy Andrea có thể đã được giải thoát khỏi cuộc phẫu thuật,

but many more victims of these policies did not.

nhưng rất nhiều người khác lại không may mắn như vậy.

Although eugenics acquired negative connotations

Dù cho Thuyết Ưu Sinh mang ý nghĩa tiêu cực

after the horrors of World War II,

sau Thế Chiến Thứ Hai đầy thảm khốc,

many of its practices, including sterilization, continued for decades.

rất nhiều hành vi của nó, bao gồm cả triệt sản

vẫn tiếp diễn trong hàng thập kỉ.

By the late 1960s, research into human genetics was more nuanced,

Cuối những năm 1960, nghiên cứu về di truyền ở người

đã có nhiều tiến bộ hơn

and bioethics had begun to blunt eugenics’ influence.

cùng với đạo đức về sinh học

đã làm giảm sự ảnh hưởng của Thuyết Ưu Sinh.

Yet Sweden and the US continued to pursue involuntary sterilization

Duy chỉ có, Thụy Điển và Mỹ vẫn theo đuổi việc triệt sản không tự nguyện

well into the 70s.

cho đến tận những năm 70.

Finally, class action lawsuits and protest marches in the US galvanized lawmakers,

Sau cùng, các vụ kiện tập thể và diễu hành biểu tình ở Mỹ

đã tác động đến những nhà lập pháp,

and California’s sterilization laws were finally repealed in 1979.

vào năm 1979, luật triệt sản ở California đã bị hủy bỏ.

Unfortunately today,

Thật không may, đến tận ngày nay,

the legal and illegal sterilization of many oppressed communities

triệt sản hợp pháp và bất hợp pháp trong nhiều cộng đồng bị áp bức

still continues around the globe.

vẫn còn tiếp diễn trên toàn thế giới.