The greatest mathematician that never lived - Pratik Aghor

Çeviri: Tuğba Çalışır Gözden geçirme: Nihal Aksakal

When Nicolas Bourbaki applied to the American Mathematical Society

Nicolas Bourbaki, 1950'lerde

Amerikan Matematik Derneğine başvurduğunda

in the 1950s,

he was already one of the most influential mathematicians of his time.

zamanının en etkili matematikçilerinden biriydi.

He’d published articles in international journals

Uluslararası dergilerde makaleler yayınlamıştı

and his textbooks were required reading.

ve ders kitaplarının okunması zorunluydu.

Yet his application was firmly rejected for one simple reason—

Ancak başvurusu basit bir nedenden dolayı kesin bir şekilde reddedildi—

Nicolas Bourbaki did not exist.

Nicolas Bourbaki diye biri yoktu.

Two decades earlier, mathematics was in disarray.

20 yıl önce, matematik kargaşa içindeydi.

Many established mathematicians had lost their lives in the first World War,

Tanınmış birçok matematikçi Birinci Dünya Savaşı'nda hayatını kaybetmişti

and the field had become fragmented.

ve alan parçalara ayrılmıştı.

Different branches used disparate methodology to pursue their own goals.

Farklı dallar kendi hedeflerine ulaşmak için farklı metodolojiler kullandı.

And the lack of a shared mathematical language

Ortak bir matematiksel dilin olmaması,

made it difficult to share or expand their work.

çalışmalarını paylaşmayı veya genişletmeyi zorlaştırdı.

In 1934, a group of French mathematicians were particularly fed up.

1934'te bir grup Fransız matematikçi bundan bıkmıştı.

While studying at the prestigious École normale supérieure,

Prestijli bir okul olan École Normale Supérieure'de okurken,

they found the textbook for their calculus class so disjointed

kalkülüs dersinin ders kitabını o kadar tutarsız buldular ki

that they decided to write a better one.

daha iyisini yazmaya karar verdiler.

The small group quickly took on new members,

Küçük gruba hızla yeni üyeler katıldı

and as the project grew, so did their ambition.

ve proje büyüdükçe hırsları da arttı.

The result was the "Éléments de mathématique,"

Sonuç, matematiğin her dalını birleştiren

a treatise that sought to create a consistent logical framework

mantıksal tutarlı bir çerçeve oluşturmaya çalışan

unifying every branch of mathematics.

"Éléments de mathématique" eseriydi.

The text began with a set of simple axioms—

Metin bir dizi basit aksiyomlarla— argümanını oluşturmak için

laws and assumptions it would use to build its argument.

kullandığı yasalar ve varsayımlarla başladı.

From there, its authors derived more and more complex theorems

Sonra, yazarları alan genelinde yapılan çalışmalarla uyumlu

that corresponded with work being done across the field.

çok daha karmaşık teoremler türettiler.

But to truly reveal common ground,

Ancak, gerçekten ortak noktayı bulmak için

the group needed to identify consistent rules

çok sayıda probleme uygulanabilen

that applied to a wide range of problems.

tutarlı kurallar belirlemelilerdi.

To accomplish this, they gave new, clear definitions

Bunu başarmak için, fonksiyon da dahil olmak üzere

to some of the most important mathematical objects,

en önemli matematiksel nesnelerin bazılarına

including the function.

yeni ve net tanımlar verdiler.

It’s reasonable to think of functions as machines

Fonksiyonları girdileri kabul eden

that accept inputs and produce an output.

ve bir çıktı üreten makineler olarak düşünmek mantıklıdır.

But if we think of functions as bridges between two groups,

Ancak fonksiyonları iki grup arasındaki köprüler olarak düşünürsek,

we can start to make claims about the logical relationships between them.

aralarındaki mantıksal ilişkiler hakkında fikirler üretebiliriz.

For example, consider a group of numbers and a group of letters.

Örneğin, bir sayı grubu ve harf grubu düşünün.

We could define a function where every numerical input corresponds

Her sayısal girdinin aynı alfabetik çıktıya karşılık geldiği

to the same alphabetical output,

bir fonksiyon tanımlayabiliriz

but this doesn’t establish a particularly interesting relationship.

ancak bu çok ilginç bir ilişki kurmaz.

Alternatively, we could define a function where every numerical input

Alternatif olarak, her sayısal girdinin farklı bir alfabetik çıktıya

corresponds to a different alphabetical output.

karşılık geldiği bir fonksiyon tanımlayabiliriz.

This second function sets up a logical relationship

İkinci fonksiyon, girdide bir işlem yapmanın

where performing a process on the input has corresponding effects

eşlenen çıktısı üzerinde karşılıklı etkilerinin olduğu

on its mapped output.

mantıksal ilişki kuruyor.

The group began to define functions by how they mapped elements across domains.

Grup, fonksiyonları tanım kümeleri arasında

elemanları nasıl eşlediklerine göre tanımlamaya başladı.

If a function’s output came from a unique input,

Bir fonksiyonun çıktısı tek bir girdiden geliyorsa,

they defined it as injective.

onu birebir fonksiyon olarak tanımladılar.

If every output can be mapped onto at least one input,

Eğer her çıktı en az bir girdiye eşlenebiliyorsa, bu örten fonksiyondu.

the function was surjective.

And in bijective functions, each element had perfect one to one correspondence.

Birebir örten fonksiyonlarda, her eleman mükemmel bir şekilde birebir eşleşiyordu.

This allowed mathematicians to establish logic that could be translated

Bu, matematikçilerin fonksiyonun tanım kümeleri arasında

across the function’s domains in both directions.

her iki yönde de çevrilebilecek bir mantık oluşturmalarını sağladı.

Their systematic approach to abstract principles

Soyut ilkelere sistematik yaklaşımları, matematiğin sezgisel bir bilim olduğu

was in stark contrast to the popular belief that math was an intuitive science,

ve mantığa aşırı bağımlılığın yaratıcılığı kısıtladığı

and an over-dependence on logic constrained creativity.

yönündeki yaygın inanışa taban tabana zıttı.

But this rebellious band of scholars gleefully ignored conventional wisdom.

Ancak bu asi bilim insanları grubu, genelgeçer bilgileri

neşe içinde görmezden geldi.

They were revolutionizing the field, and they wanted to mark the occasion

Alanda devrim yapıyorlardı ve bu olayı

şimdiye kadarki en büyük gösterileriyle kutlamak istediler.

with their biggest stunt yet.

They decided to publish "Éléments de mathématique"

"Éléments de mathématique"i ve sonraki tüm çalışmalarını

and all their subsequent work under a collective pseudonym:

ortak bir takma ad altında yayınlamaya karar verdiler:

Nicolas Bourbaki.

Nicolas Bourbaki.

Over the next two decades, Bourbaki’s publications became standard references.

Sonraki 20 yılda Bourbaki'nin yayınları standart referanslar haline geldi.

And the group’s members took their prank as seriously as their work.

Grup üyeleri şakalarını da işleri kadar ciddiye aldılar.

Their invented mathematician claimed to be a reclusive Russian genius

İcat ettikleri matematikçi, sadece seçilmiş ortaklarıyla görüşen,

who would only meet with his selected collaborators.

münzevi bir Rus dahi olduğunu iddia etti.

They sent telegrams in Bourbaki’s name, announced his daughter’s wedding,

Bourbaki adıyla telgraflar gönderdiler, kızının düğünü olduğunu duyurdular

and publicly insulted anyone who doubted his existence.

ve varlığından şüphe duyan herkese alenen hakaret ettiler.

In 1968, when they could no longer maintain the ruse,

1968’de, bu oyunu daha fazla sürdüremediklerinde,

the group ended their joke the only way they could.

yapabilecekleri tek şekilde şakalarına son verdiler.

They printed Bourbaki’s obituary, complete with mathematical puns.

Bourbaki’nin ölüm ilanını tamamen matematiksel kelime oyunlarıyla bastılar.

Despite his apparent death, the group bearing Bourbaki’s name lives on today.

Bariz ölümüne rağmen, Bourbaki'nin adını taşıyan grup hala yaşıyor.

Though he’s not associated with any single major discovery,

Herhangi büyük bir keşifle ilgisi olmamasına rağmen,

Bourbaki’s influence informs much current research.

Bourbaki'nin etkisi güncel çoğu araştırmada görülmektedir.

And the modern emphasis on formal proofs owes a great deal to his rigorous methods.

Matematiksel ispatlardaki modern vurgu, onun titiz yöntemlerine çok şey borçludur.

Nicolas Bourbaki may have been imaginary— but his legacy is very real.

Nicolas Bourbaki hayali olabilir— ama mirası çok gerçek.