Music and creativity in Ancient Greece - Tim Hansen

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: güney örnek

We live in a society

Müziğe kafayı takmış

obsessed with music.

bir toplumda yaşıyoruz.

We use music to worship,

Müziği ibadet etmek,

tell stories,

hikâyeler anlatmak,

to celebrate,

kutlama yapmak,

to work,

çalışmak,

exercise,

egzersiz yapmak,

declare our love

aşkımızı ilan etmek

and sometimes our hatred,

ve bazen de nefretimizi

and, arguably most importantly,

ve en önemlisi

to dance.

dans etmek için kullanıyoruz.

And, of course, we play music ourselves

Ve elbette, kendimize müzik çalıyoruz,

because, well, it's a pleasant thing to do.

çünkü, yani, bunu yapmak keyifli birşey.

Thousands of years ago in Ancient Greece,

Binlerce yıl önce Antik Yunan'da,

when it came to music,

müzik söz konusu olunca,

things weren't much different.

işler çok farklı değildi.

They might have had lyres and tunics

Lirleri ve tunikleri vardı,

instead of MP3 players and jeans,

MP3 çalarlar ve kotlar yerine,

but the Ancient Greeks were just as obsessed

ama Antik Yunanlar müziğe en az tıpkı

with music as we are today.

bizim bugün olduğumuz kadar takıntılıydılar.

In fact, music was such an important part

Aslında, müzik Antik Yunan toplumunun

of Ancient Greek society

öylesine önemli bir parçasıydı ki,

that it makes us seem tame by comparison.

karşılaştırırsak biz yanlarında yavan kalırız.

To really understand just how integral music was

Müziğin Antik Yunanlarla ne derece

to the Ancient Greeks,

içiçe olduğunu gerçekten anlamak için,

let's begin by acquainting ourselves

biraz mitolojilerine

with a bit of their mythology.

vakıf olmakla başlayalım.

In Ancient Greek mythology,

Antik Yunan mitolojisinde,

it was believed that human creativity

insan yaratıcılığının

was the result of divine inspiration

tanrısal ilhamın sonucu olduğuna inanılıyordu,

from a group of goddesses known as the Muses.

Müzler adı verilen bir grup tanrıçadan gelen.

While scholars have argued over the years

Bilim adamları yıllardır

that there are anything between 3 and 13 Muses,

Müzlerin (ilham perisi) sayısının 3 ila 13 arasında olduğunu tartışsalar da,

the standard number accepted today is 9.

bugün kabul edilen standart sayı 9'dur.

Each Muse oversees her own specific area

Her Müz, kendi sanatsal uzmanlık alanını

of artistic expertise,

gözetir,

ranging from song and dance

şarkıdan dansa,

to history and astronomy.

tarihten astronomiye çeşitlenen.

It might seem strange to categorize

Tarih ve astronomiyi yaratıcı uğraşlar olarak sınıflandırmak

history and astronomy as creative pursuits,

garip görünebilir,

but the Ancient Greeks saw these disciplines

ancak Antik Yunanlar bu disiplinleri

as more than just school subjects.

okul dersinden çok daha fazlası olarak gördüler.

These were the hallmarks of civilization

Bunlar medeniyetin göstergeleriydi,

in what, to their eyes,

onların bakış açısına göre,

was a pretty barbaric world.

oldukça barbar olan bu dünyada.

An educated, civilized person

Eğitimli, medeni bir insanın

was expected to be proficient

Müzlerden ilham alınan

in all aspects of creative thought

yaratıcı düşüncenin her alanında

inspired by the Muses,

usta olması bekleniyordu

and the common medium

ve bu disiplinlerin öğretildiği,

through which these disciplines were taught,

çalışıldığı,

studied,

ve yayıldığı

and disseminated

ana araç

was music.

müzikti.

You see, it's no coincidence

Bakın, Müz kelimesinin

that the word Muse is very similar

müzik kelimesine çok benzer olması

to the word music.

raslantı değildir.

It's where the word originates.

Kelimenin çıkış yeri burasıdır.

Poetry, be it a love poem

Şiir, ki bu bir aşk şiiri de olsa,

or an epic poem about a dragon-slaying hero,

ejderha katleden bir kahramanla ilgili destansı bir şiir de olsa,

was sung with a musical accompaniment.

müzikle eşlik edilerek söylendi.

Dancing and singing, obviously,

Dans etme ve şarkı söyleme, belli ki

were accompanied by music.

müzik eşliğinde yapıldı.

Theater was always a combination

Tiyatro her zaman

of spoken word and music.

sözcüklerle müziğin birleşimiydi.

History was recounted through song.

Tarih, ezgilerle anlatıldı.

Even the study of astronomy

Hatta astronomi çalışmaları

was linked to the same physical principles

müzikal armoniler gibi aynı fiziksel prensiplere

as musical harmony,

bağlandı,

such as the belief held by many Greek thinkers

birçok Yunan düşünürün inandığı gibi,

that each of the planets and stars

ki buna göre herbir gezegen ve yıldız

created their own unique sound

kendine özgü ses yaratıyordu,

as they traveled through the cosmos,

kozmozda yol alırken,

thrumming like an enormous guitar string

ışık yılı uzunluğunda

light-years long.

devasa bir gitar teli olarak tıngırdıyordu.

However, music pervaded more aspects of their lives

Ancak, müzik hayatlarının eğitimden başka

than just education.

alanlarında da yer tutuyordu.

Ancient Greeks considered music

Antik Yunanlar, müziği

to be the basis for understanding

evrendeki herşeyin

the fundamental interconnectedness

birbirine bağlılığını anlamanın temeli

of all things in the universe.

olarak düşündüler.

This concept of connectivity

Bu bağlı olma kavramı,

is known as harmonia,

"harmonia" olarak bilinir

and it's where we get the word harmony.

ve harmoni kelimesini buradan alırız.

Music was used as a form of medicine

Müzik hastalıkların ve fiziksel şikayetlerin tedavisinde

to treat illnesses and physical complaints,

bir çeşit ilaç olarak,

as a vital accompaniment to sporting contests,

spor yarışmalarında bulunması elzem bir unsur olarak

and as a means to keep workers in time

ve işçiler monoton ve sıradan işlerle uğraşırken

as they toiled away on monotonous or menial tasks.

onlara zamanı geçirten bir araç olarak kullanılıyordu.

One of the most important applications

Antik Yunan toplumunda müziğin en önemli

of music in Ancient Greek society

uygulamalarından biri de,

is found in the belief

müziğin insanın ahlaki değerlerini

that music can affect a person's ethos.

etkileyeceği görüşüdür.

A word we still use today,

Bugün halen kullandığımız bir kelime olan

ethos is a person's guiding beliefs

etos, kişinin yol gösterici inançları

or personal ethics,

ya da kişisel etiğidir,

the way that one behaves

bir kişinin kendine ve başkalarına karşı

towards oneself and others.

olan davranış biçimidir.

The Greek philosopher Plato,

O zamanın en ünlü ve etkili

one of the most famous

Yunan düşünürlerinden biri olan

and influential Greek thinkers of the time,

Yunan filozofu Platon,

asserted that music had a direct effect

müziğin kişinin ahlaki değerlerine

on a person's ethos.

doğrudan etkisi olduğunu ileri sürmüştü.

Certain kinds of music

Belli türde müzik

could incite a person to violence

kişiyi şiddete yöneltebilir,

while others could placate a person

diğer yanda bazı türler de kişiyi yatıştırarak

into a benign, unthinking stupor.

yumuşak, düşünemeyen bir duyarsıza dönüştürebilir.

According to Plato,

Platon'a göre,

only very specific types of music

sadece çok spesifik müzik türleri

were beneficial to a person's ethos.

insanın ahlaki değerlerine faydalıydı.

One should only listen to music

İnsanlar sadece

that promotes intelligence,

zekâyı,

self-discipline,

kişisel disiplini

and courage,

ve cesareti destekleyen müzikler dinlemeliydi

and all other kinds of music must be avoided.

ve diğer bütün müzik türlerinden kaçınılmalıydı.

Furthermore, Plato fervently denounced

Üstelik, Platon bütün gayretiyle

any music that deviated

yerleşik müzik tarzlarından sapan bütün müziklerin

from established musical conventions,

aleyhinde davrandı,

fearing that doing so

ki öyle olursa bunun

would lead to the degradation

medeniyet standartlarının düşmesine,

of the standards of civilization,

gençliğin yozlaşmasına

the corruption of youth,

ve sonunda tam ve mutlak anarşiye

and eventually complete and utter anarchy.

yol açmasından korkuyordu.

While Plato's fears can seem extreme,

Platon'un korkuları aşırı görünse de,

this argument has appeared in modern times

bu argüman modern zamanlarda

to condemn musical trends

caz, punk ya da rap gibi müzik trendlerini

such as jazz or punk or rap.

suçlamak üzere ortaya çıktı.

What do you think Plato would say

Sizin dinlediğiniz müziğe

about the music you listen to?

Platon ne derdi?

Is it beneficial to your ethos,

Ahlaki değerlerinize faydalı mı,

or will it degenerate you

yoksa sizi dejenere ederek

into a gibbering, amoral barbarian?

anlamsızca konuşan, ahlak yoksunu bir barbara mı dönüştürüyor?