The fundamentals of space-time: Part 3 - Andrew Pontzen and Tom Whyntie

620,994 views ・ 2014-05-22

TED-Ed


โปรดดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษด้านล่างเพื่อเล่นวิดีโอ

Translator: Pakawat Wongwaiyut Reviewer: Rawee Ma
00:07
Gravity. It controls the universe.
0
7157
3138
แรงโน้มถ่วง มันควบคุมจักรวาล
00:10
Everything attracts everything else.
1
10295
2630
ทุกๆสิ่งต่างดึงดูดซึ่งกันและกัน
00:12
Ouch!
2
12925
665
อ๊าว!
00:13
Including you.
3
13590
818
รวมถึงคุณด้วย
00:14
Ow!
4
14408
816
โอ้ว!
00:15
In this final lesson,
5
15224
1591
ในบทเรียนสุดท้ายนี้
00:16
we'll explore what gravity means for space-time,
6
16815
2884
เรามาสำรวจว่าแรงโน้มถ่วง มีผลอย่างไรต่อกาล-อวกาศ
00:19
or rather what space-time means for gravity.
7
19699
3536
หรือ กาล-อวกาศมีผลอย่างไรกับแรงโน้มถ่วง
00:23
Until now, we've been dealing with things moving
8
23235
2097
ในตอนนี้เราได้จัดการกับสิ่งที่เคลื่อนไหว
00:25
at constant speeds,
9
25332
1671
ด้วยความเร็วคงที่
00:27
with straight world lines in space-time.
10
27003
2520
ด้วยเส้นโลกที่ตรงในกาล-อวกาศ
00:29
But once you add gravity,
11
29523
1872
แต่ เมื่อคุณได้เพิ่มแรงโน้มถ่วงเข้าไป
00:31
if you measure a speed at one moment,
12
31395
1905
จากนั้นเริ่มคำนวนความเร็วที่ช่วงๆหนึ่ง
00:33
then again a bit later,
13
33300
1664
แล้วทำซ้ำอีกครั้งในตอนถัดมา
00:34
the speed may have changed.
14
34964
2122
ความเร็วนั้นจะเปลี่ยนไป
00:37
In other words, as I discovered,
15
37086
1993
จะพูดอีกแบบ จากที่ผมค้นพบ
00:39
gravity causes acceleration,
16
39079
2870
แรงโน้มถ่วงมีผลต่ออัตราเร่ง
00:41
so we need the world line to look different
17
41949
1721
นั่นคือเราต้องการเส้นโลกที่ดูต่างออกไป
00:43
from one moment to the next.
18
43670
1705
จากช่วงๆหนึ่งสู่ช่วงต่อไป
00:45
As we saw in the last lesson,
19
45375
1515
เหมือนกับที่เราเห็น ในบทเรียนที่แล้ว
00:46
the correct way to tilt an object's world line
20
46890
3211
วิธีที่ถูกต้องที่จะเอียงเส้นโลกของวัตถุ
00:50
is using a Lorentz transformation:
21
50101
2772
คือใช้วิธีการแปลงแบบลอเรนซ์
00:52
Einstein's stretch and squash trick.
22
52873
2492
เทคนิคการยืดและบีบของไอน์ไสตน์
00:55
So, to map out what gravity is doing to Tom's motion,
23
55365
2767
ดังนั้นการหาว่าแรงโน้มถ่วง ทำอะไรกับการเคลื่อนไหวของทอม
00:58
we need to create a whole load of little patches of space-time,
24
58132
3017
เราต้องสร้างชิ้นส่วนเล็กๆของกาล-อวกาศ
01:01
each transformed by different amounts.
25
61149
2909
ที่ซึ่งเปลี่ยนแปลงไปทีละส่วน
01:04
So that my world line is at a different angle in each one.
26
64058
2466
เป็นสาเหตุว่าทำไมเส้นโลกของผม แต่ละอันมุมจึงต่างกัน
01:06
And then, we're ready to stitch everything together.
27
66524
4427
ตอนนี้ เราก็พร้อมที่จะเย็บมันเข้าด้วยกัน
01:10
We assemble a cozy quilt of space-time
28
70951
2590
เรารวมผ้าอันอ่อนนุ่มของกาลอวกาศ
01:13
where world lines look curved.
29
73541
2401
ที่ซึ่งเส้นโลกมันดูโค้ง
01:15
Where the world lines join, the objects collide.
30
75942
2998
ณ ที่เส้นโลกมาบรรจบกัน วัตถุจะรวมกัน
01:18
By making these connections between the patches,
31
78940
2933
โดยสร้างการเชื่อมต่อระหว่างชิ้นส่วน
01:21
a curvature gets built into space-time itself.
32
81873
4835
การโค้งนี้มันได้สร้างกาล-อวกาศด้วยตัวมันเอง
01:26
But Einstein's true genius
33
86708
1908
แต่ไอน์สไตน์ นั้นสุดแสนฉลาด
01:28
was to describe precisely how each patch
34
88616
2869
ได้อธิบายได้อย่างถูกต้องว่า การประติดประต่อนี้
01:31
is stretched and squashed
35
91485
1427
เป็นการยืดออกและบีบอัด
01:32
according to nearby mass and energy.
36
92912
3218
ขึ่นอยู่กับมวลและพลังงานที่อยู่ใกล้ๆ
01:36
The mere presence of stuff curves the space-time,
37
96130
4294
การดำรงอยู่เพียงเล็กน้อยของวัตถุ ได้ไปโค้งกาล-อวกาศ
01:40
and curving space-time moves the stuff around.
38
100424
4048
และการโค้งของกาลอวกาศนั้น ทำให้วัตถุเคลื่อนที่ไปรอบๆได้
01:44
This is gravity, according to Einstein.
39
104472
3071
นี้คือแรงโน้มถ่วง ที่เห็นพ้องโดยไอน์สไตน์
01:47
Previously, Isaac Newton had explained gravity
40
107543
3898
ก่อนหน้านี้ ไอแซค นิวตัน ได้อธิบายแรงโน้มถ่วง
01:51
using the ideas of force and acceleration,
41
111441
3063
โดยใช้แนวคิดของแรงและความเร่ง
01:54
without any wibbily wobbly space-time,
42
114504
1810
โดยไม่ได้ไปยุ่มย่ามกับกาล-อวกาศ
01:56
and that did pretty well.
43
116314
1445
ซึ่งมันก็ไม่เลว
01:57
But Einstein's theory does just slightly better
44
117759
3139
แต่ทฤษฏีของไอน์สไตน์ นั้นแค่ดีกว่าเล็กน้อย
02:00
at predicting, for example,
45
120898
1534
ในเรื่องการคาดการ ยกตัวอย่างเช่น
02:02
the orbit of Mercury around the Sun,
46
122432
1859
วงโครจรของดาวพุธรอบดวงอาทิตย์
02:04
or the way that light rays are deflected by massive objects.
47
124291
3300
หรือ ระยะที่แสงจะหักเหโดย วัตถุที่มีความหนาเน่นสูง
02:07
More importantly, Einstein's theory predicts things
48
127591
2895
ที่สำคัญกว่านั้น ทฤษฏีของไอน์สไตน์ ทำนายสิ่ง
02:10
that simply don't exist in older theories
49
130486
2968
ที่ไม่เคยค้นพบในทฤษฏีเก่าๆ
02:13
where space, time and gravity were separate.
50
133454
3072
ที่ซึ่ง อวกาศ เวลา และแรงโน้มถ่วง แบ่งแยกกัน
02:16
The stitching can leave wrinkles in the space-time material.
51
136526
4345
การเย็บติดกันอาจจะทิ้งรอยปรุ เอาไว้บนกาล-อวกาศ
02:20
These are called gravitational waves,
52
140871
2835
ซึ่งเราเรียกมันว่าคลื่นแรงโน้มถ่วง
02:23
which should be detectable as tiny, repetitive,
53
143706
2759
มันสามารถตรวจพบได้ไม่มาก มีอยู่ซ้ำๆ
02:26
subtle squashes and stretches in space.
54
146465
2564
เล็กน้อยตามจุดยืดและบีบตัวในอวกาศ
02:29
So we're building experiments to check if they are there.
55
149029
3300
เราจึงสร้างการทดลอง พิสูจน์การมีอยู่ของสิ่งนี้
02:32
In the meantime, indirect evidence,
56
152329
2527
ในเวลาเดียวกันก็หาหลักฐาน
02:34
most recently in the polarization patterns of light
57
154856
2527
ของแสงในรูปแบบโพลาไรเซชั่น
02:37
left over from the Big Bang,
58
157383
1704
ที่ตกค้างมาจากบิกแบง
02:39
strongly suggest that they are.
59
159087
3265
ด้วยความก้าวหน้าทางวิทยาการ
02:42
But despite Einstein's successes,
60
162352
1885
แต่แม้ไอน์สไตน์ จะก้าวหน้าไปมาก
02:44
when too much stuff gets concentrated
61
164237
2337
แต่เมื่อวัตถุหนาแน่นมากเกินไป
02:46
in too small a space,
62
166574
1444
ในพิ้นที่ขนาดเล็กมากๆ
02:48
like in a black hole,
63
168018
2310
เหมือนอย่างหลุมดำ
02:50
the curvature of space-time becomes so large,
64
170328
2623
การบิดงอของกาล-อวกาศจะใหญ่มาก
02:52
that his equations collapse.
65
172951
5201
ทำให้สมการของเขาใช้ไม่ได้
02:58
We need a new picture of space-time
66
178152
1934
เราจึงต้องการภาพใหม่ของกาล-อวกาศ
03:00
that incorporates quantum mechanics
67
180086
2386
ซึ่งมันจะรวมกับกลศาสตร์ควอนตัม
03:02
to unlock the secret at the heart of black holes.
68
182472
3557
เพื่อไขความลับในใจกลางของหลุมดำ
03:06
Which means there's plenty more to be discovered
69
186029
2247
มันหมายถึงเราจะมีสิ่งให้ค้นพบอีกมากมาย
03:08
about space, time, and space-time in the future.
70
188276
3942
เกี่ยวกับ อวกาศ เวลา และกาล-อวกาศ ในอนาคต
เกี่ยวกับเว็บไซต์นี้

ไซต์นี้จะแนะนำคุณเกี่ยวกับวิดีโอ YouTube ที่เป็นประโยชน์สำหรับการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ คุณจะได้เห็นบทเรียนภาษาอังกฤษที่สอนโดยอาจารย์ชั้นนำจากทั่วโลก ดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษที่แสดงในแต่ละหน้าของวิดีโอเพื่อเล่นวิดีโอจากที่นั่น คำบรรยายเลื่อนซิงค์กับการเล่นวิดีโอ หากคุณมีความคิดเห็นหรือคำขอใด ๆ โปรดติดต่อเราโดยใช้แบบฟอร์มการติดต่อนี้

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7