How to recognize a dystopia - Alex Gendler

Translator: Yada Sattarujawong Reviewer: Ashiraya Phobut

Have you ever tried to picture an ideal world?

คุณเคยลองนึกภาพโลกในอุดมคติไหม

One without war, poverty, or crime?

โลกที่ไม่มีสงคราม ความหิวโหย หรืออาชญากรรม

If so, you're not alone.

ถ้าเคย คุณก็ไม่ได้คิดเพียงคนเดียว

Plato imagined an enlightened republic ruled by philosopher kings,

เพลโต จินตนาการถึงรัฐที่รุ่งเรืองทางปัญญา ปกครองโดยราชานักปราชญ์

many religions promise bliss in the afterlife,

ศาสนามากมายให้คำมั่นเกี่ยวกับ ชีวิตที่ดีหลังความตาย

and throughout history,

ในประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา

various groups have tried to build paradise on Earth.

หลายกลุ่มชนพยายามสร้างสวรรค์บนดิน

Thomas More's 1516 book "Utopia" gave this concept a name,

หนังสือของโธมัส มอร์ ค.ศ.1516 ชื่อยูโธเปีย ให้แนวคิดเรื่องนี้

Greek for "no place."

ยูโทเปีย ภาษากรีก คือ "ไม่มีที่ไหนเหมือน"

Though the name suggested impossibility,

ถึงแม้ว่าชื่อจะบอกเล่าถึงความเป็นไปไม่ได้

modern scientific and political progress

นักวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ และนักการเมืองหัวก้าวหน้า

raised hopes of these dreams finally becoming reality.

ก็ยังหวังที่จะทำให้ความฝันเหล่านั้น กลายมาเป็นความจริง

But time and time again, they instead turned into nightmares

แค่ความพยายามครั้งแล้วครั้งเล่า จบลงด้วยการกลายเป็นฝันร้าย

of war, famine, and oppression.

นำมาซึ่งสงคราม ความอดอยาก และการกดขี่

And as artists began to question utopian thinking,

การตั้งคำถามของศิลปิน ต่อแนวคิดยูโทเปีย

the genre of dystopia, the not good place, was born.

นำมาซึ่งงานเขียนแบบดิสโทเปีย สถานที่ไม่น่าพึงปรารถนา

One of the earliest dystopian works is Jonathan Swift's "Gulliver's Travels."

งานเขียนแบบดิสโทเปียชิ้นแรก ๆ คือการเดินทางของกัลลิเวอร์ โดย โจนาธาน สวิฟต์

Throughout his journey, Gulliver encounters fictional societies,

ตลอดการเดินทาง กัลลิเวอร์ ได้พบกับสังคมในจินตนาการ

some of which at first seem impressive, but turn out to be seriously flawed.

บางแห่งก็ดูน่าประทับใจในตอนแรก แต่กลับกลายเป็นสังคมที่มีข้อบกพร่องมากมาย

On the flying island of Laputa,

บนเกาะลอยฟ้า ลาพุลต้า

scientists and social planners pursue extravagant and useless schemes

นักวิทยาศาสตร์และนักวางแผนสังคม พยายามวางแผนใหญ่โต แต่ก็ไร้ผล

while neglecting the practical needs of the people below.

เพราะพวกเขาละเลยต่อความต้องการพื้นฐาน ของคนในสังคมด้านล่าง

And the Houyhnhnm who live in perfectly logical harmony

ส่วนชาว ฮูนืนีม ซึ่งอาศัยอยู่ร่วมกัน อย่างราบรื่อนในสังคมแห่งการใช้เหตุผล

have no tolerance for the imperfections of actual human beings.

ก็ไม่สามารถอดทนต่อความบกพร่องต่าง ๆ ของมนุษย์ธรรมดาได้

With his novel, Swift established a blueprint for dystopia,

จากนวนิยายเรื่องนี้ สวิฟต์ ได้วางแบบพิมพ์เขียวของนวนิยายดิสโธเปีย

imagining a world where certain trends in contemporary society

ให้เป็นโลกที่ซึ่งนำเอาแนวคิด ในสังคมร่วมสมัย

are taken to extremes,

มาขยายให้ถึงขีดสุด

exposing their underlying flaws.

เพื่อเปิดเผยให้เห็นข้อบกพร่องที่อยู่ภายใน

And the next few centuries would provide plenty of material.

และในอีกไม่กี่ศตวรรณข้างหน้า ก็จะยิ่งเต็มไปด้วยวัตถุดิบสำหรับการเขียน

Industrial technology that promised to free laborers

เทคโนโลยีอุตสาหกรรมที่ให้คำสัญญา ว่าจะปลดปล่อยแรงงานให้เป็นอิสระ

imprisoned them in slums and factories, instead,

กลับกักขังพวกเขาให้อยู่ในโรงงาน และสลัม

ในขณะที่เจ้าของกิจการร่ำรวยยิ่งกว่าพระราชา

while tycoons grew richer than kings.

By the late 1800's, many feared where such conditions might lead.

ในช่วงปลายปีค.ศ.1800 หลายคนกลัวว่า สถานการณ์นี้อาจจะนำไปสู่อนาคตแบบไหน

H. G. Wells's "The Time Machine" imagined upper classes and workers

ผลงานเรื่อง "The Time Machine" (จักรกลเวลา) ของ เฮช จี เวลล์ จินตนาการถึงโลกชนชั้นสูง

evolving into separate species,

และชนชั้นแรงงาน วิวัฒนาการไปเป็นมนุษย์คนละสายพันธุ์

while Jack London's "The Iron Heel" portrayed a tyrannical oligarchy

ในขณะที่เรื่อง "The Iron Heel" (ท็อปบู๊ตทมิฬ) ของแจ็ค ลอนดอน เสนอภาพการกุมอำนาจของกลุ่มทรราช

ruling over impoverished masses.

ที่ปกครองคนยากจนส่วนใหญ่

The new century brought more exciting and terrifying changes.

ศตวรรษใหม่นำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงที่น่าตื่นเต้น และน่าหวาดหวั่น

Medical advances made it possible to transcend biological limits

ความก้าวหน้าทางการแพทย์ ก้าวข้าม ขีดจำกัดด้านชีวพันธุกรรม

while mass media allowed instant communication

ในขณะที่การโทรคมนาคม ทำให้เกิดการติดต่อสื่อสารกันได้ในทันที

between leaders and the public.

ระหว่างผู้ปกครองและประชาชน

In Aldous Huxley's "Brave New World", citizens are genetically engineered

ในนวนิยายเรื่อง "Brave New World" (โลกที่เราเชื่อ) ของ อัลดัส ฮักซ์เลย์ ประชากรถูกออกแบบพันธุกรรม

and conditioned to perform their social roles.

และกำหนดสถานะ เพื่อให้แต่ละคนทำตาม บทบาททางสังคมของตนเอง

While propaganda and drugs keep the society happy,

ในขณะที่รัฐใช้การโฆษณาชวนเชื่อ กับยาเสพติด ทำให้สังคมมีความสุข

it's clear some crucial human element is lost.

เห็นได้ชัดว่า ลักษณะสำคัญของความเป็นมนุษย์ สูญหายไปจากสังคมนี้

But the best known dystopias were not imaginary at all.

แต่เรื่องดิสโทเปียที่เรารู้จักกันดี ไม่ใช่เรื่องที่เกิดจากจินตนาการ

As Europe suffered unprecedented industrial warfare,

ขณะที่ยุโรปประสบกับสงครามอุตสาหกรรม ที่ไม่เคยประสบมาก่อน

new political movements took power.

การเคลื่อนไหวทางการเมืองแบบใหม่ ได้เข้ามามีอำนาจ

Some promised to erase all social distinctions,

บ้างก็ให้คำสัญญาว่า จะลบล้างความแตกต่าง ระหว่างชนชั้นทางสังคม

while others sought to unite people around a mythical heritage.

ในขณะที่บางแนวคิดก็พยายามหล่อหลอมประชาชน ด้วยมรดกภูมิปัญญา

The results were real-world dystopias

ผลลัพธ์คือโลกในความเป็นจริง ที่ประสบกับภาวะดิสโทเปีย

where life passed under the watchful eye of the State

ภาวะที่ชีวิตอยู่ภายใต้สายตาจับผิดของรัฐ

and death came with ruthless efficiency to any who didn't belong.

และโทษประหารคือผลลัพท์ ของการไม่เข้าพวก

Many writers of the time didn't just observe these horrors,

นักเขียนหลายคนในยุคนี้ ไม่เพียงสังเกตเห็นความน่ากลัวเหล่านั้น

but lived through them.

แต่พวกเขาใช้ชีวิตในช่วงเวลาเช่นนั้น

In his novel "We", Soviet writer Yevgeny Zamyatin described a future

หนังสือนวนิยายโซเวียตเรื่อง "We" (พวกเรา) ของ เยฟกีนี่ แซมยาติน ได้อธิบายถึงอนาคต

where free will and individuality were eliminated.

ที่ซึ่งเสรีภาพและความเป็นตัวของตัวเอง จะถูกกำจัดทิ้งไป

Banned in the U.S.S.R., the book inspired authors like George Orwell

หนังสือเล่มนี้ห้ามเผยแพร่ในโซเวียต และเป็นแรงบันดาลใจให้นักเขียนจอรจ์ ออร์เวล

who fought on the front lines against both fascism and communism.

ผู้ซึ่งอยู่แนวหน้าในการต่อสู้กับแนวคิด แบบ ฟาสต์ซิส และ คอมมิวนิสต์

While his novel "Animal Farm" directly mocked the Soviet regime,

นิยายของเขาเรื่อง "Animal Farm" (ฟาร์มสัตว์) จงใจล้อเลียนการปกครองของโซเวียต

the classic "1984" was a broader critique of totalitarianism, media, and language.

ผลงานอมตะ "1984" วิพากย์วิจารณ์ภาพรวม ของการรวบอำนาจ ควบคุมสื่อมวลชน และการใช้ภาษา

And in the U.S.A., Sinclair Lewis's "It Can't Happen Here"

และในสหรัฐอเมริกา นวนิยายของซินแคลร์ ลูอิส เรื่อง "It Can't Happen Here" (มันไม่ควรเกิดขึ้นที่นี่)

envisioned how easily democracy gave way to fascism.

วาดภาพให้เห็นว่าแนวคิดแบบประชาธิปไตย เปลี่ยนเป็นฟาสต์ซิสได้ง่ายดายเพียงใด

In the decades after World War II,

ในช่วงหลายสิบปีหลังสงครามโลกครั้งที่ 2

writers wondered what new technologies

นักเขียนจินตนาการว่า เทคโนโลยีแบบใหม่

like atomic energy, artificial intelligence, and space travel

เช่น พลังงานนิวเคลียร์ ปัญญาประดิษฐ์ และการเดินทางไปในอวกาศ

meant for humanity's future.

จะมีความหมายอย่างไรต่ออนาคตของมนุษยชาติ

Contrasting with popular visions of shining progress,

ซึ่งความคิดแบบนี้ขัดแย้งยิ่งกับจินตนาการ เรื่องความก้าวหน้าที่สวยงาม ซึ่งมักปรากฏในสื่อทั่วไป

dystopian science fiction expanded to films, comics, and games.

นวนิยายวิทยาศาสตร์แนวดิสโทเปีย กลายเป็นภาพยนตร์ การ์ตูน และเกมส์

Robots turned against their creators

หุ่นยนต์ที่ต่อต้านผู้สร้าง

while TV screens broadcast deadly mass entertainment.

ในขณะที่ทีวีถ่ายทอดรายการบันเทิงที่มีคนฆ่ากัน เพื่อเอาใจคนส่วนใหญ่ของสังคม

Workers toiled in space colonies above an Earth of depleted resources

คนงานทำงานหนักในอาณานิคมในอวกาศ นอกโลกที่ทรัพยากรกำลังจะหมดไป

and overpopulated, crime-plagued cities.

โลกที่มีประชากรมากเกินไป เมืองที่เต็มไปด้วยอาชญากรรม

Yet politics was never far away.

และถึงสังคมจะเป็นเช่นนั้น เรื่องการเมืองก็ไม่ได้อยู่ไกลตัวเราเลย

Works like "Dr. Strangelove" and "Watchmen" explored the real threat of nuclear war,

เพราะผลงานเรื่อง " Dr. Strangelove" และ "Watchmen" เปิดเผยความน่ากลัวของระเบิดปรมาณู

while "V for Vendetta" and "The Handmaid's Tale"

ขณะที่เรื่อง "V for Vendetta" และ "The Handmaid's Tale"

warned how easily our rights could disappear in a crisis.

เตือนให้ทราบว่าสิทธิของเรา หมดสิ้นไปได้ง่ายดายในเวลาคับขัน

And today's dystopian fiction continues to reflect modern anxieties

ผลงานนวนิยายแนวดิสโทเปียในทุกวันนี้ สะท้อนความกังวลสังคมยุคใหม่

about inequality,

เกี่ยวกับความไม่เท่าเทียมกัน

climate change,

ภาวะโลกร้อน

government power,

อำนาจของรัฐบาล

and global epidemics.

และโรคระบาดระดับโลก

So why bother with all this pessimism?

แล้วทำไมเราต้องสนใจวิธีคิด ที่มองโลกในแง่ร้ายทั้งหมดนี้

Because at their heart, dystopias are cautionary tales,

เพราะว่า แก่นแท้ของดิสโทเปีย คือเรื่องเล่าที่เตือนให้เราระมัดระวัง

not about some particular government or technology,

ถึงจะไม่เกี่ยวกับรัฐบาลหรือเทคโนโลยีใด อย่างเฉพาะเจาะจง

but the very idea that humanity can be molded into an ideal shape.

แต่แนวคิดที่ว่ามนุษย์สามารถถูกหล่อหลอม ให้เป็นไปตามอุดมคติได้ ก็ควรทำให้เราฉุกคิด

Think back to the perfect world you imagined.

ลองคิดดูว่า ในสังคมที่สมบูรณ์แบบ ที่คุณจินตนาการไว้นั้น

Did you also imagine what it would take to achieve?

คุณได้จินตนาการด้วยไหมว่า จะต้องแลกด้วยอะไร จึงจะประสบความสำเร็จ

How would you make people cooperate?

คุณจะทำให้ผู้คนร่วมมือกันได้อย่างไร

And how would you make sure it lasted?

และคุณจะทำให้มันยั่งยืนได้อย่างไร

Now take another look.

ลองมองดูอีกครั้งว่า

Does that world still seem perfect?

โลกในจินตนาการนั้นยังดูสมบูรณ์แบบอยู่จริงหรือ