Why do we sweat? - John Murnan

Tłumaczenie: Dawid Piotrowski Korekta: Rysia Wand

[Pocę się. Nie ufam niczemu, co przychodzi łatwo.]

The finish line's in sight and you put on an extra burst of speed.

Już widać metę, a ty jeszcze przyspieszasz.

As your legs pick up the pace, your breathing gets deeper,

Nogi przyspieszają, oddech się pogłębia,

your heart pounds faster,

serce bije szybciej,

and sweat pours over your skin.

a pot rozlewa się na skórze.

How does this substance suddenly materialize

Skąd nagle bierze się ta substancja

and what exactly is its purpose?

i jaka właściwie jest jej rola?

There are a number of scenarios that can make us sweat:

Możemy się pocić z wielu przyczyn:

eating spicy foods,

ostre jedzenie,

nervousness,

nerwowość,

and when we're sick.

czy choroba.

But exercise is probably the most familiar and common.

Jednak ćwiczenia to prawdopodobnie najlepiej znany czynnik.

In that case, sweating happens as a response to movement

W ich przypadku pocenie to odpowiedź organizmu na ruch,

triggered deep inside your cells.

zapoczątkowana głęboko w komórkach.

As you increase your pace, your muscles work harder,

Kiedy przyspieszasz, mięśnie pracują ciężej,

increasing their demand for energy.

zwiększa się ich zapotrzebowanie na energię.

A process called cellular respiration

Proces zwany "oddychaniem komórkowym"

consumes glucose and oxygen to form ATP,

zużywa glukozę i tlen do stworzenia ATP,

the energy currency of the cell.

waluty energetycznej komórki.

Much of this process takes place in structures called mitochondria.

Duża część tego procesu odbywa się w strukturach zwanych "mitochondriami".

The more you move,

Im więcej się ruszasz,

the harder mitochondria work to supply your body with energy.

tym ciężej pracują mitochondria zaopatrując ciało w energię.

All this work comes at a cost, though.

Praca ta jednak kosztuje.

As the cells break down the ATP, they release heat.

Gdy komórki rozkładają ATP, wydzielają ciepło.

The heat stimulates temperature sensors throughout your body.

Ciepło stymuluje czujniki temperatury organizmu.

Those receptors detect the excess heat being produced by your muscle cells

Receptory te wykrywają nadmiar ciepła produkowany przez komórki mięśni

and communicate that information to the hypothalamus,

i przekazują tę informację do podwzgórza,

which regulates body temperature.

które reguluje temperaturę ciała.

The hypothalamus responds

Podwzgórze odpowiada,

by sending signals out through the sympathetic nervous system

wysyłając sygnały za pomocą układu współczulnego

to the sweat glands in your skin.

do gruczołów potowych skóry.

These are distributed all over the body

Gruczoły są rozmieszczone po całym ciele,

with especially high concentrations on the palms of your hands,

zwłaszcza na dłoniach,

the soles of your feet,

podeszwach stóp

and on your head.

oraz na głowie.

When a sweat gland first receives the signal,

Kiedy gruczoł potowy po raz pierwszy dostaje sygnał,

the fluid surrounding the cells in its coiled base

płyn otaczający komórki w spiralnej podstawie

contains high amounts of sodium and chloride.

zawiera duże ilości sodu i chlorku.

The cells pump these ions into a hollow tube

Komórki pompują te jony do pustej rurki,

that runs through the sweat gland.

która przebiega przez gruczoł potowy.

Then, because it's saltier inside the tube than outside,

Ponieważ w rurce jest więcej soli niż poza nią,

water moves into the tube by osmosis.

woda przenika do środka przez osmozę.

As what's called the primary secretion builds up in the bottom of the tube,

Gdy podstawowa substancja wydziela się na spodzie rurki,

water pressure pushes it up into the long straight part of the duct.

ciśnienie wody wypycha ją w górę do długiej, prostej części kanału.

Before it seeps onto the skin,

Zanim przesiąknie na skórę,

cells lining the tube will reclaim as much salt as possible

komórki tworzące rurkę odzyskają jak najwięcej soli,

so the process can continue.

tak aby proces mógł trwać dalej.

The water in sweat absorbs your body's heat energy

Woda zawarta w pocie pochłania ciepło ciała

and then evaporates off of you when it reaches the surface,

i paruje po przedostaniu się na powierzchnię,

which in turn lowers your temperature.

co skutkuje obniżeniem temperatury ciała.

This process, known as evaporative cooling,

Proces ten, znany pod nazwą "chłodzenia ewaporacyjnego",

was an important adaptation for our ancestors.

był dla naszych przodków istotny w procesie adaptacji.

This cooling effect isn't only helpful during exercise.

Efekt chłodzenia pomaga nie tylko w trakcie ćwiczeń.

We sweat in many other scenarios, too.

Pocimy się też w wielu innych sytuacjach.

Eating particularly spicy food makes some people sweat profusely from their faces.

Twarze niektórych obficie się pocą przy jedzeniu ostrych potraw,

That happens because spices trigger the same neural response in the brain

Dzieje się tak, ponieważ przyprawy wywołują w mózgu tę samą reakcję nerwową,

that activates temperature receptors, which usually respond to increased heat.

która aktywuje receptory temperatury reagujące zwykle na wzrost ciepła.

Sweating is also part of the fight or flight response

Pocenie się jest także częścią reakcji obronnej,

stimulated by stressful scenarios, like asking someone on a date

stymulowanej przez sytuacje stresowe, takie jak zaproszenie kogoś na randkę

or interviewing for a job.

lub udział w rozmowie kwalifikacyjnej.

This happens because adrenaline stimulates muscle activity

Dzieje się tak, ponieważ adrenalina stymuluje aktywność mięśni

and causes blood vessels to widen,

i powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych,

two responses that increase heat and trigger the sweating response.

dwie reakcje, które podnoszą temperaturę i aktywują proces pocenia.

And sweating also occurs when we get sick.

Pocimy się także podczas choroby.

When we're feverish, we sweat because infections

W czasie gorączki infekcja stymuluje podwzgórze,

stimulate the hypothalamus to increase muscle activity,

tym samym zwiększając aktywność mięśni,

which in turn releases more energy as heat.

co w efekcie wyzwala więcej energii w postaci ciepła.

That increases your overall temperature,

Zwiększa to ogólną temperaturę organizmu,

a protective mechanism that makes your body less habitable for infectious agents.

mechanizm ochronny, który utrudnia życie wirusom.

Like with running, sweating helps your body vent that heat.

Tak jak podczas biegu, pocenie pozwala organizmowi na regulację cieplną.

When the fever's over or you've won your race,

Gdy przestajesz gorączkować lub wygrywasz wyścig,

your temperature receptors sense the decrease in heat

receptory temperatury wykrywają spadek ciepła,

and the hypothalamus brings your sweating response to an end.

a podwzgórze kończy proces pocenia.

In some cases, like after a run,

Czasem, na przykład po biegu,

the hypothalamus also signals to your body

podwzgórze wysyła sygnał do ciała,

that you need to replenish the water that you've oozed out.

że trzeba uzupełnić wypoconą wodę.

So, when you're pushing yourself to reach that next goal,

Kiedy dążysz do kolejnego celu,

you can think of sweat as your body's very own calibrator,

możesz uznać pot za swoisty regulator cieplny,

enabling you to go that extra mile.

który pozwoli ci dać z siebie wszystko.