What causes an economic recession? - Richard Coffin

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Rysia Wand

For millennia,

Przez tysiące lat

the people of Britain had been using bronze to make tools and jewelry,

Brytyjczycy używali brązu do wyrobu narzędzi i biżuterii

and as a currency for trade.

oraz jako waluty do handlu.

But around 800 BCE, that began to change:

Około 800 roku przed naszą erą zaczęło się to zmieniać.

the value of bronze declined, causing social upheaval and an economic crisis—

Wartość brązu spadła, powodując wrzenie społeczne i kryzys gospodarczy,

what we would call a recession today.

co dziś nazywamy recesją.

What causes recessions?

Co powoduje recesje?

This question has long been the subject of heated debate among economists,

To pytanie jest od dawna przedmiotem żywej debaty wśród ekonomistów,

and for good reason.

nie bez powodu.

A recession can be a mild decline in economic activity

Recesja może być łagodnym spadkiem aktywności gospodarczej

in a single country that lasts months,

w jednym kraju, który trwa miesiącami,

a long-lasting downturn with global ramifications that last years,

wieloletnim spowolnieniem z globalnymi konsekwencjami

or anything in between.

lub czymś pośrodku.

Complicating matters further,

Komplikując sprawy,

there are countless variables that contribute to an economy’s health,

istnieją niezliczone zmienne, które wpływają na zdrowie gospodarki,

making it difficult to pinpoint specific causes.

co utrudnia wskazanie konkretnych przyczyn.

So it helps to start with the big picture:

Zacznijmy od całościowego obrazu:

recessions occur when there is a negative disruption

recesje występują podczas negatywnego zakłócenia równowagi

to the balance between supply and demand.

między podażą a popytem.

There’s a mismatch between how many goods people want to buy,

Zachodzi rozbieżność między tym, ile ludzie chcą kupić,

how many products and services producers can offer,

liczbą produktów i usług oferowaną przez producentów.

and the price of the goods and services sold, which prompts an economic decline.

a ceną sprzedawanych towarów i usług,

co powoduje spadek gospodarczy.

An economy’s relationship between supply and demand

Zależność gospodarki między podażą a popytem

is reflected in its inflation rates and interest rates.

odzwierciedlają stopy inflacji i stopy procentowe.

Inflation happens when goods and services get more expensive.

Inflacja jest wtedy,

gdy towary i usługi stają się droższe.

Put another way, the value of money decreases.

Innymi słowy, wartość pieniądza spada.

Still, inflation isn’t necessarily a bad thing.

Jednak inflacja niekoniecznie jest zła.

In fact, a low inflation rate is thought to encourage economic activity.

W rzeczywistości uważa się, że niski wskaźnik inflacji

zachęca do działalności gospodarczej.

But high inflation that isn’t accompanied with high demand

Ale wysoka inflacja, której nie towarzyszy wysoki popyt,

can both cause problems for an economy and eventually lead to a recession.

może zarówno być problemem dla gospodarki,

jak i ostatecznie doprowadzić do recesji.

Interest rates, meanwhile,

Tymczasem stopy procentowe

reflect the cost of taking on debt for individuals and companies.

odzwierciedlają koszt zaciągnięcia długu przez osoby fizyczne i firmy.

The rate is typically an annual percentage of a loan

Stawka stanowi zazwyczaj roczny procent pożyczki,

that borrowers pay to their creditors until the loan is repaid.

którą należy płacić wierzycielom aż do momentu spłaty pożyczki.

Low interest rates mean that companies can afford to borrow more money,

Niskie stopy procentowe oznaczają,

że firmy mogą sobie pozwolić na większe pożyczki,

which they can use to invest in more projects.

które mogą zainwestować w więcej projektów.

High interest rates, meanwhile, increase costs for producers and consumers,

Tymczasem wysokie stopy procentowe zwiększają koszty producentów

i konsumentów,

slowing economic activity.

spowalniając działalność gospodarczą.

Fluctuations in inflation and interest rates

Wahania inflacji i stóp procentowych

can give us insight into the health of the economy,

mogą dać nam wgląd w kondycję gospodarki,

but what causes these fluctuations in the first place?

ale co przede wszystkim powoduje te wahania?

The most obvious causes are shocks like natural disaster, war,

Najbardziej oczywistymi przyczynami są wstrząsy, takie jak klęska żywiołowa,

wojna i czynniki geopolityczne.

and geopolitical factors.

An earthquake, for example,

Na przykład trzęsienie ziemi

can destroy the infrastructure needed to produce important commodities such as oil.

może zniszczyć infrastrukturę niezbędną do produkcji ważnych towarów,

takich jak ropa naftowa.

That forces the supply side of the economy to charge more for products that use oil,

Zmusza to stronę podażową gospodarki

do pobierania wyższych opłat za produkty wykorzystujące ropę,

discouraging demand and potentially prompting a recession.

co kurczy popyt i może wywołać recesję.

But some recessions occur in times of economic prosperity—

Ale niektóre recesje mają miejsce w czasach dobrobytu gospodarczego,

possibly even because of economic prosperity.

być może nawet z ich powodu.

Some economists believe that business activity from a market’s expansion

Niektórzy ekonomiści uważają, że działalność biznesowa

związana z ekspansją rynku może czasem osiągnąć niezrównoważony poziom.

can occasionally reach an unsustainable level.

For example, corporations and consumers may borrow more money

Przykładowo korporacje i konsumenci mogą pożyczać więcej pieniędzy,

with the assumption that economic growth will help them handle the added burden.

zakładając, że wzrost gospodarczy

pomoże im poradzić sobie z dodatkowym obciążeniem.

But if the economy doesn’t grow as quickly as expected,

Ale jeśli gospodarka nie rośnie zgodnie z przewidywaniami,

they may end up with more debt than they can manage.

dług może przerosnąć ich możliwości.

To pay it off, they’ll have to redirect funds from other activities,

Aby go spłacić, będą musieli przekierować środki z innych działań,

reducing business activity.

ograniczając działalność biznesową.

Psychology can also contribute to a recession.

Psychologia też może przyczynić się do recesji.

Fear of a recession can become a self-fulfilling prophecy

Strach przed recesją może stać się samospełniającą się przepowiednią,

if it causes people to pull back investing and spending.

jeśli spowoduje wycofanie się z inwestycji i wydatków.

In response, producers might cut operating costs

W odpowiedzi producenci mogą obniżyć koszty operacyjne,

to help weather the expected decline in demand.

aby przetrwać oczekiwany spadek popytu.

That can lead to a vicious cycle as cost cuts eventually lower wages,

Może to prowadzić do błędnego koła, bo cięcie kosztów obniża zarobki,

leading to even lower demand.

co prowadzi do jeszcze niższego popytu.

Even policy designed to help prevent recessions can contribute.

Nawet polityka mająca zapobiec recesji może być jej powodem.

When times are tough, governments and central banks may print money,

W trudnych czasach rządy i banki centralne mogą drukować pieniądze,

increase spending, and lower central bank interest rates.

zwiększać wydatki i obniżać stopy procentowe banków centralnych.

Smaller lenders can in turn lower their interest rates,

Mali pożyczkodawcy mogą z kolei obniżyć stopy procentowe,

effectively making debt “cheaper” to boost spending.

przez co dług "tanieje", wspomagając wydatki.

But these policies are not sustainable and eventually need to be reversed

Jednak takie działania trzeba w końcu odwrócić,

to prevent excessive inflation.

żeby zapobiec nadmiernej inflacji.

That can cause a recession if people have become too reliant on cheap debt

To może spowodować recesję,

jeśli ludzie zbyt się uzależnili od tanich pożyczek

and government stimulus.

i bodźców ze strony rządu.

The Bronze recession in Britain eventually ended when the adoption of iron

Recesja brązu w Wielkiej Brytanii ostatecznie zakończyła się,

gdy wprowadzenie żelaza

helped revolutionize farming and food production.

pomogło zrewolucjonizować rolnictwo i produkcję żywności.

Modern markets are more complex,

Współczesne rynki są bardziej złożone,

making today’s recessions far more difficult to navigate.

przez co dzisiejsze recesje są znacznie trudniejsze.

But each recession provides new data to help anticipate and respond

Ale każda recesja dostarcza nowych danych,

które pomagają przewidywać kolejne recesje

to future recessions more effectively.

i skuteczniej na nie reagować.