The unexpected math behind Van Gogh's "Starry Night" - Natalya St. Clair

Niespodziewana matematyka kryjąca się za „Gwiaździstą nocą” van Gogha - Natalya St. Clair

9,229,757 views

2014-10-30 ・ TED-Ed


New videos

The unexpected math behind Van Gogh's "Starry Night" - Natalya St. Clair

Niespodziewana matematyka kryjąca się za „Gwiaździstą nocą” van Gogha - Natalya St. Clair

9,229,757 views ・ 2014-10-30

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Robert Skrzypczyński Korekta: Rysia Wand
00:06
One of the most remarkable aspects of the human brain
0
6841
3158
Jedną z niezwykłych cech ludzkiego mózgu
00:10
is its ability to recognize patterns and describe them.
1
10023
3628
jest zdolność rozpoznawania wzorów i ich opisywania.
00:13
Among the hardest patterns we've tried to understand
2
13675
2656
Pośród najtrudniejszych wzorów, jakie próbujemy zrozumieć,
00:16
is the concept of turbulent flow in fluid dynamics.
3
16355
4410
jest zjawisko przepływu turbulentnego w mechanice płynów.
00:20
The German physicist Werner Heisenberg said,
4
20789
2483
Niemiecki fizyk Werner Heisenberg powiedział:
00:23
"When I meet God, I'm going to ask him two questions:
5
23296
4061
"Kiedy spotkam Boga, zadam mu dwa pytania:
00:27
why relativity and why turbulence?
6
27381
3437
czemu względność i czemu turbulencja?
00:30
I really believe he will have an answer for the first."
7
30842
4066
Głęboko wierzę, że będzie znał odpowiedź na to pierwsze".
00:34
As difficult as turbulence is to understand mathematically,
8
34932
3348
Choć turbulencję trudno zrozumieć matematycznie,
00:38
we can use art to depict the way it looks.
9
38304
3866
można użyć sztuki do jej przedstawienia.
00:42
In June 1889, Vincent van Gogh painted the view just before sunrise
10
42194
5090
W czerwcu 1889 roku Vincent Van Gogh namalował tuż przed świtem pejzaż,
00:47
from the window of his room at the Saint-Paul-de-Mausole asylum
11
47308
4327
z widokiem ze swojego okna w szpitalu Saint-Paul-de-Mausole,
00:51
in Saint-Rémy-de-Provence,
12
51659
1905
w Saint-Rémy-de-Provence,
00:53
where he'd admitted himself after mutilating his own ear
13
53588
3228
gdzie zgłosił się po ucięciu ucha
00:56
in a psychotic episode.
14
56840
1575
podczas epizodu psychotycznego.
00:59
In "The Starry Night," his circular brushstrokes
15
59312
2720
W "Gwiaździstej nocy" zaokrąglone pociągnięcia pędzla
01:02
create a night sky filled with swirling clouds and eddies of stars.
16
62056
5747
składają się na nocne niebo wypełnione spiralami chmur i wirami gwiazd.
01:07
Van Gogh and other Impressionists represented light in a different way
17
67827
3897
Van Gogh i inni impresjoniści przedstawiali światło inaczej
01:11
than their predecessors,
18
71748
1207
niż ich poprzednicy,
01:12
seeming to capture its motion, for instance,
19
72979
2770
jak gdyby próbowali uchwycić jego ruch,
01:15
across sun-dappled waters,
20
75773
2063
choćby w refleksach na tafli wody,
01:17
or here in star light that twinkles and melts
21
77860
3646
czy, w tym przypadku, w migotaniu światła gwiazd,
01:21
through milky waves of blue night sky.
22
81530
2389
na mlecznym, niebieskim niebie nocy.
01:24
The effect is caused by luminance,
23
84844
2547
Ten efekt powoduje luminancja,
01:27
the intensity of the light in the colors on the canvas.
24
87415
3501
intensywność światła odbitego od różnych barw obrazu.
01:30
The more primitive part of our visual cortex,
25
90940
2668
Prymitywniejsza część kory wzrokowej,
01:33
which sees light contrast and motion, but not color,
26
93632
3922
która widzi kontrast i ruch, ale nie kolory,
01:37
will blend two differently colored areas together
27
97578
3025
zleje w jedno dwa fragmenty o różnym kolorze,
01:40
if they have the same luminance.
28
100627
2322
jeśli mają tę samą luminancję.
01:42
But our brains' primate subdivision
29
102973
2355
Ale nowa kora mózgowa, obecna u naczelnych,
01:45
will see the contrasting colors without blending.
30
105352
3130
dostrzeże kontrastujące kolory osobno.
01:48
With these two interpretations happening at once,
31
108506
2927
Kiedy te dwa wrażenia się nakładają,
01:51
the light in many Impressionist works seems to pulse, flicker and radiate oddly.
32
111457
5548
światło na obrazach impresjonistów zdaje się pulsować, migotać
i dziwnie promieniować.
01:57
That's how this and other Impressionist works
33
117898
2302
W taki sposób ten i inne obrazy impresjonistów
02:00
use quickly executed prominent brushstrokes
34
120225
2817
wykorzystują szybkie, wyraźne pociągnięcia pędzlem
02:03
to capture something strikingly real about how light moves.
35
123067
3666
by uderzająco realnie oddać ruch światła.
02:07
Sixty years later, Russian mathematician Andrey Kolmogorov
36
127702
3480
60 lat później rosyjski matematyk Andriej Kołmogorow
02:11
furthered our mathematical understanding of turbulence
37
131206
2557
pogłębił matematyczne zrozumienie turbulencji,
02:13
when he proposed that energy in a turbulent fluid at length R
38
133787
4346
tworząc równanie, w którym energia przepływu turbulentnego na odcinku R
02:18
varies in proportion to the 5/3rds power of R.
39
138157
4310
zmienia się proporcjonalnie do R do potęgi 5/3.
02:22
Experimental measurements show Kolmogorov
40
142491
1953
Pomiary wykazały, że prawo Kołmogorowa
02:24
was remarkably close to the way turbulent flow works,
41
144469
3163
niezwykle dokładnie opisuje przepływ turbulentny,
02:27
although a complete description of turbulence
42
147656
2132
chociaż całościowy opis turbulencji
02:29
remains one of the unsolved problems in physics.
43
149811
2765
pozostaje wśród nierozwikłanych problemów fizyki.
02:33
A turbulent flow is self-similar if there is an energy cascade.
44
153181
4310
Przepływ turbulentny powiela się, podczas kaskad energii.
02:37
In other words, big eddies transfer their energy to smaller eddies,
45
157515
3584
Innymi słowy, duże wiry przekazują energię małym,
02:41
which do likewise at other scales.
46
161123
2051
które robią to samo w mniejszej skali.
02:43
Examples of this include Jupiter's Great Red Spot,
47
163921
3283
Przykładami może być Wielka Czerwona Plama na Jupiterze,
02:47
cloud formations and interstellar dust particles.
48
167228
3340
powstawanie chmur oraz cząstki pyłu kosmicznego.
02:51
In 2004, using the Hubble Space Telescope,
49
171671
3214
W 2004 roku, używając teleskopu Hubble'a,
02:54
scientists saw the eddies of a distant cloud of dust and gas around a star,
50
174909
4998
naukowcy zobaczyli wiry w chmurze pyłu i gazu wokół gwiazdy,
02:59
and it reminded them of Van Gogh's "Starry Night."
51
179931
2926
co przypomniało im "Gwiaździstą noc" van Gogha.
03:03
This motivated scientists from Mexico, Spain and England
52
183961
3208
Zmotywowało to naukowców z Meksyku, Hiszpanii i Anglii
03:07
to study the luminance in Van Gogh's paintings in detail.
53
187193
3377
do bliższego zbadania luminancji w obrazie van Gogha.
03:11
They discovered that there is a distinct pattern of turbulent fluid structures
54
191421
4255
Odkryli wyraźny wzór przepływu turbulentnego,
03:15
close to Kolmogorov's equation hidden in many of Van Gogh's paintings.
55
195700
4314
bliski prawu Kołmogorowa,
ukryty w wielu obrazach van Gogha.
03:20
The researchers digitized the paintings,
56
200998
2202
Naukowcy zeskanowali jego obrazy
03:23
and measured how brightness varies between any two pixels.
57
203224
3722
i zmierzyli różnice jasności pomiędzy każdą parą pikseli.
03:26
From the curves measured for pixel separations,
58
206970
2695
Z krzywych pokazujących różnicę między pikselami
03:29
they concluded that paintings from Van Gogh's period of psychotic agitation
59
209689
4742
wywnioskowali, że obrazy z psychotycznego okresu van Gogha
03:34
behave remarkably similar to fluid turbulence.
60
214455
2682
niezwykle dokładnie odwzorowują przepływ turbulentny.
03:37
His self-portrait with a pipe, from a calmer period in Van Gogh's life,
61
217987
3987
Autoportret z fajką, ze spokojniejszego okresu,
03:41
showed no sign of this correspondence.
62
221999
1861
nie wykazuje takich oznak.
03:44
And neither did other artists' work
63
224313
2474
Podobnie jak prace innych artystów,
03:46
that seemed equally turbulent at first glance,
64
226811
2526
które z początku wydają się równie turbulentne,
03:49
like Munch's "The Scream."
65
229362
1615
jak "Krzyk" Muncha.
03:51
While it's too easy to say Van Gogh's turbulent genius
66
231418
3254
Zbyt łatwo byłoby powiedzieć, że turbulentny geniusz van Gogha
03:54
enabled him to depict turbulence,
67
234696
2372
umożliwił mu malowanie turbulencji,
03:57
it's also far too difficult to accurately express the rousing beauty of the fact
68
237092
4910
ale też za trudne jest wyrażenie zachwycającego piękna faktu,
04:02
that in a period of intense suffering,
69
242026
2427
że w okresie silnego cierpienia
04:04
Van Gogh was somehow able to perceive and represent
70
244477
3430
van Gogh potrafił jakoś zaobserwować i odwzorować
04:07
one of the most supremely difficult concepts
71
247931
2405
jedno z najtrudniejszych zjawisk,
04:10
nature has ever brought before mankind,
72
250360
3237
jakie natura ukazała człowiekowi,
04:13
and to unite his unique mind's eye
73
253621
2115
i zjednoczyć wybitną wyobraźnię
04:15
with the deepest mysteries of movement, fluid and light.
74
255760
4166
z najgłębszymi tajemnicami ruchu, płynów i światła.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7