The carbon cycle - Nathaniel Manning

Obieg węgla w przyrodzie - Nathaniel Manning

Transcriber: tom carter Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Julia L Korekta: Rysia Wand

Carbon dioxide, or CO2, is the main greenhouse gas in climate change.

Dwutlenek węgla, inaczej CO2,

to główny gaz cieplarniany odpowiedzialny za zmianę klimatu.

So how does CO2 get into our atmosphere?

Jak dostaje się do atmosfery?

Well, carbon is part of a cycle. It starts with the sun,

Węgiel w przyrodzie podlega obiegowi.

Zaczyna się od Słońca,

which heats the Earth's surface with more energy

które ogrzewa powierzchnię Ziemi większą ilością energii w ciągu godziny,

in one hour than the whole world uses in a year.

niż cały świat zużywa w ciągu roku.

Plants, which are kind of like biological chefs,

Rośliny, które zachowują się jak kucharze,

take that sunlight, and then suck in some CO2 from the air,

biorą światło światło słoneczne, zasysają trochę CO2 z powietrza,

mix them together, and BAM!

mieszają to wszystko razem i BUM!

They create a stored form of energy, in the form of carbohydrates

Wytwarzają energię, którą można przechowywać

w formie cukrów, takich jak glukoza czy sacharoza.

such as glucose and sucrose.

The process is called photosynthesis.

Proces ten nazywamy fotosyntezą.

When animals like us eat those plants

Kiedy zwierzęta takie jak my zjadają te rośliny,

our stomachs convert that food back into energy for our own growth.

żołądek przetwarza jedzenie z powrotem w energię wykorzystywaną do wzrostu.

Greenhouse gases are a byproduct of this process,

Gazy cieplarniane to produkt uboczny tych procesów.

and are released through waste.

Uwalniane są poprzez odpady.

If those plants die, they decompose, and tiny microorganisms break down those carbohydrates

Gdy roślina umiera, rozkłada się, a mikroorganizmy rozkładają cukry,

and again, release greenhouse gases as a byproduct.

wytwarzając gazy cieplarniane jako produkt uboczny.

As you see, energy originates from the sun. It is then transferred as it moves through the food chain.

Energia słoneczna przechodzi przez łańcuch pokarmowy.

But sometimes, carbon based organisms like plants or animals get stuck in the earth.

Organizmy składające się z węgla, jak rośliny czy zwierzęta,

czasem zostają uwięzione pod ziemią.

When this happens, they're compressed under tons of pressure,

Wtedy zgniata je ogromne ciśnienie

and turned into carbon-based fossil fuels

i stają się opartym na węglu paliwem kopalnym,

like oil, coal or natural gas.

takim jak ropa, węgiel czy gaz ziemny.

Since the Industrial Revolution, humans have been pulling those fossil fuels out of the ground

Od czasów rewolucji przemysłowej wydobywamy te paliwa spod ziemi

and burning them, activating the stored energy

i spalamy, aktywując przechowaną energię

to make electricity and power engines.

do wytwarzania prądu i napędzania silników.

But the thing is it also releases millions of years worth of stored CO2 back into the air.

Niestety to również wyzwala CO2, przez miliony lat więziony pod ziemią.

In addition, humans breathe in oxygen and breathe out CO2.

Na dodatek ludzie wdychają tlen i wydychają CO2.

But plants do the opposite.

Jednak rośliny robią odwrotnie.

Trees suck up huge amounts of CO2, which balances the cycle.

Drzewa pobierają ogromne ilości CO2, co przywraca równowagę obiegu.

Thus, deforestation reduces the plants that store CO2.

Dlatego wycinanie lasów zmniejsza ilość roślin pobierających CO2.

We're attacking the cycle from both sides.

Atakujemy obieg węgla z obu stron.

Think of it like a computer. A computer can operate a few programs at a time, right?

Wyobraźcie sobie, że to komputer,

na którym może działać kilka programów jednocześnie.

Normally, when you've finished with a document, you save, and you close it,

Zwykle po skończeniu pracy zapisujecie dokument i zamykacie go,

so as not to overwork the computer.

żeby nie przeciążać komputera.

Then, imagine you stopped closing your documents.

Teraz wyobraźcie sobie, że przestajecie to robić

So they were all open at once.

i wszystkie dokumenty są otwarte naraz.

Your computer wouldn't be able to process it all.

Komputer zupełnie by sobie z tym nie poradził.

It would start to slow down, and then to freeze, and eventually it would crash.

Zacząłby zwalniać, zawieszać się, a w końcu by padł.

Which might be where our environment is heading if we keep overloading the carbon cycle.

To może czekać nasze środowisko, jeżeli będziemy przeciążać obieg węgla.

So is there any way to rebalance the ecosystem?

Czy można jakoś przywrócić równowagę ekosystemu?

What about technology? Technology is defined as a technique to solve a problem.

Co z techniką? Technika to sposób rozwiązywania problemów.

And so, sustainable technologies are those whose output is equal to their input.

Technologie przyjazne środowisku nie zagrażają naturze.

They do not create negative externalities,

Nie tworzą negatywnych efektów ubocznych, jak CO2.

such as CO2, in the present or the future.

Ani teraz, ani w przyszłości.

They sort of cancel themselves out to solve the problem.

Kompensują się, w ten sposób rozwiązując problem.

To achieve this, we need to invent sustainable technologies.

Aby to osiągnąć, trzeba wymyślić odnawialne technologie.

If we put all the ideas and technologies ever created into one circle,

Jeżeli wszystkie znane pomysły i technologie znajdują się w kręgu,

then invention is the pushing of the boundaries of that circle.

to wynalazki są poszerzaniem granic tego kręgu.

And the area outside of the circle is infinite,

A obszar poza kręgiem jest nieskończony,

meaning the potential for invention is limitless.

czyli potencjał wynalazków jest nieograniczony.

Think about some of the incredible clean technologies we have today. [Wind; Electric & Solar Cars; Biogas]

Pomyślcie o dzisiejszych niesamowitych technologiach.

[Biofuels; Photosynthetic Algae; Compost] All those ideas have one thing in common.

Wszystkie te wynalazki łączy jedna rzecz.

They all came from people. People innovate.

Są dziełem człowieka.

Ludzie wymyślają wynalazki. Ludzie tworzą.

People create. It's the limitless potential of creative people

To nieograniczony potencjał kreatywnych ludzi

to build unimagined technologies that is going to stop climate change

pomoże stworzyć niesamowite technologie,

które powstrzymają zmiany klimatu

and rebalance the ecosystem. And that is something to be hopeful about.

i przywrócą równowagę ekosystemu.

To przywraca nadzieję.