Could your brain repair itself? - Ralitsa Petrova

Czy mózg będzie zdolny do samoregeneracji? - Ralitsa Petrova

Tłumaczenie: Sylwia Gliniewicz Korekta: Kacper Borowiecki

Imagine the brain could reboot,

Wyobraź sobie mózg który mógłby się zrestartować,

updating its withered and damaged cells with new, improved units.

zastępując uszkodzone komórki ulepszonymi jednostkami.

That may sound like science fiction,

Może brzmi to nieprawdopodobnie,

but it's a potential reality scientists are investigating right now.

ale potencjalnie jest taka możliwość, którą obecnie badają naukowcy.

Will our brains one day be able to self-repair?

Czy mózg będzie zdolny do samoregeneracji?

It's well known that embryonic cells in our young developing brains

Macierzyste komórki embrionalne w rozwijającym się mózgu

produce new neurons,

tworzą nowe neurony,

the microscopic units that make up the brain's tissue.

mikroskopijne jednostki, które tworzą tkankę nerwową.

Those newly generated neurons migrate to various parts of the developing brain,

Powstałe neurony migrują do warstw rozwijającego się mózgu,

making it self-organize into different structures.

organizując się w różne struktury.

But until recently,

Do niedawna uważano,

scientists thought cell production came to an abrupt halt soon after this initial growth,

że powstawanie komórek kończy się zaraz po etapie wzrostu,

leading them to conclude that neurological diseases,

co prowadziło do wniosku, że choroby neurologiczne

like Alzheimer's and Parkinson's,

np. choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona

and damaging events, like strokes, are irreversible.

lub traumatyczne zdarzenia takie jak wylew są nieodwracalne.

But a series of recent discoveries

Szereg niedawnych odkryć pokazał,

has revealed that adult brains actually do continue to produce new cells

że dorosły mózg także tworzy nowe komórki

in at least three specialized locations.

przynajmniej w trzech wyspecjalizowanych miejscach.

This process, known as neurogenesis,

Proces zwany neurogenezą

involves dedicated brain cells, called neural stem cells

dotyczy specjalnych komórek w mózgu, nerwowych komórek macierzystych

and progenitor cells,

i komórek progenitorowych,

which manufacture new neurons or replace the old ones.

które tworzą nowe lub zastępują stare neurony.

The three regions where neurogenesis has been discovered

Odkryto trzy regiony objęte neurogenezą:

are the dentate gyrus, associated with learning and memory,

zakręt zębaty hipokampa związany z nauką i pamięcią,

the subventricular zone, which may supply neurons to the olfactory bulb

strefę podkomorową dostarczającą neurony do opuszki węchowej,

for communication between the nose and brain,

gdzie służą do komunikacji między nosem a mózgiem,

and the striatum, which helps manage movement.

a także prążkowie pomagające w kontrolowaniu ruchu.

Scientists don't yet have a good grasp on exactly what role

Naukowcy nie wiedzą jeszcze, jaką rolę

neurogenesis plays in any of these regions,

neurogeneza odgrywa w tych rejonach

or why they have this ability that's absent from the rest of the brain,

i dlaczego ta zdolność nie występuje w pozostałej części mózgu,

but the mere presence of a mechanism to grown new neurons in the adult brain

ale występowanie mechanizmu, który tworzy neurony w dorosłym mózgu,

opens up an amazing possibility.

otwiera niezwykłe możliwości.

Could we harness that mechanism to get the brain to heal its scars

Czy można ujarzmić ten mechanizm i sprawić, że mózg będzie się zabliźniał

similar to how new skin grows to patch up a wound,

tak jak zabliźniająca się na skórze rana

or a broken bone stitches itself back together?

albo zrastająca się po złamaniu kość?

So here's where we stand.

To mamy teraz:

Certain proteins and other small molecules that mimick those proteins

Niektóre proteiny i niewielkie naśladujące je cząsteczki

can be administered to the brain

mogą zostać zaaplikowane do mózgu,

to make neural stem cells and progenitor cells

tak aby nerwowe komórki macierzyste i komórki progenitorowe

produce more neurons in those three locations.

utworzyły więcej neuronów w tych trzech rejonach.

This technique still needs improvement

Ta technika nadal wymaga poprawek,

so that the cells reproduce more efficiently

tak aby komórki powstawały bardziej efektywnie

and more cells survive.

i więcej z nich przeżyło.

But research shows that progenitor cells from these areas

Badania pokazują, że komórki progenitorowe z tych regionów

can actually migrate to places where injury has occurred

potrafią migrowć do uszkodzonych miejsc,

and give rise to new neurons there.

aby dać początek nowym neuronom.

And another promising possible approach

Innym obiecującym podejściem

is to transplant healthy human neural stem cells,

jest przeszczep zdrowych nerwowych komórek macierzystych,

which are cultured in a laboratory, to injured tissue,

wychodowanych w laboratorium, do uszkodzonych tkanek,

like we can do with skin.

tak jak w przypadku przeszczepu skóry.

Scientists are currently experimenting

Naukowcy sprawdzają obecnie,

to determine whether transplanted donor cells can divide, differentiate

czy przeszczepione komórki dawcy potrafią się dzielić, różnicować

and successfully give rise to new neurons in a damaged brain.

i dać początek nowym neuronom w uszkodzonym mózgu.

They've also discovered

Odkryto również,

that we might be able to teach other kinds of brain cells,

że być może będzie można nauczyć inne rodzaje komórek w mózgu,

such as astrocytes or oligodendrocytes

takie jak astrocyty i oligodendrocyty,

aby funkcjonowały jak nerwowe komórki macierzyste

to behave like neural stem cells and start generating neurons, too.

i produkowały neurony.

So, a couple of decades from now will our brains be able to self-repair?

Czy nasz mózg będzie w stanie zregenerować się w przyszłości?

We can't say for sure,

Tego nie wiemy,

but that has become one of the major goals of regenerative medicine.

ale to jeden z głównych celów medycyny regeneracyjnej.

The human brain has 100 billion neurons

Mózg człowieka zawiera 100 miliardów neuronów

and we're still figuring out the wiring behind this huge biological motherboard.

i nie wiadomo, jak działają połączenia na tej biologicznej płycie głównej.

But everyday, research on neurogenesis brings us closer to that reboot switch.

Badania nad neurogenezą przybliżają nas coraz bardziej do guzika "restart".