From the top of the food chain down: Rewilding our world - George Monbiot

Vanaf de top van de voedselketen naar beneden: de wildernis terug brengen - George Monbiot

785,950 views

2014-03-13 ・ TED-Ed


New videos

From the top of the food chain down: Rewilding our world - George Monbiot

Vanaf de top van de voedselketen naar beneden: de wildernis terug brengen - George Monbiot

785,950 views ・ 2014-03-13

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Feike Laffeber Nagekeken door: Els De Keyser
00:06
We all know about the dinosaurs
0
6966
1864
We kennen allemaal de dinosauriërs
00:08
that once roamed the planet,
1
8830
1884
die ooit de planeet bewandelden.
00:10
but long after they went extinct,
2
10714
2252
Maar lang nadat zij uitstierven,
00:12
great beasts we call the megafauna
3
12966
2414
leefden grote dieren die we megafauna noemen
00:15
lived on every continent.
4
15380
2584
op elk werelddeel.
00:17
In the Americas, ground sloths the size of elephants
5
17964
3879
In Amerika leefde grondluiaards zo groot als olifanten
00:21
pulled down trees with their claws.
6
21843
2373
die bomen neerhaalden met hun klauwen.
00:24
Saber-toothed cats the size of brown bears
7
24216
2583
En sabeltandtijgers zo groot als bruine beren
00:26
hunted in packs,
8
26799
1467
die joegen in groepen.
00:28
but they were no match for short-faced bears,
9
28266
2034
Maar ze konden niet op tegen de kortsnuitbeer,
00:30
which stood thirteen feet on their hind legs,
10
30300
2916
die staand wel 4 meter hoog was
00:33
and are likely to have driven these cats
11
33216
1915
en deze katten van hun prooi kon verjagen.
00:35
away from their prey.
12
35131
1559
00:36
There were armadillos as big as small cars,
13
36690
2920
Er waren gordeldieren zo groot als kleine auto's,
00:39
an eight foot beaver,
14
39610
1521
een bever van 2,5 meter
00:41
and a bird with a 26 foot wingspan.
15
41131
3193
en een vogel met een vleugelwijdte van 8 meter.
00:44
Almost everywhere, the world's megafauna
16
44324
2585
Bijna overal ter wereld stierf de megafauna uit,
00:46
were driven to extinction, often by human hunters.
17
46909
3472
vaak doordat ze bejaagd werden door mensen.
00:50
Some species still survive in parts of Africa and Asia.
18
50381
3917
Sommige soorten leven nog voort in delen van Afrika en Azië.
00:54
In other places, you can still see the legacy of these great beasts.
19
54298
4707
Op andere plekken zie je de erfenis van deze grote dieren.
00:59
Most trees are able to resprout
20
59005
1877
De meeste bomen kunnen opnieuw kiemen
01:00
where their trunk is broken
21
60882
1665
als hun stam is gebroken,
01:02
to withstand the loss of much of their bark
22
62547
2419
overleven het als hun schors wordt afgehaald
01:04
and to survive splitting, twisting and trampling,
23
64966
2832
en doorstaan knakken, draaien en vertrappen
01:07
partly because they evolved to survive attacks by elephants.
24
67798
4334
deels omdat zij evolueerden naast de olifant.
01:12
The American pronghorn can run so fast
25
72132
2500
De Amerikaanse gaffelbok kan zo snel lopen
01:14
because it evolved to escape the American cheetah.
26
74632
3167
omdat hij evolueerde om de Amerikaanse cheeta te ontlopen.
01:17
The surviving animals live in ghost ecosystems
27
77799
3230
De overgebleven dieren leven in spook-ecosystemen,
01:21
adapted to threats from species that no longer exist.
28
81029
4186
aangepast aan de dreiging van soorten die er niet meer zijn.
01:25
Today, it may be possible to resurrect those ghosts,
29
85215
3166
Vandaag de dag is het mogelijk een aantal van hen terug te brengen,
01:28
to bring back lost species using genetic material.
30
88381
2782
en verloren diersoorten te doen herrijzen met genetisch materiaal.
01:31
For instance, there's been research in to
31
91163
2053
Er is bijvoorbeeld onderzoek naar
01:33
cloning woolly mammoths from frozen remains.
32
93216
3500
het klonen van mammoeten vanuit bevroren overblijfselen.
01:36
But even if it's not possible,
33
96716
1750
Maar zelfs als dat niet mogelijk is,
01:38
we can still restore many of the ecosystems
34
98466
2874
kunnen we toch veel ecosystemen herstellen
01:41
the world has lost.
35
101340
1877
die we kwijt zijn geraakt.
01:43
How? By making use of abandoned farms.
36
103217
3878
Hoe? Door gebruik te maken van verlaten boerderijen.
01:47
As the market for food is globalized,
37
107095
2038
Omdat de voedselmarkt is geglobaliseerd,
01:49
infertile land becomes uncompetitive.
38
109133
2833
is het onaantrekkelijk om onvruchtbaar land te bewerken.
01:51
Farmers in barren places can't compete
39
111966
2220
Boeren in onvruchtbare gebieden kunnen niet concurreren
01:54
with people growing crops on better land elsewhere.
40
114186
3196
met mensen die elders gewassen verbouwen op betere grond.
01:57
As a result, farming has started to retreat from many regions,
41
117382
3978
Als gevolg is landbouw in veel gebieden aan het verdwijnen
02:01
and trees have started to return.
42
121360
2628
en zijn de bomen teruggekeerd.
02:03
One estimate claims that two-thirds of land in the US
43
123988
3128
Één schatting beweert dat twee-derde van de grond in de VS,
02:07
that was once forested but was cleared for farming
44
127116
2711
die ooit bebost was, maar werd gekapt voor de landbouw,
02:09
has become forested again.
45
129827
1805
nu weer bebost is.
02:11
Another estimate suggests that by 2030,
46
131632
2200
Een andere schatting beweert dat er tegen 2030
02:13
an area in Europe the size of Poland
47
133832
2334
in Europa een gebied ter grootte van Polen
02:16
will be vaccated by farmers.
48
136166
2133
door boeren verlaten zal zijn.
02:18
So even if we can't use DNA to bring back
49
138299
2371
Dus zelfs als we met DNA
02:20
ground sloths and giant armadillos,
50
140670
2503
de grondluiaard en reuzengordeldieren niet terug kunnen brengen
02:23
we can restore bears, wolves, pumas
51
143173
2336
kunnen we beren, wolven, poema's
02:25
lynx, moose and bison
52
145509
1957
lynxen, elanden en bizons uitzetten
02:27
to the places where they used to live.
53
147466
1916
op de plekken waar zij ooit leefden.
02:29
Some of these animals can reshape their surroundings,
54
149382
2637
Enkele van deze dieren kunnen hun omgeving opnieuw vormgeven,
02:32
creating conditions that allow other species to thrive.
55
152019
3499
waardoor andere soorten het beter zullen doen.
02:35
When wolves were reintroduced to
56
155518
1531
Toen wolven weer werden uitgezet
02:37
the Yellowstone National Park in 1995,
57
157049
2889
in het Yellowstone Park in de VS in 1995,
02:39
they quickly transformed the ecosystem.
58
159938
2444
veranderden zij snel het ecosysteem.
02:42
Where they reduced the numbers of overpopulated deer,
59
162382
2605
De overbevolking van herten werd teruggebracht,
02:44
vegetation began to recover.
60
164987
2084
waardoor vegetatie begon te herstellen.
02:47
The height of some trees quintupled in just six years.
61
167071
4228
De hoogte van sommige bomen vervijfvoudigde in slechts zes jaar.
02:51
As forests returned, so did songbirds.
62
171299
3333
Met de terugkeer van het bos kwamen ook de zangvogels.
02:54
Beavers, which eat trees, multiplied in the rivers,
63
174632
3074
In de rivieren kwamen meer bevers, die bomen eten,
02:57
and their dams provided homes
64
177706
1876
en hun dammen werden een thuis
02:59
for otters, muskrats, ducks, frogs and fish.
65
179582
4467
voor otters, muskusratten, eenden, kikkers en vissen.
03:04
The wolves killed coyotes, allowing rabbits
66
184049
2581
De wolven doodden coyotes, waardoor konijnen
03:06
and mice to increase,
67
186630
1796
en muizen konden toenemen,
03:08
providing more food for hawks, weasels,
68
188426
2585
wat weer meer voedsel biedt voor haviken, wezels,
03:11
foxes and badgers.
69
191011
1919
vossen en dassen.
03:12
Bald eagles and ravens fed on the carrion
70
192930
2836
Zeearenden en raven voeden zich op de resten
03:15
that the wolves abandoned.
71
195766
1837
die de wolven achterlaten.
03:17
So did bears, which also ate the berries
72
197603
2029
Net als beren, die ook de bessen eten
03:19
on the returning shrubs.
73
199632
2334
van de teruggekeerde struiken.
03:21
Bison numbers rose as they browsed
74
201966
2000
Bizons namen in aantal toe
03:23
the revitalized forests.
75
203966
2187
door het herleefde bos.
03:26
The wolves changed almost everything.
76
206153
3396
De wolven veranderden vrijwel alles.
03:29
This is an example of a trophic cascade,
77
209549
2833
Dit is een voorbeeld van een trofische cascade;
03:32
a change at the top of the food chain
78
212382
2028
een verandering aan de top van de voedselketen
03:34
that tumbles all the way to the bottom,
79
214410
2389
die helemaal tot op de bodem neerslaat
03:36
affecting every level.
80
216799
1667
en elk onderdeel raakt.
03:38
The discovery of widespread trophic cascades
81
218466
2829
De ontdekking van grote trofische cascades
03:41
may be one of the most exciting scientific findings
82
221295
2790
is misschien één van de spannendste wetenschappelijke ontdekkingen
03:44
of the past half century.
83
224085
1835
van de afgelopen 50 jaar.
03:45
They tell us that ecosystems that have lost
84
225920
2211
Ze laten ons zien dat ecosystemen
waar maar één of twee grote dieren uit verdwenen zijn,
03:48
just one or two species of large animals
85
228131
2502
03:50
can behave in radically different ways
86
230633
2582
geheel anders kunnen worden
03:53
from those that retain them.
87
233215
1716
dan ecosystemen die ze behouden.
03:54
All over the world, new movements are trying
88
234931
1920
Er zijn wereldwijd nieuwe bewegingen
03:56
to catalyze the restoration of nature
89
236851
2364
om het natuurherstel op gang te brengen
03:59
in a process called rewilding.
90
239215
2501
in een proces dat herintroductie van soorten heet.
04:01
This means undoing some of the damage we've caused,
91
241716
2807
Dit houdt in dat schade ongedaan gemaakt moet worden,
04:04
reestablishing species which have been driven out,
92
244523
2526
soorten terugbrengen die uitgedreven zijn
04:07
and then stepping back.
93
247049
1688
en dan een stap terug nemen.
04:08
There is no attempt to create an ideal ecosystem,
94
248737
3145
Er is geen poging om een ideaal ecosysteem te maken,
04:11
to produce a heath, a rainforest or a coral reef.
95
251882
3361
om een heideveld, regenwoud of koraalrif op te leveren.
04:15
Rewilding is about bringing back the species
96
255243
2544
Herintroductie gaat over soorten terug brengen
04:17
that drive dynamic processes
97
257787
2179
die dynamische processen sturen
04:19
and then letting nature take its course.
98
259966
2371
en de natuur haar gang laten gaan.
04:22
But it's essential that rewilding must never be used
99
262337
2797
Maar het is essentieel dat het nooit gebruikt moet worden
04:25
as an excuse to push people off the land.
100
265134
2833
als reden om mensen van hun land te jagen.
04:27
It should happen only with the consent
101
267967
1749
Het moet gebeuren in toestemming met
04:29
and enthusiasm of the people who work there.
102
269716
2832
en door het enthousiasme van de mensen die er werken.
04:32
Imagine standing on a cliff in England,
103
272548
2467
Stel je voor dat je op een rots in Engeland staat
04:35
watching sperm whales attacking shoals of herring
104
275015
3034
te kijken hoe potvissen een school haring te lijf gaan
04:38
as they did within sight of the shore
105
278049
2167
zoals ze dat vlak voor de kust deden
04:40
until the 18th century.
106
280216
1665
tot de 18e eeuw.
04:41
By creating marine reserves
107
281881
1668
Door reservaten op zee te creëren,
04:43
in which no commerical fishing takes place,
108
283549
1833
waar niet grootschalig gevist mag worden,
04:45
that can happen again.
109
285382
1518
kan dit terugkomen.
04:46
Imagine a European Serengeti
110
286900
2084
Stel je een Europese Serengeti voor,
04:48
full of the animals that used to live there:
111
288984
2338
vol met dieren die daar ooit leefden:
04:51
hippos, rhinos, elephants, hyenas and lions.
112
291322
3625
nijlpaarden, neushoorns, olifanten, hyena's en leeuwen.
04:54
What rewilding reintroduces,
113
294947
2185
Wat herintroductie van soorten brengt,
04:57
alongside the missing animals and plants,
114
297132
3031
naast de introductie van die soort,
05:00
is that rare species called hope.
115
300163
2719
is de zeldzame ding dat hoop heet.
05:02
It tells us that ecological change
116
302882
2119
Het zegt ons dat ecologische verandering
05:05
need not always proceed in the same direction.
117
305001
2920
niet altijd in dezelfde richting hoeft te gaan.
05:07
The silent spring could be followed by a wild summer.
118
307921
3712
De stille lente kan worden gevolgd door een wilde zomer.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7