Who owns the "wilderness"? - Elyse Cox

328,299 views ・ 2020-10-06

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Dick Stada
In 1903 maakte de president van de VS
00:08
In 1903, the President of the United States
0
8031
2720
00:10
took a three-day camping trip in California’s Yosemite Valley.
1
10751
4317
een driedaagse kampeertrip in het Yosemite-dal in Californië.
00:15
President Theodore Roosevelt slept in a grove of towering Sequoia trees,
2
15068
4724
President Theodore Roosevelt sliep in een bos van torenhoge sequoia’s,
00:19
camped in a snowstorm, and spent hours talking around the campfire
3
19792
3530
kampeerde in een sneeuwstorm en zat bij het kampvuur uren te praten
00:23
with his host and guide, conservationist John Muir.
4
23322
3958
met zijn gastheer en gids, natuurbeschermer John Muir.
00:27
Roosevelt famously loved the outdoors,
5
27280
2650
Zoals bekend, hield Roosevelt van het buitenleven,
00:29
but Muir had invited him there for more than just camping:
6
29930
3410
maar Muir had hem niet alleen uitgenodigd om te kamperen.
00:33
Yosemite was in danger.
7
33340
2340
Yosemite was in gevaar.
00:35
Though Yosemite became protected land in 1864,
8
35680
3840
Hoewel Yosemite in 1864 beschermd land werd,
00:39
the valley was still at risk for overdevelopment in 1903.
9
39520
3740
werd het dal in 1903 nog steeds bedreigd door overontwikkeling.
00:43
It was at the heart of a decades-old struggle to set aside land
10
43260
3080
Men zat midden in een lange strijd om land te reserveren
00:46
for both preservation and public use—
11
46340
2910
voor zowel bescherming als openbaar gebruik.
00:49
two goals that were much easier said than done.
12
49250
3520
Twee doelen die gemakkelijker gezegd dan gedaan waren.
00:52
The battle over Yosemite began with the 1849 gold rush,
13
52770
4608
De strijd om Yosemite begon tijdens de goudkoorts van 1849,
00:57
when miners surged west, seeking gold in the Sierra Nevada foothills.
14
57378
4987
toen men naar het westen trok om goud te zoeken aan de voet van de Sierra Nevada.
01:02
In 1851, a state-sanctioned militia,
15
62365
3050
In 1851 verdreef een militie van de staat
01:05
drove the Ahwahneechee tribe from Yosemite Valley.
16
65415
3833
de Ahwahneechee-stam uit Yosemite.
01:09
Those who managed to return witnessed white settlers claiming the land,
17
69248
3920
Degenen die terug konden komen, zagen dat witte kolonisten het land innamen,
01:13
felling giant sequoias, and building hotels and saloons.
18
73168
4540
reuzensequoia’s velden en hotels en cafés bouwden.
01:17
In response, a small group of concerned Californians
19
77708
3183
Als reactie daarop ging een groepje bezorgde Californiërs lobbyen
01:20
lobbied senator John Conness to protect the valley from private interests.
20
80891
4790
bij senator John Conness om het dal te beschermen tegen privébelangen.
01:25
In 1864, Congress passed Conness’ bill,
21
85681
3710
In 1864 nam het Congres Conness’ wetsvoorstel aan
01:29
granting the Yosemite Valley to the State of California,
22
89391
3617
om Yosemite aan Californië toe te kennen,
waarmee voor het eerst land openbaar beschermd werd door de regering van de VS.
01:33
marking the first time the U.S. government brought land under public protection.
23
93008
4705
01:37
But the management of that land remained an open question,
24
97713
3100
Het beheer van het land bleef echter onduidelijk,
01:40
one that would only become more complicated
25
100813
2107
iets dat steeds ingewikkelder werd,
01:42
as more lands came under similar protection.
26
102920
3970
toen meer stukken land soortgelijk beschermd werden.
01:46
Seven years later, geologist Ferdinand Hayden
27
106890
2800
Zeven jaar later leidde geoloog Ferdinand Hayden
01:49
led an expedition to the Yellowstone Plateau,
28
109690
2830
een expeditie naar het Yellowstone-plateau,
01:52
which many Native American tribes used for ceremonies, hunting, and trade.
29
112520
4340
die door veel oorspronkelijke stammen werd gebruikt voor ceremonies, jacht en handel.
01:56
The expedition’s scientists and artists brought back news
30
116860
3029
Wetenschappers en kunstenaars van de expeditie brachten nieuws
01:59
of spectacular geysers and hot springs,
31
119889
2901
over spectaculaire geisers en hete bronnen,
02:02
inspiring widespread support to bring Yellowstone under government protection—
32
122790
4080
dat voor brede steun zorgde om Yellowstone bescherming door de overheid te geven,
02:06
and restrict native people’s access to the land.
33
126870
3010
en de toegang te beperken voor de inheemse bevolking.
02:09
However, unlike Yosemite, Yellowstone couldn’t be granted to a state—
34
129880
4475
Yellowstone kon niet, zoals bij Yosemite, aan een staat worden toegekend.
02:14
it was part of three U.S. territories that hadn’t become states yet.
35
134355
4047
Het maakte deel uit van drie gebieden die nog geen staat waren geworden.
02:18
Instead, Congress brought Yellowstone under federal stewardship in 1872,
36
138402
5063
Het Congres maakte daarom in 1872 van Yellowstone federaal rentmeesterschap
02:23
creating the world’s first true National Park.
37
143465
3690
waardoor dat het eerste nationaal park ter wereld werd.
02:27
During his presidency, Teddy Roosevelt was instrumental
38
147155
3010
Tijdens zijn presidentstermijn ging Teddy Roosevelt systematisch
02:30
in expanding the lands under public protection.
39
150165
2970
steeds meer land openbaar beschermen.
02:33
By 1916, there were fifteen national parks.
40
153135
4100
In 1916 waren er al vijftien nationale parken.
02:37
But the problem of management remained unsolved,
41
157235
2757
Het managementprobleem was echter nog niet opgelost,
02:39
and maintenance of the park was handled haphazardly
42
159992
3053
en beheer van het park werd lukraak verdeeld
02:43
over multiple government departments.
43
163045
2680
over meerdere bestuurlijke overheidsdiensten.
02:45
Straightforward tasks like building roads and hiring personnel
44
165725
3810
Voor de hand liggende dingen als wegen aanleggen en mensen inhuren
02:49
required inefficient bureaucratic maneuvering.
45
169535
3380
vereist inefficiënt bureaucratisch handelen.
02:52
None of the departments had set rules for conduct in the park,
46
172915
3130
Geen van de diensten had gedragsregels opgesteld
02:56
so hunters killed park wildlife, cattle overgrazed fields,
47
176045
4042
zodat jagers wild in het park afschoten, vee alles kaal vrat
03:00
and visitors vandalized landmarks.
48
180087
2858
en bezoekers monumenten vernielden.
03:02
The solution came from Canada,
49
182945
2430
De oplossing kwam uit Canada,
03:05
which had a highly effective centralized park service.
50
185375
3260
dat een zeer efficiënte gecentraliseerde parkdienst had.
03:08
In 1916, the United States established the National Park Service
51
188635
3990
In 1916 stichtte de VS de National Park Service,
03:12
based on this model.
52
192625
1880
die op dat model was gebaseerd.
03:14
To this day, the mission for the park service is comprised of two goals
53
194505
3710
Tot op de dag van vandaag bestaat de missie van het park
uit twee doelen die soms botsen:
03:18
that sometimes conflict:
54
198215
2220
03:20
to conserve the parks for the future
55
200435
2140
de parken behouden voor de toekomst
03:22
and to allow the public to enjoy them.
56
202575
3244
en bezoekers toelaten om ervan te genieten.
03:25
That’s a delicate balancing act: roads, trails, and other infrastructure
57
205819
3553
Dat is zoeken naar evenwicht: met wegen, paden en andere infrastructuur
03:29
make the parks accessible to visitors, but also alter the landscape,
58
209372
3650
kan men het park bezoeken maar ze veranderen het landschap ook,
03:33
while visitors themselves can contribute to pollution, erosion,
59
213022
3129
terwijl juist die bezoekers vervuiling, erosie,
03:36
and damage of delicate ecosystems.
60
216151
2973
en schade aan kwetsbare ecosystemen kunnen veroorzaken.
03:39
The very history of preservation can also be at odds with this mission.
61
219124
4582
Juist die beschermingsgeschiedenis kan op gespannen voet staan met deze missie.
03:43
Many parks were not, at the time of their founding,
62
223706
2590
Veel parken waren, toen ze gesticht werden,
03:46
the uninhabited wilderness that’s become the standard for their preservation.
63
226296
4450
niet de onbewoonde wildernis die nu de standaard is voor hun bescherming.
03:50
Instead, many were homes or places of worship for native peoples,
64
230746
3890
Veel plekken waren namelijk bewoond of heilig voor inheemse volkeren
03:54
who lost access to these lands in the name of public use.
65
234636
3722
die geen toegang meer hadden vanwege het algemeen belang.
03:58
Only recently has the National Park Service
66
238358
2180
Pas onlangs begon de National Park Service
04:00
begun to reckon with this legacy and engage Native Americans
67
240538
3480
rekening te houden met deze erfenis en ging de inheemse bevolking
bij het parkbeheer betrekken.
04:04
in park management.
68
244018
1930
04:05
Around the world, indigenous communities play crucial roles
69
245948
3359
Over de hele wereld spelen inheemse volken een cruciale rol
04:09
in land management and preservation.
70
249307
3470
bij het beheer en de bescherming van land.
04:12
Today, there are thousands of national parks worldwide,
71
252777
3210
Tegenwoordig zijn er wereldwijd duizenden nationale parken,
04:15
and each must balance public use with historical and ecological preservation.
72
255987
5323
die bezoek in evenwicht moeten brengen met historisch en ecologisch behoud.
04:21
Parks in New Zealand, Iceland, Australia, and South Africa
73
261310
3430
Parken in Nieuw-Zeeland, IJsland, Australië en Zuid-Afrika
04:24
have experienced severe erosion as visitor numbers have skyrocketed.
74
264740
4570
ondervinden ernstige erosie door enorm toenemende bezoekersaantallen.
04:29
Some, like Mu Ko Similan National Park in Thailand,
75
269310
3620
Sommige, zoals het Mu Ko Similanpark in Thailand,
04:32
have closed sections to tourists entirely to allow the ecosystem to recover.
76
272930
5041
hebben delen gesloten voor toeristen zodat het ecosysteem kan herstellen.
04:37
National Parks have preserved irreplaceable landscapes
77
277971
2900
Nationale parken hebben onvervangbare landschappen
04:40
for future generations.
78
280871
2256
voor toekomstige generaties bewaard.
04:43
They also force us to reckon with hard questions:
79
283127
3090
Ze dwingen ons ook om ons af te vragen
04:46
what are our responsibilities to this planet, and to each other?
80
286217
4598
wat onze verantwoordelijkheid is voor de aarde, en voor elkaar.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7