How to increase your happiness

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Kanhaiya Verma

What would make you happy?

ဘာက သင့်ကို ပျော်ရွှင်စေမလဲ။

Can you imagine a milestone, a win, or even a material possession

ဒီခံစားချက်ကို လမ်းဖွင့်ပေးမယ့် သမိုင်းမှတ်တိုင်၊အောင်ပွဲ ဒါမှမဟုတ်

ပိုင်ဆိုင်မှုကိုတောင် စိတ်ကူးကြည့်နိုင်လား။

that would unlock this feeling?

In this animated version of David Steindl-Rast’s popular TED Talk,

David Steindl-Rast ရဲ့ လူကြိုက်များတဲ့ TED ဟောပြောချက်ရဲ့ အသက်ဝင်တဲ့မူကွဲတစ်ခုမှာ

Brother David explains how a simple adjustment in how you move

Brother David က သင် လောကကို ဖြတ်သန်းပုံမှာ ရိုးရှင်းတဲ့ ပြောင်းလဲမှုက

through the world might just change what you see,

သင် မြင်တာ၊ သင် ခံစားရပုံ၊ လုပ်ဆောင်ပုံကို

how you feel, and how you act.

ပြောင်းလဲစေနိုင်လောက်တာကို ရှင်းပြထားပါတယ်။

Now my topic is gratefulness.

အခု ကျွန်တော့်ရဲ့ အကြောင်းအရာက ကျေးဇူးသိတတ်မှုပါ။

What is the connection between happiness and gratefulness?

ပျော်ရွှင်မှုနဲ့ ကျေးဇူးသိတတ်မှုကြားက ဆက်စပ်မှုက ဘာလဲ။

Many people would say, well, that’s very easy.

လူအတော်များများက ဒါက အလွယ်လေးလို့ ပြောကြမှာပါ။

When you are happy, you’re grateful.

သင် ပျော်ရွှင်တဲ့အခါ၊ သင်ဟာ ကျေးဇူးသိတတ်တယ်။

But think again.

ဒါပေမဲ့ ပြန်တွေးကြည့်ပါဦး။

Is it really the happy people that are grateful?

ကျေးဇူးတင်တတ်သူတွေက ပျော်ရွှင်သူတွေလား။

We all know quite a number of people who have everything

လူအတော်များများမှာ ပျော်ရွှင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ အရာအားလုံးရှိပြီး

that it would take to be happy,

တခြားအရာတစ်ခုခုကို ဒါမှမဟုတ် တူတာတစ်ခုကို

and they are not happy, because they want something else,

ပိုလိုချင်ကြတာကြောင့် သူတို့ မပျော်ရွှင်ကြတာကို

or they want more of the same.

ကျွန်တော်တို့ အားလုံးသိကြတယ်။

And we all know people who have lots of misfortune,

ကံဆိုးမှုတွေ၊ ကျွန်တော်တို့ကိုယ်တိုင် မလိုချင်တဲ့ ကံဆိုးမှုတွေ အများကြီးရှိတဲ့

misfortune that we ourselves would not want to have,

လူတွေရှိပြီး သူတို့ဟာ ထူးထူးခြားကို ပျော်ရွှင်နေကြတာကို

and they are deeply happy.

ကျွန်တော်တို့ အားလုံးသိကြတယ်။

They radiate happiness.

ပျော်ရွှင်မှု ရောင်ခြည်ဖြာနေတယ်။

You are surprised.

သင် အံ့သြသွားတယ်။

Why? Because they are grateful.

ဘာကြောင့်လဲ။ သူတို့က ကျေးဇူးသိတတ်လို့ပါ။

Now, we can ask, what really do we mean by gratefulness?

ကဲ၊ ကျေးဇူးသိတတ်မှုက တကယ်တော့ ဘာကိုဆိုလိုတာလဲလို့ မေးနိုင်ပါတယ်။

And how does it work?

ဒါက ဘယ်လို လုပ်ဆောင်တာလဲ။

Something’s given to us that’s valuable to us.

ကျွန်တော်တို့အတွက် တန်ဖိုးရှိတာ တစ်ခုခုကို ကျွန်တော်တို့ကို ပေးထားတာပါ။

And it’s really given.

တကယ့်ကို ပေးထားတာပါ။

These two things have to come together.

ဒီအရာနှစ်ခုက ပေါင်းစည်းလာရမှာပါ။

It has to be something valuable, and it's a real gift.

ဒါက တန်ဖိုးရှိတဲ့ အရာတစ်ခု ဖြစ်ဖို့လိုပြီး လက်ဆောင်အစစ်တစ်ခုပါ။

And when these two things come together,

ဒီအရာနှစ်ခု ပေါင်းစည်းလာတဲ့အခါ

then gratefulness spontaneously rises in my heart,

နှလုံးသားထဲမှာ ကျေးဇူးသိတတ်မှု အလိုအလျောက် ပေါ်လာတဲ့တယ်၊

happiness spontaneously rises in my heart.

ပျော်ရွှင်မှုက နှလုံးသားထဲမှာ အလိုအလျောက် ပေါ်လာတယ်။

That’s how gratefulness happens.

ဒါက ကျေးဇူးသိတတ်မှု ဖြစ်ပေါ်ပုံပါ။

Now, the key to all this

ကဲ၊ ဒါတွေအားလုံးရဲ့ သော့ချက်ကတော့

is that we cannot only experience this once in a while.

တစ်ခါတလေမှပဲ ဒါကို တွေ့ကြုံနိုင်တာမဟုတ်ဘူး။

We can be people who live gratefully.

ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျေးဇူးသိသိ နေထိုင်တဲ့သူတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

And how can we live gratefully?

ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လို ကျေးဇူးသိသိ နေထိုင်နိုင်လဲ။

By experiencing,

ကျွန်တော်တို့ ပြောသလိုပဲ၊

by becoming aware that every moment is a given moment, as we say.

တဒင်္ဂတိုင်းဟာ ရရှိထားတဲ့ တဒင်္ဂဆိုတာကို ကြုံတွေ့ခံစားရင်း၊ သတိပြုမိလာရင်းပါ။

It’s a gift.

ဒါက လက်ဆောင်တစ်ခုပါ။

You have no way of assuring that there will be another moment given to you,

သင့်အတွက် ရရှိထားတဲ့ နောက်ထပ် တဒင်္ဂ ရှိနေမယ်လို့ သေချာစေတဲ့ နည်းလမ်းမရှိဘူး၊

and yet, that’s the most valuable thing that can ever be given to us,

ဒါပေမဲ့ ဒါက ဒီအခိုက်အတန့်မှာ ပါဝင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းအားလုံးနဲ့အတူ၊

this moment, with all the opportunity that it contains.

ကျွန်တော်တို့ကို ပေးနိုင်သမျှ အဖိုးတန်ဆုံး အရာပါ။

Does that mean that we can be grateful for everything?

ဒါက အရာရာအတွက် ကျွန်တော်တို့ ကျေးဇူးတင်နိုင်တယ်လို့ ဆိုလိုတာလား။

Certainly not.

လုံးဝ မဟုတ်ပါဘူး။

We cannot be grateful for violence, for war, for oppression, for exploitation.

အကြမ်းဖက်မှု၊စစ်ပွဲ၊ ဖိနှိပ်၊အမြတ်ထုတ်မှု အတွက် ကျွန်တော်တို့ ကျေးဇူးမတင်နိုင်ဘူး။

On the personal level,

ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအဆင့်မှာ၊

we cannot be grateful for the loss of a friend, for unfaithfulness,

မိတ်ဆွေတစ်ယောက် ဆုံးရှုံးမှု၊ သစ္စာမဲ့မှု၊ ပူဆွေးမှုအတွက်

for bereavement.

ကျေးဇူးမတင်နိုင်ဘူး။

But I didn’t say we can be grateful for everything.

ဒါပေမဲ့ အရာရာအတွက် ကျေးဇူးတင်နိုင် တယ်လို့ ကျွန်တော် မပြောခဲ့ဘူး။

I said we can be grateful in every given moment for the opportunity,

အခွင့်အလမ်းအတွက် ရရှိထားတဲ့ တဒင်္ဂတိုင်း မှာ ကျေးဇူးတင်နိုင်တယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ၊

and even when we are confronted with something that is terribly difficult,

အလွန်အမင်း ခက်ခဲတာတစ်ခုခုနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါမှာတောင်၊

we can rise to this occasion

ဒီအခြေအနေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပြီး

and respond to the opportunity that is given to us.

ကျွန်တော်တို့ကို ပေးထားတဲ့ အခွင့်အရေးကို တုံ့ပြန်နိုင်ပါတယ်။

So how can each one of us find a method for living gratefully,

ဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ တစ်ယောက်စီဟာ၊ တစ်ခါတလေသာ မဟုတ်ဘဲ၊ တဒင်္ဂတိုင်းကို

not just once in a while being grateful, but moment by moment to be grateful?

ကျေးဇူးတင်တဲ့၊ ကျေးဇူးသိသိ နေထိုင်တာအတွက် နည်းလမ်းတစ်ခုကို ဘယ်လို ရှာတွေ့နိုင်လဲ။

How can we do it?

ဒါကို ဘယ်လို လုပ်နိုင်သလဲ။

It’s a very simple method: Stop. Look. Go.

အလွန်ရိုးရှင်းတဲ့ နည်းတစ်နည်းပါ၊ “ရပ်၊ ကြည့်၊ သွား” ပါ။

That’s all.

ဒါပါပဲ။

But how often do we stop?

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တောကို ဘယ်နှစ်ကြိမ် ရပ်ကြလဲ။

We rush through life; we don’t stop.

ဘဝကို အပြေးအလွှား ဖြတ်သန်းကြတယ်။ မရပ်တန့်ကြဘူး။

We miss the opportunity because we don’t stop.

ကျွန်တော်တို့ မရပ်တန့်တဲ့အတွက် အခွင့်အလမ်းကို လက်လွတ်ဆုံးရှုံးတယ်။

We have to stop.

ကျွန်တော်တို့ ရပ်လိုက်ရမှာပါ။

We have to get quiet.

ကျွန်တော်တို့ ဆိတ်ငြိမ်ရမှာပါ။

And we have to build stop signs into our lives.

ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘဝမှာ ရပ်ဆိုတဲ့ ဆိုင်းဘုတ်တွေ တည်ဆောက်ရမှာပါ။

And when you stop, then the next thing is to look.

ရပ်လိုက်တဲ့အခါ နောက်တစ်ခုက ကြည့်ရမယ်။

You look. You open your eyes. You open your ears. You open your nose.

သင် ကြည့်တယ်။ မျက်စိကို ဖွင့်လိုက်တယ်။ နားစွင့်တယ်။ နှာခေါင်းကို ဖွင့်လိုက်တယ်။

You open all your senses for this wonderful richness that is given to us.

ကျွန်တော်တို့ကို ပေးထားတဲ့ ဒီအံ့ဖွယ် ကြွယ်ဝမှုအတွက်အာရုံအားလုံးကို ဖွင့်တာပါ။

There is no end to it, and that is what life is all about,

ဒါက အဆုံးမရှိဘဲ၊ ဒါက ကျွန်တော်တို့ကို ပေးထားတာကို

to enjoy, to enjoy what is given to us.

နှစ်ခြိုက်ဖို့ ပျော်မွေ့ဖို့ ဘဝနဲ့ပတ်သက်တာ အားလုံးပါ။

And then we can also open our hearts, our hearts for the opportunities,

ဒီနောက်မှာ အခွင့်အလမ်းတွေအတွက်၊ တခြားသူတွေကိုလည်း ကူညီဖို့၊

for the opportunities also to help others, to make others happy,

ပျော်ရွှင်စေဖို့ အခွင့်အလမ်’တွေအတွက် စိတ်နှလုံးကိုလည်း ဖွင့်ပေးနိုင်ပါတယ်၊

because nothing makes us more happy than when all of us are happy.

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဘာကမှ အားလုံးပျော်ချိန်ထက် ပိုပျော်အောင် လုပ်မပေးတာကြောင့်ပါ။

And when we open our hearts to the opportunities,

အခွင့်အလမ်းတွေအတွက် စိတ်နှလုံးကို ဖွင့်လိုက်တဲ့အခါ၊

the opportunities invite us to do something,

တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတွေက ကျွန်တော်တို့ကို ဖိတ်ခေါ်တယ်၊

and that is the third.

ဒါက တတိယတစ်ခုပါ။

Stop, look, and then go, and really do something.

ရပ်၊ ကြည့်၊ သွားပြီး တစ်ခုခုကို တကယ် လုပ်တာပါ။

And what we can do is whatever life offers to you in that present moment.

ကျွန်တော်တို့ လုပ်နိုင်တာက ဒီလက်ရှိတဒင်္ဂ မှာ ဘဝက ကမ်းလှမ်းတဲ့ အရာတိုင်းကိုပါ။

There is a wave of gratefulness

ဒါက ဘယ်လောက် အရေးကြီးတယ်၊

because people are becoming aware how important this is

ဒါက ကမ္ဘာကို ဘယ်လို ပြောင်းလဲနိုင်တယ် ဆိုတာ လူတွေ သတိပြုမိလာကြတဲ့အတွက်

and how this can change our world,

ကျေးဇူးသိတတ်မှု လှိုင်းလုံးတစ်ခု ရှိပါတယ်။

because if you’re grateful, you’re not fearful.

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျေးဇူးသိတတ်ရင်၊ သင်ဟာ မကြောက်လို့ပါ။

If you're not fearful, you're not violent.

မကြောက်ဘူးဆိုရင်၊ အကြမ်းမဖက်ဘူး။

If you’re grateful, you act out of a sense of enough

ကျေးဇူးသိတတ်ရင် ရှားပါးမှု အသိကြောင့်မဟုတ်ဘဲ၊

and not of a sense of scarcity, and you’re willing to share.

လုံလောက်မှု အသိကြောင့် လုပ်ဆောင်ပြီး မျှဝေလိုစိတ်ဖြစ်နေတယ်။

If you're grateful, you are enjoying the differences between people

ကျေးဇူးသိတတ်ရင်၊ လူတွေကြားက ခြားနားချက်တွေကို နှစ်သက်ပြီး

and you are respectful to everybody.

လူတိုင်းကို လေးစားပါတယ်။

And that changes this power pyramid under which we live.

ဒါက ကျွန်တော်တို့ နေထိုင်တဲ့ ပိရမစ်အောက်က ဒီစွမ်းအားကို ပြောင်းလဲပေးတယ်။

What we need is a networking of smaller groups,

ကျွန်တော်တို့ လိုအပ်တာက အုပ်စုငယ်လေးတွေ၊ အချင်းချင်း သိကျွမ်းတဲ့ အုပ်စုငယ်လေးတွေ၊

smaller and smaller groups who know one another,

အချင်းချင်း အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်ကြတဲ့ အုပ်စုငယ်လေးတွေရဲ့

who interact with one another,

ကွန်ရက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး

and that is a grateful world.

ဒါက ကျေးဇူးသိတတ်တဲ့ ကမ္ဘာတစ်ခုပါ။