“What happened when we all stopped” narrated by Jane Goodall

Today we have something a little different.

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

ဒီနေ့ ကျွန်ုပ်တို့ဆီမှာ နည်းနည်း ခြားနားတာလေးတစ်ခု ရှိတယ်။

Dr. Jane Goodall is going to tell you a story.

Dr. Jane Goodall က သင့်ကို ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ် ပြောပြတော့မှာပါ။

Ready?

ဒီလှုပ်ရှားပုံရိပ်ပြီးတဲ့အခါ အခမဲ့

Let's begin.

ကလေးစာအုပ် ရယူပုံကို သိရှိဖို့ ဆက်လက်ရှိနေပေးပါ။

အဆင်သင့်ဖြစ်ပြီနော်။

It starts as a whisper,

စလိုက်ရအောင်။

a word on the air.

It can't quite be heard, but you know that it's there.

တီးတိုးသံတစ်သံအဖြစ် စတင်တယ်၊

လေထုထဲက စကားတစ်လုံးတစ်လုံးပါ။

As gentle as sunlight,

အသေအချာ မကြားနိုင်ပေမဲ့ အဲဒီမှာ ရှိနေတာ မင်း သိတယ်။

as tenacious as hale,

in its route to the heart, it could not but prevail.

နေရောင်ခြည်လို သိမ်မွေ့တယ်၊

ဇွဲနပဲကြီးသလို ကျန်မာသန်စွမ်းတယ်။

And the people looked up from their day-to-day tasks,

နှလုံးသားဆီ ၎င်းရဲ့ လမ်းကြောင်းထဲမှာ မပျံ့နှံ့ဘဲ မနေနိုင်ပါ။

their day-to-day jobs

and their day-to-day masks.

သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ်ဆောင်တာတွေ၊ သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ်အလုပ်တွေ၊

They heard or they felt

သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ် မျက်နှာဖုံးတွေကနေ

where the whisper could lead,

လူတွေ မော့ကြည့်ကြတယ်။

and they looked with eyes wide

ဒီတီးတိုးသံက ဘယ်ဆီကို ခေါ်သွားနိုင်လဲဆိုတာ

at what that might mean.

သူတို့ ကြားတယ် (သို့) ခံစားရပြီး

And once they could see it, they hadn't a chance

ဒါက ဘာကိုဆိုလိုနိုင်လဲဆိုတာကို မျက်လုံး အပြူးသားနဲ့

သူတို့ ကြည့်ကြတယ်။

To resist the sweet song

of the deep spell it cast.

ဒါကို သူတို့ မြင်နိုင်ပြီဆိုတာနဲ့ ဒီချိုမြိန်တဲ့တေးက

ပြုစားလိုက်တဲ့ မန္တန်ကို ခုခံဖို့

But the feeling it brought them at first glance

အခွင့်အလမ်းတစ်ခု သူတို့မှာ မရှိခဲ့ဘူး။

was pain,

as they lifted their eyes on the land they had claimed.

ဒါပေမဲ့ သူတို့ အခိုင်အမာဆိုထားတဲ့ မြေပြင်ပေါ်မှာ သူတို့မျက်လုံးတွေ

Since they saw at last

ပင့်လိုက်တဲ့အခိုက်မှာ

as if raised from a dream,

မြင်မြင်ချင်း သူတို့ဆီ ယူဆောင်လာခဲ့တဲ့ ခံစားမှုက နာကျင်မှုပါ။

they were almost alone on the land and the sea.

နောက်ဆုံးမှာ သူတို့ မြင်လိုက်တာကြောင့်

အိပ်မက်တစ်ခုကနေ နိုးထလိုက်သည့်အလား

သူတို့ဟာ မြေပြင်နဲ့ ပင်လယ်မှာ အထီးကျန်လုနီးပါး ဖြစ်ခဲ့တယ်။

For the trees had almost gone,

and the bees had almost gone,

and the creatures in their shells by the seas

အကြောင်းက သစ်ပင်တွေက မရှိသလောက် ဖြစ်ကုန်ပြီ၊

had almost gone.

ပျားတွေလည်း မရှိသလောက် ဖြစ်ကုန်ပြီ၊

And the people felt sad as they saw their new Earth,

ပင်လယ်တွေနားက အခွံတွေထဲက သတ္တဝါတွေလည်း

but they knew this was it,

မရှိသလောက် ဖြစ်ကုန်လို့ပါ။

one wild chance for rebirth.

သူတို့ရဲ့ကမ္ဘာမြေသစ်ကို တွေ့စဉ်မှာ လူတွေ စိတ်မကောင်းဖြစ်ကြပေမဲ့

ပြန်လည်မွေးဖွားမှုအတွက် အားပြင်းတဲ့ အခွင့်အလမ်း

Breaking new ground, seeds rolling down,

တစ်ခု ဆိုတာ သူတို့ သိခဲ့တယ်။

smell of the earth on your hands and your brow.

မြေပြင်အသစ်ကို ခွဲရင်း သစ်စေ့တွေ ဖြန့်ခင်းရင်း

No time for sorrow, we're building tomorrow.

မင်းရဲ့ လက်တွေနဲ့ မင်းရဲ​့နဖူးမှာ မြေသားနံ့ ရှိလာတယ်

The sound of things growing now keeps us around.

ပူဆွေးမှုအတွက် အချိန်မရှိ မနက်ဖြန်ကို တို့တွေ တည်ဆောက်နေတယ်။

As the wildness grows, and the deep wood grows,

တိုးလာနေတဲ့ အရာတွေရဲ့ အသံက အခု ငါတို့ကို ဝန်းရံထားတယ်။

and the sense that the future's come to meet you

grows,

တောရိုင်း ဖြစ်ထွန်းပြီး နက်ရှိုင်းတဲ့သစ်တွေ ပေါက်လာတာနဲ့

There's no chance we can rest.

We must do our best.

အနာဂတ်က သင့်ကို လာတွေ့ပြီ ဆိုတဲ့ သဘောဟာ

This moment can lead us back home,

ကြီးထွားလာတယ်။

ငါတို့တွေမှာ နားနေနိုင်ခွင့် မရှိပါ။

that's our test.

ငါတို့တွေ အကောင်းဆုံး လုပ်ကြရမှာပါ။

It starts as a whisper,

ငါတို့ကို အိမ်ပြန်ဖို့ လမ်းပြနိုင်တဲ့ ဒီကာလဟာ

ငါတို့ရဲ့ စမ်းသပ်မှုပါ။

a word on the air.

It can't quite be heard, but you know that it's there.

တီးတိုးသံတစ်သံအဖြစ် စတင်တယ်၊

လေထုထဲက စကားတစ်လုံးတစ်လုံးပါ။

It then spoke like thunder.

အသေအချာ မကြားနိုင်ပေမဲ့ အဲဒီမှာ ရှိနေတာ မင်း သိတယ်။

Until we all moved.

And we could.

And we did.

ဒီနောက်မှာ မိုးကြိုးလို စကားပြောခဲ့တယ်။

And it's done.

ငါတို့ အားလုံး ရွေ့တဲ့အထိပါ။

She's renewed.

ငါတို့ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။

ငါတို့ လုပ်ခဲ့တယ်။

ပြီးတော့ လုပ်ပြီးပြီ။

သူ ပြန်သစ်သွားတယ်။

Help turn the whisper into a roar by sharing this poem today.

And subscribe to our channel to learn about the latest exciting efforts

ဒီကဗျာကို ယနေ့ မျှဝေခြင်းးနဲ့ တီးတိုးသံကို ဟိန်းသံတစ်သံအဖြစ်ကူညီ ပြောင်းလဲလိုက်ပါ။

to curb global emissions and regenerate our planet.

သရုပ်ဖော်စာအုပ်ကို ed.ted.com/whisper မှာ အခမဲ့ ရယူနိုင်ပါတယ်။

(သို့) ဒီပုံရိပ်ရှင် ကဗျာတွေထဲက တစ်ပုဒ်နဲ့ သင့်စိတ်ကို ဆက်လှုပ်ရှားပါစေ။